BÜKME KALIBI İLE HAVA KANALI PLAKASI ÜRETİMİ (PLATE, AIR DUCT) Karabük Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Tasarım ve Konstrüksiyon Öğretmenliği Olgu ÖZDEMİR 2009010423016
BÜKME KALIPLARI TANIMI Bükme, kalıplarla saç veya şerit malzemelere şekil verme işlemlerinden biridir. Diğer kalıplama işlemlerine oranla, bükme kalıplama işlemleri daha kolaydır. Bükme işlemine tabi tutulan parça, plâstik şekil değişimine uğrar. Bükülen parçanın iç yüzeyinde basılma gerilimi, dış yüzeyinde ise çekilme gerilimi meydana gelir. Bu nedenle, bükme işlemine tabi tutulan parça, kalıptan çıktıktan sonra bir miktar esner. Bükme kalıplama işleminde kalıcı plâstik şekil değişimini sağlayabilmek için parça üzerinde meydana gelen çekilme ve basılma gerilimleri giderilir. Biçimlendirme işlemlerinin özelliklerine göre bükme, şu şekilde sınıflandırılabilir: Bükme, Kenar bükme, Katlama ve kenet bükme, Kıvırma bükme, Oluklama bükme, Kabartma bükme işlemleri.
UYGULAMA AMACI Sac malzemelerden kesilen parçaya, istenilen şekli vermek veya dayanımını artırmak amacıyla yapılan kalıplama işlemidir. Ayrıca bükme işlemi en çok delinen, boşaltılan veya kanal açılan parçalar üzerindeki bu kısımların şekil değiştirmelerini önlemek ve yırtılmaya karşı dayanım kazandırmak amacıyla uygulanır
-Bükülen malzeme kalınlığı- Lç= Tarafsız eksenin çember uzunluğu L= Bükme boyu R= Tarafsız eksenin bükme yarıçapı R1= Bükme kavis yarıçapı y= Katsayı ?= Bükme açısı T= Saç malzeme kalınlığı LT=L+L1+………+Ln
Gerilme Direnci [N/mm2] Malzeme Özellikleri ve Kalıp resimleri Karbon Yapılı Çelik (Fe360c) malzemesinin kimyasal analizi Kimyasal Elementler C≤ 16mm max C > 16mm max Si max Mn max P max. S max. kütlece % 0.17 -- 1.40 0.045 Fe360c malzemesinin mekanik özellikleri Kalınlık Akma dayanımı [N/mm2] Gerilme Direnci [N/mm2] Kırılma-uzama [%] Çentik darbe en. t ≤ 16mm t > 16mm 235 225 Derece: 0 AV: 27J t < 3mm t ≥ 3mm 360-510 340-470 Up to 1.5mm 1.51-2.00mm 2.01-2.50mm 2.51-2.99mm ≥ 3mm 16 17 18 19 24
Üretilen Malzemenin Teknik Resmi
KULLANILAN KALIBIN TEKNİK RESMİ
KULLANILAN KALIBIN TEKNİK RESMİ
1) arastirmalar.com/e-egitim/kaliplama/bukme_1.php KAYNAKLAR 1) arastirmalar.com/e-egitim/kaliplama/bukme_1.php 2) http://www.steel-plate-sheet.com/Steel-plate/ISO/Fe-360-C.html TEŞEKKÜR Üzerimizdeki üstün emeklerinden dolayı Prof.Dr Kerim ÇETİNKAYA hocamıza teşekkür ederim. Yardımlarından dolayı YARIŞ Otomotiv ‘e teşekkür ederim. Paylaşımları için Sınıf arkadaşlarıma teşekkür ederim .