VENÖZ ANEVRİZMALAR VE TEDAVİLERİ Doç. Dr. Alptekin YASIM Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi AD

Tanım Venöz anevrizmalar belli bir bölgede olan venöz genişlemedir. Ven duvarının bütün tabakalarını içermelidir. Ana venöz yapıya tek bir kanalla bağlı olmalıdır. Bir arteriovenöz yapıyla ilişkili veya psodoanevrizmayla birlikte olmamalıdır Bir variköz ven segmentinin içinde olmamalıdır.

Venöz Dilatasyon Flebektazi?? Anevrizma (venöz konjenital kist, venöz ektazi)

Venöz anevrizmalar ikiye ayrılır: Primer anevrizmalar Sekonder anevrizmalar -Travma - Enfeksiyon - İnflamasyon - Venöz kapak yetersizliği - Arteriovenöz fistül

Primer Venöz Anevrizmalar Primer venöz anevrizmalar, nadir fokal sakküler veya fuziform dilatasyonlardır. İnsidansı bilinmemektedir. Herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir. Kadın ve erkeklerde eşit sıklıkta görülür.

Venöz anevrizmalar bening olmalarına rağmen lokalizasyonlarına bağlı olarak şiddetli komplikasyonlar oluşmasına sebep olabilir. Tromboz Pulmoner embolizm Rüptür ve kanama Komşu dokulara bası

Primer Venöz Anevrizmalar Venöz anevrizmalar çok geniş bir klinik spektrumla karşımıza çıkabilir. Subkutan kitle Kitleye bağlı genişlemiş mediasten Abdominal ağrı Tromboz ve derin ven trombozu Kanama Basıya bağlı semptomlar Bir görüntüleme esnasında tesadüfen bulunabilir.

Venöz anevrizmaların etiyolojisi kesin aydınlatılamamıştır. Damar duvarındaki dejeneratif değişiklikler veya vasküler sistemdeki artmış basınçla ilişkili olabilir. Artmış venöz outflowa bağlı ven duvarında erken hipertrofi (endoflebohipertrofi) önemli bir faktör olarak düşünülmüştür. Yakın zamandaki bir çalışmada venöz anevrizmaların duvarında yapısal değişikliklerle birlikte matriks metalloproteinazların arttığı bulunmuş ve bunun venöz anevrizma oluşumunda rol oynayabileceği ifade edilmiştir. Irwin et al. J Vasc Surg 2008

Venöz anevrizmalar seyrek görülmelerine rağmen büyük venlerin çoğunda görülebilmektedir. Genellikle ekstremite venlerinde (hem yüzeyel, hem de derin) görülür. En sık popliteal ven tutulur. Juguler ve viseral venler de tutulabilir.

1997 yılındaki bir çalışmada 30 hastada tespit edilen 39 venöz anevrizmanın 30’unun alt ekstremitede, 4’ünün üst ekstremitede ve 5’inin internal juguler vende görüldüğü bildirilmiştir. Gillespie et al. J Vasc Surg 2009 yılındaki bir derlemede ise İngiliz ve Fransız dillerindeki literatür taramasında 176 hastada 198 viseral venöz anevrizma görüldüğü bildirilmiştir. En sık görülen lokalizasyonun ise portal venöz sistem olduğu ifade edilmiştir. Sfyroeras et al. Eur J Vasc Endovasc Surg

Baş ve Boyun Bölgesindeki Anevrizmalar Nadirdir ve genellikle konjenitaldir. Çoğunlukla çocuklarda ve genç adultlarda görülür. Tüm venöz anevrizmaların yaklaşık 1/3’ ü bu anevrizmalardır. Boyunda yumuşak ve komprese olabilen bir kitle vardır. Valsalva manevrası ile kitle büyür. Doğal gidişat genellikle beningdir. Cerrahi sıklıkla kozmetik sebepler için yapılır.

Torasik Venöz Anevrizmalar 2006 yılına kadar sadece 60 vaka yayınlanmıştır. Bunların da 2/3’ü süperior vena kava veya azigos vendedir. Genellikle asemptomatiktir ve tesadüfen bulunur. Eğer anevrizma çok büyürse göğüs ağrısı veya dispine yapabilir. Tedavi tartışmalıdır. Eğer semptomatikse veya rüptür riski varsa cerrahi yapılabilir.

Abdominal Venöz Anevrizmalar Viseral anevrizmaların en sık görüldüğü bölgedir. Genellikle portal ven ve süperior mezenterik vende görülür. Asemptomatik olabilir veya karın ağrısı bulunabilir. Portal ven anevrizmaları genellikle semptomatiktir ve gastrointestinal kanama en belirgin semptomdur. Eğer altta yatan hepatik lezyon veya portal hipertansiyon yoksa asemptomatik hastalar takip edilebilir. Ancak portal hipertansiyona bağlı karaciğer hasarı varsa cerrahi gerekir.

Üst Ekstremite Venöz Anevrizmaları Çok nadir görülürler. Genellikle aksiller veya subklavyan vene lokalizedir. Ancak basilik ven gibi yüzeyel venlerde de görülebilir. Genellikle cerrahi olarak tedavi edilirler.

Alt Ekstremite Venöz Anevrizmaları Venöz anevrizmaların en sık görüldüğü lokalizasyondur. Çok çeşitli klinik belirtilerle gelebilir. Ağrı ve şişlik en belirgin bulgudur. Anevrizma tromboze olursa derin ven trombozu belirtileri oluşur. Popliteal ven en fazla etkilenen vendir. Bunu femoral ven ve büyük safen ven takip eder. Semptomatik anevrizmalarda cerrahi uygulanırken asemptomatik anevrizmaların tedavisi tartışmalıdır. Eğer anevrizma kesesi içinde trombüs varsa hasta asemptomatik olsa bile cerrahi ile tedavi edilmelidir. Tek başına antikoagulasyon yeterli değildir.

Tanı Yöntemleri 1. Klinik bulgular 2. Doppler Ultrason Sonografik olarak anekoik kistik yapı görülür. Doopler ile kitlenin vasküler yapısı, venöz dolaşımla ilişkisi, içinde trombüs olup olmadığı değerlendirilir ve arteriyel anevrizma veya AV fistülden ayırıcı tanısı yapılır.

Tanı Yöntemleri 3. Bilgisayarlı Tomografi 4. MR Görüntüleme BT ve MR anevrizmanın büyüklüğü ve yayılımını daha doğru olarak değerlendirir. Vasküler orijini hakkında ayrıntılı bilgi verir.

Tanı Yöntemleri 5. Flebografi

Tedavi Venöz anevrizmaların optimal tedavisi halen tartışmalıdır. Küçük, komplike olmayan anevrizmalar takip edilebilir. Ancak hasta semptomatikse, komplikasyon gelişmiş veya gelişme ihtimali yüksekse cerrahi tedavi uygulanmalıdır.

Teşekkürler