EGE TEKSTİL VE HAMMADDELERI İHRACATÇI BİRLİKLERİ YÖNETİM KURULU “Dünyada ve Türkiye’de Pamuk Piyasaları ile İlgili Gelişmeler” Hazırlayan: Dr. Sebahattin GAZANFER Sektör Kurulu Pamuk Danışmanı 18 Eylül 2013
Pamuk Bilançoları ve Fiyatlar
(01/09/ / /14 Sezonları Pamuk Bilançoları Sezonlar2008/092009/102010/112011/122012/132013/14 Başlangıç Stoku (Çin) (3.32) (3.58) 8.68 (2.69) 9.58 (2.09) (6.18) (9.41) Üretim (Çin) (8.02) (6.92) (6.40) (7.40) (7.30) (7.28) Toplam Arz (Çin) (11.34) (10.50) (9.09) (9.49) (13.48) (16.69) Tüketim (Çin) (9.26) (10.19) (9.58) (8.63) (8.29) (8.04) Devir Stoku (Çin) (3.58) 8.68 (2.69) 9.58 (2.09) (6.18) (9.41) (11.80) Ithalat (Çin) İhracat 6.65 (1.52) (2.37) (2.61) (5.34) (3.93) (3.17) 8.80 Stok/Tüketim (Çin) 57% 39% 38% 26% 48% 22% 43% 24% 64% 74% 81% 1.46% Cotlook A (cent/lb) (*)01/09/2013 itibariyle (*)
13/09/ 2013 tarihli mukayeseli pamuk fiyatları Cotlook A (13/09/2013) : cent/lb CFR (Uzakdoğu) ICE New York (Ekim ‘13) (13/09/13) : ( cent/lb) İTB Std 1 (12/09/2013) : 4.05 – 4.10 TL/kg ( c/lb) Çin Pamuk Endeksi : c/lb Çin Pamuk Endeksi ile Cotlook A Endeksi Farkı: c/lb (*) (*) Çin Pamuk Endeksi ile Cotlook ‘A’ Endeksi arasındaki bu büyük farka göre Çin’de iplikçiler pamuğu çok yüksek maliyetli olarak kullanmaktadır.
Ağustos 2011-Ağustos 2013 arasında pamuk spot, futures ve polyester fiyat eğrileri
Farklı orijinli pamukların Uzakdoğu (C+FR) teslim fiyatları (Cent/lb) Uzun Elyaf 1 1/ 8”-1-5/32”
Farklı orijinli pamukların Uzakdoğu (C+FR) teslim Fiyatları (Cent/lb) Orta elyaf 1-3/32”
Farklı orijinli pamukların Uzakdoğu (C+FR) teslim Fiyatları (Cent/lb) Kısa elyaf 1-1/32”-1-1/16”
Farklı orijinli pamukların Uzakdoğu (C+FR) teslim Fiyatları (Cent/lb) Uzun ve ekstra uzun elyaf (1 3/8”-1 7/16)
Cotlook A Endeksi ile Aralık’13 New York ICE New York Aralık ‘13 kontratı ile Zengzhou Ocak ‘14 Futures Fiyatları
Çin CNCE Borsasından Eylül’13-Şubat ’14 “Forward” Pamuk alımları Tüm f orward alım fiyatları yeni ürünün ulusal rezerve alımı için öngörülen 20,400 Yuan’ın altında kalmıştır. (1-12 Eylül 2013 tarihleri arasında ulusal rezerve pamuk teslimatında bulunulmamıştır.)
Çin’in sezonlara göre pamuk üretimi Çin Pamuk Birliği 2013/14 rekoltesini 6,780 bin ton olarak belirlemiştir.
Çin’in sezonlara göre pamuk arz/talep tablosu
Çin'de 31 Temmuz 2013 itibariyle devlet pamuk stoku (ton) (*) 31/08/2012' de rapor edilen stok miktarı /13 Ulusal rezerve yapılan pamuk alımları /13 Sezon içi tahmini ithalat miktarı Mart 2013 itibariyle oluşan toplam stok Eylül 2012'de ulusal stoktan satışlar(-) /01/2013'den beri ulusal stoktan satışlar Fire (-) (-) Temmuz 2013 itibariyle stoktan satışlar ile eksilmeler toplamı (-) Temmuz 2013 itibariyle kalan devlet stoku (*) Özel sektöre ait stoklar dikkate alınmamıştır. 31 Temmuz 2013 itibariyle ulusal rezervde kalan devlet stoku yaklaşık 7.5 milyon ton’dur. Özel sektörün elinde de yaklaşık 1.6 milyon ton pamuk stokunun olduğu Tahmin edilmektedir.
Çin’de pamuk üretiminde düşüş Rapora göre, 1 Eylül 2013’te devreye girmesi öngörülen yeni pamuk standartlarına göre, üreticilerin karlılık oranlarında azalma riski bulunmakta. Sözü edilen bölgelerde üretilen pamuğun kalitesi genellikle düşük olmakta, ancak tekstil endüstrisinin kalite beklentisi daha yüksek olduğundan, ciddi sorunlarla karşılaşılması kaçınılmaz görülmektedir yılında, ulusal rezerve pamuğunu teslim etmeyi amaçlayan üreticilerin, öngörülen kalite kriterlerini karşılayabilmek için sık sık farklı kalitedeki pamukları paçal yaptıkları bilinen bir gerçektir. Yeni standartlarda, renk kriterini karşılamanın güç olacağını belirten yetkililer, yeni standartlara göre bu pamukları pazarlamanın daha da güçleşeceğini belirtmişlerdir. Son olarak, dikkate değer diğer bir husus, çırçırlamada aşırı kapasite varlığıdır. Örneğin, Hubei eyaletinde, 2012/13 sezonunda kurulu kapasitenin ancak %75’inin kullanılabildiği, küçük kapasiteli tesislerin bir kısmının ise devreye bile giremediği anlaşılmaktadır. Makaleye göre, kooperatiflerin rolünün daha fazla devreye sokulabilmesi için, gerekli çalışmalar yapılmalı, ayrıca üreticilere pamuk teslimat taahhüdü karşılığında asgari fiyat garantisi verilmelidir..
Çin’de tarımsal mekanizasyon için parasal destek Çin Maliye Bakanlığı 5 Ağustos 2013 günü yaptığı bir duyuruda, tarımsal makine ve ekipman alımı için merkezi bütçeden milyar Yuan (3.5 milyar ABD $) tutarında tarımsal mekanizasyon desteğinde bulunulacağını açıklamıştır. 12 farklı kategoride verilecek bu sübvansiyonların içerisinde, pamuk toplama makinelerinin de bulunduğu anlaşılmaktadır. Büyük kapasiteli pamuk toplama makinesi için verilecek maksimum sübvansiyonun 300 bin Yuan (yaklaşık 49 bin US$), aynı toplama makinesinin Sincan’da kullanılması halinde verilecek sübvansiyon 400 bin Yuan (yaklaşık 65 bin US$)dır.
Çin’de ulusal rezervden yapılan pamuk alımları ve “üçe bir” kuralına göre satış aylarına göre firmalarca ithalat kotasından yararlanılabilecek miktarlar Not: “Üçe bir” kuralı, Çin’li tekstilcilerin ulusal stoktan yapacakları her 3 ton’luk pamuk satın alımı karşılığında, serbest kotadan (gümrük vergisi olmaksızın) 1 ton pamuk ithal edebilme hakkıdır. Çin’in DTÖ ile 2001 yılında imzaladığı anlaşma çerçevesinde yılda 895 bin ton’luk serbest kota kullanma yükümlülüğü bulunmaktadır.
Hindistan’da Shankar 6 pamuk fiyatları Eylül 2013 başlarında Hindistan’da Shankar-6 pamuk 93 cent/lb seviyesine gelmiştir.
Hindistan’da Nisan 2013’ten beri Rupee değer kaybediyor Şekilde görüldüğü gibi yaklaşık 2.5 aylık süre içerisinde Rupee ABD$’na karşı En az %13 değer kaybetmiştir. Bu durum Hindistan’ın daha ucuz fiyattan pamuk ihraç etmesine imkan sağlamıştır.
Hindistan’ın pamuk tüketimi Şekilden de görüleceği üzere Hindistan’ın pamuk tüketimi son on yılda %60 civarında artmıştır.
Çin’in pamuk tüketimi 2003/04 sezonunda yaklaşık 7 milyon ton iken, 2008/09 sezonunda 11 milyon ton’u aşmış, sonraki sezonlarda genelde düşüş eğilimine girmiştir. Bu düşüş son yıllarda artan miktarda iplik ithalatı nedeniyle hızlanmıştır.
Son üç sezonda Pakistan’ın pamuk ithalatı 2012/13 sezonunda Pakistan’ın pamuk ithalatı (11 aylık) 402 bin ton olmuştur.
Güney Afrika Pamuk Tüketimi G. Afrika’da pamuk tüketimi son 5 sezonda 37 bin ton’dan yaklaşık 20 bin ton düzeyine inmiştir.
Mısır yıllık pamuk üretimi Mısır’da son 22 sezonda gerek uzun, gerekse ekstra uzun elyaf pamuk üretim miktarları toplam 400 bin ton’lardan 100 bin ton’lara gerilemiştir.
Türkiye’nin son üç sezonda aylar itibariyle pamuk ithalatı 2012/13 ilk 11 ay (1 Ağustos‘12-31 Temmuz ‘13) toplam 803 bin ton.
Türkiye’de 2013/14 rekoltesinin gelişimi Rekolte gelişimi sıcak geçen yaz ayları süresince çok olumlu yönde olmuştur. Adana’da Eylül’ün 2nci yarısında elle toplama kısmen başlamıştır. Çukobirlik kütlü alım fiyatını 1800 TL/kg olarak belirlemiştir. Ege Bölgesi’nde elle toplama Eylül 3ncü 4ncü haftasında, Ekim başlangıcı, makineli hasat Ekim ikinci haftası Mayıs ayında ekimden sonra yağan yağmurlarla tekrar ekim yapılmak zorunda kalınan Ege’de bazı alanlar ile özellikle Urfa yöresinde, en az 3 hafta gecikmeli toplanabilecek. Türkiye geneli tahmini rekolte 475 bin ton. Son haftalarda iplik piyasası oldukça durgun, $ ve Euro’nun değer kazanmasına bağlı olarak fiyatlarda kısmi yükselme Özellikle Adana ve Maraş bölgesinde kapasite artışı yatırımları söz konusu Türkiye’nin iplik üretim kapasitesinin belirlenmesine ilişkin bilinen en son çalışma yaklaşık 8-10 yıl önce gerçekleştirilmiş olup, aradan geçen süre içerisinde gerçekleşen değişimler yakından takip edilmemiş, sonuçta mevcut kapasite hakkında sağlıklı tahminde bulunabilmek için, Sektörel Kurul’ca bir çalışmanın başlatılmasında büyük yarar görülmektedir.
Bangladeş’in son iki sezon (11 aylık pamuk) ithalatları kıyaslaması Bazı yıllar ithalatı Türkiye’nin üzerinde olan Bangladeş’in son iki sezon 11 aylık ithalatları 2011/12 için: ton, 2012/13 için: 650 bin ton’dur. Sonuçta Türkiye pamuk İthalatında, dünyada 2nci sıraya yükselmiş olacaktır.
Frankofon Afrika ülkeleri pamuk üretimi yeniden güç kazanıyor
Değerlendirme 4. Çin’de oluşacak pamuk stokları nedeniyle, ülkenin pamuk ithalatına yönelmesini gerektirecek koşulların ortaya çıkması Çin’e ihracat yapmayı planlayan başta ABD olmak üzere tüm potansiyel ülkeler, pazar payı kaybetmeme veya ihtiyaç fazlası pamuk stoku oluşmasını önleme amaçlarıyla, ihraç fiyat tekliflerini düşürerek kendilerine rekabetçi bir ortam yaratmaya çalışabilecekler, böyle bir gelişme ise uluslararası piyasalarda pamuk fiyatlarının düşmesine yol açabilecektir. 5. Mevcut durumda Çin’li tekstilciler yüksek maliyetli pamuk ve giderek artan işçilik girdileri nedeniyle göreceli olarak kaybedilmeye başlayan rekabetçi yapılarından dolayı daha fazla zorlanacak, bu durum daha az pamuk tüketimi ve daha düşük rekabet gücü anlamına gelebilecektir. İplik ithalatında artış beklenmektedir.
Sonuç Çin’in halen oldukça yüksek sayılan ve ihtiyaç fazlası gibi görünen pamuk stoklarının azaltılması amacıyla ani kararlar yerine temkinli bir politika izlemeyi ve çözümü zamana yaymak istediğini net bir biçimde ifade etmiştir. Bu açıklamalar, piyasayı kısmet istikrara kavuşturmuş ise de kuzey yarımkürede yeni sezon pamuğunun tekstilciye ulaşmasına kadar kalan birkaç aylık sürede, çeşitli fonların da devreye girmesiyle, futures fiyatlarında zaman zaman dikkate değer sıçramaların olması şaşırtıcı olmamalıdır. Her ne kadar Çin, bugüne kadar uyguladığı pamuk destekleme politikasında gerek kendi, gerekse gelişmekte olan veya en az gelişmiş ülkelerdeki pamuk üreticilerini koruyucu bir rol oynamış ve sözü geçen ülkelerin pamuk üreticilerinin takdirlerini kazanmış ise de, mevcut politikanın uzun vadeli sürdürülebilirliği artık tartışma konusu olmaya başlamıştır. Dolayısıyla, bu sezon başlangıcından itibaren Çin, yine ulusal stoka pamuk alımlarına devam edileceği duyurusunu yapmış olmakla, yeni sezonda uygulamayı düşündüğü politikasının ana hatlarını çizmiş görünmektedir. Ancak, söz konusu politikanın 2013/14 sezonunda da uygulamasının sağlıklı olması halinde bile, uzun vadeli sürdürülebilirliği soru işaretlerini beraberinde getirecektir.
Teşekkür eder, çalışmalarınızda başarılar dilerim Saygılarımla Dr. Sebahattin Gazanfer