İNFLUENZA Antalya Halk Sağlığı Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Kontrol Programları Şubesi Dr. Ayşe ÇAKIR ÇELİK Ocak 2013

INFLUENZA "An unvarying disease caused by a varying virus" GRİP Değişken bir virüsün neden olduğu, önemi değişmeyen hastalık INFLUENZA "An unvarying disease caused by a varying virus" Influenza or "flu" as it is popularly known, is a common disease in all countries of the world. - Kilbourne defined influenza as "an unvarying disease caused by a varying virus" [1]. - This definition implies that Influenza is defined as much by its epidemiology as by its symptomatology. - This variability is the reason why there are international networks to follow the detection of mutants and to decide emergency measures to win the battle against flu. 2

İnfluenzanın Özellikleri Hastalığın seyri değişken Bulaş özelliği çok güçlü Dış koşullara dirençli Çok hızlı yayılır / Yüksek morbidite Hospitalizasyon ve mortalite yüksek Etken değişken(A/H3, A/H1, B…) Komplikasyonlara neden olur Ekonomiye zarar verir

GRİP Nedir? Nasıl Bulaşır? “Bulaş özelliği güçlü, Yüksek ateşle (>38°C) seyreden, Ani başlayan, Sistemik etkileri olan solunum sistemi hastalığıdır” Bulaşı Kolaylaştıran Faktörler Nemli veya soğuk hava Kapalı alanlarda yakın temas Kalabalık toplu taşıma Ülkeler arası seyahatler GRİP de : inkübasyon süreci kısa (1-2 gün); temel olarak üst solunum yoluna saldıran virüs neden olur. Semptomların ani başlangıcı ile karakterize ve aerosol aracılığıyla insandan insana geçer(öksürük/hapşırma). 1-2 metre uzaklıkta duran kişinin hapşırması, öksürmesi ile dropletler arasılığı ile bulaş gerçekleşir. İnfluenzanın tipik inkübasyon periyodu 1-4 gün arasındadır, ortalama 2 gündür. Yetişkinler semptomlar başlamadan önceki günlerde ve hastalığın başlangıcından sonraki yaklaşık beş gün süresince enfekte olabilirler. Çocuklar 10 günden fazla enfekte olabilirler ve genç çocuklar hastalıkları başlamadan önceki birkaç gün süresince hastalığı yayabilirler. İnfluenza hastalığı, öksürük ve kırgınlık 2 haftadan uzun süre devam etmesine rağmen, hastaların çoğunluğunda 3-7 gün sonrasında tipik olarak iyileşir. Çok genç kişilerde, yaşlılar ve farklı tıbbi problemleri olan insanlarda (örn.kronik kalp ve solunum sistemi hastalıkları) influenza ciddi riskler taşır ve ciddi komplikasyonlara veya ölüme neden olabilir. Referanslar 1. Nicholson. In: Textbook of Influenza (1998), pp. 219–64. 2. Nicholson ve ark. Lancet 2003; 362: 1733–45. 4 4

Son Dokuz Yıla Ait Sonuçlar 1- Sezon Örnek s: Influenza A / Alt-tip Influenza B 2003-2004 204 91 (%100) / H3N2 2004-2005 458 86 (%86) / H1N1 ve H3N2 14 (%14) 2005-2006 1.317 168 (%89.4) / H3N2 20 (%10.6) 2006-2007 1.118 46 (%64.8) / H3N2 25 (%35.2) 2007-2008 524 111 (%68) / H1N1 52 (%31.9) 2008-2009 580 31 (%50) / H3N2 31 (%50) 2009-2010 3.038 1.507 (%93) / pdm H1N1 112 (%6.9) / H3N2 1 (%0.1) 2010-2011 1.301 204 (%34.8) / pdm H1N1 74 (%12.6) /H3N2 308 (%52.6) 2011-2012 912 211 (%74.6) /H3N2 2 (%0.7) /pdm H1N1 70 (%24.7)

Yaşlara göre Gribe Bağlı Hastane Yatışları 300 250 200 Hospitalizations per 100,000 150 100 50 <5 5 - 9 10 - 14 15 -19 20 - 24 25 - 34 35 - 44 45 - 54 55 - 64 >65 Age group Terebuh, Uyeki, Fukuda. PIDJ 2003;22:S231 6

Yaşlara göre Gribe Bağlı ölümler 120 98.3 100 80 R&C Deaths Per 100,000 Person Years 60 40 20 7.5 ** 0.6 0.4 0.5 < 1 Yrs 1 - 4 Yrs 5 - 49 Yrs 50 - 64 Yrs 65+ Yrs Age Group *Thompson, et al. JAMA 2003 **Respiratory & Circulatory *Thompson, et al. JAMA 2003 **Respiratory & Circulatory 7

Gribin Yol Açtıkları GRİP sezonunda diyabet hastalarında ölüm oranı % 5 -15 artmaktadır Salgın sırasında astım nedenli ölüm oranları % 19 - 46 artmaktadır Salgın sırasında kalp hastalığına bağlı ölüm oranları 1,8 oranında artmaktadır Hollanda bilgilerini sor Selim’e! 8 8

Gribin Topluma Maliyeti Hastane Maliyeti (2.4%) Doğrudan Giderler (17.8%) Poliklinik Hizmetleri (9.0%) İlaç (6.4%) Dolaysız giderler (tanı / tedavi giderleri) 28 - 68 Avro (yaşa / komplikasyonlara bağlı olarak değişiyor) Reçete başına ortalama 3 ilaç Dolaylı giderler (iş gücü kaybı) Hastalanan işçilerin % 75’ i rapor alıyor * Ortalama rapor süresi: 5,4 gün Çocuğu hastalananların % 15’ i rapor alıyor * Ortalama rapor süresi: 3,2 gün Above all, indirect costs due to lost/reduced productivity and absenteeism from work represent the largest component (>80%) of the economic burden of influenza on society.[1,2] ABD de her yıl ortaya çıkan gripten dolayı işgücü kaybı 111 milyon iş günü olarak hesaplanmış ve bunun yaklaşık maliyeti 7 milyar dolar olarak hesaplanmıştır. References 1. Kressin and Hallauer. Deutsches Arzteblatt 1999; 96: B275. 2. Lynd et al. Pharmacoeconomics 2005; 23; 1083–106. Dolaylı Giderler (82.2%) 9 9

Gebelerde Influenza Enfeksiyonları

Gebelikte influenza enfeksiyonu riski İnfluenza gebelerde; (1918-19, 1957-58 ve en son 2009-2010 pandemi raporları) Normal kişilere kıyasla daha ağır hastalığa ve Daha yüksek oranda ölüme yol açar ABD de 2009 H1N1 pandemisi sırasında; Gebe kadınlar popülasyonun sadece %1 i İnfluenzaya bağlı ölümlerin %5 ini oluşturmuş N topluma göre; daha ciddi enfeksiyon ve hastaneye yatış riski

Gebede influenza aşısı Gebedeki grip aşılaması bir risk grubu olarak; Gebeyi Fetusu YD bebeği; grip ve komplikasyonlarından koruyabilir Fiore, AE, et al. MMWR Recomm Rep 2010; 59:1-62 Ayrıca gebeyi aşılama SGA, prematür doğum ve ölü doğum riskini azaltabilir ve doğum ağırlığını arttırabilir Zaman K, et al. N Engl J Med 2008; 359:1555-64 Omer SB, et al. PLoS Med 2011; 8:e1000441 Steinhoff MC, et al. CMAJ 2012; 184:645-53 Fell DB, et al. Am J Public Health 2012; 102:e33-40 Bu nedenle, inaktif influenza aşısının; Tüm gebelere (Gebelik zamanından bağımsız) ve Gebe olmayı düşünenlere yapılması önerilir

Grip ile Mücadele Yolları Sürveyans Eğitim Korunma Aşılama Antiviral ajanlar ile kemoprofilaksi Tedavi Antiviral ajanlar *M2 inhibitörleri *Nöraminidaz inhibitörleri 13

Pandemik A(H1N1) 2009 Gribinin yayılımı 26 Nisan 2009

Pandemik A(H1N1) 2009 Gribinin yayılımı 20 Mayıs 2009

Pandemik A(H1N1) 2009 Gribinin yayılımı 15 Haziran 2009

Vaka Görülen İllerimiz Haziran -Ağustos 2009

Vaka görülen illerimiz 19 Ekim 2009

Vaka Görülen İllerimiz 15 Kasım 2009

Dünyadaki Son Durum Halen bir çok ülkede H1N1 etkili bir şekilde görülmekte Şu günlerde Amerika’da H3N2 salgınları önemli bir sorun haline gelmiş durumda CDS’nin açıklamalarına göre bu yılki influenza salgını beklenenden erken başlamış ve öngörülenden daha fazla insanı etkilemiştir.

GRİP SALGINLARI HEP YAŞANIR, NE OLUP BİTTİĞİ DAHA SONRA ANLAŞILIR