İnek Konforu This presentation will deal with the subject Cubicle Design and with special emphasis on the design of the partition. The first documented cubicle was designed 1959 together with the introduction of the freestall system. Since then much has happened. The cow of today produces many times more milk as a result of genetic development and better management. Now we are fine tuning every management area i.e. breeding, nutrition, housing etc. to reach even higher production and we know that none of the areas can be neglected else or we cant improve. 1

-Doğal Davranış “Vahşi” bir ineğin normal bir günü: Meşguliyet* Yemek 4 saat Ayakta durma 8 saat Yatma 12 saat 24 saat What does a cow normally do all day? In average she eats for four to six hours, stands six to seven and lies down twelve to fourteen hours a day. Her eating pattern in a feestall system consists of eating for approximately 15 to 20 minutes at a time before moving away to drink water. While standing she rests and ruminates, but the major part of rumination takes place while lying. *C.J.C. Muller and J.A. Botha 1997

-Doğal Davranış -Yatma In a natural environment and in well designed loose housing the cow spend about half of the day lying down resting, ruminate or sleeping. Each lying period is about 60 to 80 minutes long. She won’t stay longer because of her large body weight causing high pressures to the part in contact with the floor. If the cow is hindered lying down she will compensate for the loss of time later on. Older cows lie longer time than younger and they also spend longer time preparing themselves when rising. This indicates the large effort it takes to execute this motion. Doğal Yatma Davranışı -İnek, zamanının %50 sini yatarak geçirir. -Yatış hareketi her gün 10 – 15 kez tekrarlanır, her biri 60 –80 dakika sürer. -Yaşlı inekler, genç ineklere nazaran daha uzun süre yatar.

Yatma = Ekstra Süt Yatış süresi Artan Artan her 24 sa Kan Akışı Süt Üretimi 6 saat 0 0 12 saat 650 ltr 0,7 - 0,8 kg 14-15 saat 900-1000 ltr 0,9 - 1 kg Bir yılda ekstra 300 kg SÜT ! Source: Dr Pache, LfL Köllitsch / Sachsen Germany

-Doğal Davranış -Yatış 1. 4. 2. Position number one in the picture shows the most common position when lying. When sleeping she should be able to have her head resting on her shoulders so that neck muscles can relax like showed in position number three. She only deep sleeps, REM sleeping, for about 30 minutes a day. In position four and five the cow can only stay for 10 to 15 minutes due to disturbances in lung blood flow and the disposal of rumen gases. The pasture surface is the most natural environment for the cow to lie down, rest and get up. If walking around on a pasture that is damp and lush it is easy to spot the places were she’s been lying. In the area of flat grass there’s often also a possibility to detect three dimples done by here hock joint and her two knees. The hock and the knees take around 80 percent of her weight, no wonder the dimples occur. 5. 3. Doğal Yatış Pozisyonları 1. no’lu Pozisyon en çok geviş getirirken rastlanan pozisyondur. Ağırlığının yaklaşık %80 i iki dizde ve bir arka mafsaldadır. 2-3. No’lu Posizyon en çok uyurken rastlanan pozisyondur. 4-5. No’lu Pozisyonda inek, akçiğerden kan akışı rahatsızlığında, rumenden gaz atımında 10-15 dakika kalabilir.

-Doğal Davranış -Kalkma When rising the cow performs around 30 different movements. Starting, she raises her rear quarters using one hindleg only. To get her bodyweight displaced she retracts the outstretched top leg as tightly as possible to the body and makes several lateral movements with her head. As the cows hind end is raised her head projects forward approximately 600 mm. Then she raises her forequarters. She accomplishes this by unfolding one front leg and extending it forward. To facilitate this motion she swings her head upward witch makes it easier to lift. Now she is standing up. Serbest duraklı bir ahır planlarken dikkat edilecek en önemli nokta ineğe yatış ve kalkışta yeterli alanın bırakılmasıdır.

Yataklık Dizaynları -Dizayn amaçları -Rahat ve doğal yatış -Doğal yatış ve kalkış davranışlarına izin verme -Hijyenik -İncinmeleri önleme -Yönetimi kolaylaştırmak Today the focus designing cubicles are set on the following objectives:

Yataklık Dizaynları -Tip 1 – Önde basamaklı bölme Kalkış Ayağa kalkarken ileriye doğru hamle yapar. Özgür bölgeleri 1.Önde basamak alanı 2. Yatış pozisyonunu kontrol için bölge 3. Kalça rahatlığı için bölge One of the most important design features of a cubicle is to provide a lung space for the cow to use when she raises. This can be done in two ways. Either there could be a lung space forward or as a second best option a side lung space were as the cow has to turn her head left or right when rising. The forward lunging cubicle gives the most natural rising behaviour as the cow cans lung her head forward when rising. The cubicle has to be longer compared to a cubicle with side lung area true only for cubicles placed along a wall. When having head to head cubicles there could be space sharing were the cow uses the opposite cubicle as forward lung area, hence the length can be the same. The following shows an example of cubicle design for one each of the two design principles. 1 3 2 Önde basamaklı bölme Bu durak, ineğin kalkarken öne başını güvenle uzatabileceği kadar rahat ve uzundur. .

Yataklık Dizaynları -Tip 2 –Yanda basamaklı bölme Özgür bölgeleri 1. Baş bölgesi için yan basamak 2. Yatış pozisyonunu kontrol için bölge 3. Kalça rahatlığı için bölge 1 3 2 Type 2 Side lunge partition. When we have a cubicle with a side lunge area there has to be a free zone for the cow to lunge her head to the side. This zone is marked number one on the drawing. The cow can lunge her head under the cubicle piping. An alternative design showed on slide 9, “wide span” cubicle, has the same freedom but it is done such that the cow can lung her head in between the two cubicles pipes. This design is often used together with sand bedding. Yanda basamaklı bölme İnek başını alttaki barın altından bitişik durağa sokabilir. Cow 650 kg

Yataklık Dizaynları -Ölçüler Source: CIGR The Design of Dairy Cow Housing, 1994 Depending on the cow weight the cubicle has different measurements. They can be rounded off e.g. the cubicle width for a 650-kilo cow is usually rounded off to 1200 millimeter. The cubicle has to be high enough to prevent the cow from turning around. It should also be long enough to prevent cows from walking behind on the cubicle edge.

Yataklık Dizaynları -Tip 1 ve 2 –Baş başa bölmeler Cow 650 kg Tip 1. Önde basamaklı bölme İnek başını uzatırken güvenle bitişik durağıkullanabilir. Ekstra uzunluğa ihtiyaç yoktur. When having a head to head partition there can as earlier said be a sharing space in front of each cubicle. Doing so the forward lunge partition does not have to be 2500 mm long but 2200 mm is enough. Cow 650 kg Tip 2. Yanda basamaklı bölme İnek başını öne ya da yana uzatırken bitişik durağı kullanabilir.

Yataklık Dizaynları -Detaylar Brisket Board (Göğüs koruyucusu) Brisket Board ineğin durakta çok ilerlemesini engeller ve doğru posizyon almasını sağlar. Köşeli bant Beton dökümü sırasında durak basamağının köşesine (25x25) köşebent koyarak kesin kenar oluşması engellenebilir. The brisket board positions the cow and hinders her from getting to deep inside the cubicle. İnek 650 kg Boyun Rayı Boyun rayı ineklerin durak içine dışkılamasını engeller. Boyun rayı inekleri kalkış sırasında geriye çıkmasını sağlar.

Yataklık Dizaynları -Kötü dizayn örnekleri Çok geniş durak - İnek durak içerisinde dönebilir. Three different examples of bad design. Number 1. To wide cubicle and a small Jersey cow can turn around and lie with her head out in the alley. She might have chosen this position to get a better overview of what is going on. Number 2. Putting a completely unnecessary bar in the front of the cubicle restricts the forward lunging space. A positive item is however the flexible neck rail that can be seen on top. Number 3. A cheep solution is a partition made out of a simple oak plank. But it does not position the cow. She can easily get trapped under the plank and when rising she or the plank will get damaged. Demir bar öne doğru uzanmayı engelliyor. Ara bölmeleri inekler yatış pozisyonunda yeterli değil.

Yataklık Dizaynları -Kötü dizayn örnekleri Çok kısa duraklar rahat yatış imkanı yok Another two examples of bad cubicle design. If the cubicle is too short or uncomfortable the cow might chose to stand half way in with her rear hoofs in the alley. Çok kısa duraklar rahat yatış imkanı yok Önde yeterli alan yok Photos: DVM/PhD C. Bergsten, SLU Sweden

Yataklık Dizaynları -Kötü dizayn örnekleri Arka bacakların sıkışacağı tuzak!!. Photos: DVM/PhD C. Bergsten, SLU Sweden A wedge trap for the rear legs. Çok yüksek basamak 350 Tablo yataklıklar kısa yapıldığında yeterli yatma yeri olmaması durumundaki negatif etkileri göstermektedir. Source: Traberth 1993

Yataklık Dizaynları - İyi dizayn örnekleri Two good examples of cubicle design. In these cases the stall base is of sand but could just as well be a mat.

Yataklık Dizaynları -DeLaval Ürünleri

Yataklık Dizaynları -Konfor kontrol listeleri -Sağım aralarında yataklıklarda gevişgetirenlerin ya da yemliklerde bulunan ineklerin oranı %85 in altında olmamalıdır. -İneklerin yatış ve kalkış davranışlarını izleyin, inek yataklığa girmeli ve kısa sürede yatmalıdır. The cubicle design is one of the major players when it comes to cow comfort. To see if there is something wrong about the cubicle design one first of all have to study the cows in the freestall e.g. there should not be less than 85 percent of the herd lying in the cubicles or standing eating in between milking. Check knees for swelling or parts of the body with rubbed off hair. Shiny spots on the partitions indicate unnecessary cow contact. The lying and raising behaviour should also be checked.

Termal Çevre İnek fazla ısındığında? İnek üşüdüğünde?

Termal çevre Faktörler: Nem Hava hızı Sıcaklık Yüzey sıcaklığı

Yem enerjisi İnek tarafından kullanılan enerjinin değerlendirilmesi Brüt enerji Metabolik Enerji (ME) Sindirilebilir Enerji (DE) Net Enerji (NE) Süt ve vücut için = 20% Bakım 20% Gross energy most feed around 4,5 Mcal or 18,8 MJ Isı artışları 20% Gaz enerjisi 5% İdrar enerjisi 5% Dışkı enerjisi 30%

Isı Üretimi Isı Dengesi 39°C Vücut fonksiyonları için kullanılan bütün yem enerjisi (kan dolaşımı, nefes alma, ayakta durma, yürüme, fermentasyon) sonuç olarak ısıya dönüşecektir. Isı Dengesi Bir ineğin vücut ısısı sabit olduğundan, ısı üretim hızı, ısı kaybetme hızına eşit olmak zorundadır. 39°C

Isı Kaybı Isı enerjisi vücuttan çevreye aşağıdaki yollarla nakledilir Taşınma – materyallerdeki ısı nakli. İletkenlik ve ısı farkına bağlıdır. Isıyayım – hareket eden hava ile ısı transferi. Havanın hızına ve ısı farkına bağlıdır. Işınım – yüzeyler arasındaki termal ışınım (infrared ışık) ile ısı transferi. Genel olarak ısı farkına bağlıdır. Buharlaşma- Suyun (sıvı) buhara (gaz) dönüşmesi için ısı enerjisi gereklidir. Terleme ve çiğerlerden buharlaşma buna örnektir.

İletme Yüzey materyallerinde konfor ısısında insanların deneyimi Tahta bankta mı yoksa taş banktamı oturmayı tercih edersiniz? Ne dersiniz, inekler üzerinde saman olan kauçuk yatakta mı uyumak isterler yoksa betonun üzerinde mi?

Isı yayım -1 derece Celcius’da rüzgar hızı üzerinde insan deneyimi Buharlaşma

Termo ayarlama Isı dengesi ve sabit vücut ısı elde etmek için vücut hem ısı üretimini hem de ısı kayıplarını ayarlayabilir. Konforlu bir iklimde, vücuttaki ısı üretim hızı çevreye bağlı değildir. Bu iklim alanına Termonötral Bölge adı verilir (TNZ). TNZ’de yem ihtiyacı ve üretim seviyesi iklime bağlı değildir. Isı kaybının kontrolünde asıl bahsedilen davranış(otlak ve yer değiştirmek), vücut dokularının iletkenliği ( periteral kan akışı) ve deriden buharlaşmadır.

Sığır termal konforu Süt üretiminde düşük sıcaklığın etkisi “Ortalama günlük +5 ºC ‘lik sıcaklıkta her 10ºC ısı düşüklüğünde süt üretimi 0.25 kg/gün düşmektedir. Webster, 1974

Soğuk stresi Soğuk bir ortamda, vücut ısı kaybını minimuma indirerek ısı dengesini sağlamaya çalışacaktır Eğer hava çok soğuksa, ısı kaybının minimuma indirilmesi yeterli değildir. Bunun yerine, metabolik ısı üretimini artırmak gerekir. Bu koşullar altında, ısı dengesini sağlamak için daha fazla yem enerjisi gerektiğinden ineğin üretkenliği düşecektir. Bir hayvanın metabolik hızını artırmasına gerek kalmadan ısı dengesini sağlayabileceği iklim alanının en alt limitine, En Alt Kritik Isı (LCT) denir. Soğuk havalarda verimi ve üretkenliği düşüren ikincil faktörlerde vardır. Örnek olarak, soğuk su içmenin sindirime ve yemden yararlanmaya negatif etkisi olacaktır.

Soğuk stresi Webster, 1974, 1981 Webster, 1974 Eğer binanızın izolasyonu yapılmamışsa, boruları izole edin veya suluklara içme suyu sirkilasyonu sağlayın.

Sıcaklık stresi Sıcak ancak termonötral koşullarda, ısı dengesi vücut geçirgenliğini ve terlemeyi artırarak sağlanır. Bir sığırdaki sıcaklık stresinin ilk göstergesi nefes alıp verme hızının artmasıdır. -Eğer inek dakikada 80 nefesten fazla alıyırsa, bu sıcaklık stresini gösterir. Soğutma sistemi kurun. Bu sayede solunum sisteminde buharlaşma yoluyla ısı kaybını artırarak hayvana rahatlama sağlanacaktır. Eğer sıcaklık stresi devam ederse, ısı üretimini azaltmak için hayvan yem alımını azaltacaktır. Bu da süt üretimini azaltacaktır.

Soğutma sistemlerinin planlanması İklimmate Sistem Seçimleri Ilıman Sadece fan Sıcak ve nemli Fanlar ve sisleme Kuru iklim Sisleme aletleri

İklim ihtiyaçları Hayvan ortamı Üretimi ve sağlığı teşvik eden rahat iklim. Termonötral Bölge. Çalıışma ortamı Sağım ve hayvanlarla uğraşmak için uygun bir iklim. Ekipman için çalışma ortamı Güvenilir su kaynağı ve gübre atılma koşulları. Yüksek nem ve yoğunlaşma sensörlere ve elektronik ekipmana zarar verebilir, örnek olarak VMS ve yemleme.

İklim değiştirme sistemleri Çatı – yağmurdan ve kardan korur. Gölgelik – solar ışınımdan gelen ısıyı azaltır. Rüzgar perdeleri – rüzgarın soğutma etkisini azaltır. Tünel havalandırma – yapay rüzgar kullanılarak artırılmış soğutma Sisleme veya spreyleme – buharlaşma ile soğutma Izole havalandırma duvarı – kışın daha sıcak iç sıcaklık.

İklim değiştirme sistemleri Barınak sisteminin ve havalandırmanın seçimi bulunulan bölgenin iklimine bağlıdır DeLaval Süt Çiftliğiniz için en iyi çözümü bulmanıza yardımcı olacaktır