Dr. Ülkümen Rodoplu Avrupa Acil Tıp Birliği, EuSEM Başkan Vekili İstanbul Terörist Saldırıları 15,20 KASIM 2003

Plan 15, 20 Kasım 2003 Terörist Saldırıları Acil Sağlık Hizmetleri Hastaneler Yaralanma türleri Sorunlar Plan

15 ve 20 Kasım 2003 tarihlerindeki kamyonetlerle yapılan intihar saldırıları Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en büyük ikiz saldırılarıdır. Toplam 63 kişi öldü ve 750 kişi yaralandı. Yaralıların büyük çoğunluğunda patlamaya bağlı hafif sekonder yaralanma ortaya çıktı. Mass-Casualty Terrorist Bombings In Istanbul,Turkey,November 2003:Report of the Events and the Prehospital Emergency Response Rodoplu U.Arnold J.et al:Prehospital and Disaster Medicine April-June 2004

Hastane öncesi acil sağlık müdahalesi iyi niyetli ve hızlı olsa da, yaralılar hastanelere uygun ve eşit olarak dağıtılamadı. Olay yerine ilk gelen profesyoneller kendilerini ciddi risk altına soktular. Sekonder terörist tehlikesine karşı tedbir almadılar ve halkın güvenliği konusunda zamanında tedbir alınamadı. Mass-Casualty Terrorist Bombings In Istanbul,Turkey,November 2003:Report of the Events and the Prehospital Emergency Response Rodoplu U.Arnold J.et al:Prehospital and Disaster Medicine April-June 2004

Bu olaylardan sonra alınan dersler gelecekte yaşanacak terörist saldırılar için yararlı olabilir. Mass-Casualty Terrorist Bombings In Istanbul,Turkey,November 2003:Report of the Events and the Prehospital Emergency Response Rodoplu U.Arnold J.et al:Prehospital and Disaster Medicine April-June 2004

İki sinagog; Neve Shalom ve Beth Israel İntihar saldırıları Teröristler bomba yüklü kamyonetleri sinagogların girişine çarptı. Kamyonetler plastik kaplara konulmuş 400 & 700 kg ammonium sulfate, ammonium nitrate, taşıyordu. Sinagogların bulunduğu semt. 15 KASIM 2003

25 ölü, 303 yaralı. 15 Kasım 2003

Kazazedeler yoldan geçenlerdi. Sinagogda bulunan 6 kişi öldü. Bombacılar El Kaide bağlantılı

İstanbul SM 112 ASH, Valilik Kriz Merkezi Basın ve Halkla İlişkiler Merkezi Acil Sağlık Hizmetleri

3 dakika… 15 dakika; 26 ambulans… Birinci saat sonunda; 50 ambulans, 170 görevli. 112 Ambulans

Yaralılar 11 farklı hastaneye sevkedildi. Yaralıların büyük çoğunluğu yürüyerek, kendiliğinden başvurdu. Hastaneler

SonuçSayı Ölü gelen0 Erken ölüm0 Geç ölüm0 AS’e kendiliğinden gelen yaralı sayısı69 Diğer hastanelere sevkedilen7 AS’e toplam başvuru76 Yatırılan hasta sayısı14 Genel durumu bozuk ve yatırılan hasta4 Opere olan hasta sayısı7 15 Kasım tarihinde Amerikan Hastanesi

15 Kasım tarihinde Amerikan Hastanesine başvuran yaralılar Yaralanma tipiOran (%) Pulmoner yaralanma0 Pnömotoraks0 Pulmoner Blast sendromu0 Timpanik membran rüptürü0 İntestinal perforasyon0 Laserasyon86 Penetran göz yaralanması4 Penetran abdominal yaralanması0 Penetran vasküler yaralanma0 Tendon laserasyon2 Fraktür10 Kafa travması12 İntrakranial yaralanma2 Karaciğer veya dalak yaralanması0

15 Kasım tarihinde Amerikan Hastanesine yatırılan hastalar Yaralanma tipiOran (%) Pulmoner yaralanma0 Pnömotoraks0 Pulmoner Blast Sendromu 0 Laserasyon78 Penetran göz yaralanması22 Penetran vasküler yaralanma0 Fraktür22 İntrakranial yaralanma11 Karaciğer veya dalak yaralanması0

İntihar bombacıları İki İngiliz kuruluşu: HSCB Bank, İngiliz Konsolosluğu 20 Kasım 2003

İki saldırı 31 kişiyi öldürdü ve 480 kişiyi yaraladı. Kazazedeler banka ve konsolosluk çalışanları, yaralılar ve yoldan geçen sürücülerdi. Ölenlerden biri de İngiltere Başkonsolosu Roger Short idi. 20 Kasım 2003

Olay yerine toplam 50 ambulans gönderildi. Kazazedeler 24 farklı hastaneye dağıtıldı. Taksim EAH en yakın hastaneydi ve bir saat içinde 184 hasta başvurdu. 88 yaralı 112 ambulans ile getirildi. Acil Sağlık Hizmetleri

171 yaralıda (%93) baş, yüz, boyun ve ekstremite laserasyonu vardı. Taksim EAH

TAKSİM EAH SonuçSayı Başvuruda ölü12 Erken ölüm1 Geç ölüm2 Ambulans ile getirilen yaralı sayısı88 AS’e gelen toplam yaralı sayısı184 Yatırılan primer yaralanması olan hasta sayısı28 Yatırılan sekonder yaralanması olan hasta21 Yatırılan kritik hasta sayısı7 Operasyona alınan hasta sayısı11 Hastanede yoğun bakıma alınan hasta sayısı5.

Taksim EAH’nde Acil Servisteki hastaların yaralanma türleri Yaralanma tipiOran (%) Pulmoner yaralanma 0 Pnömotoraks 1 Pulmoner blast sendromu 0 Timpanik membran rüptürü0 Intestinal perforasyon 0 Laserasyon93 Penetran göz yaralanması4 Penetran abdominal yaralanma0 Penetran vasküler yaralanma 1 Fraktür0 Intrakranial yaralanma2 Karaciğer veya dalak yaralanması 1 Yanık0

Taksim EAH’nde hastaneye yatırılan hastaların yaralanma türleri Yaralanma tipiOran (%) Pulmoner blast0 Pnömotoraks4 Pulmoner blast sendromu0 Intestinal perforasyon0 Penetran göz yaralanması25 Penetran vasküler yaralanma7 Penetran abdominal yaralanma0 Tendon laserasyonu11 Pelvik fraktür4 Femur fraktür7 Amputasyon0 Intrakranial yaralanma14 Karaciğer veya dalak yaralanması4

Sorunlar İletişim Alan güvenliği Hastanelerde yığılma Gönüllüler Zayıf koordinasyon Triaj Yaralıların hastanelere dağılımında sorunlar Zayıf haberleşme

Haberleşme Deprem ? Cep telefonları Telefonlar 112, 6-8 saat boyunca yanıt vermedi

Alan güvenliği Güvenlik Alanın koruma altına alınması Kalabalık….

Hastaneler Yüzlerce yaralı Yaralı ve ölü listeleri

Gönüllü sağlık personeli Nöbetçi olmayanlar da hastaneye ve alanlara koştu

Planlama ve işbirliği noksanlığı İnsan ve malzeme sorunu yok. Planlama ???

Triaj Alan triajı ? “Yeşiller” yine başroldeydi.

Yaralıların dağılımı Sadece Avrupa yakasındaki hastaneler……

Zayıf iletişim “Halkla ilişkiler” ve “medya ilişkileri” yeterli olmayınca…

Sağlık Personeli istekli. Terörist saldırılar devam edecek. AT ve AT önemini korumaya devam edecek. Planlama ve tatbikatlar. Sonuç