Eğitim Bilimleri Fakültesi UYGULAMADA KAMU ETİĞİ Prof. Dr. İnayet Aydın Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi

Kamu etiği, kamu kaynakları Kamu yetkileri Kamu hizmetleri Kamusal bilinç açısından önemlidir.

KAMU ETİĞİNDEN SÖZ EDERKEN : Çalışma Etiği Meslek Etiği Yönetim etiği Örgütsel etik kavramlarının ilişkilerine de bakmak zorundayız

KAMU GÖREVLİLERİNİN ETİK MODELİ

ÇALIŞMA ETİĞİ (work ethics) Çalışma ile ilgili değer ve tutumlar. Örneğin, çalışkanlık , dakik olma vb.

MESLEK ETİĞİ (Professional Ethics) Mesleki etik :Belirli bir meslek grubunun, mesleğe ilişkin olarak oluşturup, koruduğu; meslek üyelerine emreden, onları belli bir şekilde davranmaya zorlayan; kişisel eğilimlerini sınırlayan; yetersiz ve ilkesiz üyeleri meslekten dışlayan; meslek içi rekabeti düzenleyen ve hizmet ideallerini korumayı amaçlayan mesleki ilkeler bütünüdür.

YÖNETİM ETİĞİ (Administrative ethics) Yönetsel Etik: Yönetsel kararların verilmesinde tutarlı, tarafsız ve gerçeklere dayalı olmayı; bireylerin varlık ve bütünlüğüne saygıyı; herkes için en iyi olacak eylemlerin seçilmesini ve eylemlerde adalet, eşitlik, tarafsızlık, dürüstlük, sorumluluk, saygı, açıklık, sevgi, demokrasi, hoşgörü vb. gibi evrensel değerleri temel almayı sağlayan, yöneticilere eylemlerinde yol gösteren davranış ilkeleridir.

ÖRGÜTSEL ETİK (Organizational ethics) Örgütsel Etik : Yasal bir çerçevede personelde aynı tür davranışların yerleştirilmesini sağlayan, örgütün topluma karşı yerine getirmeyi üstlendiği hizmetleri sağlarken bazı toplumsal sorumlulukların da üstlenildiğini gösteren ilkeler dizisidir.

KAMU ETİĞİ (Public Ethics)

TÜRK KAMU GÖREVLİLERİ ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ Görevin ifası sırasından kamu hizmeti bilinci. Topluma hizmet bilinci. Hizmet standartlarıyla uyum. Amaç ve Misyona bağlılık. Bütünlük ve Tarafsızlık. Saygınlık ve güven. Ilımlılık ve Saygı. Yetkili Makamlara Bildirim. Çıkar çatışmalarından kaçınma. Çıkar sağlamak için görev ve yetkilerin kötüye kullanılmaması. Hediye alma ve çıkar elde etmenin önüne geçilmesi Kamu alan ve kaynaklarının kullanımı. İsrafın önlenmesi. Bağlayıcı açıklamalar ve düzmece beyan. Beyan, şeffaflık ve katılım. Hesap verme konusundaki yöneticinin sorumluluğu. Eski kamu görevlileri ile ilişkiler. Mal beyanı

Görevin ifası sırasından kamu hizmeti bilinci.

24 Yıldır İzin Kullanmayan Örnek Memur Diyarbakır'ın Silvan ilçesinde 24 yıl 8 aydır devlet memuru olarak çalışan Milli Eğitim Şube Müdürü Ali Ok, görevi süresince hiç izin kullanmadı. Kendi iznini kullanmayan Ok, öğrencilerin ve memurların tatil yapmalarını istiyor. Çalışmayı ve Silvan ilçesine hizmet etmeyi çok sevdiğini belirten Ali Ok, "İzin yapmayı sevmiyorum. Bunun için de 24 yıl 8 aydır hiç yıllık iznimi kullanmadım. Bunun yanında hafta sonları bile çoğu zaman görev başında oluyorum. Bu bana zevk veriyor. Zaten hizmet etmek için bizi bu göreve seçtiler" dedi. Kendi izin yapmadığı halde yılardır okullardaki öğrencilerin yaz tatilinde ve personelinin tatil yapması için sürekli onları ikaz ettiğini belirten Ok, personeline, ''Yıllık izinlerinizi tatil yaparak değerlendirin'' diye seslendi.

Topluma hizmet bilinci.

Yılın örnek ve yardımsever memuru Bartın İl Sağlık Müdürlüğü yanında bulunan Kırtepe Aile Sağlığı Merkezinde Bilgi işlem merkezinde görev yapan  Altuğ Karakaş  hastalara yaptığı yardımlarla vatandaşların takdirini kazanırken, yaşlılardan bol , bol dua alıyor. Tedavi için Kırtepe Aile Sağlığı  Merkezine gelen hastalara, sıra, kayıt, ve gerekli işlemlerinin yapılmasında yardımcı olan ve yürüme zorluğu çeken yaşlı hastalara yardımcı olan örnek memur Altuğ Karakaş, kırtepe Aile sağlığı merkezi Bilgi işlem merkezinde görev yapıyorum. Hastaların kayıt ve tescil işlemlerini yapmaktayım. Ancak bu işlemleri yaptığım sırada yaşlılara ve durumları ağır olan hastalara öncelik yapmaktayım. Sağlık hizmetlerinde bu bizlerin asli görevidir. Yaşlılara ve ihtiyacı olanlara yardım etmek beni mutlu ediyor dedi.                   

Hizmet standartlarıyla uyum. Onu sevmeyen sınıfta kalır Karşıyaka'nın Şemikler Lisesi'nde devam çizelgelerinin işlenmesi işinin bir öğrenciye verilmesi skandal yarattı. Öğrencinin, yakın arkadaşlarının devamsızlıklarını silip sınıfta kalmalarına engel olduğu, sevmediklerinin devamsızlıklarını yükselttiği ortaya çıktı.

Tıbbi atık skandalı Denizli’nin Kale İlçesi’nde Devlet Hastanesi’nin bir kamyon tıbbi atığı okul kaloriferinde yakılmak için bahçeye dökmesi isyan ettirdi. Olaya el koyan kaymakam soruşturma için izin isterken, Tabip Odası "Halk sağlığını tehlikeye atıyorlar" dedi.

Amaç ve Misyona bağlılık. Denizli’de padişahlık rejiminin ‘gerçek cumhuriyet’ olduğunu iddia eden Tarih Öğretmeni S. P. hakkında ‘soruşturma’ açıldı   Denizli Hürriyet İlköğretim Okulu Tarih Öğretmeni S. P.’ye ait olduğu ileri sürülen yaklaşık 20 sayfalık ders notu, kentte tartışma yarattı. Padişahlık rejiminin ‘gerçek cumhuriyet rejimi’ olduğunu ve diğer tüm sistemlerden adaletli bir nitelik taşıdığını iddia eden öğretmen hakkında Denizli Valiliği soruşturma açtı.

Mehmetçik okul onarıyor Çukurca Taktik Sınır Jandarma Alay Komutanlığı okulların bakım ve onarımıyla eğitim ve öğretimlerini sürdüren öğrencilere yönelik desteklerini sürdürüyor. Alay Komutanlığı'nda görevli Mehmetçikler, ilçenin Cumhuriyet Mahallesi'nde bulunan 18 derslikli 424 öğrencinin eğitim öğretim gördüğü Atatürk İlköğretim Okulu'nda yaklaşık 15 günden beri bakım ve onarım çalışmalarını sürdürüyor. Eğitim ve öğretimin sürdüğü okulda onarımlarını yapan askerler, tahrip olmuş tuvalet ve mutfağın fayanslarını söküp yerlerine yenilerini takarken, modern bir görünüme kavuşturdukları okulun her yerini boyadı. Mehmetçikler, okula Atatürk büstü de yaptırdı. Öğrencilerse teneffüs saatlerinde çalışmalarını izledikleri askerlere teşekkür ederek çiçek hediye etti. 

Bütünlük ve Tarafsızlık. MEMUR, MÜDÜRÜNE CEZA KESERSE… Fatsa Belediyesi Zabıta ekipleri Ceplere yerleştirilen parkomatlardan fiş almayan sürücülere ceza kesiyor Yine parkomatları teftiş etmek üzere göreve çıkan Hasan Uslu, Cengiz Torun ve Yener Şahin’den oluşan üç kişilik zabıta ekibi, Mustafa Kemal Paşa Mahallesi Meydan Sokak’taki cep-parkta fiş almadan park edilmiş halde gördükleri Fatsa Belediyesi Zabıta Müdürü Cemal Beşik’in 52 KB 181 plakalı aracına, Kabahat Kanunları’nın 38. maddesinin 1. bendini ihlal ettiği gerekçesiyle 62 YTL para cezası yazdılar. Ceza yazmakta bir an için tereddüt etseler de tarafsız olmak adına cezayı yazan memurlar, müdür Beşik tarafından özel kalemlerle ödüllendirildiler. 1 dakikalığına aracını cep-parka bırakan Beşik geri döndüğünde ön camındaki ceza makbuzunu görünce memurlarını takdir ettiğini belirtti. Konuyla ilgili konuşan Beşik; “Göreve geldiğimden beri memurlarıma görev yaparken tarafsız, dürüst ve adil olmalarını, yasalar karşısında herkesin eşit olması gerektiğini ve bu değerlerden asla taviz vermemelerini istedim. Memurlarımın bu değerleri benimsemiş ve özümsemiş olduğunu görmek benim için gerçekten çok gurur verici. Kendilerini içtenlikle tebrik ediyorum” dedi.

Saygınlık ve güven. Öğretim üyesinden sınav sahteciliği Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi'nin kardiyoloji bölümünde yardımcı doçent olan M.Y., dil sınavına başka bir yardımcı doçenti sokunca soruşturma açıldı

Ilımlılık ve Saygı Hastanede hasta müfettiş Çanakkale Devlet Hastanesi’ni denetime gelen iki müfettişten biri hasta kılığına girip yönetimden habersiz gözlem yapınca ÇDH yönetimi şoke oldu.

Yetkili Makamlara Bildirim.

DÜRÜST İŞÇ Isparta kent merkezinde, bir bankaya ait otomatik para çekme makinesinin (ATM), herhangi bir komutuna basılmadığı halde para haznesinden banknotlar çıkmaya başladı. O sırada oradan geçen işçi 23 yaşındaki Ali Osman Turan, durumu fark edip ATM kabinine girdi. ‘İptal’ komutuna basıp hazneden daha fazla para gelmesini engelleyen Turan, 50, 20 ve 10 YTL'lik banknotlar halindeki 2 bin 720 YTL'yi de götürüp polise teslim etti. Olayın yaşandığı sırada cebinde sadece 60 YTL bulunduğunu ve asgari ücretle çalışan bir işçi olduğunu söyleyen Ali Osman Turan, “Ama benim yerimde kim olsa bu parayı götürüp polise teslim ederdi'' dedi(http://www.kenthaber.com/Arsiv/Haberler/2007/Mayis/28/Haber_232081.aspx).

Çıkar çatışmalarından kaçınma.

Çıkar sağlamak için görev ve yetkilerin kötüye kullanılmaması.

Genel - Denetçilerin 5 maaş kredisi skandalı XXXX Kurulu 6 denetçisini, İller Bankası’nı denetlemek için gönderdi ama müfettişler denetlerken, İller Bankası’nın personeline yüzde 1 faizli ve uzun vadeli kredi verdiğini tespit ettiler. Bu durumu sorgulamak yerine “hani bana”  diyerek kendilerine menfaat temin ettiler ve ballı krediyi usülsüz ve kanunsuz biçimde cebe indirdiler.

Öğretmen rüşvet alırken yakalandı Ankara XXX Lisesi resim öğretmeni Ü.P., iki dersi zayıf olan bir öğrencisini sınıf geçirmek için velisinden rüşvet alırken suçüstü yakalandı.

Hisarcık İlçesi'nde yaşlılık maaşı bağlatmak için başvuran köylüden 50 YTL rüşvet aldığı öne sürülen memur tutuklandı. Hisarcık İlçesi'ne bağlı Kızılçukur Köyü’nde oturan 66 yaşındaki İ.K., yaşlılık maaşı bağlatmak için gittiği Mal Müdürlüğü’nde görevli memur İ.Ç.’nin kendisinden 50 YTL rüşvet istediğini öne sürürek Cumhuriyet Savcılığına başvurdu. Savcılığın talimatı üzerine polisler, seri numarasını aldıkları 50 YTL’yi İ.K.’ya verdi. İ.K.’dan 50 YTL'yi alan memur İ.Ç., polisler tarafından suçüstü yakalandı.

Hediye alma ve çıkar elde etmenin önüne geçilmesi

TBMM Çevre Komisyonu’ndaki 14 milletvekili, son günlerde kirlilik ve balık ölümleriyle gündeme gelen Muğla’nın Güllük Körfezi’nde balık çiftliklerini inceledi. Üyeler incelemelerin ardından bir restoranda balık yedi. Milletvekillerini taşıyan resmi plakalı otobüsün bagajına 5’er kiloluk çiftlik çipurası ile dolu 25 koli konuldu. Kolileri Holding otobüse yerleştirdi.

Kamu alan ve kaynaklarının kullanımı. Bürokratın 'makam aracı saltanatı' sona eriyor Devlet akaryakıta 1 milyar YTL ödedi Taşıt alımı 154 Taşıt kiralama 246 Bakım ve onarım 98,5 Akaryakıt ve yağ alımı 1.013

İsrafın önlenmesi.

Gönüllü memurlar hastaneyi 500 YTL kâra geçirdi Eskişehir Yunus Emre Devlet Hastanesi’nde görevli bir grup memurun, kurumun ihtiyacı olan poliklinikler için aralarında yaptıkları dayanışma, örnek gösteriliyor Hastanenin farklı birimlerinde çalışan 24 devlet memuru, 30 polikliniğin 700 bin YTL tutarındaki tadilatını, fazla para gittiği gerekçesiyle ihale yoluyla müteahhide verdirmeyerek, gönüllü olarak hiçbir ücret almadan kendileri yapıp, kurumu 500 bin YTL kâra geçirdi.

Bağlayıcı açıklamalar ve düzmece beyan. Mahkemeye yalan beyanda bulununca, kamu yararına çalışma cezası aldı. Manisa'nın Salihli ilçesinde 3. Asliye Ceza Mahkemesi, yalan beyanda bulunan Mehmet Günönü isimli vatandaş hakkında TCK'nın 50/1-f maddesi gereğince 75 gün kamu yararına çalışma cezası verdi

Bağlayıcı açıklamalar ve düzmece beyan. 10.311 memur kadrosu boş kaldı Ataması gerçekleştirilen 57 bin 440 yeni memurun 10 bin 311’i ilan edilen koşulları taşımadıkları için geri çevrildi

Şeffaflık ve katılım. Sağlık Müdürü'ne şeffaf ve dürüst sınav yaptığı için 'Şükran Belgesi' Hakkari'de hizmet veren 4 engelli derneği yetkilileri, Sağlık Bakanlığı tarafından 4 memur kadrosu alımı için yapılan sınavın şeffaf ve dürüst yapıldığından dolayı İl Sağlık Müdürü Dr. İdris Ethemoğlu, Sınav Komisyon Başkanı Halit Dinç ile komisyon üyelerine birer 'Şükran Belgesi' verdi.

Hesap verme konusundaki yöneticinin sorumluluğu. KURUMLARI PROMOSYON ALIRKEN HİÇ PROMOSYON ALAMAYAN ÇAY-KUR ÇALIŞANLARI, HUKUKEN SORUMLU VE KUSURLU GÖRDÜKLERİ ÇAY-KUR GENEL MÜDÜRÜNE DAVA AÇARAK PARALARINI KENDİSİNDEN İSTEYECEKLER .. ÇAY’DA HESAP VERME ZAMANI .. ----------------------------------------------------------HALEN BÜTÜN DEVLET

Eski kamu görevlileri ile ilişkiler.

Mal beyanı Çiller'in ünlü çiftliği satışta Tansu Çiller'in 1993'te verdiği mal varlığı listesinde yer almadığı için başına ağrıtan Kuşadası'ndaki araziye şimdi oğlu Mert, lüks konutlar yapıp satacak Çillerler’in Kuşadası’ndaki çiftliği Suna Pelister adı ile birlikte ortaya çıkmıştı. Çillerler’in 1993 yılında verdiği malvarlığı listesinde yer almayan çiftliğin, çocukların dadısı Suna Pelister’e ait olduğu söylendi. Ancak daha sonra çiftlik arazisi 11 milyar liraya Çillerler tarafından, Suna Pelister’den satın alındı

TEŞEKKÜRLER