İnsan Bilgisayar Etkileşimi Kullanılabilirlik Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Bilgisayar Öğretim Teknolojileri ve Eğitimi Bölümü 2012-2013 Güz Dönemi Hazırlayanlar: İ.Halil Kaymaz T.Esat Özgör Çağrı Tuncay

Kullanılabilirlik Nedir ? Ankara, 2013

Kullanılabilirlik Nedir ? Kullanılabilirlik, doğrudan doğruya insanın mutluluğu ile ilişkilidir. Kullanılabilirlik, geliştirilen bir ürünün kalitesini vurgulayan bir göstergedir. Ankara, 2013

Kullanılabilirlik Çalışmalarının Yararları Sonuç olarak; Daha eksiksiz bir ürünün geliştirilmesine olanak verir. Ürün geliştirmede ekonomiklik sağlar. Geliştirme aşamasında kavramların, tasarımların, akış ve içeriğin geçerliliğinin test edilmesine olanak verir. Uygulamadaki olası değişiklik ve problemlerin sayısının azaltılmasını sağlar. Ankara, 2013

Kullanılabilirlik Nedir, Ne değildir ? «Bu ürün kullanılabilir» tanımı gibi kişisel yorumlar İBE açısından önem taşımamaktadır. İBE alanında kullanılabilirliğin ne olduğu konusu temelde üç değişik bakış açısıyla açıklanmaya çalışılır. Bu Bakış açıları; Anlamsal Tanım (Semantic) Yaklaşımı, Arayüz Özellikleri (Feature Based) Tanım Yaklaşımı, İşlevsel (Operational) Tanım Yaklaşımı Ankara, 2013

Anlamsal Tanım Yaklaşımı (1) Örneğin yeni aldığımız bir teknolojik ürün ya da yazılımı kullanmaya başladığımızda onunla ilgili olumlu ya da olumsuz yorumlar yapıyorsak, bu yorumlar kullanılabilirlik ile ilgilidir. Bu konuda sıkça kullanılan bazı terimler şu şekilde sıralanabilir; Kullanıcı dostu, Kullanım kolaylığı Öğrenme kolaylığı Şeffaflık Sezgisel Kullanım Ankara, 2013

Anlamsal Tanım Yaklaşımı (2) Anlamsal tanım, reklam tanımı da diyebiliriz. Örneğini resimde görebilirsiniz. Bu tanım açısında bakıldığında kullanılabilirlik belirsiz bir kavram olarak görülmektedir. Çünkü hangi görev, hangi ölçütlere göre geçerli olduğu bilinmemektedir. Bu yüzden anlamsal tanımın İBE açısından hemen hemen hiçbir önemi yoktur. Ankara, 2013

Arayüz Özellikleri Tanım Yaklaşımı (1) Bu yaklaşım, arayüzde hangi özelliklerin olduğunu dikkate almakta ve kullanılabilirliği ona göre tanımlamaktadır. Örneğin; Bir arayüzün kullanılabilirliği aşağıdaki bazı sorularla değerlendirebilir miyiz ? Pencereler, ikonlar, menü, imleç bulunmakta mı ? Grafik kullanıcı arayüzleri kullanışlı mı ? Yazılar tasarım rehberi tavsiyeleri tabanlı mı? Renkler tasarım prensiplerine uygun mu ? Ankara, 2013

Ankara, 2013

Arayüz Özellikleri Tanım Yaklaşımı (2) Cevap: Tabiki de «Hayır»… Resimde görüldüğü gibi Renkler ayrı ayrı çok güzel görünmelerine rağmen, bu resimdeki gibi anlamsız bir şekilde bir araya geldiklerinde anlamlı bir bütünlük hissi vermemektedir. Arayüz tasarımında da benzer bir sorun oluşabilir. Ankara, 2013

Arayüz Özellikleri Tanım Yaklaşımı(3) Arayüz konusunda yapılan en önemli çalışmalar « Tasarım Rehberleri» adı verilen dokümanlarda bir araya getirilmiştir. Örneğin; Apple firmasının geliştirdiği «Apple Arayüz Tasarım Rehberi» bunlar arasında en çok bilinendir. Benzer şekilde özellikle ülkemizde sürdürülen e-devlet çalışmaları kapsamında «Kamu Kurumları İnternet Siteleri Standartları ve Önerileri Rehberi» hataları önlemek ve kamu Web siteleri tasarımcılarına destek olmak için yayınlanmıştır. Ankara, 2013

Arayüz Özellikleri Tanım Yaklaşımı (4) Gestalt teoresine göre; «Bir bütün, onu oluşturan parçalardan daha fazla anlama sahiptir». Arayüzde gerekli tüm parçaların bulunması, o parçaların organizasyonunun sorunsuz olduğunu garantilemez. Kılavuzlar ve ekranda kullanılacak elemanların özellikleri kullanılabilirlik açısından göz ardı edilemez. Kolay kullanım için onlardan faydalanılmalıdır, ancak kullanılabilirlik tek başına bunlarla da tanımlanamaz. Ankara, 2013

İşlevsel Tanım Yaklaşımı(1) İlk İBE araştırmacılarından Brian Shackel kullanılabilirliği şöyle tanımlamıştır: Kullanılabilirlik, bir uygulamanın: Kolay ve etkili bir şekilde, Belirli bir grup kullanıcı tarafından, Verilen özel destek ve eğitim ile, Belirli görevlerin yerine getirilmesi için, Bir dizi çevresel senaryolar içinde kullanılma kapasitesine karşılık gelir(Shackel, 1991). Ankara, 2013

İşlevsel Tanım Yaklaşımı(2) Jacob Nielsen’ e göre 5 temel eleman; Öğrenebilirlik: Kullanıcılar bir tasarım ile ilk defa karşılaştıklarında, onun temel görevlerini ne kadar kolay gerçekleştirebilmektedirler? Verimlilik: Kullanıcılar tasarımı öğrendikten sonra, görevleri ne kadar hızlı tamamlamaktadırlar? Hatırlananabilirlik: Kullanıcılar, ilgili ürünü kullanmaya bir süre ara verdikten sonra, tekrar kullanmaya başladıklarında, eski performanslarını ne kadar kolay yakalayabilmektedirler? Ankara, 2013

İşlevsel Tanım Yaklaşımı(2) Hatalar: Kullanıcılar, ilgili ürünü kullanırken, ne kadar hata yapmaktadır? Bu hataları çok ciddi olanlarının oranın nedir? Hataları kolayca geri alma mekanizmaları bulunmakta mıdır? Memnuniyet: Ürünü kullanmak ne kadar memnuniyet vericidir? Ankara, 2013

İşlevsel Tanım Yaklaşımı(3) Bir önceki tanımlamalardan da anlaşılacağı üzere kişiler ve kurumlar tarafında kullanılabilirliğin birçok tanımı bulunmaktadır. Ancak bu konuda ISO’nun çalışmalarıyla şu genel tanım ortaya çıkmıştır. Kullanılabilirlik, belirli bir kullanıcı grubunun, belirli görevleri, belirli bir bağlamda etkili, verimli ve memnuniyet ile yerine getirmeleridir. Ankara, 2013

İşlevsel Tanım Yaklaşımı(4) Ankara, 2013

Kullanılabilirliğin Temel Unsurları Etkililik: Kullanıcıların uygulamayı kullanarak yapması beklenen işleri ne ölçüde başarabildiğini ifade eder. Bu başarı kriterleri iki şekilde belirlenir. Birincisi, « hep ya da hiç» veya «başardı ya da başaramadı» şeklindedir. Ancak, etkililik kullanılabilirliğin değerlendirilmesinde tek başına yeterli olmaz. Bu durumda kullanılabilirlik tanımının ikinci ayağı olan verimlilik devreye girer. Ankara, 2013

Kullanılabilirliğin Temel Unsurları Verimlilik: Belirlenen işi yapmak için kullanılan zaman, çaba ve maliyet gibi unsurlar verimlilik ölçütü olarak değerlendirilebilir. Örneğin, bir web sitesinin verimliliğinin değerlendirilmesinde, o sitede verilen görevi yaparken geçen süre ya da görevi tamamlamak için izlenen adımlar incelenir. Ankara, 2013

Kullanılabilirliğin Temel Unsurları Ankara, 2013

Kullanılabilirliğin Temel Unsurları Ancak, bir uygulamanın hem etkili, hem de verimli olması, kullanılabilirlik açısından yeterli olmayabilir. Bazen kullanıcılar, çok hata yaptıkları ve görevleri uzun sürede tamamladıkları arayüz tasarımlarını kullanmayı tercih edebilmektedir. Burada devreye memnuniyet unsuru girmektedir. Ankara, 2013

Kullanılabilirliğin Temel Unsurları Memnuniyet: Kullanıcıların uygulamayı kullanırken oluşan duygularının ve fikirlerinin (beğendikleri, beğenmedikleri. Tutumu vb.) ölçüsünü ifade eder. Memnuniyet, etkililik ve veremlilik tarafından doğrudan etkilenir. Memnuniyet, memnuniyet anketleri veya sözlü geribildirimlerin analizi ile belirlenir. Ankara, 2013

Kullanılabilirliğin Temel Unsurları Sizce hangisi daha önemli? Estetik güzellik etkili ve verimli bir tasarımın kullanıcılarca göz ardı edilmesine neden olabilmektedir. Ankara, 2013

Kullanılabilirlik Derecesi ve Etkililik, Verimlilik, Memnuniyet İlişkisi Kullanılabilirlik mutlak bir değer olmayıp, çeşitli durumlara göre de değişkenlik gösterebilmektedir. Bir İBE uzmanı sıradan kişilerden farklı olarak Etkililik, Verimlik ve Memnuniyetin bir arada değerlendirilmesi ile bir kullanılabilirlik derecesi oluşturur. Ankara, 2013

Kullanılabilirlik Derecesi Kullanılabilirlik Derecesi ve Etkililik, Verimlilik, Memnuniyet İlişkisi Etkililik Verimlilik Memnuniyet Kullanılabilirlik Derecesi Tasarım Süreci Ankara, 2013

Kullanılabilirlik Derecesi ve Etkililik, Verimlilik, Memnuniyet İlişkisi Daha önce de belirttiğimiz gibi, «Bu ürün kolay kullanılır» ya da «Bu ürün kullanıcı dostudur» türü yorumların kullanılabilirlik derecesi açısından bir anlamı bulunmamaktadır. Kullanılabilirlik derecesinin ölçülebilir ve herkes tarafından üstünde görüş birliğine varılabilir olması gerekmektedir. Ankara, 2013

Kullanılabilirliğin Ana Bileşenleri Kullanılabilirlik, kullanıcı türlerine, kullanılan araçlara, kullanıcıların bu araçlarla yaptığı işlere ve çevre koşullarına bağıdır. Ankara, 2013

Kullanılabilirliğin Ana Bileşenleri Kullanıcı: Belirli bir hizmet/ürün ya da sistemi kullanması beklenen hedef kitledir. İBE kullanılabilirlik çalışmalarında ilk yapılan iş, kullanıcı analizi yapmak ve hedef kitleyi temsil eden kullanıcı grubunun bir örneklemini oluşturmaktır. Ankara, 2013

Kullanılabilirliğin Ana Bileşenleri Ankara, 2013

Kullanılabilirliğin Ana Bileşenleri Araç/Arayüz: Kullanıcının etkileşim içinde olduğu, tasarımcılar tarafından ortaya çıkarılmış ve genellikle tasarım sorunları içeren ürünlerdir. İBE açısında temel hedef, bu aracı/arayüzü kullanıcıların etkili, verimli ve memnuniyet içinde kullanabilmeleridir. Ankara, 2013

Kullanılabilirliğin Ana Bileşenleri Görev: Görev, kullanıcıların etkileşim içinde olduğu araç ile, yerine getirmeye çalıştığı etkinliktir. Kullanılabilirlik sorunlarının ortaya çıkartılması sürecinde kullanılabilirlik mühendislerinin ilk yaptıkları çalışmalardan birisi, detaylı görev analizini(Task Analysis) yapmaktır. Ankara, 2013

Kullanılabilirliğin Ana Bileşenleri Bağlam: Bağlam yukarıdaki tüm unsurların içinde bulunduğu ortamdır. İçinde farklı kullanıcı gruplarını, araçları ve görevleri barındırır. Ankara, 2013

Arayüz Değerlendirme ve Kullanılabilirlik Testleri Kullanılabilirlik testleri, İBE çalışmalarının en önemli parçalarından birisidir. Bu testler, bir yazılım geliştirme sürecinin başlangıcından itibaren uygulanabileceği gibi, bitmiş bir ürünün kullanılabilirliğini test etmek için de kullanılabilir. Her kullanılabilirlik testinde belli bir yaklaşım ve tür seçilmek durumundadır. Ankara, 2013

Arayüz Değerlendirme ve Kullanılabilirlik Testleri Tür Süreç İçi(Formative) Süreç Sonu(Summative) Yaklaşım Tasarım Rehberleri Temelli Kullanıcı Temelli Uzman Temelli Model Temelli Kullanılabilirlik testleri Tür ve Yaklaşım olmak üzere ikiye ayrılır. Bunlarda yukarıda olduğu gibi kendi arasında alt başlıklara bölünür. Ankara, 2013

Kullanılabilirlik Test Türleri Süreç içi testler bir yazılım geliştirme sürecinin ilk başından itibaren, tüm süreç boyunca, belirli aralıklarla ve belirli kriterlere göre gerçekleştirilir. Süreç sonu testler ise, ürün tamamen oluşturulduktan sonra gerçek hayatta uygulama sunulmadan önce yapılan testlerdir. Ankara, 2013

Kullanılabilirlik Test Türleri Test esnasında kullanıcılara, o ürünün gerçek kullanımına ilişkin en kritik görevler verilmelidir. Bu kapsamda gerçekleşen testlerin sonuçları analiz edilerek, problem ortadan kaldırılır. Bu testler ile ürünün geçerliliği sağlanır ve ardından ürün genel kullanıma sunulur. Ankara, 2013

Kullanılabilirlik Test Türleri Süreç içi testler az uygulanır ya da uygulanmazsa, süreç sonu test sırasında çok sayıda sorun çıkar ve ürünün kullanıma girmesi gecikir. Bu da kullanıcıda ciddi memnuniyetsizlik yaratır. Bu nedenle, ürün tasarımında süreç içi ve süreç sonu testlerinin her ikisin de kullanılması önerilmektedir. Ankara, 2013

Kullanılabilirlik Test Türleri Ankara, 2013

Kullanılabilirlik Test Yaklaşımları Kullanılabilirlik testleri uygulanırken farklı yaklaşımlar kullanılmaktadır. Bunlar dörde ayrılır; Kullanılabilirlik Test Yöntemleri Tasarım Rehberleri Model Temelli Yaklaşım Sezgiseller (Uzman Yaklaşımı) Deneysel Yaklaşım (Kullanıcı Testleri) Ankara, 2013

Tasarım Rehberleri Kullanımı Tasarım Rehberi, arayüz tasarımı ve değerlendirmesi amacıyla kullanılan bir yaklaşımdır. Bu rehberlerin temel amacı, hazırlanan tasarımlarda tutarlılığı ve uyumluluğu sağlamaktır. Ancak uyumluluğun kullanılabilirlikle karıştırılmaması gerekmektedir. Tasarımcıların kendi tasarımlarında kişisel görüşleri yer aldığı için Tasarım Rehberinin yorum ve uygulanmasının tasarımcılara bırakılması kullanılabilirlik açısından sakıncalar yaratır. Ankara, 2013

Tasarım Rehberleri Kullanımı 11. sayfa Ankara, 2013

Tasarım Rehberleri Kullanımı Apple firmasının Tasarım Rehberinde belirttiği gibi, bu rehberler tek başına çözüm olamamaktadır. Ayrıca rehberde yer alan tüm özellikleri bir araya getirmeye çalışmak, bazen tasarımı daha kusurlu hale getirebilmektedir. Tasarım Rehberleri, özellikle beraberinde bir kontrol listesi de sağlıyorsa hızlı değerlendirme yapmak ve tasarım esnasında önemli noktaları gözden kaçırmamak için faydalı olabilir. Örneğin, www.kakis.gov.tr de böyle bir imkan sağlamaktadır. Ankara, 2013

Tasarım Rehberleri Kullanımı Tullis ve Kodomer ’e (1992) göre; Hazırladıkları raporda stil ve tasarım rehberleri sezgi ve alışkanlık doğrultusunda yapılan arayüz tasarımlarının en etki tasarımlar olarak hazırlanması için her zaman yeterli olmayacağını söylemişlerdir. Ankara, 2013

Uzman Değerlendirmeleri ve Sezgiseller(Heuristics) Arayüz tasarımı ve testinde izlenen bir diğer yaklaşım arayüzün uzmanlarca değerlendirilmesidir. Değişik uzman değerlendirmeleri arasında en yaygını, iyi bir arayüz tasarımının sahip olması gereken özellikleri veren sezgisellerin kullanılmasıdır. Sezgiseller genelde platform(hem donanım hem de yazılım olarak) bağımsızdır ve kullanılabilirliği arttırmaya yöneliktir. Ankara, 2013

Uzman Değerlendirmeleri ve Sezgiseller(Heuristics) Günümüzde kullanıcı arayüz tasarımı için kullanılan en popüler rehberlerden biri, Jacob Nielsen tarafından önerilmektedir. Nielsenin 10 kullanılabilirlik sezgiseli adı verilen bu rehbere göre, kullanıcı arayüzleri tasarımında sonraki slaytlarda dikkat edilmesi gereken noktalar ve kullanılabilirliğin bu çerçevede sorgulanması irdelenmektedir. Ankara, 2013

Nielsen’in Sezgiselleri Sistem durmunun görünürlüğü: Sistem, kullanıcıları o anki durumla ilgili olarak, neler olduğu konusunda, sürekli bir şekilde ve uygun dönütler eşliğinde bilgilendirmelidir. Ankara, 2013

Nielsen’in Sezgiselleri Sistem ile gerçek dünyanın eşleşmesi: Sistem, kullanıcılar ile onların anlayabileceği bir dilde konuşmalı, kullanılan terimler, kelimeler ve kavramlar kullanıcıya tanıdık olmalıdır. Ankara, 2013

Nielsen’in Sezgiselleri Kullanıcı kontrolü ve özgürlük: Kullanıcılar sık sık sistem fonksiyonlarının seçiminde hat yaparlar ve bu istenmeyen durumdan çok detaya girmeden çıkmak için açıkça belirtilmiş bir «acil çıkışa» a ihtiyaç duyarlar. Ankara, 2013

Nielsen’in Sezgiselleri Tutarlılık ve standartlar: Kullanıcılar farklı kelimelerin, durumların ve eylemlerin aynı anlama gelip gelmediğini düşünmemelidirler. Yani uygulama kendi içinde tutarlı olmalıdır. Ankara, 2013

Nielsen’in Sezgiselleri Hataları önleme: Kullanıcıların bir hata mesajı ile karşılaşması yerine, dikkatli bir tasarım ile, hatanın oluşması önlenmelidir. Ankara, 2013

Nielsen’in Sezgiselleri Hatırlamak yerine tanıma(ya da hafıza yükünü en aza indirilmesi): Nesneler, aktiviteler ve seçenekler görünür yapılalıdır. Ankara, 2013

Nielsen’in Sezgiselleri Esneklik ve kullanım verimliliği: Acemi kullanıcılar tarafından görülemeyen hızlandırıcılar kullanılmalıdır. Genellikle sistemin deneyimli ve deneyimsiz kullanıcıları farklı kullanım davranışı gösterirler. Her iki gruba da hitap etmek önemlidir. Ankara, 2013

Nielsen’in Sezgiselleri Estetik ve sade tasarım: Diyaloglar alakasız ya da pek ihtiyaç duyulmayacak bilgiler içermemelidir. Eğer bir nesne arayüzden kaldırıldığında kullanım açısından bir sorun çıkarmıyorsa, gereksiz demektir. Gereksizse kullanma prensibi izlenmelidir. Ankara, 2013

Nielsen’in Sezgiselleri Kullanıcılara hatayla karşılaşmaları durumunda hatayı teşhis etmeleri, onarmaları ve kurtulmaları olanağı tanınmalıdır. Hata geri dönütleri sade dilde olmalı, sorunu açıklamalı ve yapıcı bir çözüm önerisi sunmalıdır. Ankara, 2013

Nielsen’in Sezgiselleri Yardım ve dokümantasyon: Dokümantasyon olmadan sistemi kullanabilmek daha tercih edilir olmasına rağmen, kullanıcıya dokümantasyon ve yardım servisi sunmak gerekli olabilir. Ankara, 2013

Uzman Değerlendirmeleri ve Sezgiseller(Heuristics) Bu yöntem, oldukça basit bir süreç olması ve herhangi bir araç ve gereç gerektirmemesi nedenleriyle testin çok kolay gerçekleştirilmesini sağlar. Tipik bir sezgisel temelli uzman değerlendirmesi senaryosu şöyledir; Nielsen’in 10 sezgiselini al ve arayüzü her bir sezgisel açısından değerlendir. Bunu iki tür şeklinde yap. Birinci turda sistemin her bir ekranını 10 sezgisel ile tek tek değerlendir İkinci turda ekranlar arası geçişler açısından sezgiselleri kullanarak değerlendir. Değerlendirmeyi «Önemsiz sorun, Orta önemli sorun, Çok önemli sorun» olmak üzere en az üçlü seviyeye göre yap. Ankara, 2013

Uzman Değerlendirmeleri ve Sezgiseller(Heuristics) Nielsen’in 10 sezgiselini al ve arayüzü her bir sezgisel açısından değerlendir. Bunu iki tür şeklinde yap. Birinci turda sistemin her bir ekranını 10 sezgisel ile tek tek değerlendir İkinci turda ekranlar arası geçişler açısından sezgiselleri kullanarak değerlendir. Değerlendirmeyi «Önemsiz sorun, Orta önemli sorun, Çok önemli sorun» olmak üzere en az üçlü seviyeye göre yap. En iyi sonucu alabilmek için, birden fazla değerlendirici kullan ve sonuçları karşılaştır. Uzmanlardan tasarım önerileri al. Ankara, 2013

Uzman Değerlendirmeleri ve Bilişsel Gezinti Uzman temelli test yöntemlerinde bir diğeri de «Bilişsel Gezinti» (Cognitive Walkthrough) adı verilen yaklaşımdır (Wrathon ve diğerleri). Bilişsel Gezinti yaklaşımı, Sezgisel yaklaşımdaki gibi, oldukça basit bir süre olması ve herhangi bir araç ve gereç gerektirmemesi nedeniyle çok kolay gerçeklşetirilen bir yaklaşımdır. Ankara, 2013

Uzman Değerlendirmeleri ve Bilişsel Gezinti Tipik bir bilişsel gezinti temelli uzman değerledirmesi senaryosu şöyledir: Görev analizi yap, bir kullanıcının her ekranda yapması gerekenler, bunların sırası ve yaptığı her harekete karşı, sistemin verdiği tepkiyi belirle. Tipik bir kullanıcının eliymişsin gibi, arayüzü gibi düşün, diğer bir deyişle kendini son kullanıcının yerine koy. Ankara, 2013

Uzman Değerlendirmeleri ve Bilişsel Gezinti Her ekranda aşağıdaki soruları kendine sor: Kullanıcı ne yapmaya çalışyor ? Hedefe ulaşmak için gerekli işlemin ne olduğunu anlıyor musun ? Kullanıcı hedefe ulaşması için gerekli mekanizmaların (düğme, bağlantı, form, vb.) varlığının fark edebiliyor mu ? Kullanıcı hedefe ulaşması için gerekli doğru davranışı/tepkiyi gösteriyor mu ? Kullanıcı gerçekleştirdiği işlemler sonrası geri bildirim alıyor mu ? Ankara, 2013

Uzman Değerlendirmeleri ve Bilişsel Gezinti Sezgisel rehberleri, arayüzlerin gelirştirilmesinde ve değerlendirilmesinde yararlı rol oynayabilmekle birlikte, çok genel olmaları nedeniyle yoruma açıktır. Genel amaçlı hazırlanan bu sezgiseller listesinin Web sitelerinin tasarım testi için kullanılabilecek sürümü, Barnum(2001) tarafından uyarlanmıştır. Ankara, 2013

Nielsen’in Sezgisellerinin Web’e Uyarlaması(Barnum,2001) Sistem durumunun görünürlüğü: URL ve durum satırı etkin dönüt sağlanması için kullanıyor mu? Kullanıcılar için en önemli unsurlardan birisi, «Neredeyim?», «Sırada ne var?» sorularının cevabını bilmeleridir. Ankara, 2013

Nielsen’in Sezgisellerinin Web’e Uyarlaması(Barnum,2001) Sistem ile gerçek dünyanın eşleşmesi: Web sitesi kullanıcının dilini, görevlerini ve amaçlarını yansıtabiliyor mu? Genel kullanıma açık web sitelerinin kullanıcıları farklı seviyelerden (yaş, eğitim, ilgi alanı, vb.) geldikleri için, sistemin hepsine hitap etmesi gereklidir. Ankara, 2013

Nielsen’in Sezgisellerinin Web’e Uyarlaması(Barnum,2001) Kullanıcı kontrolü ve özgürlük: Kullanıcılar görevleri seçebiliyor ve sıralayabiliyor mu? Eğer sitede yanlış bir yol izlerse, kullanıcılar daha önce oldukları noktaya kolayca dönebiliyorlar mu? Tarayıcı tarafından birçok acil çıkış sağlanmış olmasına rağmen, bütün web sayfalarına «anasayfa» tuşu koymak kullanıcıya web sitesinin kontrolünün kendine ait olduğu hissini verir. Ankara, 2013

Nielsen’in Sezgisellerinin Web’e Uyarlaması(Barnum,2001) Tutarlılık ve standartlar: Web sitesi farklı tarayıcılarda çalışıyor mu? Kullanıcı pencerelerin boyutlarını isteğine göre değiştirebiliyor mu? Tarayıcı özelliklerini değiştirebiliyor mu? Tutarsızlıkla ilgili en yaygın sorunlardan birisi, bağlantılarda, sayfa başlıklarında ve başlıklarda çelişkili kelimelerin kullanımıdır. Ankara, 2013

Nielsen’in Sezgisellerinin Web’e Uyarlaması(Barnum,2001) Hataları önleme: Web sitesi, kullanıcıya yeterli yönlendirme ve yardımda bulunuyor mu? Eğer hata olursa, kullanıcı bu durumdan kolayca kurtulabiliyor mu? Örneğin, HTML formlarının kısıtlamaları yüzünde, formlara veri girişi esnasında kullanıcılar hata yapmaktadırlar. Ankara, 2013

Nielsen’in Sezgisellerinin Web’e Uyarlaması(Barnum,2001) Hatırlamak yerine tanıma(ya da hafıza yükünün en aza indirilmesi): Eğer kullanıcılar o an bulundukları sayfaya bakarak nerede olduklarını söyleyebiliyorlarsa, sitede kaybolma ihtimali azalacaktır. Ekrandaki unsurların kolayca anlaşılabilmesi için, doğru etiketler, ekmek kırıntısı yöntemi ve açıklayıcı bağlantılar çok önemlidir. Ankara, 2013

Nielsen’in Sezgisellerinin Web’e Uyarlaması(Barnum,2001) Esneklik ve kullanım verimliliği: Bağlantılar kullanıcıları gitmek istedikleri yere götürüyor mu? Görsel unsurlar ve verilerin yüklenmesi kolayca gerçekleşiyor mu? En iyi hızlandırıcılardan bazıları tarayıcı tarafından sağlanan yer imleri seçeneğidir. Ankara, 2013

Nielsen’in Sezgisellerinin Web’e Uyarlaması(Barnum,2001) Estetik ve sade tasarım: Bir mesajı iletmek için en uygun ve kaliteli medya ve resimler kullanılmış mıdır? Bir sayfada kullanılan gereksiz bilgi, ilgiyi dağıtır ve kullanıcıyı yavaşlatır. Az ihtiyaç duyulan bilgiler sayfaya konulmak yerine, bu bilgiye bağlantı kurulabilir. Ankara, 2013

Nielsen’in Sezgisellerinin Web’e Uyarlaması(Barnum,2001) Kullanıcılara yardım olanağı tanımak, teşhis ve hataları düzeltmek: Her bir hata mesajı bir çözüm sunabilmeli ya da bir çözüme bağlantı kurabilmelidir. Eğer bir arama sonucunda hiçbir şey bulunamazsa, sadece aramayı genişletmesini kullanıcıya söylemek yetmez, aramayı genişletecek bağlantı ve öneri de sağlanmalıdır. Ankara, 2013

Nielsen’in Sezgisellerinin Web’e Uyarlaması(Barnum,2001) Yardım ve dokümantasyon: Site gerekli dokümantasyonu sağlıyor mu? Web siteleri için, belirli yardım sayfasına bağlantı sunmak veya her sayfa içince yardım yapmasını entegre etmek önemli bir özelliktir. Ankara, 2013

Bizi dinlediğiniz için; Teşekkürler Ankara, 2013