YOĞUN BAKIM ÜNİTELERİNDEKİ YENİDOĞAN BEBEKLERİN RADYASYON DOZU Turan OLĞAR Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü

HASTA DOZU ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ Retrospektif Ölçüm Yöntem Termolüminesans Dozimetre (TLD)

MOBİL X-IŞIN SİSTEMLERİ RADYOLOJİK İNCELEME AKCİĞER KARIN MOBİL X-IŞIN SİSTEMLERİ 2 GE VMX Plus 1 GE AMX-4

TÜP ÇIKIŞ DOZUNUN ÖLÇÜLMESİ Odak-Dedektör Mesafesi İyon Odası X-ışın tüpünden çıkan radyasyon; kVp, mA, ışınlama zamanının fonksiyonu olarak ölçülmelidir.

Tüp Voltajı (kVp) mAs Havadaki Doz (µGy) µGy/mAs (µGy/mAs)ort 50 mAs1 mAs2 mAs3 55 mAs1 mAs2 mAs3

HASTA GİRİŞ DOZUNUN HAVA KERMA’DAN BULUNMASI OHM ODM İyon Odası ESD = HK x GSF x (ODM / OHM)2 x μd / μh HK : Hava Kerma (mGy) (ODM / OHM)2 : Ters Kare düzeltme faktörü μd / μh = 1.06 (Doku ve hava kütle azalım katsayıları oranı)

HASTA ÜZERİNDE CİLT DOZUNUN SAPTANMASI TLD

TLD KALİBRASYONU 1- Her fosforun farklı hassasiyette olması Tüm TLD’ler aynı miktarda ışınlanır, ortalama değerden belirli bir oranda sapanlar çalışmaya dahil edilmezler 2- Foto tüp akımının ışınlama ya da doz birimine çevrilmesi gerekir Belirli sayıda TLD bir iyon odası ile beraber ışınlanarak akım-doz (nC-mGy) dönüşümü bulunmalıdır

APRUPA BİRLİĞİ KOMİSYONU TARAFINDAN ÖNERİLEN REFERANS DEĞERLER Ekran/Film Kombinasyonu Hızı Ek Filtrasyon kV Odak-Film Mesafesi (cm) Radyografi Başına Referans Doz Değeri (μGy) 200-400 1mmAl+0.1Cu yada 0,2mm Cu 60-65 80-100 80

BEBEK DOZU ÖLÇÜM SONUÇLARI 22 (7-63) 65 (25-197) 2 (1.6-2.5) 48 (45-51) 5 (1-24) Karın 15 (10-31) 67 (44-136) 1.9 (1.6-3.5) 49 (46-51) 14 (2-31) Göğüs Radyografi Başına Ortalama Etkin Doz (µSv) Radyografi Başına Ortalama Giriş Cilt Dozu (Gy) Ortalama mAs kVp Sayısı İnceleme

GİRİŞ CİLT DOZU (Tüp Çıkış - TLD) Karın + Göğüs Radyografi Başına ESDTLD= 70 µGy Ortalama Gebelik Yaşı 28 hafta Klinikte Ortalama Tedavi Süresi 50 gün

LİTERATÜR KARŞILAŞTIRMASI - 55 Göğüs Chapple et. al. 16-160 Lowe et. al. 78 Schneider et. al. 57 60/1.0 Karın 53 Robinson and Dellagrammaticas 1.3 10.2 39 53/2.0 1 7.8 36 53.1/2 Armpilia et. al. 2.8 21.9 73.6 62/2.5 2 15.4 56.7 62/2.0 Jones et. al. 32 60 57/1.6 26 Brindhaban and Al-Khalifah 2.9 22 65 48/2.0 15 67 49/1.9 Bu Çalışma Radyografi Başına Risk (x106) (E x 13x10-2) Radyografi Başına Ortalama E (µSv) Radyografi Başına Ortalama ESD (µGy) kVp/mAs İnceleme Referans

KAYNAKLAR Armpilia CI, Fife IAJ, Croasdale PL. Radiation dose quantities and risk in neonates in a special care baby unit. Br J Radiol 2002; 75: 590-595 Chapple CL, Faulkner K, Hunter EW. Energy imparted to neonates during X-ray examinations in a special care baby unit. Br J Radiol 1994; 67: 366-370 European commission. European guidelines on quality criteria for diagnostic radiographic images in paediatrics. Report EUR 16261 EN. Brussels: CEC, 1996. Hart D, Wall BF, Schrimpton PC, Bungay DR, Dance DR. Reference doses and patient size in paediatric radiology. NRPB R318. Chilton: HMSO, 2000 Duggan L., Warren-Forward H, Smith T and Kron T. Investigation of dose reduction in neonatal radiography using specially designed phantoms and LiF:Mg,Cu,P TLDs. Br J Radiol 2003; 76: 232-237 Brindhaban A and Al-Khalifah K. Radiation dose to premature infants in neonatal intensive care units in Kuwait Radiat Prot Dosimetry 2004; 111: 275-281 Jones NF, Palarm TW and Negus IS. Neonatal chest and abdominal radiation dosimetry: a comparison of two radiographic techniques. Br J Radiol 2001; 74: 920-925 Robinson A and Dellagrammaticas HD. Radiation doses to neonates requiring intensive care. Br J Radiol 1983; 56: 397-400 Schneider K, Kohn MM and Ernst G. The Derivation of Reference Dose Values to Chest X Rays in Paediatric Radiography. Radiat Prot Dosimetry 1998; 80: 199 - 202 Lowe A, Finch A, Boniface D, Chaudhuri R and Shekhda J. Diagnotic image quality of mobile neonatal chest X-rays and the radiation exposure incurred. Br J Radiol 1999; 72: 55-61

TEŞEKKÜRLER