Asitler, Bazlar ve Temel Özellikleri Hayrullah YILDIZ 080608056 17.05.2013

ASİT 17.05.2013

Bazlar 17.05.2013

Asit- Baz Tanımı Arrhenius Asit-Baz Tanımı (1884) Brønsted-Lowry Asit-Baz Tanımı (1923) Lewis Asit-Baz Tanımı 17.05.2013

Arrhenius Asit-Baz Tanımı (1884) Hidrojen içeren ve Suda çözüldüğünde H+ iyonu oluşturan maddelere Asit denir. HCI H++Cl– HNO3 H+ + NO–3 H2SO4 2H+ + SO4–2 H3PO4 3H+ + PO4 -3 17.05.2013

Brønsted-Lowry Asit-Baz Tanımı (1923) Proton (H+ )iyonu verme eğiliminde olan maddelere asit denir.. HCl + H2O  Cl– + H3O+ Asit + Baz  Baz + Asit Proton (H+ ) iyonu alma eğiliminde olan maddelere baz denir NH3 + H2O  NH4+ + OH- Baz + Asit  Asit + Baz 17.05.2013

Lewis asit-baz Tanımı Elektron çifti veren tür baz, elektron çifti alan ise asittir. Asit Baz Asit Baz 17.05.2013

17.05.2013

Konjuge Asit ve Baz çiftleri Konjuge çift Asit+Baz  Baz+Asit HF + H2O  F– + H3O+ Konjuge Konjuge Konjuge Konjuge asit baz asit baz H2PO4– + OH–  HPO42– + H2O Konjuge Konjuge Konjuge Konjuge asit baz baz asit 17.05.2013

Asit ve Bazların Kuvveti 17.05.2013

Elektrolit: Suda ve bazı çözücülerde çözündüğü zaman iyonlaşarak elektriği ileten çözeltilere elektrolit denir. Kuvvetli elektrolitler bir çözücüde tamamen, zayıf elektrolitler kısmen iyonlaşır. 17.05.2013

Kuvvetli Asit Kuvvetli baz Suda tamamen iyonlaşan asitlere kuvvetli asit denir. HCl, HBr, HI, HF , HCN, HNO3, H2SO4 Suda tamamen iyonlaşan iyonlaşan bazlara kuvvetli baz denir. NaOH, KOH, LiOH, RbOH, CsOH 17.05.2013

(RCOOH), CH3COOH C6H5COOH, H2S, H2CO3, H2SO3 gibi Zayıf Asitler Zayıf baz: Suda kısmen iyonlaşan asitlere denir. (RCOOH), CH3COOH C6H5COOH, H2S, H2CO3, H2SO3 gibi Suda kısmen iyonlaşan bazlara denir. (NH3) Aminler (RNH2, R2NH, R3N), CH3CH2NH2, (CH3)2NH, (C3H7)3N, C5H5N 17.05.2013

Asitlerin Özellikleri 17.05.2013

1- Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir 1- Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir. 2- Sulu çözeltilerinin tatları ekşidir (limon, sirke gibi). 3- Turnusol kağıdının rengini maviden kırmızıya dönüştürürler. 4- Hepsinin yapısında hidrojen (H) vardır ve sulu çözeltilerine (suda çözündüklerinde) hidrojen iyonu (H+) verirler. 5- Plastik ve camlara etki edemezler. 6- Saf haldeyken elektrik akımını iletmezler. 7- Yakıcı özelliktedirler. 8- Bazlarla birleşerek nötrleşirler ve tuz ile su oluşturup ısı açığa çıkarırlar. Nötrleşme tepkimeleri ekzotermiktir. 9- Aktif Metallerle tepkimeye girerek metal tuzu oluştururlar ve H2 (hidrojen) gazı açığa çıkarırlar. 17.05.2013

Not: Asitlerin üzerine su ilave edilmez. Asitin Değerliği Bir asitin değerliği suya verdiği H+ iyonu miktarına yada (H) sayısına bağlıdır. HCl → H+ + Cl- (1 değerlikli) HNO3 → H+ + NO3- (1 değerlikli) H2SO4 → 2 H+ + SO4-2 (2 değerlikli) H3PO4 → 3 H+ + PO4-3 (3 değerlikli) Not: Asitlerin üzerine su ilave edilmez. 17.05.2013

BAZI ASİT VE İYONLARI 17.05.2013

Günlük Yaşamda Asitler Sirke, seyreltik bir asetik asit (CH3COOH) çözeltisidir. Araba akülerinde sülfirik asit (H2SO4) kullanılır. Nitrik asit (HNO3 ), boya ve gübre yapımında kullanılır. Temizlikte kullanılan tuz ruhu seyreltik hidroklorik asit (HCl)çözeltisidir. 17.05.2013

BAZLARIN ÖZELLİKLERİ 17.05.2013

Baz içine fenolftalein çözeltisi damlatıldığında, baz pembe renk alır. Fenolftalein asit içine konulduğunda asitin rengini değiştirmez. Bazlar da asitler gibi suda iyonlarına ayrıştıkları için elektrik akımını iletir. NaOH ve KOH kuvvetli bazlardır. Kuvvetli bazlar metallere ve dokulara tahriş edici etki yapar. Amonyağın buharı göze, burna ve solunum yoluna zarar verir. 17.05.2013

BAZI BAZ VE İYONLARI 17.05.2013

Bazların Kullanım Alanları Sodyum hidroksit (NaOH) sabun yapımında kullanılır.Bu yüzden sabun ağzımıza ve gözümüze değdiğinde acı verir. Diş macunu ve şampuanlarda da baz olduğu için acı tat verir. Amonyaklı sıvı maddeler, yağ ve kireç sökücü olarak ev temizleyicilerinde kullanılır. 17.05.2013

Bazların değerliği: NaOH → Na+ + OH- (1 değerlikli ) KOH → K+ + OH- (1 değerlikli ) Ca(OH)2 → Ca+2 + 2OH- (2 değerlikli ) Al(OH)3 → Al+3 + 3OH- (3 değerlikli ) Bir bazın değerliği suya verdiği OH- iyonunun miktarına yada yapısındaki OH- sayısına bağlıdır 17.05.2013

Asit ve Baz Derecesinin Belirlenmesi Bir çözelti içindeki asit ya da baz derecesini belirleyen H+ ya da OH– iyonu miktarıdır. Eğer çözeltide H+ iyonu fazla ise bu asitli bir sıvıdır. Eğer OH– iyonu fazla ise bu sıvı bazdır. H+ ve OH– iyonları sayısı birbirini dengeliyorsa sıvı nötrdür. 17.05.2013

pH Ölçüsü Bir sıvı çözeltideki asit miktarı, pH ölçüsü olarak adlandırılan bir yöntemle tespit edilir. Bunun için pH kâğıdı ya da pH metre aleti kullanılır. pH kâğıdı çözeltinin asitlik derecesine göre renk değiştirir. pH ölçüsüne göre çözeltinin asitliği 0 - 14 arasında değerlendirilir 17.05.2013

7-14 arası değerler baz için kullanılır. pH değerinin 7 olması çözeltinin nötr olduğunu gösterir 0 - 7 arası değerler asit, 17.05.2013

17.05.2013

pH ; Hidrojen iyonu konsantrasyonun eksi logaritmasıdır. (logaritma on tabanına göre ) pH = - log[H3O+] pH = - log [H+] H2O(s) + H2O(s) < -- > H3O+ + OH- K [H2O]2 = Ksu= [H3O+][OH-] = 1.0 x10-14 (25°C) 17.05.2013

pH < 7.00 asidik çözeltiler pH > 7.00 Bazik çözeltiler pH Saf suda Hidronyum iyonu ve hidroksil iyonu konsantrasyonları eşittir. [H3O+]=[OH-]= 1.0 x 10-7 (25°C) pH = 7.00 nötr çözeltiler pH < 7.00 asidik çözeltiler pH > 7.00 Bazik çözeltiler 17.05.2013

pH Hesaplamaları Kuvvetli Asit ve Bazlarda Zayıf Asit ve Bazlarda Kuvvetli Asitlerde pH direkt kuvvetli asitten gelen H+ iyonu konsantrasyonu kullanarak hesaplanır. Burada suyun iyonlaşmasından gelen H+ ve OH- iyonları ihmal edilir. Zayıf Asit ve bazlarda asitlik veya bazlık denge sabiti kullanılır Burada suyun iyonlaşmasından gelen H+ ve OH- iyonları duruma göre ihmal edilir veya edilmez 17.05.2013

Zayıf Asit ve Bazlarda İyonlaşma HA(aq) + H2O(l)  H3O+(aq) + A-(aq) [H3O+] [A-] Ka = ------------------------- [HA] CH3COOH + H2O  H3O+ + CH3COO- [H3O+] [CH3COO-] Ka= ------------------------------- [CH3COOH] Zayıf Asit ve bazlarda Asitlik veya Bazlık denge sabiti kullanılır 17.05.2013

17.05.2013

17.05.2013

SON 17.05.2013