Doç. Dr. Turan SET Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimli ğ i Anabilim Dalı BİYOİSTATİSTİĞE GİRİŞ

İstatistik nedir?

Biyoistatistik Uygulamalı istatisti ğ in tıp ve sa ğ lık bilimlerinde kullanılmasıdır. Tıp alanına özel uygulamalar, yöntemler geli ş tirir. Sa ğ lık bilimlerinde bilimsel ara ş tırmalara konu olan olaylar, ili ş kiler, gözlemler ve veriler kompleks, yapısal özellikleri farklıdır. Tıbbi genellemeler, yorumlar ve kararlar ancak istatistikle desteklenirse dikkate alınır. Bu nedenle istatistik di ğ er bilim dallarında oldu ğ u gibi SA Ğ LIK B İ L İ MLER İ N İ N D İ L İ

Bir araştırma yapalım

Bir araştırmanın aşamaları 1. Yanıtlanabilir bir soru sormak 2. Sorunuz daha önce cevaplanmı ş mı? 3. Hipotez kurma 4. Yöntem belirleme 5. Uygulama 6. İ statistik 7. Yorum 8. Rapor yazımı Tyler CW, Epidemiyoloji

Yanıtlanabilir bir soru Patient/problemHasta/problem InterventionGiri ş im ComparisonKar ş ıla ş tırma OutcomesSonuç/Çıktı

Yanıtlanabilir bir soru Ş i ş manlı ğ ın tedavisinde kalori diyeti ile glisemik endekse ba ğ lı bir diyet arasında vücut kitle endeksini dü ş ürme ve ya ş am kalitesini artırma açısından fark var mıdır?

Sorunuz cevaplanmış mı? Literatür taraması Hocalarınız Di ğ er meslekta ş larınız Arkada ş larınız Kitaplar İ nternet …

Hipotez kurma H 0 Ş i ş manlı ğ ın tedavisinde kalori diyeti ile glisemik endekse ba ğ lı bir diyet arasında vücut kitle endeksini dü ş ürme ve ya ş am kalitesini artırma açısından fark yoktur. H 1 Ş i ş manlı ğ ın tedavisinde kalori diyeti ile glisemik endekse ba ğ lı bir diyet arasında vücut kitle endeksini dü ş ürme ve ya ş am kalitesini artırma açısından fark vardır.

Yöntem Belirleme Araştırma yöntemleri Gözlemsel Deneysel Metodolojik

İstatistik Analiz Tanımlayıcı istatistikler Frekans da ğ ılımları, yüzdeler Ortalamalar, sapmalar Önemlilik testleri (hipotez testleri) Student t-test ANOVA Ki kare Mann-Whitney U testi McNemar testi Wilcoxon …

Örnek Bir ara ş tırmanın a ş amaları oCevaplanabilir bir soru sormak oSorunuz daha önce cevaplanmı ş mı? oHipotez kurma oYöntem belirleme oUygulama o İ statistik oYorum oRapor yazımı

Yanıtlanabilir soru Kekik bitkisini tanıma açısından aile hekimleri ve yardımcı sa ğ lık personeli arasında bir fark var mıdır?

Soru daha önce cevaplanmış mı? …

Hipotez H 0 : Aile hekimleri ve yardımcı sa ğ lık personeli arasında kekik bitkisinin resmini tanıma açısından fark yoktur. H 1 : Aile hekimleri ve yardımcı sa ğ lık personeli arasında kekik bitkisinin resmini tanıma açısından fark vardır.

Yöntem Aile hekimleri ve yardımcı sa ğ lık personeline a ş a ğ ıdaki resim gösterildi

İstatistik. Frekans Dağılımları

İstatistik: Hipotez Testi

Yorum Aile hekimlerinin %2,5’i kekik bitkisini tanırken yardımcı sa ğ lık personellerinde bu oran %2,3’dür. Aile hekimleri ve yardımcı sa ğ lık personelleri arasında kekik bitkisinin resmini tanıma açısından anlamlı bir fark yoktur (p>0,05). Sa ğ lık personelinin keki ğ i tanıma oranı çok dü ş üktür.

Kaynaklar 1. Aktürk Z, Acemo ğ lu H. Sa ğ lık Çalı ş anları İ çin Ara ş tırma ve Pratik İ statistik. Anadolu Ofset: İ stanbul, 2011.