HAYIR DEME KONUSU Oyuncakla oynamanın en iyi yolunu göstermek çocuğa ceza vermek gibi olur. O oyuncağıyla oynamalı Çocuklar bizim “ hayır deme ” mizin korkusunu yaşarlar. Çünkü nasıl hayır diyeceğimizi merak ederler. Patates cipsini yere dökmek isteiğini görüyorum. Onun yeri kutusudur. Çocuğa saldırıya geçmeksizin prensip kullanma Onun daha fazla itaatini bize sağlayacaktır. Çocuk çekinmeksizin duygularını ifade etmek ister. Problemlerini nasıl çözeceğine dair açık bilgi isterler. Kendinin kontrol edildiğini gören çocuk ( prensipli, saldırısız ) hızlı öğrenecektir.

HEMEN HAYIR Sıkça hayır çocuğun zamanla merakını öldürür. Hayır, onu ağzına alma Hayır, ona dokunma Hayır, buna yaklaşma Hayır, bu senin işin değil Çocuğun yönünü yavaşça değiştirin Okul çocuğun laboratuarıdır.

PAYLAŞIM Fotoğraf makinasını eline aldığında ona kızmak çözüm değil, nasıl kullanıldığını neye yaradığını anlatmak lazım. Eline alma özgürlüğünü ona vermek paylaşım duygusunu hızlı geliştirir.

FARKLI HAYIR Çocuk doğru hissederse doğru davranır. Kendi doğru tercihini kullanacak fırsat tanımalıyız, yönlendirmeliyiz. Kumandayı babama mı vereyim, bendemi kalsın Çocuğu başkalarıyla kıyaslamayın. Özgüvenini yitirir. Ona küçültücü davranışlarda bulunmayın. Doğruyu bulurken hayırla başlamak yanlıştır.

7 ALTERNATİF Duygularını tasdik: Çocuğun olumsuz davranışlarını olumlu hale getirme; Ali oyunda ayrılmak zorunda olduğu için üzgün Mehmet sinirli gözüküyor. Tercih yapma şansı: Muhakeme ve tercih yapabilirsin mesajını çocuğa iletmeli Hayır kelimesi yerine eveti kullanın. Evet Ayşe arkadaşın Betül’ü görmeye daha sonra gidebiliriz. Kendimize düşünmek için zaman tanıyın. Berk, bu konuyu biraz düşünmeliyim.

Evet Mehmet, parka daha sonra gidebiliriz. Şimdi gitmemiz imkansız. Çünkü anne babayı bekliyor. Sonuçları onunda görmesini ve anlamasını sağlayın. Bak, Burak yolda hiç araba yok. Kimse şu an araba kullanmıyor. Gerçekte sahip olamayacakları şeyleri onlara hayal yolu ile tanıttırın. Oğuzhan kocaman bir havuzda yüzmeye gitmemizi isterdin değil mi ? Bu bence de çok eğlenceli olurdu. Açıklamada bulunun. Sami, babanın öncelikle çimleri biçmesi gerekiyor. Beni anlayacağını biliyorum.

SÖZLER KURŞUN GİBİDİR Ayşe çok kötü bir kız olmaya başladı. Bilal bir bebek gibi ağlıyorsun Abdalca hareketler yapma Tehditler vs. çocuğu inatlaştırır. Güven duymalıyız. Çocuklar affeder gibi görünür ama asla unutmazlar. Her zaman itaat etmeseler de sizi dinlerler. Çocuğa karşı saygıda sebatkar olmak sizi dinelmesini sağlar.

HAYIR DEMEYE ALTERNATİF Anladığını biliyorum kullanmak Neyi nasıl söylüyorsunuz. Ses tonunuz anlayışlı ve olumlu bir izlenim bırakmalı Onun suçlu gibi olmasına neden olacak tavrınız olmamalı. Anladığını anlayacağını biliyorum ifadesi ile Saygınızı gösterirsiniz. Ondan vicdan duygusunu ortaya çıkarırsınız. Onun zeki olduğunu hissettirirsiniz. Güven duygusunu ortaya çıkarır ve geliştirirsiniz. Yanlış davranışın ne kadar az zamanda çözümünü değil onun ne kadar çabuk düşündüğünüzü ortaya çıkarmalısınız. Hayır yerine açıklama yapmak. Çocuğu düşünmeye sevk eder. Hırçınlığını önler. Ebeveynini rahatlatır. Çocuğun anlayış kabiliyetini geliştirir. Çocukta kızgınlık duygusunu azaltır.

YASAKLAR 1- “ Bugün sana başka meyve suyu yok” der ve akşam meyve suyu alırsa bir çelişki olur. 2- Çok fazla yasak çocuğu yasaklardan kurtulması için hilelere başvurmasına neden olur. 3- Çatışma yaratmamalı. Klozete alışma devresinde büyük çocuk olduğu övgüsünü alan bir çocuğa TV yi açıp kapamada yeterince büyük olmadığını söylemek yasağı

GÜVEN Şikayette bulunmasına izin verin Bırak küçük çocuk gibi ağlamayı Çocuklar doğru hissettiklerinde doğru hissederler. Çocuğa doğru mesaj verilmelidir. Güven hesabı, onu fiziki olarak sizi anlayıp anlamadığını saygı göstermenizdir. Çocuğun güvenini köreltmemeli Eninde sonda bana itaat edecek yanlıştır. Olmuyorsa: “Ayşe tekrar deneyelim mi?” Hemen önlemek değil öğrenmesini beklemek önemlidir. Öğrenmesi için şans tanımalıyız. Çocuklar yanlış davrandıklarını bilirler. Birde fazla azarlama yanlıştır. Sürekli uyarı çocuğu kendini ispat etmeye meylettirir.

TEHLİKELİ “HAYIRLAR Onlara korkmayı değil anlamayı öğretmeliyiz. Panik! Tehlikenin kendisinden daha da tehlikelidir. Emine dikkat üzerine düşebilir. Emre hemen onu yere bırak. Ona yaklaşma Çocuğun dünyayı keşfedişini, bizim sabırsızlığımız yarım bırakır.

Masa Hikayesi 24 aylık Demet yerden yaklaşık 76 cm yükseklikteki mutfak masasının üzerinde ayakta duruyordu. Demet: “Anne bana baksana!” Anne: “ Evet seni görüyorum Demet. Seni görüyorum aşağı bak Demet, yerin ne kadar uzak olduğunu görebiliyor musun? Şimdi de yukarıya bak. Bak ne kadar yüksektesin.” Demet: “Evet” Anne: (Bir elma alarak) “Yere bıraktığımda elmaya neler olduğuna bir bak.” Demet: (Yanında gösterilen ders üzerine yoğunlaşır ve annesinin yüz ifadesini görür ve anne çok ciddi,) Anne: (Elmayı yavaşça yerden kaldırarak) “ Bak Demet elma düştüğü için parçalandı. Eğer düşersen bu seninde başına gelebilir. Buda çok acı verici olabilir. Bu çok tehlikeli ve demet bunu anlıyor. Senin bunun anladığını biliyorum.”

Demet: “Beni aşağı indir anne” Anne: “Tamam Demet, anne senin aşağı inmene yardım edecek. Aşağı inmek iyi bir fikirdi.” Ders: yüksek nesnelere tırmanmak tehlikeli olabilir. Mesaj: Demet zeki biri Demet ne zaman yardım isteyeceğini bilir. Demet aklını kullanabilir. Öğrenmek korkmayı anlayışa dönüştürür.

HAYIR DEMENİN 7 METODU 1 Ricasını tasdik, aktif dinleme Evet Tolga gece parka gitmek istiyorsun. 2 Olacakları sıralamak Bak Tolga senin bütün gün basketbol oynaman için etrafı aydınlatabilmeyi isterdim. Ama etrafını görmen zor olacağı için parkta oynayamazsın. 3 Duygularını anlayın, yargılanma korkusu olmamalıdır. Tolga seni parka göndermediği için anneye kızgın olduğunu görüyorum. Bugün evde oturmak istemiyordun. 4 Gerçekleşmeyecek şeyleri ona hayaller yolu ile anlatın.

5 Ne kas ettiğinizi örneklerle açıklayın. Tolga topu karanlıkta sana attığımda neler olduğuna bir bak. Onu görebilmen ne kadar zor değil mi? 6 Güven sağlayın. Gece vakti parkta niye oynamadığımızı Tolga anlıyor. 7 Seçenekler sunun Tolga ister kitap oku istersen boyama yap. Sonuçta ona hayır dediniz. Onun istediği kadar şikayette bulunmasına izin verin. Onun sıkıntılarını anladığınızı gösterin.

ELEŞTİREL DEĞİL ÖVÜCÜ OLMAK 1- Saygı çocuğa karşı davranışınızı temel taşıdır. 2- Ali bir bebek gibi ağlıyorsun. 3- Lütfen kelimesi onu mızmızlığa alıştırır, şımarmasına sebep olur. 4- Yapmanı bekliyorum. 5- Aşağılayıcı, utandırıcı, ifadeler çocuğun kabuğuna çekilmesine neden olur.

TAVIR Çocuğunuzu ne kadar kucağınıza almak şımartmayacağı gibi ne kadar ismiyle çağırmak kendi kişiliğini hissetmesini sağlar. Çocuğu gülünç isimlerle çağırmak incitir. Ona bebek gibi davranmasına neden olur. Saygılı davranılmak herkes için önemlidir.

GÜVEN Güvenin temelini samimiyetteki daimilik ve ona sadakat oluşturur. Güvenin en güvenilir testi çocuğun sizi ne kadar dinlediğidir. Kendinizi kandırmayın Güvenin oluşması için zaman verin. Güven günden güne yerleşen bir duygudur.

TEKRAR ANLATIN Onlara karşı sabırlı olun tekrar anlatın Kendisine hayır diyebiliyor muyuz. Tutarlı sonuçları görmek 5 ay bile sürebilir. Zamanla, tekrarla, güvenle en iyi sonuca varabiliriz.