PEDİATRİK ROMATOLOJİ’DE KLİNİK DEĞERLENDİRME Prof. Dr. Erbil Ünsal Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Romatolojisi Bilim Dalı

4 yaşında Topallama Travma yok Sol kalçada artrit Sol bacak daha uzun Gece terlemesi Kilo kaybı Amcasında aktif tbc. PPD Akc. grafisi

PPD 17 x 17 mm

LANGHANS

Avasküler nekroz/mekanik ve dejeneratif bozukluklar Perthes’ hastalığı Overuse sendromları (Osgood Schlatter, Scheuermann’s, chondromalacia patellae) Femur başı epifiz kayması Hipermobilite Reaktif artrit Poststreptokoksik Postenteritik Postviral Travma Kaza ve kaza dışı yaralanma Hematolojik Lösemi Lenfoma Hemoglobinopati Endokrin ve metabolik nedenler IDDM , Rikets Hipo/hipertiroidi Doğuştan metabolik hastalıklar Infeksiyon Septik artrit Osteomyelit Tümör Nöroblastoma Lokalize Kıkırdak, kemik, kas tm. Idiopatik Ağrı Sendromları Diffüz,lokalize,nokturnal Algodistrofi (RSD) Sistemik konnektif doku hastalıkları SLE Juvenil Dermatomyozit Vaskülit, FMF

Önemsiz mi ? Önemli mi ? Ağrı dinlenmeyle azalır, aktiviteyle artar Ağrı aktivite ve dinlenmede vardır Ağrı, yoğun bir günün sonundadır Ağrı her zaman olabilir, sabah sertliği görülebilir Gece ağrısı basit analjezik ve masajla geçer Gece ağrısı uykudan uyandırır, masaj ağrıyı artırır Objektif eklem şişliği yoktur Objektif eklem şişliği vardır Hipermobil eklemler Hipermobil olmayan eklemler Kemik duyarlılığı yok Kemik duyarlılığı var Kas gücü normal Kas güçsüzlüğü Büyüme-gelişme normal Büyüme geriliği, malnutrisyon Kan sayımı, sedimentasyon normal Lökopeni/lökositoz, anemi, yüksek sedimentasyon, atipik hücreler Normal radyografik bulgular Periost reaksiyonu, radyolusent alan, osteoporoz

Lokalize ağrı Diffüz ağrı Genel durum iyi Genel durum iyi değil Büyüme ağrısı Septik artrit Hipermobilite Lösemi Mekanik diz ağrısı Osteomyelit Diffüz idiopatik ağrı sendromu Nöroblastoma Strain ve sprainler Sistemik başlangıçlı JIA Kemik tümörleri Poliartiküler JIA Oligoartiküler başlangıçlı JIA Sistemik Lupus Eritematozus Spondiloartrit Juvenil Dermatomyozit

SEPTİK ARTRİT Akut monoartrit (Son 72 saat içinde) Tek ve büyük eklem. Eklem şiş, kızarık ve çok duyarlı. (psödoparalizi) Sistemik bulgular (Yüksek ateş, septik görünüm) Geç kalınırsa 4-6 saatte geri dönüşümsüz eklem destrüksiyonu

SEPTİK ARTRİT – BAKTERİ ULAŞIM YOLLARI 1.HEMATOJEN YAYILIM 2.OSTEOMYELİT 3.YUMUŞAK DOKU ENF. 4.İYATROJENİK 5.AÇIK TRAVMA

SEPTİK ARTRİT - ASPİRASYON

3 yaşında erkek Topallama, yüksek ateş (390 C) Sol kalça ekleminde akut artrit BK: 16.000/mm3, ESH: 110 mm/sa. TANI ??

NEOPLAZİ AKUT LÖSEMİ NÖROBLASTOMA KEMİK TÜMÖRLERİ

NORMAL KEMİK İLİĞİ ALL (L1)

NÖROBLASTOM

OSTEOSARKOM

ÇOCUK İSTİSMARI

Tüberküloz Bruselloz Aile öyküsü Büyüme-gelişme geriliği Kronik öksürük, hemoptizi Gece terlemesi Vertebra, kalça, diz Topallama, bel ağrısı PPD Akciğer grafisi Pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri Endemik bölge Ondülan ateş, kilo kaybı Hepatosplenomegali Vertebra, kalça Brucella aglutinasyon testleri

HEMOFİLİ

Erythema chronicum migrans LYME HASTALIĞI

ERİZİPEL BENZERİ ERİTEM AKUT ARTRİT ERİZİPEL BENZERİ ERİTEM FMF Rekürren akut skrotum Uzamış febril myalji Rekürren ateş atakları

AİLESEL AKDENİZ ATEŞİ TEL – HASHOMER KRİTERLERİ Major Tekrarlayan ateşli ataklar + peritonit, plörit veya sinovit AA tipi amiloidoz Kolşisin iyi yanıt Minör Tekrarlayan ateşli ataklar Erizipel benzeri eritem 1. derece akrabada AAA öyküsü

Mekanik Kökenli bozukluklar Legg-Calve-Perthes Osgood-Schlatter Scheurmann’s hast. Anterior diz ağrısı Tibial-femoral anteversiyon Hipermobilite Femur başı epifiz kayması

Tibial – femoral anteversiyon Osgood Schlatter

BENİGN HİPERMOBİLİTE

İdiopatik-Strese Bağlı Bozukluklar Yorgunluk Okul başarısında düşme Belirgin ekstremite disfonksiyonu Uyku bozukluğu

İdiopatik-Strese Bağlı Bozukluklar Lokalize İdiopatik Ağrı Sendromları Refleks Sempatik Distrofi Nokturnal İdiopatik Ağrı Sendromu (Büyüme ağrıları) Jeneralize İdiopatik Ağrı Sendromları (Fibromyalji)

İnflamatuar Artritler Reaktif Artrit (ReA) Poststreptokoksik ReA Lyme Artriti Viral Artritler Kalçanın transient sinoviti (Irritable hip) Diskitis Mycoplasma artriti

TOKSİK SİNOVİT (KALÇANIN TRANSİENT SİNOVİTİ) Başlangıç yaşı: 3-10 Cinsiyet: Erkek çocuk > Kız çocuğu Belirtiler: Öncesinde ÜSYE, aksama, uyluk ağrısı Bulgular: Kalça hareketlerinde kısıtlılık, hafif ateş Lab: ESH normal/hafif artmış Radyoloji: Eklem aralığında artma, kapsül distansiyonu Tedavi: Dinlenme, NSAID, 1-2 haftada düzelme

TOKSİK SİNOVİT Mİ ?? 4 yaşındaki olgu tekrarlayan toksik sinovit atakları geçiriyor, Çoğunlukla aynı kalça ekleminde, Aynı yaşlarda görülebilen başka hastalık ? PERTHES Femur başı avasküler (aseptik) nekrozu

FEMUR BAŞI EPİFİZ KAYMASI Femur büyüme plağı hasarı 10 – 15 yaş, % 20 – 40 bilateral, E > K Akut veya kronik gelişebilir Obez çocuk + travma akut Kronik olguda neden ? Hipotiroidi Poliartiküler tip JIA + HLA DR4 TANI ? TEDAVİ ?