CRYSTAL SYSTEMS Based on unit cell configurations and atomic arrangements

Bazı Metallerin Atom Yarıçapları ve Kristal Kafes Yapıları

Yüzey Merkezli Kübik (YMK) Yapılar Birim hücrenin iki türlü gösterimi

Atomsal Dolgu Faktörü (ADF) Atomik dolgu faktörü (ADF) atomların diziliş sıklığını ifade etmek için kullanılır: ADF = Birim hücredeki atomların toplam hacmi Birim hücre hacmi ADF = 1 ......... Birim hücre tamamen atomlar ile doludur ADF = 0 ......... Birim hücre boştur

YMK lerin Atomik Dolgu Faktörü Unutmayın!!! Atomlar sert kürelerdir ve YMK yapılarda kübin köşegeni boyunca birbirine temas ederler. A D a B G H E C r 2r F Birim hücre hacmi, Vc Birim hücredeki atom sayısı: Yüzey atomları – 6 x 1/2 = 3 Köşelerde – 8x1/8 = 1 Birim hücredeki toplam atom sayısı= 4

YMK yapılar için Atomik Dolgu Faktörü B G H E C r 2r F

Hacim Merkezli Kübik (HMK) Yapılar D E H G C A F a r 2r 2 HMK bir yapıda kaç tane atom vardır? HMK bir yapının atomik dolgu faktörü nedir?

HMK Yapılar Kübin her köşesinde bir atom merkezinde de bir atom bulunur ve köşe atomları merkez atoma teğettir. Atomun yarıçapı r olduğuna göre birim hücrenin bir kenarı a nın r cinsinden değeri Gerçekte her köşedeki atom komşu 8 birim hücre arasında paylaşılmaktadır. Bir köşede bir birim hücreye ancak 1/8 dilimlik atom düşer. Bu durumda köşe atomların toplamı 8*1/8=1 atomdur. Kübin merkezinde de bir atom bulunduğundan birim hücredeki toplam atom sayısı 1+1=2 adettir. Atomsal Dolgu Faktörü (ADF) = B D E H G C A F a r 2r 2

ÖDEV!........ Basit birim hücreli ve Yüzey merkezli bir yapının Atomsal dolgu faktörünü şekiller çizilmiş olarak hesaplayıp bir sonraki derse getiriniz?????

Özgül Ağırlık Hesaplaması Tüm kristal birim hücrelerin tekrarlı dizilimi sonucu oluştuğu için, kristal yapılı malzemelerin özgül ağırlıkları birim hücrenin özgül ağırlığı baz alınarak hesap edilebilir. r : Birim hücrenin özgül ağırlığı n : Birim hücredeki atom sayısı M : Atom kütlesi Vc : Hücre hacmi Atom kütlesi periyodik tabloda atomik kütle birimi gr/mol olarak verilmektedir. Atomik kütle birimini Avagadro sayısını kullanarak grama çeviriniz.

Özgül Ağırlık Hesaplanması Avagadro sayısı, NA= 6.023x1023 atoms/mol Bu nedenle, r : Birim hücrenin özgül ağırlığı n : Birim hücredeki atom sayısı A : Atom kütlesi Vc : Hücrenin hacmi NA : Avagadro sayısı

POLİMORFİZM Demir (Fe) birçok farklı durumda ortaya çıkabilir: Oda sıcaklığında HMK → α demir 910°C YMK→ γ demir 1400°C ve üzerinde HMK→ β demir 1539°C ve üzerinde→ sıvı

Atomsal Yapı Türleri

Atomsal Yapı Türleri

Polikristal Malzemeler Metalik malzemelerin çoğu küçük kristal kümeciklerinden oluştuğundan polikristal adını alırlar. Bu kristal kümeciklerinin kristal yapısı kendi içerisinde düzenlidir. Kristal kümeciklerin ayrımını, bunların birim hücrelerinin dizilişinden anlayabiliriz. Birleşen kristal kümecikleri arasında tane sınırı adı verilen atomik bir boşluk vardır. Bu bölgede belirli bir düzensizlik görülür. İnce yapılı metalik cismin kristal tanecikleri daha küçük yapılıdır. Bu nedenle kaba tane yapılı kristale kıyasla daha çok tane sınırı vardır..

Atomsal Yapı Türleri

KRİSTAL KUSURLAR Konu 6

Metallerde Ergime ve Kristalleşme UÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi 6-1

Metallerde Ergime ve Kristalleşme UÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi 6-2

Metallerde Ergime ve Kristalleşme UÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi 6-3

UÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi 6-4

KRİSTAL HATALAR UÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi 6-5

KRİSTAL HATALAR UÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi 6-6

KRİSTAL HATALAR UÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi 6-7

KRİSTAL HATALAR UÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi 6-8

KRİSTAL HATALAR UÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi 6-9

KRİSTAL HATALAR UÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi 6-10

KRİSTAL HATALAR UÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi 6-11

KRİSTAL HATALAR UÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi 6-12

KRİSTAL HATALAR UÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi 6-13

KRİSTAL HATALAR UÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi 6-14

KRİSTAL HATALAR UÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi 6-15

MEKANİK ÖZELLİKLER Konu 7