YENİ YATIRIM TEŞVİK MEVZUATININ MALİ YÖNLERİ İSTANBUL TİCARET ODASI 6 EYLÜL 2012 NUR EKESAN YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR

1) DEVLET DESTEKLERİ : (2012/14 sayılı Tebliğ) Belirli sektörlerde (Sağlık turizmi, eğitim, bilişim gibi) yapılan yurtdışı pazarlama, yurtdışına açılma konularında yapılacak harcamaların belirli miktarının, Devletçe NAKİT olarak geri ödenmesi) 2) YATIRIM TEŞVİKLERİ : (2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı) (2012/1 No’lu Tebliğ) Devletin toplayacağı vergi, sigorta primi gibi gelirlerinden vazgeçerek (yatırım yeri tahsisi ve faiz desteği) yatırımın maliyetine katılması

YENİLİKLER: 1)BÖLGE SAYISININ 4 TEN 6 YA ÇIKMASI VE YENİDEN TANIMLANMASI, 2)STRATEJİK,ÖNCELİKLİ,BİR ALT BÖLGE AVANTAJLI,AR-GE ÇEVRE YATIRIMLARININ TANIMLANMASI VE YENİ TEŞVİKLER 3)VERGİ İNDİRİMİNİN YATIRIM DÖNEMİNDE DİĞER KAZANÇLARA UYGULANMASI

II. KİM ? : Gerçek kişi, adi ortaklık, sermaye şirketi, kooperatif, birlik, iş ortaklığı, kamu kurumları, MESLEK KURULUŞLARI, Dernek vakıf; yabancı şirket şubesi III. NASIL Ekonomi Bakanlığına veya 10 Milyon TL’nı aşmayan YATIRIMLARDA yerel birimlere (Kalkınma Ajansı, Sanayi Odası, Bakanlıkça belirlenen Odalar) : (Tebliğ Ek.4 Yerel birimlerce düzenlenecek konular) müracaat NOT: ESKİ BELGELER İÇİN 2009/15199 HÜKÜMLERİ GEÇERLİ. SADECE 1/1/2012 DEN SONRAKİ BAŞVURULAR İÇİN TALEP HALİNDE LEHE OLAN HÜKÜMLER UYGULANIR.

TEŞVİKLER: I. ASGARİ SABİT YATIRIM TUTARI : (Arazi, arsa, bina, inşaat, makine, teçhizat ve diğer yatırım kalemleri) 1) (KARARDAKİ ASGARİ LİMİTLER AŞAĞIDAKİ GİBİ OLMAKLA BERABER HER BİR YATIRIM YERİ VE CİNSİ ve ŞARTLARI İTİBARİYLE EK 2 VE 3 LİSTELERE BAKILMALIDIR): 1. ve 2. bölge : 1 Milyon TL 3. ve 6. Bölge : 500 bin TL 2) BÜYÜK ÖLÇEKLİ : 50 Milyon TL ( Karar eki 3 no Liste) Farklı konular için daha yüksek limitler belirlenmiş. 3) STRATEJİK : 50 Milyon TL(Liste yok Komisyon) ( Tebliğ madde 10; ithalat bağımlılığı yüksek ürünlerin imalatına yönelik, son on iki ayda ithalat tutarı en az 50 mil usd ,asgari %40 yerli katma değer yaratması)

4) ÖNCELİKLİ KONULAR : Genel hükümler (Kararın 17 maddesinde sayılan konular örn: ilk ,orta ,lise ;turizm gelişme bölgesi konaklama) 5.BÖLGE TEŞVİKLERİNDEN YARARLANIR.Bölge 6 da ise bu bölge teşviği geçerli 5) BİR ALT BÖLGE : ( Karar 18 madde) Bölgesel veya büyük yatırım sınırı (Genel Prensipler) uygulanır. Karardaki koşullardan en az biri varsa (OSB,aynı sektörde 5 yatırımcı entegrasyon)vergi indirimi ve SGK işveren desteğinde alt bölge hakkından yararlanır.

IV. HANGİ KONULAR : (GENEL AMAÇ ) K.D. yüksek yatırımlar + üretim istihdam, uluslar arası rekabet artışı + bölgesel farklılıkların giderilmesi 2) TEMEL Prensip; NELER YARARLANAMAZ? A)YATIRIMLAR İÇİN ;Ek 4/1 Hiç teşvik edilmeyecek yatırımlar (örn. Alışveriş merkezleri) Ek 4/II Şarta bağlı yatırımlar (Müstakil kongre fuar merkezleri) B)HARCAMALAR İÇİN: Kullanılmış yerli makine teçhizat, karayolu nakil vasıtası, binek araç,inşaat malzemeleri, makine teçhizat, porselen, cam mutfak eşyası (Teb 8) AYRICA HER PROJE BAZINDA İSTİSNALAR TARİF EDİLMİŞTİR.

3) KAPSAM: A)(Aynı il sınırları içinde),modernizasyon, tevsi (kapasite artırımı) ,ürün çeşitlendirme ,komple yeni (Teb 2 ve 9)(örn konfeksiyonda kapasiteyi %100 artıran yatırım YENİ yatırımdır. B) Stratejik yatırım (Teb.md.10) (Asgari 50 milyon, ithal ikamesi, yüzde kırk katma değer, son ithalat 50 MİLYdolardan/yıl yüksek C) Kullanılmış makine teçhizat (İthalat rejimine göre kullanılmış veya yenilenmiş) veya kullanılmış komple tesis (Teb md. 12) D) Finansal kiralama yoluyla teminlerde; (Tebliğ madde 20) a) Leasing firmasıyla sözleşme ve makam onayı, b) GV, KDV desteklerinden yararlanır ama müteselsilen sorumluluk c) Usulsüz devirlerde, (bütünlüğün bozulması) Leasing firması sorumlu ( mülkiyet devrine kadar) E) Beş yıl dolmadan makine ve teçhizatın devri izne tabi tamamlama + işletmeye geçişten itibaren 5 yıl sonra serbest.

√ I II III IV V VI BÜYK YATIIRIM STRATEJİK YATIRIM   I II III IV V VI BÜYK YATIIRIM STRATEJİK YATIRIM BİR ALT BÖLGE (18) AVANTAJLI (Büyük ve Bölgesel Yatırım+OSB veya aynı sektördeki beş kişinin entegre yatırımı AR-GE ÇEVRE (19) ÖNCELİKLİ (17) (s.Bölge) I. GÜMRÜK VERGİSİ MUAFİYETİ √ II. KDV İSTİSNASI AYRICA .500 MİL.TL.üzerindeki bina yatırımları İADE VERGİ İNDİRİMİ. GENEL KURAL 15 20 25 30 40 50 X  50 (Başlama zamanı önemli değil)  x YOK  1) (31/12/2013'de) YAT IRIM KATKI ORANI….. BİR ALT BÖLGE 55  X 50 (5:BÖLG DESTEKLERİ)  BÜYÜK YAT. 35 60 x 2) İNDİRİM ORANI (NORMAL VE BÜYÜK İÇİN AYNI ORAN) 70 80 90  / IV. A) SGK İŞÇİ PRİM DESTEĞİ (2013 ekdr) - 10 YIL sadece 6

SABİT YATIRIMA ORANI I II III IV V VI BÜYÜK YATIRIM STRATEJİK YATIRIM   I II III IV V VI BÜYÜK YATIRIM STRATEJİK YATIRIM AR-GE ÇEVRE (19) ÖNCELİKLİ (17) (s.Bölge) B) SGK İŞVEREN PRİMİ DESTEĞİ 1)SÜRE NORMAL AVANTAJLI 2 3 3 5 5 6 6 7 7 10 10 12 x - 10 BÜYÜK 2 3 5 6 7 (31/12/2013'ye kadar başlanan) STRATEJİK 2) ÜST LİMİT(%) NORMAL 15 20 25 35 50 sadece 6.bölge DESTEK TUTARININ AVANTAJLI SABİT YATIRIMA ORANI BÜYÜK STRATEJİK 3 15 5 15 8 15 10 15 11 15 15 15 V. GV STOPAJ (SÜRE) VI. YATIRIM YERİ TAHSİSİ √ VII. FAİZ DESTEĞİ TL 4 DÖVİZ 1 MAX 500 000 600000 700000 900000 5 puan+50.000TL 500.000

I. GÜMRÜK VERGİSİ MUAFİYETİ : ( 9 ) – 9-12 nolu Gümrük Tebliğleri Teşvik Belgesi alan bütün yatırımcılar, yatırım hangi bölgede yapılır ise yapılsın. DAHİL : Yatırım malı makine , teçhizat,tesisat 2) Otomobil ve hafif ticari araç yatırımlarında demonte aksam ve parça, (otomobil üretiminde ayrıca sabit yatırımın %20’si kadar otomobil ithali izni) 3) Gemi ve 50 metrenin üzerindeki yat inşası için tekne kbğ 4)Kullanılmış komple tesis(Matbaa,baskı ,teks,konf ,vinç hariç) NOT: Makine teçh %5’ine kadar yedek parça,GV muafiyeti sağlanmaksızın ithal edilebilir.

HARİÇ : 1) Otobüs, çekici (Euro-yeşil motor hariç), motorbot, kamyon (trafiğe çıkmayanlar hariç) 2) Transmikser, beton santrali, forklift, beton pompası,vinç 3) Mobilya NASIL : VDden yazı alınıp Gümrüğe ibraz edilince KDV ,Gümrük ödenmeden ithal Müracaat edilmiş, ancak teşviğe henüz bağlanmamış yatırımlara ilişkin makine ve teçhizatın ithaline de teminat alınarak izin verilir.

Şartların ihlali halinde ;yeni makine ve tesiste vergiler 6183 e göre tahsil edilir;kullanılmış makine ve tesisin 4 ay içerisinde ihracı gerekir.

II. KDV İSTİSNASI VE İADESİ : ( 10 ) KAPSAM : 1) Teşvik belgesindeki makine ve teçhizat yurtiçi veya yurtdışından alınsa bile KDV’den istisnadır. 2) Bu makine ve teçhizatın devri de istisnadır (Kapatılan TB’ne bağlı yatırım, temininden 5 yıl içinde satılmaz. Bu genel kural dışında Bakanlık devir izni verebilir. Md.22) 3) Set, ünite, takım olarak tanımlanan makine ve teçhizatın KISMİ TESLİMİ de istisnadır. 4) Sabit yatırım tutarı 500 milyon TL’nin üzerindeki stratejik yatırımlarda BİNA-İNŞAAT harcamasının KDV si de iade edilir. (istisna değil)YENİ

KDV KANUNU MD 13/D,GT69,87,97 SİRK 60 Teşvik konusu mal ve hizmet üretiminde kullanılan makine ve teçh ile kullanılması zorunlu (olmazsa olmaz)demirbaşlar istisnadan yararlanır. Tam istisnadır. Bu işlemler nedeniyle satıcıların yüklenilip indirilemeyen KDV si mahsuben veya nakden iade alınır.(incelmsiz 200, tam tasdiksiz 364) VD den yazı alınır(mükellefiyetin varlığı,global listedeki malların faaliyet konusu ve istisnaya girmeyen faaliyetlerde kullanılacağına bakılır)Noter veya YMM tasdiki

Bu yazı Gümrük veya satıcıya ibraz edilir. Satıcı ve Gümrük şerh koyar,alıcıya onaylattıktan sonra kopyayı saklar. Miktar aşımı yararlanamaz, kısmi teslimlerde iş bitmeden iade istenemez. Şartlar ihlal edilir ise vergi ziyaı ve gecikme faizi,şartları uygulayan kusursuz satıcının müteselsil sorumluluğu yok. Satıcı Kdv beyannamesine 8 nolu Tabloda gösterir,ve formu ekler.

III SİGORTA PRİM DESTEĞİ İŞÇİ PRİMİ DESTEĞİ (13) İŞVEREN PRİMİ DESTEĞİ (12) Hangi yatırımlar Sadece 6. bölgedeki stratejik, bölgesel büyük yatırımlar için Bütün (bölgesel, stratejik, büyük) yatırımlr Neye İlave istihdam (tamamlama üzerindeki sayısı aşamaz.) -Her bir sigortalının asgari ücrete isabet eden kısmı -Komple yeni yapıda gerçekleşen yatırımla sağlanan - Diğerlerinde(Son altı aylık SSK bildirgesinde ortalama işçi sayısına ilave) * Her bir sigortalının asgari ücrete isabet eden kısmı Süre Tamamlamadan itibaren 10 yıl Bölgesel: 2, 3, 5, 6, 7, 10 (2013) YIL Tamamlama vizesini müteakiben başlar. Üst Limit DESTEK TUTARININ SABİT YATIRIMA ORANI (Tabloda 2 mad bkz +Stratejikte özel durum) Şart -SSK bildirge ve belgeleri ve ödemeleri süresinde - Alt işverenler de yararlanır. Bildirgelerin ve ödemelerin zamanında yapılması -Alt işveren de yararlanır -Tersanede gemi inşasında 8 ay…

21/8/2012 GÜN VE 2012/30 SAYILI SGK GENELGESİ Komple yenilerde ‘’Gerçekleşen yatırımdan sağlanan istihdama’’,diğerlerinde ‘’ilave istihdama ‘’verilir. 6183 sayılı yasanın 32 maddesi ile de uygulama yetkisi Ekonomi Bakanlığı ve Çalışma Bakanlığına bırakılmıştır. Teşvik konusu primler Ekonomi Bakanlığı bütçesinden karşılanır.

Tamamlama vizesini müteakiben Ekonomi Bakanlığı SGK ya bildiriyor. Birden fazla işyeri olan işverenlerde ,sadece teşviğin alındığı işyerinde çalışan işçiler için uygulanıyor. ŞARTLAR: 1)1/1/2012 sonrası Belgeler için uygulanıyor, 2)Belgede açıkça yazılı olacak, 3)Tamamlama vizesi alınmış olacak

IV. VERGİ İNDİRİMİ : (Md. 15, KVK 32/A , 6322 s. y IV. VERGİ İNDİRİMİ : (Md.15, KVK 32/A , 6322 s.y.ile uyumlu hale getirildi)=YATIRIMA HARCADIĞINIZ PARANIN BELLİ ORANI KADAR EKSİK VERGİ ÖDEME İZNİ Aslında 2009’dan beri uygulanıyor ama bazı değişiklikler var. Kavram : Devletin yasal vergi oranının altında vergi alarak, yatırımcının maliyetinin bir kısmını vazgeçtiği vergiyle karşılamasıdır. Hangi Vergiler : Gelir üzerinden alınan vergiler Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi) STOPAJ,KDV YOK

Hangi Yatırımlar : 1)Büyük ölçekli yatırımlar (Belirlenen yatırım konuları için 50 milyon USD aşan yatırımlar) 2) Bölgesel yatırımlar 3) Stratejik yatırımlar (Tüm bölgelerde uygulanacak vergi indirimi oranı ve katkı oranı için tablo BKZ 4) ARGE de yok.Öncelikli ‘de 5.bölge tarifesi . Uygulama : TANIM1Yatırıma Katkı Oranı = Vergi indirimi yoluyla sağlanan fayda (Yatırıma katkı TUTARI) Toplam Yatırım(YKT ULAŞINCAYA KADAR EKSİK VERGİ ÖDEMEYE DEVAM EDİLECEK)

TANIM2 Vergi İndirimi Oranı = Kurumlar Vergisi (veya GV)ne uygulanacak indirim çarpanı (2013 SONUNA KADAR BAŞLAYAN YATIRIMLAR İÇİN TABLO GEÇERLİDİR,2013 DEN SONRAKİLER İÇİN YKT VE İO DÜŞÜYOR ) ÖRNEK: 6.Bölgede 2.000.000 yatırım yapan mükellefin ,2.Bölgedeki KV’ne tabi kazancı 2.500.000 TL ve 1.Bölgede KV’ne tabi kazancı 1.500.000 Tldır. İndirim oranı %90’dır. Katkı payı %50’dir. 1) Katkı Tutarı : 2.000.000 x %50 = 1.000.000 TL (yatırım) (katkı oranı) (Vazgeçilen vergi alacağı) 2) İndirim Oranı: %20 KV yerine; (%20X(1- %90)=%2 uygulanır

3) İndirim Tutarı: Normalde ödemesi gerekli vergi:4.000.000x%20=800.000 Teşvik sayesinde ödeyeceği vergi:4.000.000 x %2 = 80.000 TL Eksik vergi ödeyerek sağladığı tasarruf toplamı= (800.000-80.000)= 720.000 TL (yatırım dönemi limiti 100x%80=800.000) Yararlanmadığı bakiye = 1.000.000 -720.000 = 280.000 TL(yararlanılmayan devreder) Geçici Vergide de uygulanır. Teşvik Belgesinin kapatılması şartı yok, ama kapatılmaz ise gecikme faizi var. (ŞART İHLALİ?)

4) Hatırlatma: YATIRIM DÖNEMİNDE MÜKELLEFİN DİĞER FAALİYETLERİNDEN ELDE ETTİĞİ KAZANÇLARA DA UYGULANIR. 1. Bölge yatırımları (HARİÇ) TANIM 3 YATIRIM DÖNEMİ LİMİTİ: Bölgesel ve büyük yatırımlar için ; hakkedilen yatırıma katkı tutarının, 2. Bölge %10, 3’te %20, 4’te %30, 5’te %50, 6’da %80; stratejikte (6’da %80) diğerlerinde %50’si; diğer faaliyetlerden sağlanan kazançlara da uygulanır. Not:Tevsi yatırımda st kıymete oranlamayla indirim uygulanacak kazanç bulunur (kıyas yoluyla diğer ?)

ESKİ /YENİ KARŞILAŞTIRMASI NE ZAMAN? İŞLETME DÖNEMİNDEN İTİBAREN YATIRIMA BAŞLANDIĞI TARİHTEN İTİBAREN NEYE? YATIRIMIN KENDİSİNDEN DOĞAN KAZANCA LİMİTİ AŞMAMAK ÜZERE YATIRIMCININ DİĞER KAZANÇLARINA (İŞLETME DÖNEMİNDE SADECE YATIRIM KAZANÇLARINA) NE KADAR? YATIRIM KATKI TUTARI KADAR YATIRIM TUTARINI AŞMAMAK ÜZERE YATIRIM DÖNEMİNDE MAHSUBEN DİĞER KAZANÇLAR VE BAKİYESİ YATIRIM KAZANÇLARI

VERGİ İNDİRİMİNİN AVANTAJI (RAKAMSAL) (Mükellefin tasarruf edeceği vergiler toplamı) Yatırım süresince kullanılabilecek vergi indirimi üst limiti yatırım katkı tutarı (Y) x 15/5 teki üst sınır (1. bölge yatırımı hariç) UYGULANACAK -indirim oranı) Yapılan yatırım tutarı Yatırım Katkı Tutarı (X) x (Katkı Payı) Vergi İndirimi (Normal Oran) X (İndirim Oranı) (X) (Y) Z Örneğin 6. Bölge = 100 100x%50=50 %20x90=%18 50x%80=40 TL %18 Örneğin 1. Bölge = 100x%15=15 %20x%50=%10 0 (Hepsi yatırım bitince SADECE YATIRIM KAZANCI İÇİN kullanılır.) %10 Örneğin Büyük Yatırım 2. Bölge 100x%30=30 TL 30x%10=3 TL

3) İstisna: Arazi, arsa, royalty, yedek parça, Atik olmayan harcamalar; DİĞER TEŞVİK HAKLARINDAN YARARLANSALAR BİLE VERGİ İNDİRİMİNE DAHİL EDİLMEZ. (Bunlara yatırım yeri de tahsis edilmez) 4) Muafiyet: Finans, Sigorta Kurumları, YİD yoluyla yapılan Enerji Tesisi Yatırımları, 3996 S.K.na bağlı yap işlet ve YİD yatırımları, Rödövans sözleşmesine bağlı yatırımlar .

VI. GELİR VERGİSİ STOPAJ DESTEĞİ : (Bkk 2012/3305 GV Geç VI. GELİR VERGİSİ STOPAJ DESTEĞİ : (Bkk 2012/3305 GV Geç.80 +GV 238) Sadece 6.Bölge için Teşvik belgesinde yazılı personel adedi+İlave istihdam+ (yatırımdan sağlanan fiili istihdam sayısıXBrüt Asgari Ücret)X10 yıl Yatırımın Fiilen veya kısmen tamamlandığı tarihten itibaren 10 yıl süreyle verilecek muhtasar beyannamedeki vergiden TERKİN EDİLİR. Devralan da bakiye haktan yararlanır.

VII-FAİZ DESTEĞİ Teşvik Belgesi kapsamındaki YATIRIM KREDİLERİNİN (ASGARİ BİR YIL VADELİ) FAİZLERİNİN VE KAR PAYININ (Belgedeki SABİT YATIRIM TUTARININ MAKSİMUM %70’İNİ GEÇMEMEK ÜZERE) BAKANLIKÇA karşılaşmasıdır. Aracı kurum (Banka veya özel finans kurumu) başvuruya Genel Müdürlükten onay alır. Muaccel SGK ve 6183’e tabi borç olmamalıdır. - Kullanılmış makine, teçhizat+kamu kuruluşları yararlanamaz. - Kredi geri ödemesi aksar ise, ödeme durdurulur. - Amaç dışı kullanımlarda; aracı kurum, desteği Bakanlığa geri öder.

VIII-YATIRIM YERİ TAHSİSİ DÜZENLEME; Kararın 16 .maddesi,4706 sayılı yasanın Ek 3 .maddesi. HANGİ YATIRIMLARA : Büyük,stratejik ve bölgesel yatırımlara (OSB ve Endüstri bölgelerinde yer olmaması şartıyla) HANGİ ARSALAR: Hazine,Özel Bütçeli İdareler, İl Özel idaresi,Belediyeye ait arsalar ,Devletin tasarrufu ve hükmü altındaki araziler (Orman hariç)

ARSA RAYİÇ BEDELİ (Mülki İdarece belirlenir) = Tarım hayvancılık yatırımı X1 kat Turizm yatırımı X 2 kat Diğer yatırımlarda X3 kat HAKKIN TANIMI: 49 YILLIK SÜRELİ VE BAĞIMSIZ İRTİFAK VEYA SÜRELİ KULLANMA HAKKI, (İLK YIL KİRA BEDELİ E.V. X%3)

50 MİLYON DOLAR YATIRIM YAPAN VE 100 KİŞİ İSTİHDAM EDENLERE HARCA ESAS DEĞER ÜZERİNDEN SATIŞ DA YAPILABİLİR USUL VE ESASLAR MALİYE BAKANLIĞI

Teşvik Avantajının Rakkamsal İfadesi VARSAYIMLAR: 1 MİLYON TL YATIRIM,%50 İTHAL MAKİNE ,20 İŞÇİ ÇALIŞTIRAN İŞLETME ,HER YIL 100.000 TL KAR; FAİZ DESTEĞİ VE YATIRIM YERİ TAHSİSİ HARİÇ

CİNS/ BÖLGE GÜMR KDV VERGİ İNDİRİMİ SGK İŞVERE SGK İŞÇİ GV STOPAJ TOP- LAM % NORM /1 BOLGE 100 180 150 65 YOK 495 %49.5 NORM/6 BOLGE 500 336 215 480 1811 %181 ONCE LİKLİ/1 400 235 915 %91

TEŞEKKÜRLER………. NUR EKESAN