DEMOKRASİNİN SERÜVENİ

Sevgili öğrencilerim sizce başlıca yönetim şekilleri nelerdir?

Başlıca yönetim şekilleri ; Monarşi, Oligarşi, Teokrasi, Cumhuriyettir.

MONARŞİ Bir hükümdarın devlet başkanı olduğu yönetim biçimidir. Yönetme yetkisi babadan oğula geçer. Siyasi partilerin yanı sıra bu ülkelerde kral ya da kraliçe de görev yapmaktadır.

OLİGARŞİ Yönetimdeki grup; genelde askeri, siyasi, ekonomik olarak ülkenin önde gelen gruplarından birisidir. Günümüzde bu yönetim şekline rastlanılmamaktadır. Oligarşi; sadece belirli bir grubun bir ülkeyi yönetmesiyle ortaya çıkan yönetim biçimidir.

TEOKRASİ Vatikan, Suudi Arabistan, İran bu şekilde yönetilir. Dine dayalı yönetim biçimidir.

CUMHURİYET Milletin egemenliği kendi elinde tuttuğu ve bunu belirli süreler için seçtiği temsilcileri aracılığıyla kullandığı yönetim biçimidir. Devleti yönetenlerin , seçimle işbaşına geldiği bir yönetim biçimidir.

YAŞAYAN DEMOKRASİ Demokrasi; egemenliğin millete ait olduğu, bütün vatandaşların devlet yönetiminde eşit haklara sahip olduğu yönetim şeklidir. Demokrasi, devlet yönetiminde uygulandığı gibi toplumda bireyler arasında , ailede anne-baba ve çocuklar arasında ,apartmanda ,okulda öğretmen-öğrenci-yönetici arasında ve spor kulüplerinde de uygulanabilir.

DEMOKRASİNİN TEMEL İLKELERİ ÇOĞULCULUK MİLLİ EGEMENLİK HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ SİYASİ PARTİLER HÜRRİYET VE EŞİTLİK SEÇİMLER

TARİHTEN GÜNÜMÜZE DEMOKRASİ YOLCULUĞU İlk Demokrasi Örneği: ATİNA Demokrasinin ilk uygulamaları Eski Yunan’da (Atina) görülmüştür. MÖ. 450’li yıllarda dünyadaki devletler krallık ve imparatorluk ile yönetilirken Atina’da birbirinden bağımsız «Site» denilen şehir devletleri vardı. Halk «agora» denen meydanda toplanır, önemli konulardaki kararlarını yöneticilere bildirirdi.

Roma’da Yurttaşlık Roma İmparatorluğu’nda yurttaşlık ve insan hakları kavramı gelişme göstermiş, demokrasi benzeri uygulamalar görülmüştür. Bu dönemde halk, sahip olduğu hak ve hürriyetleri büyük ölçüde kaybetmiş topluma derebeyler, krallar ve kilise egemen olmuştur.

MAGNA CARTA(BÜYÜK ŞART 1215) 63 maddeden oluşan, İngiltere’nin ilk anayasa belgesidir. Magna Carta ile kralın yetkileri ilk kez kısıtlanmıştır.

İNSAN HAKLARI BİLDİRGESİ(1789) Egemenliğin özü esas olarak ulustadır. İnsanlar haklar yönünden özgür eşit doğarlar, yaşarlar. Her siyasal toplumun amacı, insanın doğal ve zaman aşımı ile kaybedilmeyen haklarını korumaktır. Özgürlük, başkasına zarar vermeyecek her şeyi yapabilmektir.

KANUNUESASİ (1876) Türk toplumunda ilk anayasa Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde kabul edilmiş olan kanunuesasidir. Kişi hak ve güvenliği, ibadet, basın,eğitim hürriyeti, kanun önünde eşitlik, mülkiyet hakkı gibi konular bu anayasada yer almıştır.

1948 İNSAN HAKLARI EVRENSEL BİLDİRGESİ Yaşamak, özgürlük ve kişi güvenliği herkesin hakkıdır. Hiç kimse kölelik veya kulluk altında tutulamaz. Herkes hukuk kişiliğinin tanınması hakkına sahiptir. Hiç kimse keyfi olarak tutuklanamaz, sürgün edilemez. Hiç kimseye işkence yapılamaz. Kölelik, köle alım satımı her türüyle yasaktır.

AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ(1950) Herkes düşünce, vicdan, din özgürlüğüne sahiptir. Hiç kimse köle ve kul halinde tutulamaz. Bir suç ile itham edilen herkes, suçluluğu yasal olarak sabit oluncaya kadar suçsuz sayılır. Herkesin yaşam hakkı yasanın koruması altındadır. Herkes özel ve aile hayatına, konutuna ve haberleşmesine saygı gösterilmesi hakkına sahiptir. Herkesin kişi özgürlüğüne güvenliğine hakkı vardır.

KADINLARIMIZ HAKETTİKLERİ YERDE Cumhuriyet Dönemi Türk Kadını Türk kadını yüzyıllar sonra yeniden kavuştuğu eşit hakları konusunda sahip olduğu her şeye, Atatürk’ün sayesinde sahip olmuştur. Cumhuriyetimizi taçlandıran kadının toplumsal konumunun değişmesinde en önemli haklardan biri 3 Nisan 1930’da tanınan Belediye Meclislerine seçme seçilme hakkıdır.

İlk Türk kadın avukat –Süreyya Ağaoğlu Türkiye’de ilk kadınlar: 1920 İlk Türk kadın avukat –Süreyya Ağaoğlu 1921 İlk Türk kadın hekim-Safiye Ali 1924 İlk Türk kadın dişhekimi(Ferdane Bozdoğan) 1930 Türkiye’de ilk kadın yargıç atandı. 1933 İlk kadın muhtar Gül Esin seçildi. 1936 Sabiha Gökçen dünyanın ilk kadın savaş pilotu oldu. 26 Mart 1971 İlk kadın bakan (Dr. Türkan Akyol) atandı. 1991 İlk kadın vali (Lale Aytaman) atandı. 1993 Türkiye’nin ilk kadın başbakanı(Tansu Çiller)hükümeti kurdu.