ARTRİT VE ARTRİTE YAKLAŞIM

... konulu sunumlar: "ARTRİT VE ARTRİTE YAKLAŞIM"— Sunum transkripti:

1 ARTRİT VE ARTRİTE YAKLAŞIM

2 Artralji : Sadece eklem aralığında ağrı
TANIMLAR Artralji : Sadece eklem aralığında ağrı Artrit : Eklem aralığında inflamasyon Eklemde şişliğe ilave aşağıdakierden 1 tanesi daha olmalı: Hassasiyet Kızarıklık Ağrı Isı artışı Hareket kısıtlılığı

3 ANAMNEZ 1. Başlangıç zamanı
2. Süresi akut ; kronik ( 6 haftadan uzun ) 3. Presipite eden faktörler travma,ilaç,aşı,kene ısırığı 4. Paterni aralıklı / devamlı; migratuar / birbirine eklenen 5. Şiddeti 6. Aile hikayesi artrit / romatoid hastalık hikayesi 7. Geçirilmiş enfeksiyon , ÜSYE 8. Hastalıklarla ilgili diğer sistem sorguları (ateş, döküntü, halsizlik, kilo kaybı..)

4 TETKİKLER 1-) HEMOGRAM: 2-) SEDİMENTASYON > 20 mm/saat
LÖKOSİTOZ Nonspesifik ANEMİ VE HEMOLİZ SLE, sistemik JRA TROMBOSİTOZ Kawasaki hastalığı 2-) SEDİMENTASYON > 20 mm/saat Sedimentasyon yüksekliği, non spesifik bir bulgudur.Normal olması romatoid hastalıkları ekarte ettirmez.Örneğin JRA’lı hastaların 1/3’ünde ESR normal olabilir. CRP > 40 mEq/L ATEŞ > 38.5 C Akut enfeksiyonu düşündürür.

5 Öncelikle travma, tümör ve infeksiyonu ekarte etmek için yapılır.
TETKİKLER - 2 3-) BİYOKİMYA AST,ALT,LDH,Ca,P, ALP,Bilirubin : Karaciğer–kemik hast.ekarte etmek için Ürik asit : lösemi, malignite CK : miyozitler C3-C4 : Akut faz reaktanıdır , SLE’de düşer. Total protein : Kronik inflamasyonda yükselir. Serum demir-ferritin : Her türlü inflamasyonda düşer. 4-) RADYOLOJİ Öncelikle travma, tümör ve infeksiyonu ekarte etmek için yapılır.

6 RADYOLOJİK BULGULAR Efüzyon Litik lezyon Kemik destrüksiyonu Kırık
Periostit Avasküler nekroz Osteopetrozis Kardiyomegali Perikerdiyal / plevral effüzyon AC parankiminde fibrozis ve infiltrasyon

7 5-) EKLEM SIVISININ ANALİZİ
TETKİKLER - 3 5-) EKLEM SIVISININ ANALİZİ Hücre sayımı, dağılımı Glukoz düzeyi Müsin pıhtı oluşumu Gram boyama İmmünelekroforez

8 ARTRİT NEDENLERİ: 1.Enfeksiyonlar: septik reaktif postenfeksiyöz
2.Kollojen doku hastalıkları 3.Travmatik 4.Diğerleri

9 Kollojen doku hastalıklarında artrit:
ARA JRA SLE Serum hastalığı Dermatomyozit Mixt konnektif doku hastalıkları Skleroderma

10 Travmaya bağlı artrit:
Burkulmalar Hemartroz hemofili intraartikuler fraktür akut travmatik sinovit

11 Diğerleri: 1.maligniteler: nöroblastom-HL-NHL-
malign histiositoz-rabdomyosarkom 2.depo hastalıkları: farber 3.spondiloartropartiler: juvenil ankilozan spondilit- inflamatuar barsak hastalıkları-kronik reaktif artrit-reiter – psöriatik artrit 4.vaskülitler: HSP - Kawasaki – Behçet 5.kan hastalıkları: hemofili- orak hücreli anemi 6.FMF 7.sarkoidoz 8.kistik fibrozis

12 Diğerleri: 9.Hipotiroidi 10.DM 11.Akut pankreatit
12.İntermittent hydrarthrosis 13.Stickler sendomu 14.Juvenil epizodik artrit 15.Sweet sendromu 16.Eozinofilik fascitis 17.Granulomatöz artrit

13 Enfeksiyöz artrit nedenleri:
1.Septik artrit: mikroorganizma eklem boşluğundadır,inflamasyon vardır 2.Reaktif artrit: İmmun cevap olarak mikroorganizmaya karşı oluşan antikorun otoimmun kros reaksiyonu sonucu oluşur.(enf. eklem dışında bir odakta) 3.Postenfeksiyöz artrit: Genellikle eklemde virus veya virus antijeni içeren immun komplex bulunur.

14 SEPTİK ARTRİT: Eklemlerin süpüratif enfeksiyonudur.
Kalıcı deformite açısından önemli.

15 SEPTİK ARTRİT: ETKENLER:
Staf. Aureus (tüm yaşlarda en sık etken,YD da dahil) GBS (YD da) Gr(-) basiller (YD da) Hib GAS Strep. Pneumonia Gonokoklar (cinsel aktiflerde) Atipik mikobakteriler (penetran yaralanmalarda) Mantarlar (multisistemik)

16 SEPTİK ARTRİT: EPİDEMİYOLOJİ: Erkeklerde 2 ye 1 oranında daha sık
(nedeni travmaya maruziyet daha fazla)

17 SEPTİK ARTRİT: PATOGENEZ: Mikroorganizmanın geliş yolu:
hematojen (en sık) veya direkt inokulasyon Hematojen yolla gelen mo lar eklemde kanlanmanın en fazla olduğu sinovial membrana yerleşirler.

18 SEPTİK ARTRİT: bakteriyel toksinler
sitokin stimulasyonu (IL1 –TNF alfa) inflamatuar kaskad Nötrofil kemotaksisi,nötrofillerden proteolitik enzim ve elastaz salınımı

19 SEPTİK ARTRİT: Nötrofillerden salınan enzimlerin etkisiyle eklem kartilajında harabiyet olur,ayrıca sinovial hücrelerden ve kondrositlerden salınan proteolitik enzimler de kartilaj ve sinovium hasarına katkıda bulunur. Bakteriyel hyaluronidaz, eklem sıvısındaki hyaluronik asitin parçalanmasına neden olur,bu da eklem sıvısının yağlayıcı özelliğini azaltır. Sonuçta eklem kartilajı hasara uğrar.Bu hasar eklem hareketi ile özellikle ağırlık binmesi ile sürtünme artacağından artar. Eklem aralığında pürülan materyel birikimi kartilaj hasarını daha da artırır. Özetle sinovial ve kartilaj hasarı proteolitik enzimlere ve mekanik faktörlere bağlıdır.

20 SEPTİK ARTRİT: KLİNİK: Yaşa göre değişir.
Neonatal:psödoparalizi veya extremitelerin hareket ettirilmesi ile ağrı oluşur.ateş ve diğer sistemik belirtiler ancak %50 hastada vardır. İnfant ve diğer yaşlar: ateş, ağrı lokalize bulgular:şişlik,eritem,ısı artışı(kalça eklemi derin yerleşimli bir eklem olduğu için lokalize bulgular görülmez) hastaların yaklaşık %50'sinde topallama veya yürümeyi reddetme olur.

21 SEPTİK ARTRİT: ¾ olguda alt extremite eklemleri tutulur. Diz %39,6
Kalça %22,2 Dirsek %14 Ayak bileği %13,3 El bileği %4,4 Sakroiliak %0,6 İnterfaringeal %0,5 Metatarsal %0,4 Akromioklavikuler-sternoklavikuler-metakarpal %0,1

22 SEPTİK ARTRİT: TANI Aspirasyon Kan kültürü Laboratuvar Radyoloji

23 SEPTİK ARTRİT: TANI Aspirasyon: gram boyama ve kültür
(büyük eklemlerin aspirasyonu kolay,istisna kalça eklemi) Sinovial sıvıda hücre sayımı,protein ve glukoz içeriğine bakılır. Fakat tanıda tek başına yeterli değil.Çünkü RA,ARA gibi non inflamatuar artritlerdede hücre sayısı yüksek,protein yüksek,glukoz düşük bulunabiliyor. Kan kültürü: mutlaka alınmalıdır.

24 SEPTİK ARTRİT: TANI Laboratuar: Spesifik lab. Tetkiki yok.
Lökosit , ESH , CRP veya normal olabilirler. Lökosit , ESH, CRP nin önemi: 1. tedaviye yanıtı değerlendirmek 2. komplikasyon gelişip gelişmediğini görmek

25 SEPTİK ARTRİT: TANI ESH:
5-7 gün sonra artmaya başlar günde azalmaya başlar,4-6 haftada normale döner. CRP: tedaviden 7 gün sonra normale döner.

26 SEPTİK ARTRİT: TANI RADYOLOJİ: Direkt grafi BT MR
Radyonüklit çalışmalar

27 SEPTİK ARTRİT: TANI Direkt grafi: eklem kapsülünde genişleme
yumuşak doku ödemi yağ çizgilerinde silinme Kalçanın septik artritinde %50 hastada direkt grafi normaldir.

28 SEPTİK ARTRİT: TANI USG:
Aspirasyonda eklem aralığına girişte yardımcıdır. Eklem sıvısını göstermede sensivitesi yüksek.Özellikle kalçanın septik artritinde değerli.

29 SEPTİK ARTRİT: AYIRICI TANI
Kalça eklemi için: toksik sinovit legg-calve-perthes psoas absesi proksimal femur-pelvik veya vertebral osteom diskitis Diz eklemi için: distal femur veya proksimal tibia osteomu oligoartikuler RA kalçadan yansıyan ağrı Travma – sellulit- pyomyozit –orak hücreli anemi –hemofili –ARA-HSP-reaktif artritler

30 SEPTİK ARTRİT: TEDAVİ Antibiyotik Cerrahi Fizik tedavi

31 SEPTİK ARTRİT: TEDAVİ ANTİBİYOTİK: Yaşa göre verilmelidir. YD dönemi:
antistaf. penisilin kuşak SS (nafsilin veya oksasilin) (sefotaksim) İnfant ve 5 yaş öncesi: (etkenler :staf. Aureus,strep.,Hib) 2. kuşak SS (sefuroksim) 5 yaş üzeri: 3. kuşak SS ler

32 SEPTİK ARTRİT: TEDAVİ Orak hc li anemide
3. kuşak SS (salmonella) + antistaf.penisilin Beta laktam allerjisi olanlarda: klindamisin(antistaf. etkisi iyi + geniş anaerop etkili) MRSA vanko İmmun yetmezliklerde başlangıç tedavisi kombine olmalıdır. vanko + seftazidim veya piperasilin klavulonat + aminoglikozit

33 SEPTİK ARTRİT: TEDAVİ Septik artritte aminoglikozitler pek tercih edilmez çünkü aminoglikozitlerin düşük PO2 ve düşük Ph da etkisi azalır. Kültür sonucuna göre antibiyotik tedavisi yeniden ayarlanır. Kültür sonucunda üreme yoksa: klinik düzelme varsa tedaviye devam klinik düzelme yoksa reaspirasyon veya biyopsi (non inflamatuar nedenler tekrar düşünülmeli)

34 SEPTİK ARTRİT: TEDAVİ Etken:
staf.aureus veya gr(-) basilse en az 21 gün GAS,Hib,pnömokok ise en az gün İmmunsupresiflerde tedavi süreleri dahada uzun. İlk 5-7 günde semptomlar geçer.ESH 4-6 hf da normale döner. Antibiyotik tedavisi,eğer hastanın kliniği düzeldiyse 1 haftalık ivp den sonra oralle devam ettirilir.

35 SEPTİK ARTRİT: TEDAVİ FİZİK TEDAVİNİN ÖNEMİ:
Eğer çocuk septik artritli ekstremitesini fleksiyonda tutarak yatıyorsa 1-2 gün içerisinde ekstansiyon kısıtlılığı ortaya çıkar.

36 SEPTİK ARTRİT: TEDAVİ CERRAHİ:
Kalça eklemi tutulumunda gerekebilir çünkü femur başı kansızlıktan çabuk etkilenir. Kalça eklemi tutulumunda günlük aspirasyonlar gerekebilir.(günde 1-2 sefer)eğer 4-5 gün sonrasında hala sıvı devam ediyorsa artrotomi gerekir.

37 REAKTİF ARTRİTLER Virusler: kızamık – kızamıkçık - kabakulak
herpes virusler: hsv – vzv – ebv - cmv HBV-parvovirus B19 – adenovirus tip 7 enterovirusler: echovirus-coxsachivirus Bakteriler: salmonella-shigella-Y.enterocolitica-C.jejuni-Cl.difficile Cl.trachomatis – U.urealyticum M.pnuemonia-AGBHS-brusella-meningokok-gonokok-tbc-lyme Parazitler: cryptosporidium parvum – Giardia lamblia Mantarlar: Histoplazmozis TRANSİENT SİNOVİT

38 Artritle ilişkisi kesinleşmiş virusler:
Rubella Parvovirus B19 HBV Adenovirus tip 7 Herpes ailesinden HSV-VZV-EBV-CMV Kabakulak Echovirus-coxackievirus B Ortopoxviruslerden smallpox ve çiçek

39 REAKTİF ARTRİTLER Enfeksiyondan haftalar veya aylar sonra meydana gelir. İmmun cevap olarak mikroorganizmaya karşı oluşan antikorun otoimmun kros reaksiyonu sonucu oluşur.

40 REAKTİF ARTRİTLER Klinik-laboratuvar: Ateş ve lökositoz görülmez.
ESH artar Nadiren üretrit ve konjonktivit görülür. Öncesinde üsye veya gastroenterit hikayesi vardır. Artralji ve şişlik: geçicidir,genellikle 6 hf dan kısa sürer.

41 REAKTİF ARTRİTLER Tedavi: Spesifik tedavisi yok. Ağrı için NSAİ
Eğer şişlik veya artralji devam ederse romatizmal hastalıklar tekrar gözden geçirilmeli.(SLE,spondiloartropatiler,JRA gibi)

42 REAKTİF ARTRİTLER Komplikasyon ve prognoz:
Özellikle bakteriyel enterik enfeksiyonlar veya GÜS enfeksiyonlarından sonra kronik artrit ve spondiloartropati gelişebilir. Aylar yıllar sonra inflamatuar barsak hastalığı görülebilir. Üveit ve kardit görülebilir.

43 POSTSTREP. REAKTİF ARTRİT:
GAS lara bağlı gelişen tonsillofarenjit sonrası meydana gelir. Boğaz enf. dan sonra en geç 10 gün içerisinde ortaya çıkar.

44 POSTSTREP. REAKTİF ARTRİT:
Büyük ve küçük eklemler tutulur. Non migratuardır. ARA nın aksine aspirine dramatik yanıt yoktur. Hastaların %50 den azında boğaz kültüründe üreme olur. Hastaların yaklaşık tamamında serolojik olarak GAS enf. markerları pozitiftir.

45 POSTSTREP. REAKTİF ARTRİT:
ARA’dan farkları: - non migratuar Aspirine yanıt yok - Küçük ve büyük eklemleri tutar. Latent dönemi kısa(<10 gün) Artrit süresi uzundur(>6-8 hf) - Kardit çok nadir. - Vaskülit, glomerulonefrit gibi ekstra artiküler bulgular olabilir.

46 POSTSTREP. REAKTİF ARTRİT:
ARA nın farklı bir manifestasyonu olduğunu düşünenler var. Bu hastaların küçük bir oranında valvuler kalp hastalığı geliştiği söyleniyor.Bu nedenle bu hastalarda takip eden aylarda kardit gelişimi açısından dikkat etmek gerekir.Bazı doktorlar bu hastalara 1 yıldan uzun süre sekonder proflaksi veriyor.Eğer bu sürede kardit gelişmezse proflaksi kesiliyor.Kardit gelişirse hasta ARA gibi kabul edilerek sekonder profilaksiye devam ediliyor.

47 ARA AGBHS a bağlı boğaz enf. dan 2-4 hf sonra
5-15 yaşları arasında sıktır. Cinsiyet ayrımı yoktur Ilıman ve sıcak iklimlerde sıktır. Sinovial doku ve kartilaj ile AGBHS kapsülü kross reaksiyon gösterir. ARA da eklem tutulumu % olur.

48 Modifiye Jones Kriterleri
Tanı için gerekli olanlar a) 2 major b) 1 major+2 minör C) Geçirilmiş streptokok enfeksiyon kanıtı Kızıl öyküsü veya ASO yüksekliği veya Pozitif boğaz kültürü veya hızlı ag testi Major kriterler Kardit Artrit Korea Eritema marginatum Subkutan nodüller Minör kriterler Daha önceden ARA tanısı Artralji Ateş Akut faz reaktanları 1. derece AV blok

49 ARA Migratuar-poliartikuler
Büyük eklemler tutulur.(diz-ayak bileği-el bileği-dirsek) kızarıklık ve ısı artışı vardır. Masajla ağrı artar,psödoparalizi olacak kadar şiddetlidir. Salisilata saat içerisinde dramatik yanıt verir. Tek eklemde tdv siz 1-5 günde geçer. Toplam 2-4 hf da geçer. Sekel bırakmaz

50 RUBELLA ARTRİTİ: Genç kızlarda sık. Küçük veya büyük eklemler tutulur.
En sık el eklemlerini tutar. Poliartrit veya monoartrit şeklinde olabilir. Eklemde ağrı – şişlik ve hassasiyet vardır.

51 RUBELLA ARTRİTİ: Döküntüden 7 gün sonra veya aşılamadan gün sonra ortaya çıkar.

52 RUBELLA ARTRİTİ: Genellikle 2 hafta devam eder.
Bazen birkaç ay sürer,kronik artrit çok nadirdir. Sekel bırakmaz. Diz-dirsek-ayak bileği tutulumu ARA ile karışır. El parmaklarının fuziform şişliği RA ile karışır.

53 KABAKULAK ARTRİTİ Çocuklarda nadirdir. Büyük ve küçük eklemleri tutar
Diz – ayak bileği – omuz – bilek tutulumu sıktır. Gezici poliartralji nadiren poliartrit yapar. Semptomlar birkaç günle 3 ay arası sürer.(ortalama 2 hf) Spontan ve sekelsiz iyileşme olur.

54 HBV ARTRİTİ: 2 şekilde meydana gelebilir HBV enf. nun inkübasyon döneminde veya hastalığın erken akut döneminde Persistan hepatit B antijenemisine bağlı PAN gelişmesi sonucu

55 HBV ARTRİTİ: 1. HBV enfeksiyonunun inkübasyon döneminde veya hastalığın erken akut döneminde: serum hst benzeri başlangıç gösterir Poliartralji nadiren gerçek artrit,geçici eritematöz makülopapuler döküntü ve ürtiker ile karakterizedir. (artrit-dermatit sendromu) Küçük eklemler tutulur Sadece bir kaç gün sürer.

56 HBV ARTRİTİ: 2. persistan hepatit B antijenemisine bağlı PAN gelişmesi sonucu : hastalık genellikle ateş,poliartralji,myalji,döküntü ve ürtiker ile başlar.

57 PARVOVİRUS B19 ARTRİTİ: 2 ŞEKİLDE GÖRÜLÜR: eritema infeksiyozum komplikasyonu ( döküntüler kaybolduktan sonra mg.) direkt artropati

58 PARVOVİRUS B19 ARTRİTİ: Genellikle adolesan ve erişkinlerde görülür.
Kızlarda sık Artralji veya artrit şeklinde olur. Ani başlayan -simetrik-periferal poliartropati en sık eller -el bilekleri-dizler ve ayak bilekleri (küçük + büyük eklem tutulumu) eklem bulgularının şiddeti değişkendir.(hafif sabah sertliği- eritem, ısı artışı, hassasiyet, şişme)

59 PARVOVİRUS B19 ARTRİTİ: Eklem bulguları ile spesifik ab ların ortaya çıkması aynı andadır. RF + olabilir.(öz. erişkinlerde) Çoğu 2-4 hf da düzelir.nadiren yıllarca sürebilir.(JRA veya RA ile karışabilir)

60 VZV ARTRİTİ: Nadir bir komplikasyondur.
Selim seyirlidir-genelde tek taraflıdır. Şişlik – hassasiyet – ağrı -eklem effuzyonu eşlik eder. eritem yoktur. Süpüratif artrit gelişebilir.(GAS enf. u eklenmesi sonucu)

61 BRUCELLA ARTRİTİ Brucellozisin klasik triadı: ateş + HSM+ artrit/artralji Büyük eklemler tutulur. Monoartrikuler veya poliartikuler En sık tutulan eklem sakroiliak eklem,sonra kalça-diz-ayak bileği

62 MENENJİTTE ARTRİT: Menenjitlerde artrit: başlangıçta oluyorsa: direkt invazyon en sık H. influeanza menenjit tdv sinin 4. gününden sonra: immun komplex aracılı en sık meningokok

63 LYME ARTRİTİ: Etken:borrelia burgdorferi (ıxodes keneleri ile bulaşır)
Kene ısırığından 2 hf – 2 yıl sonra En sık tutulan eklem diz (%50),ayak bileği,kalça,omuz,dirsek, el bileği Büyük eklemlerde asimetrik oligoartrit olur. Rekkurren artrit olabilir.(hf veya aylık aralarla)

64 LYME ARTRİTİ: Eklem şişer duyarlı hale gelir,fakat çok şiddetli ağrı yoktur. Bazı hastalarda artrit tdv ile 2-6 hf da düzelse de sıklıkla 4-7 günde iyileşme başlar. Kronik artrit HLA DR – 4 (+) olanlarda görülür.

65 LYME ARTRİTİ: Lyme kliniği: erken : lokalize form (evre 1) (e.k.m.) dissemine enf. (evre 2) geç : persistan enf. ( evre 3 ) (artrit)

66 LYME ARTRİTİ: Eklem sıvısının incelenmesi: lokosit sayısı: /mm PMNL hakim eklem sıvısında şu ana kadar 2 vakada üreme olmuş.Ama DNA PCR ile çoğu vakada mo saptanabilir.

67 LYME ARTRİTİ: TDV: doksisiklin 2x100mg po (<8yaş verilemez) veya amoksisilin 50mg/kg/gün 3x1( max 500mg/doz) gün eğer tdv başarız (2 ay sonunda devam eden semptomlar veya rekurrens) ise : aynı kür tekrarlanabilir veya lyme menejiti tdv si uygulanır.(seftr. veya pen G)

68 TBC ARTRİTİ: Hematolojik yolla mycobacterium tuberculosisin eklemleri tutarak oluşturduğu kronik granülomatöz bir infeksiyondur. Sıklıkla monoartiküler(%80) Vertebra ve alt ekstremite sıklıkla tutulur. Teşhisde PPD (+) olması, sinovyal sıvıda basilin görülmesi ve pirinç cisimciklerinin varlığı önem taşır. Radyolojik de; subkondral osteoporoz, kistik değişiklikler, kemik destrüksiyonu görülür.

69 TRANSİENT SYNOVİTİS (TOKSİK SYNOVİTİS)
Göreceli olarak sık görülen bu sendromun nedeni bilinmemektedir.fakat bir viral veya postenf. artrit olduğu öngörülmektedir. Sıklıkla ÜSYE sonrası olur. 3-10 yaş arasında erkek çocuklarda sıktır.

70 TRANSİENT SYNOVİTİS Özellikle kalça eklemi tutulur.
Hastada kalça – uyluk – diz ağrısı olur.yürümede aksaklık olur. Fizik muayenede uyluk iç rotasyonunda kısıtlılık vardır. Vücut ısısı – ESH – lökosit sayısı normaldir veya hafif yüksektir. Kalça eklemi grafisinde ve USG de eklem aralığında genişleme görülür.

71 TRANSİENT SYNOVİTİS Septik artriti ekarte etmek için aspirasyon gereklidir.

72 GONOKOK ARTRİTİ: Genellikle migratuar poliartrit (ARA'yı taklit eder,en sık diz,ayak bileği,el bileği,dirsek,el ve ayakların küçük eklemleri) En sık başlangıç semptomu ateşle birlikte akut poliartraljidir. Akut monoartiküler olabilir(septik artrite benzer),el fleksör tendonlarında tenosinovit olabilir.

73 GONOKOK ARTRİTİ: Ateş sistemik toksisite olabilir.
Karekteristik deri lezyonları %50-75 hastada vardır.Ekstremitelerde 20 mm boyutunda 5-40 arası papül ya da püstül. Dissemine gonokok enfeksiyonunun en sık görülen prezentasyonu artrit dermatid sendromudur.(>%90)

74 Semptomlar artraljiden sinoviyal efüzyonun eşlik ettiği artrit ve hatta eklem harabiyetine değişkenlik gösterir. Disemine gonokok enfeksiyonlularda septik artritten şüphe ediliyorsa mukoza kültürü yollanır.(farinks ,rektum) not:kan ve eklem sıvısında %50,mukoza ve kemik iliğinde %80 ürer.)

75 SLE TANI KRİTERLERİ: Malar rush Diskoid rush
Fotosensitif deri erupsiyonu Oral aft Serozit: plevral / perikerdiyal Artrit ( erozyonsuz ) Nefrit ( proteinüri veya silendirler ) SSS tutulumu ( konvülziyon, psikoz ) Hematolojik tutulum ( Trombositopeni, lökopeni, anemi ) ANA pozitifliği

76 SLE 11 Kriterden birçoğu varsa veya kriterler arka arkaya gelişmişse : klasik SLE 4 ve daha fazla kriter varsa : kesin SLE 3 kriter varsa : muhtemel SLE 2 kriter varsa : şüpheli SLE Hastaların % 90’dan fazlasında artrit görülebilir. Hem büyük, hem küçük eklemleri tutabilen simetrik, migratuar poliartrittir. Özel tedavi gerektirmez, diğer organ tutulumlarına yönelik tedavi ile hastalık geriler. Tutulmuş eklemlerim radyografisinde hiçbir kemik değişikliği olmaksızın osteopeni görülür. JRA artritinden farklı olarak sıklıkla ağrılıdır ve ağrı klinik bulgularla uyumsuz olabilir.

77 JRA 6 Haftadan uzun süren artritte düşünülmelidir .
Kronik sinovitle karakterizedir.Extra artiküler inflamatuar göstergelerin olduğu bir hastalıklar grubudur. JRA alt grupları : 1 ) sistemik JRA 2 ) poliartiküler * RF ( - ) * RF ( + ) 3 ) oligoartiküler * tip 1 * tip 2 Bir veya daha fazla sayıdaki eklemde objektif artritin altı haftadan fazla sürmesi tanı koydurucudur. Tip tayini yapılabilmesi için artritin altı aydan uzun devam etmesi gerekir.

78 JRA ACR Sınıflaması (American College of Rheumatology)
Juvenil romatoid artrit Klasifikasyonu Kriterleri: -Başlangıcın 16 yaşından önce olması, -Artrit (Bir veya daha fazla eklemde şişlik veya efüzyon, hareketle ağrı/hassasiyet, ısı artışı), -Artritin altı haftadan uzun sürmesi, -Tip tayini için ilk altı ayda; *Poliartiküler tipte: Beş veya daha fazla eklem tutulumu *Oligoartiküler tipte: Dört veya daha az eklem tutulumu *Sistemik tipte: Karakteristik ateş ile birlikte artrit olması, -Juvenil artrit yapan diğer hastalıkların ekarte edilmesi.

79 Şiddetli artrit>%10-15
Morbidite % 75 % 25 ANA % 100 ( + ) ( - ) Romatoid faktör Nadir İridosiklit Sakroileit Herhangi; çoklu ( >5 ) Eklem tutulumu Geç çocukluk dönemi Çocukluk dönemi boyunca Başlangıç yaşı % 80 K % 90 K Cinsiyet % 5-10 % 20-25 Görülme sıklığı POLİARTİKÜLER RF ( + ) RF ( - )

80 Takip eden spondiloartropati % ?
Oküler hasar : üveit,posterior sineşi Morbidite ( - ) % 90 ANA % 100 ( + ) Romatoid faktör %10-20 akut iridosiklit % 30 kronik iridosiklit İridosiklit Sık Sakroileit Az sayıda büyük eklem; Kalça Diz,el ve ayak bileği Eklem tutulumu % 90 E % 80 K Cinsiyet % % 35-40 Görülme sıklığı OLİGOARTİKÜLER TİP 2 TİP 1

81