İNFLUENZA A H1N1 PANDEMİSİ 27.10.2009 Op. Dr. Mehmet Özkan
İnfluenza Benzeri Hastalık: OLASI VAKA Başka bir nedenle açıklanamayan 38 °C dereceyi (koltuk altı) geçen ateş (veya ateş hikâyesi) ile birlikte aşağıdaki şikâyetlerden en az birinin olması; Yaygın vücut ağrısı Boğaz ağrısı Baş ağrısı Burun akıntısı Öksürük Solunum güçlüğü İshal ve/veya kusma
CİDDİ VAKA Solunum güçlüğü, Göğüs ağrısı, Nefes darlığı, Bilinç bulanıklığı, Ciddi ve önlenemeyen kusma, Genel durumunda kötüleşme, 5 günden fazla süren ateş
Kanıtlanmış pandemi vakası (H1N1) 2009: * Gerçek zamanlı PCR * Virüs kültürü
Pandemik İnfluenza A (H1N1) vakasında klinik * Asemptomatik * Altta yatan hastalığın alevlenmesi * Multiorgan yetmezliğiyle seyreden viral pnömoni
Pandemik İnfluenza A (H1N1) vakası: 1. Olası Hastalık: * Ateş 38 0C * Kuru Öksürük * Boğaz Ağrısı * Burun Akıntısı * Baş Ağrısı * Kas Ağrısı * Halsizlik * İshal kusma 2. Olası Ciddi Hastalık: * Solunum güçlüğü, * Göğüs ağrısı, * Nefes darlığı, * Ciddi ve önlenemeyen kusma, * Genel durumunda kötüleşme, * 5 günden fazla süren ateş * Bilinç bulanıklığı,
Pandemik İnfluenza A (H1N1) vakası: Hafif influenza bulguları ancak komplikasyon riski yüksek olanlar: Gebe kadın 65 yaş ve üstü 2 yaşın altındaki çocuklar Herhangi bir yaşta aşağıdaki altta yatan hastalığı olanlar *Kronik Akçiğer hastalığı *Kronik kardiyovasküler hastalık (hipertansiyon hariç) *Kronik nörolojik hastalıklar İmmunsuprese hastalar Hemotolojik hastalar Kronik karaciğer ve böbrek hastaları Metabolik bozukluklar Morbid obezite 18 yaş altı sürekli Aspirin kullanımı
Pandemik İnfluenza A (H1N1) vakasında tanı testleri Burun Boğaz sürüntüsü * Gerçek zamanlı PCR * Virüs Kültürü
Pandemik İnfluenza A (H1N1) vakasında Laboratuar * Lökopeni * Lenfopeni * Trombositopeni * ALT/AST artışı * Hiperglisemi * Kreatinin artışı
Pandemik İnfluenza A (H1N1) vakasında Tanı Testleri kullanımı Şüpheli influenza ile hastaneye yatanlar, Şüpheli influenza ile ölenler
Pandemik İnfluenza A (H1N1) vakasında Tanı Testleri kullanımı Testler Müdürlüğümüz aracılığıyla İstanbul Ü. Viroloji Lab. gönderiliyor. Sonuç en erken 2 günde belli oluyor. Sonuç telefon ile bildirildiğinden form gelmiyor. İstenirse form gönderiliyor. > Önümüzdeki günlerde İlimiz Hıfzıssıhha Lab. çalışmaya başlayacak. > Sonuç tarafımızdan bildirilecek
GEBELERDE * Mevsimsel ve Pandemik influenza şüpheli gebeler ciddi komplikasyon riski altındadır. * Tüm gebelerin Oseltamivir veya Zanamivir kullanma endikasyonu vardır. * Antiviraller gebe için C kategorisinde ancak yarar/zarar hesabı yapıldığında tedavi düşünülmelidir. * Ateş; asetaminofen ile tedavi edilmelidir. *Temas durumunda kemoproflaksi verilebilir (10 gün) ? * Yüksek riskli temasta doğrudan tedavi verilebilir * Anne sütü kesilmemeli
* Tedaviye ilk 48 saat içinde başlanmalıdır. * Tedavi için Laboratuar sonucu beklenmemelidir. * Hastaneye yatırılan şüpheli vakalara antiviral başlanmalı * Kemoproflaksi yüksek riskliler için uygulanmalı * Tüm yatan hastalara İnfluenza alt tiplendirmesi (?)
Pandemik influenzada Bulaş * Büyük partiküllü damlacık yoluyla bulaş sıktır. Bu bulaşta kaynak ile duyarlı kişi arasında 1,8 m’den daha kısa mesafe olmalıdır. * Kontamine yüzeylerle temas ve hava yolu ile olmaktadır.
Pandemik influenzada Korunma *El yıkamak (Su ve sabunla 20 - 30 saniye) * Alkol bazlı el dezenfektanları kullanmak (?) * Öksürük ve hapşırırken tek kullanımlık mendil kullanmak * Mendil yoksa kol kullanılmalı * Ellerinizle gözünüze, burnunuza ve ağzınıza dokunmamak
Pandemik influenzada Korunma HASTA * Cerrahi maske, * İzolasyon; > Mümkünse tek kişilik odada, kesin tanılılar aynı odada olabilir > Fan sistemi olmamalı > Ziyaretçi kısıtlanmalı
Pandemik influenzada Korunma İZ0LASYON ÖNLEMLERİ * Antipiretik kullanmaksızın son 24 saatte ateş olmaması * 72 saat antiviral tedavi alan hastaların izolasyonu kaldırılır
Pandemik influenzada Korunma İZ0LASYON ÖNLEMLERİ * Oda dışında maske takılmalı * Oda dışına çıkış kısıtlanmalı * Diğer birimlere gönderirken bilgilendirilmeli * Kalabalık bulunulan birimlerden uzak tutulmalı
Pandemik influenzada Korunma HASTA ZİYARETİ * Ziyaret en aza indirilmeli * Ziyaretçi maske takmalı * Hastaya 1 metreden daha fazla yaklaşmamalı * Hastaya bakım verenler Cerrahi maske Boks gömleği Eldiven giymeli El hijyeni konusunda uyarılmalı
Pandemik influenzada Korunma PERSONEL * El hijyeni * Cerrahi maske * Önlük * Eldiven * Sıçrama riski varsa göz koruyucu gözlük *Aerosol oluşturan prosedür uygulanacaksa * Boks gömleği, * Eldiven, * N95 veya FFP2- 3 maske * Göz koruyucu gözlük
Pandemik influenzada Bildirim * Birinci basamak sağlık kurumları Sağlık Grup Başkanlığına * İkinci ve üçüncü basamak sağlık kurumları Sağlık Müdürlüğüne İlgili Form ile günlük olarak saat 1600’ya kadar bildirecekler.
Pandemik influenzada Bildirim * Sağlık Grup Başkanlıkları; * Aile Hekimlerinden günlük bildirimi alarak TSİM programına giriş yapacaklar * İlçelerindeki okulların devamsızlıklarını takip edecekler (günlük olarak sınıf bazında) * Kaymakam onayı ile tatil ilan edilmeyecek
Pandemik influenzada Son durum * Ülkemizde; * Yaklaşık 500 kişiye tanı kondu * Bunların 1/3’ü yerli vaka * Ölüm yok Hastalar en fazla 19-34 yaş grubunda bulunuyor. Geçtiğimiz hafta * Yaklaşık 450 kişiye tanı kondu. (Toplam 958 vaka) * Yerli vaka oranı arttı. * 1 ölüm gerçekleşti.
Pandemik influenzada Son durum * İlimizde; * Koruma döneminde 42 örnek gönderildi 8 vaka H1N1 olarak tespit edildi. Temaslı muayenesinde yaklaşık 250 kişiye kemoproflaksi verildi. Hastalık gelişmedi. Geçtiğimiz hafta 1 öğrenci H1N1 tanısı aldı. Referans Laboratuar dışındaki pozitiflikler kayda geçirilmiyor.
Aşı Uygulanacak Risk Grupları Sağlık Personeli, Okul Öncesi Eğitim, İlk ve Orta Öğretim Öğrencileri, Gebeler, Hacılar, 65 yaş Üzeri Kronik Hastalığı Olanlar, 6-18 Ay Çocuklar, 19-35 Ay Çocuklar, Yangın, Ulaşım Hizmetleri ile Elektrik ve Doğal Gaz Tesislerinde Çalışanlar, Diabet, Kronik Akciğer Hastalığı, Bağışıklık Sisteminin Baskılandığı Durumlar Gibi Kronik Hastalık Nedeniyle Risk Taşıyan 3-64 Yaş Grubu Kişiler, Kolluk Kuvvetleri (Emniyet ve Jandarma). Silahlı Kuvvetler Mensupları,
Korunma Önlemleri * Toplu Taşıma Araçları: Belediye otobüsleri, Okul servisleri, metro, vapur, minibüsleri dezenfeksiyonu ? * Halkın maske kullanımı? * Maske kullanma endikasyonları? * Afiş Poster Broşür dağıtımı * Toplu yaşanılanılan kurumlardaki devamsızlık yükü izlenecek? * Okul devamsızlık hızları izlenecek Toplu %10 devamsızlık? * İl Hıfzıssıhha kurul kararı Okul kapatma kriterleri Tüm kurumların mesajları belirli basılı materyal dağıtımı Medyada belirli mesajların yer alması
Hastaneler için Pandemik A H1N1 İnfluenza Vaka Yönetimi OLASI VAKA Ciddi Hastalık Bulgusu olmayan hasta Ciddi Hastalık bulgusu + Ancak Komplikasyon riski yüksek hasta Ciddi Hastalık Bulgusu olan hasta Nonspesifik Tedavi Evde İzolasyon İzlem Gebe kadın 65 yaş ve üstü 2 yaşın altındaki çocuklar Herhangi bir yaşta aşağıdaki altta yatan hastalığı olanlar *Kronik Akçiğer hastalığı *Kronik kardiyovasküler hastalık (hipertansiyon hariç) *Kronik nörolojik hastalıklar İmmunsuprese hastalar Hemotolojik hastalar Kronik karaciğer ve böbrek hastaları Metabolik bozukluklar Morbid obezite 18 yaş altı sürekli Aspirin kullanımı Hastanede izolasyon Antiviral tedavi ver Destekleyici tedavi Örnek alınabilir Ciddi hastalık bulgularında düzelme VAR YOK Taburcu Et Yoğun Bakıma Sevk Evde veya hastanede izolasyon Antiviral tedavi endikasyonu var Destekleyici tedavi Taburcu Kriterleri: 5 Günlük Antiviral tedavi veya Antipiretiksiz 24 saatten uzun ateşsiz dönem OLASI VAKA Başka bir nedenle açıklanamayan 38 °C dereceyi (koltuk altı) geçen ateş (veya ateş hikâyesi) ile birlikte aşağıdaki şikâyetlerden en az birinin olması; Yaygın vücut ağrısı Boğaz ağrısı Baş ağrısı Burun akıntısı Öksürük Solunum güçlüğü İshal ve/veya kusma Ciddi Hastalık: Hafif hastalık bulgularına Solunum güçlüğü, göğüs ağrısı, nefes darlığı, bilinç bulanıklığı, ciddi ve önlenemeyen kusma, genel durumunda kötüleşme, 5 günden fazla süren ateş TÜM İNFLUENZA BENZERİ VAKALARI (Günlük İnfluenza Sürveyans Formu ile) SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜNE BİLDİRİLECEK (Saat: 16:00)
Aile Hekimleri için Pandemik A H1N1 İnfluenza Vaka Yönetimi OLASI VAKA Ciddi Hastalık Bulgusu olmayan hasta Ciddi Hastalık Bulgusu olan hasta Hafif Hastalık bulgusu var. Ancak Komplikasyon riski yüksek hasta Nonspesifik Tedavi Evde İzolasyon İzlem 112 Acil Sağlık hattına bilgi ver, Ambulans ile hastaneye sevk et Gebe kadın 65 yaş ve üstü 2 yaşın altındaki çocuklar Herhangi bir yaşta aşağıdaki altta yatan hastalığı olanlar *Kronik Akçiğer hastalığı *Kronik kardiyovasküler hastalık (hipertansiyon hariç) *Kronik nörolojik hastalıklar İmmunsuprese hastalar Hemotolojik hastalar Kronik karaciğer ve böbrek hastaları Metabolik bozukluklar Morbid obezite 18 yaş altı sürekli Aspirin kullanımı * İzolasyon ateş normale düştükten 24 saat sonrasına dek sürecektir. * Ateşi düşürmek için ASPİRİN ve ASPİRİN içeren ürünler verilmemelidir. * Tanı için Nazofaringeal sürüntü alınmayacaktır. * Antiviral Tedavi hastaneler tarafından başlanılacaktır. Hastaneye yatan hastalardan Nazofaringeal sürüntü alınabilir. Ciddi Hastalık: Hafif hastalık bulgularına Solunum güçlüğü, göğüs ağrısı, nefes darlığı, bilinç bulanıklığı, ciddi ve önlenemeyen kusma, genel durumunda kötüleşme, 5 günden fazla süren ateş OLASI VAKA Başka bir nedenle açıklanamayan 38 °C dereceyi (koltuk altı) geçen ateş (veya ateş hikâyesi) ile birlikte aşağıdaki şikâyetlerden en az birinin olması; Yaygın vücut ağrısı Boğaz ağrısı Baş ağrısı Burun akıntısı Öksürük Solunum güçlüğü İshal ve/veya kusma Hastaneye Sevk et TÜM İNFLUENZA BENZERİ VAKALARI (Günlük İnfluenza Sürveyans Formu ile) SAĞLIK GRUP BAŞKANLIĞINA BİLDİRİLECEK (Saat: 16:00)
bulasici@ism.gov.tr Faks: 4413371 Tel: 4418111 – 174/193/213 İl Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi Dr. İlhan GÜRBÜZ GSM: 05057955181 bulasici@ism.gov.tr Faks: 4413371 Tel: 4418111 – 174/193/213