HASTA VE ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ

Hasta ve Çalışan Güvenliği Tanım: Sağlık hizmeti sunumunda, hasta ve sağlık çalışanlarının zarar görmesine yol açabilecek tüm işlem ve süreçleri ifade eder.

TEBLİĞ ; Sağlık kurum ve kuruluşlarında hasta ve çalışan güvenliğinin sağlanması ve korunmasına ilişkin usul ve esaslar hakkında (27214 sayılı) : AMAÇ: Sağlık kurum ve kuruluşlarında hasta ve çalışan güvenliği ile ilgili risklerin azaltılması için ; Hasta güvenliği kültürünün geliştirilmesine ve yaygınlaştırılması Uygun yöntem ve tekniklerin belirlenmesi Hizmet içi eğitimlerle personel farkındalığının ve niteliklerinin artırılması Raporlama sistemi oluşturulması Hasta bakım ve tedavi sürecinin güvenlik ve kalitesinin artırılmasına ilişkin esasları düzenlemektir.

Hasta güvenliğinde temel amaç Hataların hastaya ulaşmadan önce belirlenmesi, bildirilmesi ve düzeltilmesini sağlayacak önlemlerin alınması

Hastane yönetimi hasta ve çalışan güvenliği için “ÖNCE ZARAR VERME” politikasını benimsemelidir. Bu politika; Liderlik İletişim Ekip çalışması Eğitim yoluyla gerçekleştirilir.

Hastanelerde hasta ve çalışan güvenliğinin oluşturulup uygulamasından hastane yönetimi sorumludur. Bu amaçla; iyi bir ekip kurmalı ve iyi iletişim sağlamalıdır. Amaç hasta ve çalışanın zarar görmemesidir. Bu nedenle önlemler alınmalı, girişimlerde bulunulmalı, hedefler konulmalı.

Önlenebilir hataların; Hasta güvenliğinde temel hedef; Önlenebilir hataların; Hastaya zarar verecek şekilde ortaya çıkmasını engelleyecek yeni tasarımlar yapmak, Hataların hastaya ulaşmadan, yakalanmasını ve düzeltilmesini sağlayacak önlemler almaktır.

Yasal Sorumluluk: Sağlık kurum ve kuruluşları hasta ve çalışan güvenliği kapsamında; Hasta kimlik bilgilerinin tanımlanması ve doğrulanması; Hasta kol bandı: Sağlık hizmeti verenler arasında iletişim güvenliğinin geliştirilmesi; İlaç güvenliğinin sağlanması; Güvenli kan transfüzyonu için ; Enfeksiyon risklerinin azaltılması işleminde; el hijyeni Hasta düşmesinin önlenmesi.

Yapılan araştırmalara göre genel olarak hataların %60’nın iletişim bozukluğundan kaynaklandığı tespit edilmiştir. Sağlıkta hata “0” olması beklenmektedir. %99’luk güvenilirlik yeterli bir oran değil. %1 hata bile hayat kaybına yol açabilir.

Yapılan araştırmalara göre: El yıkama kampanyasına en az doktorlar destek veriyorlar. Özellikle en az el yıkayan doktorların cerrahlar olduğu tespit edilmiştir. Nöbetlerde daha az el yıkanıyor. Erkek sağlık çalışanları bayanlara göre daha az el yıkıyor

Temas ile geçen enfeksiyonları önlemek için; Hasta odasında ek el yıkama üniteleri Hasta başında alkol bazlı dezenfektan dağıtıcıları

Tek kişilik özel oda düzenine geçilmesi; Tek kişilik özel oda düzeni özellikle; Hava yolu ile geçen enfeksiyonlarda Pediatrik hastalarda Kişi-Kişi Teması Kişi-Yüzey-Kişi temasını önlemede büyük yarar sağlamaktadır.

Bu konuda Hacettepe hastanesinin yapmış olduğu araştırmaya göre; Bir yıl içerisinde 79 hasta düşmüş.Bunların 65’i erişkin 14’ü çocuktur. Düşen 14 çocuğun; 10 tanesi yataktan, 4 tanesi de annelerin emzirirken uyumaları nedeniyle düşmüştür Düşme nedenleri; %50 Yardım İstemediği İçin %30 yataktan düşme %10 kayarak düşme %10 gerekli tedbir alınmadığı için düştüğü tespit edilmiştir. Düşmelerin %89 u gece nöbetlerinde olmuş.

Güvenli cerrahi uygulamaları için : Sıra beklemeden kaynaklanan olumsuzlukların önlenmesi Çalışan güvenliği için Temel yaşam desteği sürecinin güvence altına alınması (Mavi Kod uygulaması) Hasta ve çalışanların fiziksel saldırı, cinsel taciz ve şiddete maruz kalmalarına karşı gerekli güvenlik tedbirlerinin alınması Afetlerde (deprem, yangın, sel) ve olağan dışı durumlarda tedbir alınması

Tıbbi hatalar Aşçının mayonez, mimarın mermer, doktorun toprak örter.

Tıbbi hatalar Doktorlar, hemşireler, laborantlar, teknisyenler, hastabakıcılar, eczacılar ve tabii hastaların kendilerinden kaynaklanan hatalardır.

Tıbbi hatalar Hataların çoğu doktor hatasının aksine, kurumsal aksaklıklar ve sistemsizlikler nedeniyle ortaya çıkıyor. Kurumsal aksaklıklar olarak adlandırılan sistem hatalarının başında ise hastanelerde alınmayan önlem ve uyulmayan kurallar yer alıyor.

Tıbbi hatalar Ölüm sebepleri sıralamasında Kalp-damar hastalıkları, Kanserler, Beyin damarı hastalıkları ve KOAH’ tan sonra 5. sırada yer alıyor.

Tıbbi hatalar ABD`de hastaneye yatışların % 3.4`ü istenmeyen bir hatayla sonuçlanıyor İngiltere`de % 1, Avustralya`da ise % 16,7 oranında tıbbi hatalara bağlı ölüm görülüyor.

Tıbbi hatalar Türkiye`de ise bu konuda bir araştırma sonucu bulunmuyor. Türkiye`de yaklaşık 105 bin hekim var. Her hekim yılda bir defa hata yapsa 105 bin hata eder. Hekim başına bir hata önemli değil gibi gözükse de toplamda ciddi oran.

Sağlık hizmetlerindeki tıbbi hatalar kadar havayollarında hata yapılmış olsaydı her iki günde bir 3 jet uçağının çarpışmış olması gerekirdi.

TIBBİ HATA (önlenebilir) İlaçlarla ilgili hatalar Tıbbi hataların en sık rastlananıdır. Yanlış ilaç verilmesi, ilaç dozunun uygun olmaması, Yanlış uygulama yöntemi Tedavi süresinin yanlışlığı (gereğinden kısa veya uzun tedavi), İlacın uygun olmayan aralıklarla verilmesi, Hastanın alerjik olduğu bilinen ilacın verilmesi, Yanlış gruptan kan nakli, Kanla bulaşan hastalıklar bakımından denetlenmemiş kan nakli...

TIBBİ HATA (önlenebilir) Teşhis ile ilgili hatalar: Teşhisin yanlış veya geç konmasından veya teşhis için uygulanan girişimlerden kaynaklanabilir. Burada bir hasta için gerekli olan bir teşhis yönteminin uygulanmaması kadar, gerekli olmayan işlemlerin yapılması da tıbbi hata olarak değerlendirilmelidir.

TIBBİ HATA (önlenebilir) Cerrahi girişimle ilgili hatalar: Hasta için doğru cerrahi tekniğin ve yöntemin seçilmemesi, cerrahi girişimin zamanlaması, girişim için gerekli bilgi, tecrübe ve beceriye sahip olunmaması ve yanlış ameliyatlardır.

TIBBİ HATA (önlenebilir) DÜŞME: Hastanın hastane içinde yataktan ya da yürürken düşmesi de tıbbi hatalar arasında kabul edilir. Düşmeye bağlı daha uzun süre hastanede yatan, sakat kalan hatta ölebilen kişiler oluyor.

Doktor hataları için faktörler: Eğitim yetersizliği Tecrübe ve beceri eksikliği. Dikkatsizlik Umursamazlık İş yoğunluğu yorgunluk-uykusuzluk uygun olmayan ve yetersiz çalışma şartları...

Hemşire hataları için faktörler: Hemşire eksikliği Hasta hemşire oranı İş yükü Çalışma koşulları Ekip çalışmasının olmaması

Tedavi/ ilaç hataları %23 Kayıt eksiklikleri %20 Türkiye’de, 1999 yılında yapılan bir çalışmada hemşirelerin en fazla yaptığı tıbbi hatalar; İşlem hataları % 24 Tedavi/ ilaç hataları %23 Kayıt eksiklikleri %20 Bakım eksiklikleri %12 Yaşam bulgularını izleme eksiklikleri %7 İletişim hataları %6 Asepsiye uymama %3 Düşmeler % 1 Diğerleri %4

Bununla birlikte araştırmalarda doktor, eczacı ve diğerleri tarafından yapılan hataların %86’ sının oluşmadan önce hemşireler tarafından önlendiği de tespit edilmiştir.

Hatayı itiraf ederken sağlık personelinin yaşadığı korkular; Hastane idaresi bana ceza verir mi? Hasta dava açar, başım belaya girer mi? Güven kaybetme korkusu Mesleki kariyerinin bitmesi

HATALARDA YAKLAŞIM Bilgi, beceri ve yeteneği geliştirme, hatalardan ders alma fırsatı Gönüllülüğü teşvik etme, Teşhir etmeme! Cezalandırmama, Kınamama!

Bireysel olarak kişiler nadiren hata yaparlar, hatalar nadiren tek bir nedene bağlı olarak ortaya çıkar ve nadiren tek bir kişinin eylemi sonucunda oluşur.” ERRORS

TEŞEKKÜR EDERİM.