«İşyerlerinde İlkyardım Organizasyonu» Dr.Deniz Çalışkan AÜTF HALK SAĞLIĞI AD caliskan@medicine.ankara.edu.tr
KAÇ TANE ÜÇGEN GÖRÜYORSUNUZ?
1 2 3 4 7 5 8 9 6 12 10 11 13 14 15 16 17
BEKLENTİLERİNİZ ?
AMAÇ İşyerlerinde ilkyardım organizasyonu konusunda temel bilgi ve becerileri gözden geçirmek.
HEDEFLER Bu oturum sonunda katılımcılar; İlk yardım, tıbbi yardımın farkını tanımlayacak, İşyerlerinde ilkyardım organizasyonu konusunda mevzuat metinlerini gözden geçirecek, İlkyardımın çalışan sağlığı alanındaki rolü ve bu konudaki eğitimin önemini kavrayacak, Temel ilkyardım uygulamalarını anımsayacaktır.
İLKYARDIM *Herhangi bir kaza yada yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, *Sağlık görevlilerinin tıbbi yardımı sağlanıncaya kadar; *Hayatın kurtarılması, durumun daha kötüye gitmesini önlemek amacıyla *Olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç, gereçle yapılan *İLAÇSIZ uygulamalardır.
ACİL TEDAVİ-TIBBİ YARDIM Hasta ve yaralılara acil tedavi ünitelerinde doktor ve sağlık personeli tarafından yapılan tıbbi müdahalelerdir.
İLKYARDIMIN ÖNCELİKLİ AMAÇLARI Yaşam fonksiyonlarının sürdürülmesini sağlamak, Hasta/yaralının durumunun kötüleşmesini önlemek, İyileşmeyi kolaylaştırmak.
İŞYERİNDE İLKYARDIM ORGANİZASYONU İşyerinde ilkyardımla ilgili düzenlemeleri yapmak işverenin yasal sorumluluğudur. İşveren işyerinde çalışanların yaralanması veya hastalanması halinde ilk yardım hizmetinin uygun koşullarda ve yeterli düzeyde verilmesini sağlayacak ekipman ve personele sahip olduğunu garantilemelidir.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU-6331 Acil durum planları, yangınla mücadele ve ilk yardım MADDE 11 – (1) İşveren; a) Çalışma ortamı, kullanılan maddeler, iş ekipmanı ile çevre şartlarını dikkate alarak meydana gelebilecek acil durumları önceden değerlendirerek, çalışanları ve çalışma çevresini etkilemesi mümkün ve muhtemel acil durumları belirler ve bunların olumsuz etkilerini önleyici ve sınırlandırıcı tedbirleri alır.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU-6331 Acil durum planları, yangınla mücadele ve ilk yardım MADDE 11 – (1) İşveren; b) Acil durumların olumsuz etkilerinden korunmak üzere gerekli ölçüm ve değerlendirmeleri yapar, acil durum planlarını hazırlar.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU-6331 Acil durum planları, yangınla mücadele ve ilk yardım MADDE 11 – (1) İşveren; c) Acil durumlarla mücadele için işyerinin büyüklüğü ve taşıdığı özel tehlikeler, yapılan işin niteliği, çalışan sayısı ile işyerinde bulunan diğer kişileri dikkate alarak; önleme, koruma, tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım ve benzeri konularda uygun donanıma sahip ve bu konularda eğitimli yeterli sayıda kişiyi görevlendirir, araç ve gereçleri sağlayarak eğitim ve tatbikatları yaptırır ve ekiplerin her zaman hazır bulunmalarını sağlar.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU-6331 Acil durum planları, yangınla mücadele ve ilk yardım MADDE 11 – (1) İşveren; ç) Özellikle ilk yardım, acil tıbbi müdahale, kurtarma ve yangınla mücadele konularında, işyeri dışındaki kuruluşlarla irtibatı sağlayacak gerekli düzenlemeleri yapar.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU-6331 Çalışanların bilgilendirilmesi MADDE 16 – (1) İşyerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve sürdürülebilmesi amacıyla işveren, çalışanları ve çalışan temsilcilerini işyerinin özelliklerini de dikkate alarak aşağıdaki konularda bilgilendirir: a) İşyerinde karşılaşılabilecek sağlık ve güvenlik riskleri, koruyucu ve önleyici tedbirler. b) Kendileri ile ilgili yasal hak ve sorumluluklar. c) İlk yardım, olağan dışı durumlar, afetler ve yangınla mücadele ve tahliye işleri konusunda görevlendirilen kişiler.
İŞYERLERİNDE ACİL DURUMLAR Hk YÖNETMELİK 18 Haziran 2013 RG Sayı : 28681 Çalışanların yükümlülük ve sorumlulukları MADDE 6 – (1) Çalışanların acil durumlarla ilgili yükümlülükleri aşağıda belirtilmiştir: a) Acil durum planında belirtilen hususlar dahilinde alınan önleyici ve sınırlandırıcı tedbirlere uymak. b) İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalarda kendileri ve diğer kişilerin sağlık ve güvenliğini tehlikeye düşürecek acil durum ile karşılaştıklarında; hemen en yakın amirine, acil durumla ilgili görevlendirilen sorumluya veya çalışan temsilcisine haber vermek.
İŞYERLERİNDE ACİL DURUMLAR Hk YÖNETMELİK 18 Haziran 2013 RG Sayı : 28681 Çalışanların yükümlülük ve sorumlulukları MADDE 6 – (1) c) Acil durumun giderilmesi için, işveren ile işyeri dışındaki ilgili kuruluşlardan olay yerine intikal eden ekiplerin talimatlarına uymak. ç) Acil durumlar sırasında kendisinin ve çalışma arkadaşlarının hayatını tehlikeye düşürmeyecek şekilde davranmak.
Çalışanların yükümlülük ve sorumlulukları İŞYERLERİNDE ACİL DURUMLAR Hk YÖNETMELİK 18 Haziran 2013 RG Sayı : 28681 Çalışanların yükümlülük ve sorumlulukları MADDE 6 – (2) İşveren, çalışanların kendileri veya diğer kişilerin güvenliği için ciddi ve yakın bir tehlike ile karşılaştıkları ve amirine hemen haber veremedikleri durumlarda; istenmeyen sonuçların önlenmesi için, bilgileri ve mevcut teknik donanımları çerçevesinde müdahale edebilmelerine imkân sağlar. Böyle bir durumda çalışanlar, ihmal veya dikkatsiz davranışları olmadıkça yaptıkları müdahaleden dolayı sorumlu tutulamaz.
İŞYERLERİNDE ACİL DURUMLAR Hk YÖNETMELİK 18 Haziran 2013 Resmî Gazete Sayı : 28681 Görevlendirilecek çalışanların belirlenmesi MADDE 11 – İşveren; işyerlerinde tehlike sınıflarını tespit eden Tebliğde belirlenmiş olan çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 30 çalışana, tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 40 çalışana ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 50 çalışana kadar; (2) İşveren, ilkyardım konusunda 22/5/2002 tarihli ve 24762 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İlkyardım Yönetmeliği esaslarına göre destek elemanı görevlendirir.
İLKYARDIM YÖNETMELİĞİ Resmi Gazete Tarih: 22. 05 İLKYARDIM YÖNETMELİĞİ Resmi Gazete Tarih: 22.05. 2002 Sayı : 24762 Değişiklik Resmi Gazete 18.03.2004 Sayı : 25406 BİRİNCİ BÖLÜM Amaç Madde 1 –Bu yönetmeliğin amacı: Fertlerin ve toplumun temel sağlık bilgisinin artırılması, ilkyardım bilgi ve becerisinin toplumun her bireyine öğretilmesi, her kamu özel kurum ve kuruluşunda personel sayılarına göre ilkyardımcı bulundurulması, bu doğrultuda eğitici eğitmeni, ilkyardım eğitmeni yetiştirecek ve ilkyardım eğitimi düzenleyecek kuruluş ve merkezlerin açılış, işleyiş ve denetimi ile ilgili usul ve esasları düzenlemektir.
İLKYARDIM YÖNETMELİĞİ Resmi Gazete Tarih: 22. 05 İLKYARDIM YÖNETMELİĞİ Resmi Gazete Tarih: 22.05. 2002 Sayı : 24762 Değişiklik Resmi Gazete 18.03.2004 Sayı : 25406 BEŞİNCİ BÖLÜM İlkyardım Eğitim Süresi Madde 18 – İlkyardım eğitimleri “temel ilkyardım eğitimi”, “standart ilkyardım eğitimi” olmak üzere iki kategoride verilir. Eğitim süreleri: temel ilkyardım eğitimi için toplam iki günden az on günden çok olmamak üzere asgari on altı saat, standart ilkyardım eğitimi için toplam beş günden az on günden çok olmamak üzere asgari kırk saat olarak düzenlenir.
STANDART İLKYARDIM EĞİTİMİ TOPLAM SÜRE: 40 SAAT 1-Genel İlkyardım Bilgileri, 45 Dk. 2- Hasta / Yaralının ve Olay Yerinin Değerlendirilmesi, 120 Dk. 3-Temel Yaşam Desteği, 660 Dk. 4-Kanamalarda İlkyardım, 120 Dk 5-Yaralanmalarda İlkyardım, 60 Dk 6-Yanık, Donma ve Sıcak Çarpmalarında İlkyardım, 45 Dk
STANDART İLKYARDIM EĞİTİMİ TOPLAM SÜRE: 40 SAAT 7-Kırık, Çıkık ve Burkulmalarda İlkyardım,120Dk 8-Bilinç Bozukluklarında İlkyardım:, 120 Dk 9-Zehirlenmelerde İlkyardım, 30 Dk 10-Hayvan Isırmalarında İlkyardım, 30 Dk 11 - Göz, Kulak ve Buruna Yabancı Cisim Kaçmasında İlkyardım, 15 Dk 12-Boğulmalarda İlkyardım, 30 Dk 13-Hasta/Yaralı Taşıma Teknikleri, 30 Dk
İLKYARDIM YÖNETMELİĞİ Resmi Gazete Tarih: 22. 05 İLKYARDIM YÖNETMELİĞİ Resmi Gazete Tarih: 22.05. 2002 Sayı : 24762 Değişiklik Resmi Gazete 18.03.2004 Sayı : 25406 BEŞİNCİ BÖLÜM Yeterlilik Madde 20 -Katılımcılar eğitim süresinin tamamına devam etmek zorundadırlar. Eğitim sonunda katılımcıların başarılı sayılmaları için, teorik ve uygulamalı sınavlardan ayrı ayrı 100 tam puan üzerinden asgari 85 puan almış olmaları şartı aranır. Sınavlarda başarılı olamayan katılımcılar, yetersiz oldukları konularında bir ay içerisinde veya yapılacak olan ilk eğitime katılarak, tekrar sınava tabi tutulurlar. İki defa sınava girmesine rağmen başarısız olanlara, kuruluşlar tarafından “Katılımcı Belgesi” düzenlenir.
İLKYARDIM YÖNETMELİĞİ Resmi Gazete Tarih: 22. 05 İLKYARDIM YÖNETMELİĞİ Resmi Gazete Tarih: 22.05. 2002 Sayı : 24762 Değişiklik Resmi Gazete 18.03.2004 Sayı : 25406 BEŞİNCİ BÖLÜM Sertifika Madde 21 devamı - Geçerlilik süresi dolan sertifika sahipleri, yapılacak değerlendirme sınav sonucuna göre asgari on altı saatlik bir güncelleme eğitimine tabi tutularak sertifikaları yenilenir. İlkyardımcı sertifikaları ve ilkyardımcı kimlik belgesinin geçerlilik süresi üç yıldır. Bu sürenin sonunda yapılacak değerlendirme sınav sonucuna göre güncelleme eğitimi verilir. Güncelleme eğitimlerin, sertifikada belirtilen eğitim sürelerinin yarısı olacak şekilde düzenlenir.
İşyerlerinde İlkyardım Organizasyonunda Gereksinimlerin Belirlenmesi 1. İşyeri Tehlike ve Riskleri 2. İşyerinin Büyüklüğü 3. İşyerinin Kazalar Açısından Öyküsü 4. İş Gücünün Yapısı ve Dağılımı
İşyerlerinde İlkyardım Organizasyonunda Gereksinimlerin Belirlenmesi 5. İşyerinin Lokalizasyonu 6. İşyerinin Haberleşme Olanakları 7. Uzakta ve Yalnız Çalışan İşlerin Varlığı 8. Farklı İşverenlerce Paylaşılmış İşin Yapıldığı Yerler 9. İlkyardımcı Çalışanların Yıllık İzin veya Diğer Nedenlerle Bulunmayışları
HASTA YARALININ İLK DEĞERLENDİRME AŞAMALARI
İLK YARDIMCI SİZSENİZ *Soğukkanlı ve telaşsız olmalısınız. *Bilgili olmalısınız. *Atak ve hızlı olmalısınız. *Çabuk karar vermeli ve kararlı olmalısınız. *Eldeki olanakları değerlendirmelisiniz. *Çevrenizdeki kişilerden yararlanmayı bilmelisiniz. *Kendi bilgilerinizin doğruluğuna önce siz inanmalısınız.
İLK YARDIMCI SİZSENİZ; ! Siz güvende misiniz? Öncelikle sizin güvende olmanız gerekir, ! Ne olmuştur? Olayın oluşu hakkında bilgi sahibi olmanız gerekir. ! Kaç yaralı vardır? Olayın boyutu hakkında bilgi sahibi olmanız gerekir. ! Yardım alınabilecek başkaları var mı? ! Yaralılara yardımı, onlar adına yaptığımızı unutmayın. ! Bilinci açıksa mutlaka izin alın.
OLAY YERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ AMAÇ Tekrar kaza olması riskini ortadan kaldırmak, Olay yerindeki yaralıların sayısı ve türlerini belirlemek
HASTA YARALININ İLK VE İKİNCİ DEĞERLENDİRMESİ
İLK YARDIMDA TEMEL UYGULAMALAR Hasta ve yaralıları yatır. Fazla hareket ettirme Hızla A-B-C yönünden değerlendir. Kanama-kırık var mı? İncele. Sıcak tut. Bilinci kapalı ise su verme. Sakin ve kararlı ol. Çevredeki telaşlıları uzaklaştır. Tıbbi yardım iste. Yarasını görmesine izin verme.
HASTA YARALININ İLK DEĞERLENDİRME AŞAMALARI
HASTA YARALININ İLK DEĞERLENDİRME AŞAMALARI BİLİNÇ DURUMUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ Yetişkin ve çocuklarda bilinç kontrolü; Omuzlarından dokunarak ve seslenerek, Bebeklerde bilinç kontrolü; Bebeğin ayak tabanına vurulması ile yapılır.
YARALI VE HASTANIN MUAYENESİ -Acil önlem alınması gereken durumları değerlendirmelisiniz. -Bilinci açık mı? Bunu değerlendirmenin en iyi yolu, sorulan soruya cevap alınıp alınmamasıdır. Ona dokunarak ‘iyi misiniz?’ sorusunu sorun. -Yanıt yoksa; -Nefes yolu açık mı? -Nefes alıp veriyor mu? -Kalbi çalışıyor mu?
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ SUNİ SOLUNUM VE GÖĞÜS BASISI
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ Hayat kurtarmak amacı ile solunumu durmuş kişiye suni solunum ile akciğerlerine oksijen gitmesini, göğüs basısı ile kalpten kan pompalanmasını sağlamak için yapılan ilaçsız müdahaledir.
İLK YARDIMIN AB’si Önce Bilinç kontrolü A-Hava yolu açıklığının sağlanması Ağız içi kontrolü Baş çene pozisyonu B. Solunumun değerlendirilmesi Bak-Dinle-Hisset
HİÇ UNUTMAYIN !!! * Yaralıyı oldukça az hareket ettirin. * Çevre güvenli değilse, yöntemine uygun şekilde taşıyın. * Bilinç kapalı ise ağızdan bir şey vermeyin. * Vücut ısısını korumaya çalışın.
TEŞEKKÜR EDERİM