KİMYASAL MADDE TAŞIMA VE PAKETLEME İŞARETLEMESİ ADR İŞARETLEME FİRMA ADI
KİMYASAL MADDELER Kimyasallar; herkesin yaşamının bir parçasıdır. Dünyada 5–7 milyon değişik türde kimyasal madde bulunmaktadır. Kimyasal maddeler madencilik, kaynakçılık, makine ve fabrika, büro, ev… vb. her alanda kullanılmaktadır. Birçok alanda kullanılan bu kimyasalların üreticiden kullanıcıya taşınması gerekmektedir.
SINIF 1 -PATLAYICILAR Patlayıcılar; darbe, ısı, sürtünme ile yüksek ısı ve basınç oluşturan maddelerdir.
SINIF 1 -PATLAYICILAR 1.1 Kitle halinde ve birden patlayanlar Örn: Dinamit (%75 TriNitroGliserin + %25 Dolgu),TNT (TriNitroToluen), Barut (Potasyum Nitrat + Karbon + Kükürt)
SINIF 1 -PATLAYICILAR 1.2 Mermi, şarapnel parçası ve benzeri fırlatabilen, fakat kitle halinde patlamayanlar. Örneğin: Fişek, Kapsül
SINIF 1 -PATLAYICILAR 1.3 Patlama şiddeti hafif olup, yangın başlatma tehlikesi arz eden patlayıcılar. Örneğin: Havai Fişek
SINIF 1 -PATLAYICILAR 1.4 Önemli bir etki arz etmeyen patlayıcılar. Örneğin: Fünye, Maytap, Oyuncak Kapsül.
SINIF 1 -PATLAYICILAR 1.5 Şiddetli patlayıcı olup kitle halinde patlayabilenler, Örneğin: Amonyum Nitrat-Fuel Oil Karışımı
SINIF 1 -PATLAYICILAR 1.6 Çok şiddetli patlayıcı olup kitle halinde patlamayanlar.
SINIF 2 - BASINÇLI GAZLAR Bütün gazlar basınç altında depolanır ve taşınır. Dolayısıyla potansiyel "Fiziksel Patlama" tehlikesi oluştururlar.
SINIF 2 - BASINÇLI GAZLAR 2.1 Yanıcı gazlar; Kapalı hacimde tüm yanıcı gazlar kimyasal patlama tehlikesi oluşturur. Hepsinin alt (LEL) ve üst (UEL) patlama sınırları vardır. Örneğin: LPG, Hidrojen, Asetilen.
SINIF 2 - BASINÇLI GAZLAR 2.2 Yanıcı ve zehirli olmayan basınçlı gazlar; Sadece fiziksel patlama tehlikesi; Örn: Azot, Argon Ayrıca yakıcılık (oksitleyicilik) tehlikesi; Örneğin: Oksijen
SINIF 2 - BASINÇLI GAZLAR 2.2 Yanıcı ve zehirli olmayan basınçlı gazlar; Sadece fiziksel patlama tehlikesi; Örneğin: Azot, Argon Ayrıca yakıcılık (oksitleyicilik) tehlikesi; Örneğin: Oksijen
SINIF 2 - BASINÇLI GAZLAR 2.3 Zehirli Gazlar; Boğucu Gazlar; Oksijen’in dışındaki bütün gazlar boğucu etkileri nedeniyle zehirli kabul edilir. Örneğin: Karbondioksit, Tahriş edici gazlar; Örneğin: Klor, Formik Asit, Toksik gazlar; Örneğin: Fosgen, Hidrojen Florür
SINIF 3 – YANICI SIVILAR 3.1 Alev alabilen sıvılar; Tutuşma noktası 60.5 oC’den aşağı olan maddeler Örneğin: Benzin, Benzol, Toluol, Etil Asetat, Butanon, Gazyağı, Motorin, Butanol,
SINIF 3 – YANICI SIVILAR 3.2 Yanıcı Sıvılar; Tutuşma noktası 60.5 - 93 oC arasında olan maddeler. Örneğin: Katran, Fuel Oil, Motor Yağları
SINIF 4 – YANICI KATILAR 4.1 Alev alabilen ve kolay tutuşan katı maddeler; Örneğin: Kırmızı Fosfor, Magnezyum, Proksilin plastikleri, Naftalin, Kükürt, ağaç tozu, kömür tozu, un, selüloit.
SINIF 4 – YANICI KATILAR 4.2 Kendi kendine tutuşabilen maddeler; bu maddeler açık havada kaldığında kendi kendine tutuşurlar ve kuvvetli şekilde yanarlar. Uygun ambalajlar içinde havasız ortamda saklanırlar. Örneğin: Beyaz Fosfor, Sodyum-Potasyum-Kalsiyum Fosfor bileşikleri, Alüminyum tozları.
SINIF 4 – YANICI KATILAR 4.3 Su ile reaksiyona girerek yanıcı gaz çıkartan maddeler; su ile hatta havanın nemi ile reaksiyona girerek yanıcı ve patlayıcı olan Hidrojen ve Asetilen gazlarını açığa çıkarırlar. Örneğin: Sodyum, Potasyum, Kalsiyum metalleri, bu metallerin peroksitleri, Kalsiyum Karpit.
SINIF 5 – OKSİTLEYİCİ (YAKICI MADDELER) 5.1 Oksitleyici (Yakıcı) maddeler; bu maddeler kendileri yanıcı olmadıkları halde bünyelerinde yanma için gerekli olan oksijeni bulundurduklarından yanabilen maddelerle temas edince reaksiyon başlatırlar. Örneğin: Hidrojen Peroksit, Perklorik Asit, Sodyum-Potasyum Nitratlar, Bu metallerin peroksitleri, permanganatları, Kloratlar, Perkloratlar, Kalsiyum Karbonat, Kromik Asit, Amonyum Nitrat
SINIF 5 – OKSİTLEYİCİ (YAKICI MADDELER) 5.2 Organik Peroksitler; kendiliğinden parlayarak parçalanma, çok hızlı yanma, şok veya sürtünme etkisine duyarlılık. Başka maddelerle hızlı bir şekilde birleşme ve göze zarar verme özellikleri gösterirler. Örneğin: Benzoil Peroksit, Perasetik Asit, Asetil Peroksit Çözeltisi.
SINIF 6 – ZEHİRLİ MADDELER 6. Sınıf Tehlikeli Maddeler; Deri ve göz soğurması, Mide-bağırsak yolu ve Solunum yolu ile zehirleyebilirler.
SINIF 6 – ZEHİRLİ MADDELER 6.1 Zehirleyici sıvı ve katı maddeler; Anilin, Arsenik, Metil Bromid, Karbon Tetraklorid, Çinko Fosfit, Hidrosiyanik Asit, Talyumtozları, Kurşun bileşikleri, Magnezyum ve Kalsiyum Kloratlar, Cıva bileşikleri, Dimetil Sülfat, Baryum Sülfür, Metil Alkol.
SINIF 6 – ZEHİRLİ MADDELER 6.2 Mikrop bulaştırıcı maddeler; Örneğin: Antraks, Tıbbi Atıklar.
SINIF 7 – RADYOAKTİF MADDELER 7. Radyoaktif maddeler; İyonize ışınlar yayarak atom ve moleküllerdeki elektronları yerinden koparmak suretiyle ışın hastalıkları oluştururlar.
SINIF 7 – RADYOAKTİF MADDELER Bu sınıfa giren maddeler birim kütle başına aktiviteleri [spesifik aktivite] 70 kBq/kg (0.002 mCi/g)' dan büyük olan herhangi bir radyoizotop (Kobalt [Co-60], İridyum [Ir-192], Teknesyum [Tc-99], İyot [I-131], Sezyum [Cs-137], Amerisyum [Am-241] gibi) veya bu radyoizotopun bileşikleri veya bunların başka maddelerle karışımları. Örneğin: Radyoterapi işleminde kullanılan aktif gama kaynakları; Kobalt [Co-60], Nükleer tıp laboratuarlarındaki kaynaklar; Teknesyum [Tc-99], İyot [I-131], Paratonerlerde bulunan radyoaktif maddeler; Amerisyum [Am-241].
SINIF 8 – AŞINDIRICI SIVILAR 8. Aşındırıcı sıvılar; Kuvvetli asitler ve bazlardır. Demir, alüminyum gibi bazı metalleri aşındırdıkları gibi canlıları dağlayıcı özellik gösterirler. Örneğin: Asitler: Hidroklorik Asit (Tuz ruhu), Sülfürik asit, Nitrik Asit (Kezzap), Bazlar: Sodyum Hidroksit (Kostik), Potasyum Hidroksit, Sodyum Hipoklorit.
SINIF 8 – DİĞER TEHLİKELİ MADDELER 9. Diğer tehlikeli maddeler; Yukarıdaki sınıflandırmanın dışında kalan tehlikeli maddeler. Örneğin: Asbest, Malathion (Pestisid), Amyant.
Teşekkürler !