MALİYETLERİN SINIFLANDIRILMASI Maliyetlerin Çeşitli Açılardan Sınıflandırılması Maliyet Muhasebesinde Esas Alınan Sınıflama Kayıtlar (TDHP) Açısından Sınıflama
Maliyetlerin Sınıflandırılması: Ø Türleri (doğal nitelikleri) açısından Ø İşletme fonksiyonları açısından Ø Yüklenme biçimleri açısından Ø Davranışları açısından (faaliyet hacmi ile olan ilişkisi açısından) Ø Zaman açısından (geçmişe veya geleceğe dönük olmasına göre) Ø Sorumluluk açısından Ø Dönem açısından Ø Üretim ve satış açısından Ø Karar verme açısından Ø TDHP açısından (Tekdüzen Hesap Planı’na göre)
Türlerine Göre Maliyetler Malzeme Maliyetleri İşçilik Maliyetleri Duran Varlıkları Kullanma Maliyetleri Dışardan Sağlanan Fayda ve Hizmetler Sermaye Maliyetleri Risk Maliyetleri Sosyal ve Çevresel Maliyetler Vergiler
İşletme Fonksiyonları Açısından Maliyetler Tedarik Maliyetleri Üretim Maliyetleri Satış Maliyetleri Yönetim Maliyetleri Finansman Maliyetleri Araştırma – Geliştirme Maliyetleri
Üretime Yüklenme Biçimi Açısından Maliyetler Direkt (Dolaysız) Maliyetler Direkt Malzeme Maliyeti Direkt İşçilik Maliyeti Özel Maliyetler Endirekt (Dolaylı) Maliyetler
Hesaplanma Zamanı Açısından Maliyetler Fiili (Tarihi) Maliyetler Öngörü Maliyetler Tahmini Maliyetler Standart Maliyetler Hedef Maliyetler
Sorumluluk Açısından Maliyetler Kontrol Edilebilen Maliyetler Kontrol Edilemeyen Maliyetler
Davranışları Açısından Maliyetler Sabit Maliyetler Değişken Maliyetler Doğrusal Maliyetler Progressif Maliyetler Degressif Maliyetler Regressif Maliyetler Yarı Değişken Maliyetler Yarı Sabit Maliyetler
Dönem Açısından Maliyetler Mamul (İmalat) Maliyetleri Dönem (Faaliyet) Maliyetleri
Üretim ve Satış Açısından Maliyetler Sınai (Üretim) Maliyetler Ticari (Üretim-Satış) Maliyetler
Karar Verme Açısından Maliyetler Batmış (Ölü) Maliyetler Farklılaşan Maliyetler Alternatif (Fırsat) Maliyetler
TDHP’de Maliyetler Üretim (Mamul) Maliyetleri (7/A SEÇENEĞİ) FONKSİYONLARINA GÖRE AYRIM 710 Direkt İlk Madde Ve Malzeme Giderleri Hesabı 720 Direkt İşçilik Giderleri Hesabı 730 Genel Üretim Giderleri Hesabı 740 Hizmet Üretim Maliyeti Hesabı 750 Araştırma Ve Geliştirme Giderleri Hesabı 760 Pazarlama, Satış Ve Dağıtım Giderleri Hesabı 770 Genel Yönetim Giderleri Hesabı 780 Finansman Giderleri Hesabı (7/B SEÇENEĞİ) ÇEŞİTLERİNE GÖRE AYRIM 790 İlk Madde Ve Malzeme Giderleri Hesabı 791 İşçi Ücret Ve Giderleri Hesabı 792 Memur Ücret Ve Giderleri Hesabı 793 Dışarıdan Sağlanan Fayda Ve Hizmetler Hesabı 794 Çeşitli Giderler Hesabı 795 Vergi, Resim Ve Harçlar Hesabı 796 Amortismanlar Ve Tükenme Payları Hesabı 797 Finansman Giderleri Hesabı 798 Gider Çeşitleri Yansıtma Hesabı 799 Üretim Maliyet Hesabı Üretim (Mamul) Maliyetleri Dönem (Faaliyet) Maliyetleri
ÜRETİM MALİYETLERİ DMM DİM GİM Maliyet Türleri Ayırımı Yüklenebilme Açısından Ayırım Dönem Açısından Ayırım Fonksiyonlar Açısından Ayırım Malzeme Maliyetleri Direkt Malzeme Maliyetleri Direkt Maliyetler (Temel İmalat Maliyetleri) Mamul (İmalat) Maliyetleri İşçilik Maliyetleri Direkt İşçilik Maliyetleri D.V.Kull.Maliyetleri Endirekt Malzeme Maliyetleri Endirekt Maliyetler (Genel İmalat Maliyetleri) Sınai Maliyet D.S.F.H. Maliyetleri Endirekt İşçilik Maliyetleri Sermaye Maliyetleri Diğer Endirekt Maliyetler Risk Maliyetleri Yönetim Maliyetleri Dönem (Faaliyet) Maliyetleri Sosyal Maliyetleri Çevresel Maliyetleri Ticari Maliyet Satış maliyetleri Vergiler ÜRETİM MALİYETLERİ DMM DİM GİM
3 Temel Soru:
3 Temel Kural: Neden - Sonuç İlişkisi (Hammadde - Mamul) Sistematik Dağıtım (Amortisman - Dönem) Hemen Tanıma (Başarısız bir AR-GE)