2023’E DOĞRU TÜRKİYE TURİZMİNDE YATIRIM HAMLESİ RAPORU 1

TYD Özel bir sivil toplum kuruluşudur. 1988 yılında kuruldu. Turizm sektöründe yatırım yapan girişimcileri bir araya topladı. Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) İş Konseyi Yönetim Kurulu Üyesidir. Üyelerinin faaliyet gösterdiği alanlar : Konaklama, havayolu taşımacılığı, yatçılık, turizm amaçlı taşımacılık, tur operatörlüğü, alışveriş ve eğlence merkezleri, golf tesisleri Konaklama sektöründe 300,000 yatak Havayolu taşımacılığında 42,000 koltuk 11,000 yat kapasiteli marinalar İstihdama doğrudan katkısı 400,000 kişi Toplam yatırım portföyü 24 milyar US$ Türkiye’deki özel sektör turizm yatırımlarının 2/3’ünü temsil etmektedir. 2

TÜRK TURİZMİNDE TURİST SAYISI VE TURİZM GELİRLERİ DAĞILIMI (1980-2010) Turist Sayısı (milyon) Turizm Gelirleri (milyar$)

GERÇEKLEŞEN YILLIK ORTALAMA BÜYÜME ORANLARI (2000-2010) Turist Sayısı Turizm Gelirleri Türkiye % 11,3 % 11,2 Dünya % 3,2 % 7,1 Geçtiğimiz on yıllık dönem incelendiğinde, Türkiye’nin turist sayısı ve turizm gelirlerindeki artışın, Dünyadaki artışın çok üzerinde seyrettiği görülmektedir. Kaynak : Dünya Turizm Örgütü (UNWTO)‏

1983’E KADAR 5

TÜRKİYE TURİZMİNDE YENİ YATIRIM HAMLESİ TABLOSU (2010-2023) MEVCUT DURUM (2009) ÖNGÖRÜLEN YATIRIM (2010-2023) BAKANLIK BELGELİ BELEDİYE BELGELİ MEVCUT KAPASİTE YENİ YATIRIM TOPLAM KAPASİTE YENİ YATIRIM TUTARI (MİLYAR $) KONAKLAMA (Termal / Sağlık Dahil) 609.000 391.000 1.000.000 500.000 1.500.000 13.0 MARİNA 25 - 40 65 2.0 YAT BAĞLAMA KAPASİTESİ 10.000 20.000 30.000 GOLF TESİSLERİ 15 35 50 0.5 UÇAK SAYISI 250 500 6.0 UÇAK KOLTUK KAPASİTESİ 45.000 55.000 100.000 KONGRE / FUAR AVM / EĞLENCE / SPOR TESİSLERİ KRUVAZİYER LİMANLARI 17 27 44 2.5 YATIRIM TOPLAMI 24.0 6

2023 YILINA DOĞRU TYD HEDEFLERİ YILLAR TURİST SAYISI DEĞİŞİM % TURİZM GELİRLERİ (MİLYON) (MİLYAR $) 2010 29 8 21 2011 31 7 23 2012 33 6 24 2013 35 26 2014 37 28 2015 39 30 2016 42 32 2017 44 9 2018 47 38 2019 50 2020 52 5 45 2021 55 10 2022 57 2023 60 5% 10% TOPLAM 611 6% 509 8% 7

TÜRKİYE TURİZMİNDE BÜYÜME HEDEFLERİ 2010-2023 Turizmin çeşitlendirilmesi ve ülke geneline yayılması, yabancı sermaye girişinin artması, yatırımların teşvikine devam edilmesi, tanıtım bütçemizin desteklenmesi sayesinde Çin, Hindistan ve Ortadoğu pazarlarının geliştirilmesiyle birlikte 2023 yılına geldiğimizde ülkemiz 60 milyon yabancı ziyaretçi ağırlayacak ve 60 milyar $ turizm geliri elde edecektir. TYD, bu hedefleri gerçekleştirmek amacıyla 2023 yılına kadar özel sektörün toplam 24 milyar dolarlık yatırım yapmasını öngörmektedir. Aynı dönem için kamunun da altyapı yatırımları (havaalanı, karayolu, demiryolu, katı ve sıvı atık tesisleri, restorasyon, vb.) olarak asgari 15 milyar dolarlık yatırım gerçekleştirmesi beklenilmektedir. İstihdam yaratması, döviz kazandırması, yerli üretime dayanması gibi özellikleriyle turizm yatırımları ve turizm sektörü, şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da Türk ekonomisinde lokomotif görevi üstlenecektir. Başta valilikler ve yerel yönetimler olmak üzere ülkemizin dört bir yanından TYD’ye yatırım çağrılarının gelmesi, toplumumuz tarafından turizmin bölgesel kalkınmadaki öneminin açık şekilde görüldüğü anlamındadır. Ekonomik olarak gelişme ihtiyacı olan ve/veya gelişmekte olan bölgeler, turizmi ekonomik ve toplumsal refahın artırılması için öncü güç olarak algılamaktadır. Toplumun her kesiminde turizme yönelik ilginin artması, sektördeki yüksek büyüme potansiyelini harekete geçirmede en önemli faktördür. 8

TÜRKİYE TURİZMİNDE YENİ YATIRIM HAMLESİ TABLOSU (2011-2023) MEVCUT DURUM (2011) ÖNGÖRÜLEN YATIRIM (2010-2023) BAKANLIK İŞLETME/YATIRIM BELGELİ BELEDİYE BELGELİ MEVCUT KAPASİTE YENİ YATIRIM TOPLAM KAPASİTE YENİ YATIRIM TUTARI (MİLYAR $) KONAKLAMA (Termal / Sağlık Dahil) 680.323/265.000 528.000 1.473.323 500.000 1.500.000 13.0 MARİNA 36/3 - 39 40 65 2.0 YAT BAĞLAMA KAPASİTESİ 26.000 20.000 30.000 GOLF TESİSLERİ 19 35 50 0.5 UÇAK SAYISI 317 250 500 6.0 UÇAK KOLTUK KAPASİTESİ 61.500 55.000 100.000 KONGRE 12 27 44 2.5 KRUVAZİYER LİMANLARI YATIRIM TOPLAMI 24.0 9

TÜRK TURİZMİNDE TURİST SAYISI (2000-2011) Yıl Turist Sayısı 2000 10.428.153 2001 11.618.969 2002 13.256.028 2003 14.029.558 2004 17.516.908 2005 21.124.886 2006 19.819.833 2007 23.340.911 2008 26.336.677 2009 27.077.114 2010 28.632.204 2011 31.456.076

2011 YILINDA ÜLKEMİZİ ZİYARET EDEN İLK 10 ÜLKE Turist Sayısı Almanya 4.826.315 Rusya Fed. 3.468.214 İngiltere 2.582.054 İran 1.879.304 Bulgaristan 1.491.561 Hollanda 1.222.823 Gürcistan 1.152.661 Fransa 1.140.459 Suriye 974.054 A.B.D 757.143 2011 yılında ülkemizi ziyaret eden turist sayısı geçen yıla göre % 9,68 artış gösterdi

TÜRK TURİZMİNDE GELİR 2000-2011 Yıl Turizm Geliri Milyar $ 2000 7,6 2001 10,1 2002 11,9 2003 13,2 2004 15,9 2005 18,2 2006 16,9 2007 18,5 2008 22,0 2009 21,2 2010 20,8 2011 23,0

TÜRKİYE TURİZMİNDE TURİST SAYISI VE TURİZM GELİRLERİ 2000-2011 Yıl Turist Sayısı Turizm Geliri Milyon Milyar $ 2000 10,4 7,6 2001 11,6 10,1 2002 13,2 11,9 2003 14,0 2004 17,5 15,9 2005 21,1 18,2 2006 19,8 16,9 2007 23,3 18,5 2008 26,3 22,0 2009 27,0 21,2 2010 28,6 20,8 2011 31,4 23,0

TURİZM BAKANLIĞI İŞLETME BELGELİ YATAK SAYISI 2000-2011 Yıl Yatak Kapasitesi 2000 325.168 2001 368.148 2002 396.148 2003 420.697 2004 454.290 2005 483.330 2006 508.632 2007 532.262 2008 567.470 2009 608.765 2010 629.465 2011 680.323

DÜNYA SIRALAMASINDA TÜRKİYE Yıl Turizm Geliri Turist Sayısı 2000 14 20 2001 11 17 2002 12 2003 9 15 2004 8 2005 2006 2007 10 2008 2009 7 2010

1981-2011 YILLARI ARASI TESİS VE YATAK KAPASİTESİ Yıl Tesis Yatak 1981 529 58.242 1986 731 92.129 1991 1.404 200.678 1996 1.866 301.524 2001 1.980 364.779 2006 2.475 508.632 2011 3.678 680.323