İletişimde Süreç Yaklaşımı Türk Tabipleri Birliği Genel Pratisyenlik Enstitüsü İletişim Kursu
Amaç öğrenim hedefleri AMAÇ: Bu bölümün sonunda katılımcılar, iletişimin önemi ve temel öğeleri konusunda bilgi sahibi olacaklardır. ÖĞRENİM HEDEFLERİ:Bölüm sonunda katılımcılar; İletişimin tanımını yapabilecek İletişimin önemini açıklayabilecek, İletişimin temel öğelerinin ( kaynak, ileti, kanal, alıcı, geribildirim ) özelliklerini açıklayabileceklerdir.
Tanımlar İletişim; bilgi üretme,aktarma ve anlamlandırma sürecidir. Üstün Dökmen İletişim, katılanların, bilgi-sembol üreterek birbirlerine ilettikleri ve bu iletileri anlamaya yorumlamaya çalıştıkları bir süreçtir. Tubbs ve Moos1974 İletişim öğrenilebilir,geliştirilebilir bir yetidir
Tanımlar (2) ‘ Düşünce ve görüşlerin sözlü olarak karşılıklı alışverişi’ ( HOBEL ) ‘ Bizim başkalarını, başkalarının da bizi anlamalarına yarayan bir süreç’ ( ANDERSEN ) ‘ Karşılıklı anlayışa ulaşmak amacıyla bilginin katılımcılar tarafından paylaşıldığı yakınlaşma süreci’ ( KINCAID ) Bir eğitmen açısından ise, iletişim, ‘ Davranış değişikliği oluşturmak üzere düşünce, duygu, tutum ve becerilerin paylaşılması’ olarak tanımlanabilir
Ne kadar bilirsen bil söylediklerin karşıdakinin anlayabildiği kadardır Mevlana
İLETİŞİMİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Çevre şartları Kişinin o anki ruhsal durumu Karşınızdaki kişiyle önceki deneyimleriniz,tanışıklığınız,onun o anki ruhsal hali,kişiliği Düşünce ve inanç sisteminiz,sizin ve onun Aile ve toplumda öğrenilmiş iletişim yönteminiz
İletişimin temel ögeleri Kaynak Kodlama İleti(mesaj) Kanal Alıcı Çözümleme Geribildirim
Shannon Weaver Modeli algılama Duygu / Anlaşılan duygu / düşünce Gönderici (kaynak) Alıcı (hedef) Duygu / Düşünce algılama ve kod çözme Anlaşılan duygu / düşünce kodlama Mesaj Geribildirim Gürültü Ortam
Mesaj alışverişi 1- Mesajın kodlanması (bilginin anlamlı işaretlere, sembollere dönüştürülmesi) 2- İşaretler kullanılarak gönderilmesi 3- Gürültü etkilerine maruz kalması 4- Gönderilen işaretlerin alınması 5- Alınan işaretlerin çözümlenmesi (dekode edilerek yeniden anlam kazanması) 6- Geribildirim (aynı basamakların karşı yönde gerçekleşmesi)
Kaynak İletişim sürecini başlatan, iletilerini simgeler aracılığıyla alıcıya gönderen kişi ya da örgüt. İleti(mesaj) Düşünce ya da duygunun kaynak tarafından kodlanmış biçimi; bir şeyi aktarmayı, iletmeyi isteyen kaynağın ürettiği sözel, görsel ve görsel - işitsel simgelerden oluşan üründür. İçerik ve biçim (yapı) iletinin farklı boyutlarıdır.
Kanal İletişimin gerçekleşmesi mesajın gönderilmesine ve alıcılar tarafından alınmasına bağlıdır. Kanal; ışık dalgaları, radyo dalgaları, ses dalgaları, telefon kabloları, internet gibi mesajı taşıyan aracı ortamdır.
Alıcı İletişim sürecinde, kaynağın gönderdiği mesajın hedefi olan kişi, grup ya da örgüt İletişimin olabilmesi için iletinin alıcı tarafından algılanması gerekir. Zeka, yaş, eğitim, sosyokültürel ve fiziksel çevre, yaşam deneyimleri bireyin algılama biçimini etkiler.
Geribildirim ( Feedback, dönüt, geri besleme ) Alıcının, kaynağın mesajına verdiği yanıttır. Kaynak, alıcısına gönderdiği mesajların alınıp alınmadığını; alındıysa anlaşılıp anlaşılmadığını; ya da nasıl anlaşıldığını alıcının tepkilerinden anlayacaktır. Kaynak, kendisine ulaşan yanıtı değerlendirerek, mesajı yeniden düzenler ve iletir. Geribildirim sürecinde kaynak ile alıcı yer değiştirerek, alıcı kaynak, kaynak da alıcı konumuna geçer.
Gürültü Bilgi kaynağından yola çıkan mesaj ile hedefe ulaşan işaretler arasında fark var ise bu farkı yaratan faktörlere gürültü denir. Gürültü mesajın iletişim kanalında bozulmasına yol açan dış etkenlerdir.
Kodlama ve Çözümleme Kaynağın iletmek istediği şeyi / meramını / duygu ve düşüncelerini anlamlı sembollere, işaretlere (mesaja) dönüştürmesi ve alıcının bu sembolleri, işaretlerin kodunu çözerek anlamlandırması Kaynağın kodlaması ve alıcının çözümlemesi kendi kişisel ve kültürel çerçeveleri ile biçimlenir. Kaynak ve alıcı birbirine uygun kodlama sistemleri kullandığında anlam aslına uygun olarak iletilir