DEPREMLER Yeryüzünde titreşimler biçiminde algılanan,kökeni doğal nedenlere dayanan ani ve kısa süreli sarsıntılardır.

Depremin oluşumu: Buna göre, A- Gerilme birikiminin olmadığı sakin bir dönem,  B- Levha tektoniğine bağlı olarak bölgede gerilimin yavaş yavaş birikmesi ve,  C- Fayın kırılması ile gerilme boşalması aşamalarını temsil eder. Üçüncü aşamadan sonra tekrar başa dönülür ve bu çevrim devam eder.

ODAK NOKTASI (HİPOSANTR)  Odak noktası yerin içinde depremin enerjisinin ortaya çıktığı noktadır.Bu noktaya odak noktası veya iç merkez de denir.Gerçekte , enerjinin ortaya çıktığı bir nokta olmayıp bir alandır , fakat pratik uygulamalarda nokta olarak kabul edilmektedir. DIŞ MERKEZ (EPİSANTR)   Odak noktasına en yakın olan yer üzerindeki noktadır.Burası aynı zamanda depremin en çok hasar yaptığı veya en kuvvetli olarak hissedildiği noktadır. ODAK DERİNLİĞİ :  Depremde enerjinin açığa çıktığı noktanın yer yüzünden en kısa uzaklığı, depremin odak derinliği olarak adlandırılır. Depremler odak derinliklerine göre sınıflandırılabilir.Bu sınıflandırma tektonik depremler için geçerlidir.Yerin 0-60 km.derinliğinde olan depremler sığ deprem olarak nitelenir.Yerin 70-300 km.derinliklerinde olan depremler orta derinlikte olan depremlerdir. Derin depremler ise yerin 300 km.den fazla derinliğinde olan depremlerdir.Türkiye'de olan depremler genellikle sığ depremlerdir ve derinlikleri 0-60 km.arasındadır.

DEPREMİN ŞİDDETİ: Depremin yeryüzünde hissedildiği noktadaki etkisinin ölçüsüdür. Depremin yapılar,arazi ve insanlar üzerindeki etkisinin bir ölçüsüdür. Merkalli Ölçeği en bilinen deprem ölçeğidir.Depremler 1ile 12 arasında derecelendirilir. DEPREMİN BÜYÜKLÜĞÜ (MAGNİTÜDÜ): Depremin odağından boşalan enerji miktarı esas alınarak ölçülmektedir. Depremlerin aletsel bir ölçüsüdür. Richter ölçeğine göre en küçük depremin büyüklüğü(magnitüdü)1,5 en büyük depremin ise 8,3 dür.

Hissedilmez ama kaydedilebilir 3.5 - 5.4 Richter Ölçeği Richter Büyüklük Ölçeği'ne göre deprem sınıflandırmaları aşağıdaki gibidir: Richter Büyüklüğü Tanımı 3.5'den küçük Hissedilmez ama kaydedilebilir 3.5 - 5.4 Küçük depremler -Hissedilmekle beraber nadiren hasar görülür 5.4 - 6.0 İyi tasarlanıp imal edilmiş binalarda hasar görülmez iken kalitesiz binalarda yıkıcı olabilir 6.1 - 6.9 Merkez üssünden 100km mesafeye kadar bölgelerde yıkıcı olabilir 7.0 - 7.9 Büyük deprem, büyük alanlarda ciddi hasara neden olur 8 ve üstü Çok büyük deprem, yüzlerce kilometre çapında bölgede felakete neden olur Kaynak: USGS

Depremler oluş nedenlerine göre başlıca üç gruba ayrılır: a)Volkanik Depremler: Etkin volkanların faaliyete geçtiği alanlarda görülür. Etki alanları oldukça sınırlıdır.

b)Çöküntü Depremleri: Yeraltındaki doğal mağara,tünel gibi boşlukların tavanlarının çökmesi ile oluşan sarsıntılardır. Etki alanları sınırlı,enerjileri azdır.

c)Tektonik Depremler: Levhaların hareketine bağlı olarak yerkabuğunun derinliklerinde oluşan basınçlar,gerilimler ve kırılmalar sonucu oluşan depremlerdir. Etki alanları en geniş olan depremlerdir.

Atlas Oky. Orta Sırtı Akdeniz Kuşağı Pasific Ateş Çemberi Rift Pasific Ateş Çemberi

VOLKANİZMA Dünya’nın iç kısmında akışkan halde bulunan magmanın yer kabuğundaki çatlak,yarık veya kırık hatlarından yeryüzüne çıkmasına denir.

Volkanizma sırasında ortaya çıkan malzemeler: Gaz: Patlama sırasında ilk olarak çıkar. İçerisinde bazen zehirli gazlar bulunur. İçerisinde kül de bulunur. Volkanlardan çıkan gazların başlıcaları subuharı ,hidrojensülfür, karbonmonoksit ve karbondioksitdir. Sıvı: Sıvı malzemeye lav adı verilir. Akışkanlığı içerisinde bulunan sülfür oranına göre değişir. Akışkan lavlar sivri volkan konilerini, yoğun lavlar yayvan(kalkan) şekilli volkanları oluşturur. Katı: Malzemenin boyutuna göre lapilli, volkan çakılı veya volkan bombası adını alır.

TÜRKİYE’DE YER ALAN VOLKANİK DAĞLAR Ağrı d. Uudağ Sübhan d. Tendürek d. Erciyes d. Kula Nemrut d. Hasandağ Karadağ Melendiz d. Karacadağ Karacadağ

Dünya’daki başlıca volkanik alanlar