KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ TEDMEM WWW.TEDMEM.ORG 5. TEMEL EĞİTİM SEMPOZYUMU "EĞİTİM EKOSİSTEMİ" 6-7 Aralık 2014, Özel Florya Koleji, İstanbul Psikolojik İyi Olma Bağlamında İnsan ve Ekosistem MEHMET PALANCI KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ TEDMEM WWW.TEDMEM.ORG WWW.EGİTİMVEBİLİM.ORG

Ekosistem ve Psikoloji İnsan insanın dermanıdır Psikolojik iyi olma Sübjektif referans Varoluş ve Ontolojisi Varlık-zaman-şimdilik ilişkisi Şimdilik ve normallik Kişilik elementleri! Kişilik çarkları! İdyografi İnsanın farklılığı İnsanın benzerliği Birey*Çevre + Etkileşim etkisi = Sosyoloji/İnsan + İnsan/Sosyoloji

Uyum İyi bir dünyada yaşadıklarını düşünenler bu dünyayı aynen korumak, hayal kırıklığına uğramış kişilerse bu dünyayı temelinden değiştirmek isterler Topluma uymayanlar, eğer gelişim gücüne ve kişisel kaynakları kullanma potansiyeline sahipse bu girişkenlikle birleşen bir umut ve mutluluk getirebilir; Ancak bu güçleri yoksa ve/veya kendi yeteneklerini kullanarak yaşadıkları sorunlarla başa çıkma becerileri mevcut kişisel kaynaklarını zorluyorsa; kitle içinde kişiliklerini eriterek ‘yıkıcı bir özgürlük’ ya da ‘patolojik bir kendilik’ geliştirebilirler

Uyum Psikolojik iyi olma; (1) diğerleriyle olumlu ilişkiler, (2) özerklik, (3) çevre hâkimiyeti, (4) kişisel gelişim, (5) yaşam amacı ve (6) kendini kabulü (Bradburn, 1969; Ryff, 1989) içerir. Lawton (1983) psikolojik iyi olmayı dört bileşenle; (1) problemlerle başa çıkma yeteneği, (2) bilişsel bir değerlendirme ile erişilen ve anlık olmayan mutluluk değerlendirmesi, (3) yaşam motivasyonu sağlayacak kadar yeterli ve iyi olma hissi veren olumlu duygulanım ile (4) kişisel amaçlarla bunların geçekleşmesi arasındaki tutarlılık olarak ele alır.

Ekosistem Doğası Karşılığı Modern insan kendini şehirde bulmuştur. Şehir olmadan kolektif akıl ve güç imkansızdır. Ancak insan şehirde tükenmiştir İnsanlarda, kendi varlığını şekillendiren güçleri genellikle dışarıda arama eğilimi vardır Gelecekten duyulan korku bugüne sarılmaya geleceğe ait beslenen umut yaşam motivasyonuna aracıdır. Bu ikisi de ‘inancı’ ve ‘direnci’ aynı kaynaktan doğurur Mikrosistem Mezosistem Ekzosistem Makrosistem UYUM

Ekosistem Doğası Karşılığı Seçim teorisi Başarılı Kimlik = Sevgi + Özgüven Başarısız kişilerin, başarısızlıklarından dolayı suçu dünyaya yükleme eğilimleri anlamak güç değildir Belli düzeyde başarısızlık özgürlükten çok eşitlik ve kardeşlik arar Mevcut özgürlük taleplerini uyumu sarsacak bir kızgınlıkla dile getirenler özgür bir toplumda mutlu olma ihtimali en az olanlardır. Hayal kırıklığına uğramış tüm yeteneksiz kişiler kişisel başarısızlıklarını suçunu mevcut özgürsüzlüklere yüklerler (Hoffer). Özgürlük insanın en son isteyeceği şeydir! özgürlükten kaçış (Fromm) sorumluluktan kaçma alanı olarak kullanılır. Mikrosistem Mezosistem Ekzosistem Makrosistem UYUM

Sonuç Bireyden topluma nevrotik olmayan mükemmellik eğilimi Toplumsal ilgi ve sağduyu Değerler ve ruhsallık Gerçeklik Doğru ve yanlışın analizini yansıtan tutumlar Sorumluluk Pozitif genç gelişimi Mutluluk Bilgelik Erdem

mpalanci@gmail.com egitimvebilim@ted.org.tr Teşekkürler