Adenovirus Parvoviruslar Dr Gökhan AYGÜN

Adenoviridae Tek iplikçikli, lineer çift iplikçikli DNA 70-90 nm İkozahedral simetri Nükleokapsid üzerinde üç önemli antijenik yapı: Hekzon, penton, fiber DNA homolojisi ile gruplanır: A-F Penton ag ve fiber proteinler ile serotiplere ayrılır ( > 42 serotip)

Adenovirus

Adenovirus yapı ve genom organizasyonu

Adenoviruses Nukleusda replikasyona uğrar Virus litik, persistan, latent enfeksiyonlar oluşturabilir. Bazı kökenler hayvan hücrelerde immortalize klonlar yaratabilir (hayvanlarda onkogenez)

Adenovirus enfeksiyon siklusu 1. Endositoz ile hücreye giriş, korun serbestleşmesi 2. DNA/kor protein kompleksi çekirdeğe girer 3-5. E1A ve E1B transkriptleri oluşur ve sitoplazmaya çıkıp proteine dönüştürülür 6-9 E1 proteinleri çekirdeğe döner ve erken proteinler sentezi tamamlanır 10-13. Erken proteinler nukleusa girer ve hücre proteinleri ile DNA replikasyonuna etki eder, Geç gen ürünleri transkripsiyonu 14-17. Sitoplazmada geç protein ürünleri (yapısal ürünler) oluşturulur ve nukleusa gönderilir 18-19. Virion oluşur ve dışarı salınır

Adenovirus Kuruluğa Deterjanlara Gastrointestinal salgılara Düşük klor seviyelerine etkilidir Hastanelerde özellikle göz kliniklerinde yetersiz dezenfeksiyon uygulamalarına bağlı salgınlar !!! Yeterince klorlanmayan havuz, ortak kullanılan havlu,… kaynaklı salgınlar

Adenovirus patogenez Aerosol, direkt/indirekt temas, fekal-oral yolla bulaşabilir Mukoepitelyal bölgede tropizm özelliğine göre tutulum ve litik enfeksiyon Lenfoid dokuda persistan olarak enfeksiyon yapar ( tonsillerden üretilebiliyor) Antikor yanıtı koruyucu Fiber antijenler tropizm için önemli Penton antijenler hücre toksisitesinde önemli

Adenovirus patogenez Genişlemiş yuvarlaklaşmış hücreler (ok) (Faz-kontrast × 400).

Klinik tablolar Akut solunum yolu enfeksiyonları Farenjit /Faringokonjunktival ateş Gastroenterit (tip 40,41) Konjunktivit Pnömoni Keratokonjunktivit Akut Hemorajik sistit Hepatit (infantlar, KC transplant hastalarında)

Adenovirus DNA grup ve enfeksiyonlar A..Üst solunum yolu enfeksiyonu, tonsillofarenjit B..Hemorajik sistit, Solunum yolu enf. C..Üst solunum yolu enfeksiyonu, tonsillofarenjit D..Epidemik keratokonjunjktivit E ..Keratokonjunktuvit, faringokonjunktival ateş F.. Gastroenterit

Adenovirus Pnömonisi Adenovirus sağlıklı çocuklarda pnömonilerin % 10’ undan sorumlu. İnfantlarda ciddi klinik tablo ! Solunum sistemi dışı bulgular eşlik edebiliyor ? Ansefalit, hepatit, miyokardit, nefrit,….

İmmunsuprese olgularda Adenovirus Asemptomatik viral yayılımdan ölümcül klinik tabloya kadar çok farklı klinikler olabilir. Enfeksiyon çeşitli şekillerde oluşabilir: Primer enfeksiyon Konaktaki virusun reaktivasyonu Transplant olgularında nakledilen organdaki virusun reaktivasyonu

KİT (HSCT) alıcılarında Adenovirus Değişik klinik tablolar… Pnömoni Gastroenterit, hepatit Hemorajik sistit Nefrit, Ansefalit, Miyokardit Sistemik tablolarda mortalite % 50-60 İmmunsupresiflik süreciyle ilgili risk artıyor

Solid Organ Transplantasyonu ve Adenovirus Adenovirus enfeksiyonu özellikle donör organı etkiler: Pediatrik KC transplant olgularında% 3 Mortalite % 50 Akciğer transplantasyonlarında pnömoni %1 Böbrek transplantasyonlarında % 1 hemorajik sistit Mortalite <20%

Adenovirus farenjit / faringokonjunktival ateş EUROSURVEI L LANCE Vol . 14 · Issue 8 · 26 February 2009 · www.eurosurveillance.org

Epidemik keratokonjunktivit Folliküler konjunktivit Salgınlar yapma eğilimi Göz klinikleri Askeri birlikler özellikle risk altında

Adenoviral konjunktiviti Figure 24.19

Adenovirus 40,41 Enterik adenovirus 40 ve 41 Genelde küçük çocuklarda ve yeni doğanlarda endemik gastroenterit Dışkıda aylarca çıkabiliyor Salgınlar yapabilir Muhtemelen viral gastroenteritlerin ikinci en fazla nedeni olan virustur (bütün endemik olguların %7-15’i) Rotavirus benzeri hastalık Üç yaş civarında çoğu çocuklarda antikor var

Adenovirus tanı Hücre kültürü Antijen PCR, hibridizasyon Antikor

Adenovirus tedavi Spesifik tedavi yok Askeri personele önerilen oral canlı aşı ( Tip 4,7) İmmunsupresif tedavi sürecinde gelişti ise immunsupresif tedavi azaltılır.

Gen tedavisinde Adenovirus Adenovirusler gen transferinde etkin araçlar ! Adenovirus önemli gen yapıları inaktive edilerek gen aktarımında kullanılabilir Konjenital immunyetmezliklerde deneniyor !?? Gelecekte kullanıma girebilir

Parvoviridae

Parvoviridae Tek iplikçikli DNA genomuna sahip tek insan patojeni Çıplak En küçük DNA virusu (18-26 nm) B19 virus (insan patojeni) Kedi-Köpek Parvovirusları bu hayvanlarda etkili (aşı) Dependovirus: Adeno-associated virus Densovirus: Böcek patojeni

Parvovirus replikasyon Mitotik olarak aktif eritroid seri öncülerini enfekte eder. Giriş: P-antijeni Aktif DNA polimeraz gerekli

Parvovirus patogenez Eritroid pekürsörlerde litik enfeksiyon Viremi ve immun yanıt (antikor) İmmun yanıtla ilişkili bulgular (eklem bulguları, döküntü)

Parvovirus klinik

Eritema infeksiyozum 5. hastalık Yüzde özellikle yanaklarda döküntü Güneş ışığı ile döküntü belirginleşir “tokatlanmış çocuk sendromu”İleri yaşlarda artralji ve artrit daha sık

Erythema infectiosum

Gebelik sırasında B-19 enfeksiyonu Virus plasentayı geçebilir Gebedeki enfeksiyon fetus için ciddi bir risk yaratır. Fetusda ciddi anemi ve sonuçta hidrops fetalis Fetal kayıp < % 10 ( özellikle 20hafta öncesinde risk) Konjenital anomali oluşturmaz

Eritroid seride enfeksiyon Kronik olgularda anemi Hemolitik hastalığı olanlarda eritroid seri tutulduğu için ciddi aplastik kriz ortaya çıkar Hemoliz bulguları + retikülositopeni

Tanı ve tedavi Viral DNA ( PCR,...) Ig M ( 2-3 ay sonra oluşabilir) Ig G yıllarca kalabiliyor İmmunsupresiflerde antikor olmayabiliyor. Kültür: zor (tanıda faydalı değil) Tedavi : Semptomatik Immunoglobulin (IVIG) ??