Gebelik ve Hipertansif Hastalıklar
Kritik tanımlar Hipertansiyon 20. haftadan önce ... İstisnalar var mı ? Hipertansiyon doğumdan 6 hafta sonra devam ... Ödem ... Sistolikte 30 mmHg (140 mmHg), diastolikte 15 mmHg’lik (90 mmHg) artış ...
Tansiyon ölçüm koşulları 24 saatlik idrar toplama koşulları Kronik hipertansiyon, preeklampsi ayırıcı tanısı
Gebeliğin indüklediği hipertansiyon Kronik hipertansiyon Preeklampsi (Hafif - Ağır) Süperimpoze preeklampsi (Hafif - Ağır) Eklampsi
Preeklampsi için risk faktörleri Nulliparite Aile öyküsü Obezite Preeklampsi öyküsü Çoğul gebelik Kötü obstetrik özgeçmiş < 20, > 35 yaş Tip 1 DM, kronik hipertansiyon, trombofili, kronik böbrek hastalığı gibi kronik hastalık varlığı
Preeklampsi etiyolojisi Anormal trofoblast invazyonu Vasküler endotel hasarı Trombofili İmmunolojik Genetik Çevresel ve besinsel
Preeklampsi öngörülebilir mi ? Preeklampsi önlenebilir mi ? Preeklampsi komplikasyonları giderilebilir mi ?
Preeklampsinin organ sistemlerine etkisi Böbrek: Glomeruler filtrasyon hızı azalır. Ürik asit konsantrasyonu artar. Hemokonsantrasyon olur.
Karaciğer: Ağır preeklampsi ve HELLP sendromunda karaciğer enzimleri artar.
Koagülasyon sistemi: Fibrinojen artar. Trombositopeni olur.
Ağır preeklampsi Sistolik > 160 mmHg Diastolik > 110 mmHg Proteinuri > 5 g/gün Oliguri < 400 ml/gün Görme bozukluğu Epigastrik ağrı, bulantı, kusma Akciğer ödemi Bozulmuş karaciğer fonksiyonları Trombositopeni IUGG Oligohidramnios
HELLP sendromu Hemoliz: Artmış karaciğer enzimleri: Düşük trombosit: LDH > 600 IU/l Bilirubin > 1.2 mg/dl Artmış karaciğer enzimleri: AST > 72 IU/l Düşük trombosit: Trombosit < 100.000/mm3
Hafif preeklampsi yönetimi Hastanın Anne ve fetusu değerlendir ≥ 37 hafta < 37 hafta
Ağır preeklampsinin yönetimi
Magnezyum sülfat Ca kanallarında yarışmalı inhibisyon yaparak sinapslardan Ca’a bağlı asetil kolin salgılanmasını baskılar. Tedavi dozu: Hedef serum Mg konsantrasyonu 4.8-9.6 mg/dl. Yükleme dozu: 6 g Mg, 100 ml içinde 15-20 dakikada verilecek. İdame dozu: 2 g Mg, 100 içinde 1 saatte verilecek. İdameye doğumdan sonra 12-24 saat verilecek.
Magnezyum toksisite bulguları Patella refleksi kaybı: 8-12 mg/dl Ateş basması, sıcaklık hissi: 9-12 mg/dl Somnolans, dil peltekleşmesi: 10-12 mg/dl Kas paralizisi, solunum güçlüğü: 15-17 mg/dl Kardiyak arrest: 30-35 mg/dl
Magnezyum verirken ... Foley sonda ile saatlik idrar çıkışı Saatlik aldığı-çıkardığı hesabı Solunum, bilinç durumu, patella refleksi sıkı şekide izlenmelidir Magmezyum zehirlenmesinde: 10 ml % 10’luk kalsiyum glukonat (1 gr) IV, 3 dakikada yavaş infüzyonla verilir.
Eklampsi Beyinde herhangi bir hastalık yokken preeklampsi bulgularına epileptik nöbetlerin eklenmesidir. Nöbetin ilk 10-15 saniyesinde yüzde ve yaygın kasılma (tonik); sonraki 60 saniyede tüm vücut kasları hızla kasılıp, gevşer (klonik). Atipik eklampsi ...
Nöbet sırasında yapılacaklar Asla nöbeti kısaltacak ya da bitirecek tedaviler YAPMA Epileptik nöbet zaten 1 dakikada biter. Diazepam geniş bir venden verilmemişse tromboflebit yapabilir. Diazepamın hızlı verilmesi kardiopulmoner arrest yapabilir.
Nöbet sırasında anneyi yaralanmalardan KORU Dilini ısırmasını önlemek için ağız yolu yerleştir. Ağız yolu çok derine itilirse öğürtü refleksini tetikleyebilir. Hastayı sola çevirip, ağzından sekresyonları aspire et.
Hastanın nöbet bitiminde yeterli oksijenlenmesini SAĞLA Arka arkaya nöbet geçirenlerde ya da nöbet sırasında diazepam gibi ilaçlar verilenlerde oksijenlenme sorun olabilir. Solunum sıkıntısı gerilemeyenlerde akciğer grafisi çekerek aspirasyon pnömonisi aranmalıdır.
Magnezyum sülfat tedavisi VER Nöbet biter bitmez geniş bir damar yolu aç ve magnezyum tedavisi ver. Magnezyum altında nöbet olursa yükleme dozunu tekrar et.
Kronik hipertansiyon Alfa metildopa: 250 mg x 3 - 8 tab. Sentral α2 reseptörünü uyarır.
Ca kanal blokeri: Magnezyum ile birlikte kullanımında dikkatli olunmalıdır. Beta bloker ACE inhibitörleri, Anjiotensin 2 reseptör antagonistleri ve diüretikler kullanılmaz.
Preeklampside kardinal bulgular? Preeklampsi görülme zamanı? Gebelikte HT kriteri? İdrar miktarı 24 saatte ………….. altında ise “oligüri” denir. Preeklampside kreatinin düzeyleri?
Preeklampsili hastada başağrısı ve bulanık görme başlarsa ? HELLP sendromu kriterleri ? MgSO4 verilen hastada patella refleksi yoksa ? MgSO4 verilen hastada saatlik idrar miktarı 75 ml ise ? 26. haftada HELLP sendromu varsa doğum zamanı ?