ANA-BABA OLMAK ERGENLİK İLETİŞİM MESLEK SEÇİMİ MOTİVASYON-GÜDÜLENME- KAYGI ÇALIŞMA ALIŞKANLIĞI BAŞARI ÖĞRENMEYİ KOLAYLAŞTIRICI ÖNERİLER

ERGENLİK Ergenlik dönemi birey için çocukluktan yetişkinliğe geçiş dönemidir. Bu dönem 12-14 yaşlarında başlar ve 20’li yaşlara kadar devam edebilir. Ergenlik dönemi,gencin arayışlarının yoğun olduğu,anne-baba ve yakın çevresine ters düştüğü,kendisiyle toplum arasında kendine göre varolan çelişkileri en yoğun yaşadığı devredir.

Bu dönemde genç,daha önce inandığı değer ve yargıları gözden geçirir. Her şeyin eleştirildiği ,sorgulandığı ve kendine özgü bir dünya kurma çabaları da yine bu döneme rastlar. Genç ,çocukluk döneminde geniş ölçüde ailenin değerleri etkisindedir.ancak ergenlik süreciyle birlikte yaşıtlarının değerleri de önem kazanmaya başlar.

İLETİŞİM Bireylerin birbirlerini tanıma ve anlamalarının en etkili yolu ,kurdukları sağlıklı iletişimdir. Genel anlamda iletişim ,bireylerin düşünce alışverişi içinde bulunmasıdır. İletişim sadece konuşma ile sınırlandırmamalıdır. Dinlemenin yanı sıra yüz ifadeleri,el kol hareketleri, bedenin duruş şekli,ses tonu gibi son söz mesajlar da iletişimin bir parçasıdır.

Dinleme sadece konuşulanları duyma değil;aynı zamanda gencin duygu ve düşüncelerine saygı gösterme,onu anlamaya çalışmaktır. Anne ve babaların bu şekildeki yaklaşımları,gencin onlara kendi iç dünyasını açmasını sağlayacaktır. her aile çocuklarını ayrı bir birey olarak görüp kişiliklerine , bağımsızlıklarına saygı duymalıdır. Bunu yapmak için iletişim çok önemlidir

MESLEK SEÇİMİ Meslek belli bir eğitimle edinilen,bireylerin yaşamlarını sürdürmeleri için yaptıkları iştir. Özellikle sınavlara hazırlanan gençlerin bu seçimlerini bilinçli yapmaları oldukça önemlidir. Kimi zaman aileler gençlerin kişilik özelliklerini,yeteneklerini ve ilgilerini dikkat almaksızın gençleri kendi ideallerindeki mesleklere yönlendirme eğilimi içinde bulunabilirler.

Bu da bireyin ileride mesleki başarısını ve verimliliğini tehlikeye sokabilir. Bunu engelleyebilmek için anne babalar gencin meslek seçiminde gerekli özelliklerini destekleyici bir tutum içinde olmalıdırlar.

MOTİVASYON Bizler ancak bizimle ilgili olanı sahiplenir ve onu benimseriz. Gençler de gelmek istedikleri noktanın kendi yaşamları ve kendi seçimleri olduğunu hissettiklerinde buna ulaşma gayreti gösterecekler,bu sırada karşılaştıkları zorluklardan yılmayacaklardır. Motivasyon ancak bireyin kendi ihtiyaçları ve amaçları doğrultusunda olursa destekleyicidir.

Ancak anne baba olarak sizler yaşamak isteyip de yaşayamadıklarınızdan ötürü onların geleceğini planlarsanız sonuç her iki taraf için de hayal kırıklığı,stres ve çatışmalarla dolu olacaktır. Gençler yönlendirilmeye ya da herhangi bir konu üzerinde bilgilendirilmeye ihtiyaç duyduklarında onlara desteğinizi ,sevgi,saygı ve güvenimizi vurgulayarak sunmalıyız.

KAYGI Bireyin olumsuz düşünce ve inanışlarının ürünü olan kaygı ,psikolojik bir durum veya süreçtir. Kaygı ,insan davranışını yönlendiren ,motive eden bir özelliğe sahiptir;ancak yüksek düzeyde kaygı bireyi olumsuz yönde de etkileyebilir. Sınava hazırlanan gençlerimizde görülen ve sınav performansını olumsuz yönde etkileyen sınav kaygısı ,gençlerimizin sınava gerçek dışı anlamlar yüklemesinden meydana gelir.

Bu anlamlar ,kendisinin çalışkan bir öğrenci olduğunu ispat etme ,ailesinin emeklerini boşa çıkarmama düşüncesi veya arkadaş gurubu tarafından dışlanırsam gibi birtakım yanlış saplantılardır. Veliler olarak sizlerin bu süreçte ,gencin kaygı düzeyini dengeleyici bir tutum ve davranış sergilemeniz ,onu rahatlatıp sınava hazırlık dönemini sağlıklı bir şekilde geçirmesini sağlayacaktır.

ÇALIŞMA ALIŞKANLIĞI Ders çalışmaya başlamak ve sürdürmek için de öncelikle bir amacın belirlenmiş olması gereklidir. Belirlenen bu amacın açık ,net ,kolay ve anlaşılır olması önemlidir. Etkili öğrenmenin gerçekleşmesi için öğrenilecek olanların planlanması da öğrenmeyi kolaylaştıracak ve belli bir düzen içerisinde sürdürülmesi sağlanacaktır.

Anne ve baba olarak belirlenen amaçlar için yapılacak olan bu çalışmanın bireyin kendi sorumluluğu olduğu vurgulanmalıdır. ‘Ders çalışman gerekiyor.’ , ‘Ne zaman derse başlayacaksın?’, ‘Yeterince çalışmadın.’ ‘Hala televizyonun karşısında mısın? Gibi ifadeler yerine ‘Ders çalışma ile ilgili plan hazırlamış mıydın? Programın nasıl gidiyor?gibi ifadeler kullanılarak bu sorumluluğun gence ait olduğu vurgulanabilir.

BAŞARI Başarı bir işi istenilen biçimde bitirmektir. Başarı , her birey için doğası gereği mutlu olabilme ,doyuma ulaşma yollarından biridir. Başarı , gidilecek bir yerden ziyade bir yolculuktur. Her anne babanın en büyük arzusu çocuklarını kendilerinden daha iyi yerlerde görmektir. Elbette ki her bireyin de arzusu , gelişim gösterip olduğu noktadan daha ileriye gitmektir.

Veliler olarak çocuklarımıza ‘Yapabileceğini düşündüğünden daha fazlasını yapamayacak bir insan yoktur.’düşüncesini yerleştirirsek ,onlar da istenen noktaya hep birlikte ulaşacaklardır.

ÖĞRENME KONUSUNDA AİLELERE ÖNERİLER 1. Planlarınızı Paylaşın: Düzenli olarak yaptığınız aile toplantılarında, çocuğunuza model rolünde bir ebeveyn olarak kendi planlarınızdan bahsedin. Etkinliklerin planlaması için yardımcı olun ve ders çalışma programının aralarına aile toplantıları koyun. 2. Kitap Okuma Saatlerinin Kaydını Tutun: Yatay eksende haftanın günlerinin yazılı olduğu bir grafik tutarak çocuğumuzu okuma konusunda motive edebilirsiniz. Çocuğunuzun en sevdiği kitaptan her akşam kaç sayfa okuyacağı konusunda hedef belirlenmesini sağlayın ve grafiği nasıl işaretlemesinin gerektiğini öğretin. Bu şekilde her gün okuduğu sayfa sayısının arttığın göreceksiniz ve daha da önemlisi çocuğunuza bu ilerlemesinden dolayı övdüğünüz zaman yüzündeki ışıltıyı sizde fark edeceksiniz.

3. Problemlerine Yardımcı Olun (Sorunlarıyla İlgilenin): Çocuğunuzun okulda sürekli tekrar eden bir problemi olduğunda, çocuğunuzun öğretmeniyle konuşun ve problemi çözmek için planlar yapın. Buna rağmen sorun hâlâ devam ediyorsa, çözülmemişse ilerlemesine engel olan belirli bir öğrenme problemi olup olmadığını anlamak için rehberlik öğretmeni ile görüşünüz. 4. Dinlenme Metodlarını Öğretin: Eğer çocuğunuz sınav olurken panikliyorsa, ona küçük bir dinlenme, rahatlama tekniği öğretin. Önce, karnından yavaş ve rahat nefes almasını söyleyin. Daha sonra, nefesini verirken fısıltıyla D-İ-N-L-E-N demesini söyleyin. Çocuğunuza gerginliği ve vesveseleri arttığında bu yeni metodu uygulaması için cesaretlendirin. Bunu aynı zamanda siz de uygulayabilirsiniz.

5. Sınavlarda Kendine Güvenmesi Gerektiğinin Alıştırmalarını Yapın: Bazı çocuklar herhangi bir sınava tam olarak hazır olduklarını hissetmek için aşırı çalışma ihtiyacı duyarlar. Eğer sizin çocuğunuzda bu kategorideki çocuklardan biriyse, sınav gününden günlerce önce tekrar etmesini sağlayan, makul bir ders planı hazırlamasına yardımcı olun. Çocuğunuzun kendine güvenini kuvvetlendirecek uygulama sınavlarına girmesini sağlayın. 6. "Araştır, Sor, Oku, Anlat, Tekrar et" Metodunu Çalışma Aracı Olarak Kullanın: Sayısal sözel veya herhangi bir ders ile alakalı bir konuya çalışmaya başlamadan önce, çocuğunuza önce o konunun genel olarak ne hakkında olduğunu anlaması için araştırması gerektiğini, daha sonra konudaki başlıklar hakkında kendi kendine sorular üretmesi gerektiğini, bir sonraki aşmada bu sorunlara verilen cevapları okumasını, daha sonra verilen bu cevapları kendi kendine anlatmasını ve en son olarak da bütün öğrendiklerini tekrar etmesi gerektiğini öğretin veya sağlayın.

7. Televizyon İzleme Vaktini Sınırlayın: Çocuğunuzun her hafta kaç saatini TV önünde geçireceğine karar verin. TV rehberinden, programları çocuğunuzun önceden seçmesini sağlayın.. 8. Aile Olarak Yılda TV'den Uzak Kalmayı Planlayınız: Yılda bir hafta TV izlemeyin. Bu süre daha zevkli işlerin yapılmasına ve yeni şeylerin öğrenilmesine vesile olabilir. 9. Çocuğunuzla Beraber TV İzleyin: Programın içeriğini çocuğunuza açıklayın. Çocukların gerçek ve hayali ayırt etmelerine yardımcı olun. Reklamları tartışın ki çocuğunuz bilinçli bir tüketici olabilsin.

10. Beraber Okuyun: Bütün ailenin aynı anda katılabileceği bir okuma saati ayarlayın. Çocuklar, anne-babalarını okurken görmeye ihtiyaç duyarlar. "Söylediğimi yap", ifadesinin "Yaptığımı yap" kadar etkili olmadığını unutmayın. Okuma kelime dağarcını arttıracaktır ve sohbetleri zevkli hale getirecektir. 11. Öğretici Oyunlar Oynayın: Bekleme zamanlarında ve diğer boş vakitlerde, çocuğunuzun düşünmesini harekete geçirmek için oyunlar oynatabilirsiniz. Seçilebilecek nitelikli oyunlar, sınıflandırma becerilerini ve yöntemini öğretir. En erken yaşlardan başlayarak, çocuğunuzun aletlerin çalışma şeklini, kavramları ve çevresindeki nesnelerin özelliklerini anlamasının, nasıl geliştiğini gözlemleyin.

12. Mantıklı Hedefler Belirleyin: Bir çocuk için C'den A'ya derece atlamak imkansız gibi görünür. Her seferinde çocuğunuzun her gece çalışması için destekleyin ve gösterdiği çaba için her gün onu tebrik edin. Gelişmeyi göreceksiniz. 13. Soruları Cevaplayın: Öğrenme, saat 3'te bitmez. Sorunları, öğrenme deneyimine çevirin. Eğer çocuğunuzun sorunlarının cevabını bilmiyorsanız bir kaynak kitaba baş vurun. Örneğin:Bir gezi planladığınızda önce biraz ev ödevi yapın. Beraber gideceğiniz yerin tarihini araştırın. Görülmeye değer yerlerin listesini yapın ve bu yerin neden önemli olduğunu bulun.

14. Matematiği Gerçekçi Yapın: Çocuğunuz, matematik problemine sahip olduğunda, gerçek araçları kullanın. Oturma odanızı adımla ölçün. Belli bir hızla gidilirse, büyükannenin odasına gitmenin ne kadar süreceğini hesaplayın. Matematiği gerçek hayatta ilişkilendirmek, çocuğunuzun öğrenme için ilkeleri ve sebepleri anlamasını kolaylaştırır. 15. İyi Bir Dinleyici Olun: Çocuğunuzun, size her gün okumasını sağlayın. Onu sadece yanlış okuduğu kelimeleri düzeltmek için dinlemeyin. Biriyle bağlantılı kavramlar hakkında o durumda karakterlerin başka neler yapmış olabileceği hakkında, daha sonra ne olabileceği hakkında konuşun. Çocuğunuzun, benzer temalarda okumuş olduğu hikayeleri hatırlamasını ve onları karşılaştırmasını sağlayın.

16. Birlikte Sesli Okuyun: Çocuğunuz okumaya başladıktan sonra, ona kitap okumayı sürdürün. Şiir ve klasiklere de yer verin ve çocuğunuza da okutturun. Sizin çocuğunuza okuduğunuz kitapların çoğu daha sonraları en sevilen ve tekrar tekrar okunan kitaplar arasında yer alır. 17. Okul İşlerinde İstekli Olun: Çocuğunun gittiği okulun faaliyetlerini destekleyen velilerden olun. Özel durumlarda okulda bulunacak telefon konuşmalarında bulunarak okula yardımcı olun. Çocuklar anne ve babalarını okulda görmekten çok hoşlanır. Ayrıca okulun sizin yardımınıza ihtiyacı var.

18. Öğretmenlerle Konuşun: Çocuğunuzun öğretmeniyle görüşmek için bir sorun çıkmasını beklemeyin. Diyalogu ilk günlerden başlatın ve devam ettirin. Okulun ve öğretmenlerin yaptığını takdir etmek, bunu onlara hissettirmek çok önemlidir. Ufak bir teşekkür pek çok yol aldırır. Öğretmenlerin de olumlu tepkilere ihtiyacı vardır. 19. Konuşmayı Genişletin: Küçük çocuklar konuşmaya başladığı zaman onlara baş sallayarak yada tek kelimelik cevap vermeyin. Çocuğunuzun kelime dağarcığını genişletin ve onları düşünmeye sevk edecek cevaplar verin. Sonraları, çocuğunuzun uzun cümleler kurmasına ve düşüncelerini detaylarıyla açıklamasına yardımcı olun.

20. Çok Pratik Yaptırın: Mükemmellik amaç değildir 20. Çok Pratik Yaptırın: Mükemmellik amaç değildir. Büyüklerle kurulan en küçük bir diyalog, oyunlarda rol alma gibi faaliyetler, çocuğunuzun pratik yapmasını sağlayacaktır. 21. Her gün Matematikle Uğraşın: Çatalları saydırarak, kurabiyeleri toplatarak, malzemelerin ölçülerini verdirerek, termostatı ayarlatarak vb. çocuğunuza matematiğin önemini sezdirin. 22. Okul Takip Çizelgesi Tutun: Çocuğunuzun her yıl çalışmasını gösteren bir çizelge belirleyin ve böylece onun neleri öğrenmekte olduğunu anlayabilirsiniz. Bu şekilde sık sık tekrarladığı hataları ya da dikkatsizlikleri saptayarak gerektiği zaman bu çizelgenin size yardımcı olmasını sağlayabilirsiniz.

23. Okul Çalışmalarını Sağlayın: Çocuğunuz okulda olamadığında ev ödevlerini göz ardı etmeyin. Çocuğunuzun ödevlerini düzenlemesinin önemli bir yeri vardır. Bu çocuğunuzun çalışmalarını saklı tutmasına ve her gün sınıfta olanların önemli olduğunun sizin tarafınızdan bilinmesine yardımcı olacaktır. 24.Ev Ödevi İçin Uygun Ortamı Hazırlayın: Çocuğunuza ödevlerini yapması için iyi bir ışık ve aydınlatma sağlayın. Düzenli bir zaman ayarlayın. Çocuğunuzun yaptığı ödevleri zamanında ve doğru biçimde övün.

SEVGİLİ VELİM ! Bana güvenin. Çok bağırmayın. Beni destekleyin. Beni aşağılamayın. Beni yargılamayın. Deneme ile öğrenirim. Büyüyüp değişiyorum. Bana özgürlük tanıyın. Tutarsız davranmayın. Sizden ayrı bir kişiyim. BENİ TANIYIN VE ANLAYIN.

Yaptıklarımı başıma kakmayın. Beni başkaları ile karıştırmayın. Sözünüzü tutun ,güvenim sarsılmasın. Başkalarının yanında onurumu kırmayın. Başarabileceğim işleri yapmamı bekleyin. Suçluluk duygusu vererek beni uslandırmayın. Size duygu ve düşüncelerimi söyleme fırsatı verin

SİZLERİ VE KENDİMİ ÇOK SEVİYORUM… Öğütlerden çok davranışlarınızdan etkileniyorum. Davranışlarımın sonuçlarını kendim görmek istiyorum. Bana “Ben senin yaşında iken…”diyerek örnek vermeyin. Sizde bana karşı saygı ve sevginin azaldığını görmek beni yaralıyor,tedirgin ediyor. NE OLUR BENİ ANLAYIN ! SİZLERİ VE KENDİMİ ÇOK SEVİYORUM…

Hazırlayan: DİKİLİ DORUK DERSHANESİ REHBERLİK SERVİSİ