Bilimsel Bir Makale Nasıl Yazılır ve Yayımlanır Robert A Bilimsel Bir Makale Nasıl Yazılır ve Yayımlanır Robert A. Day Çeviren: Gülay Aşkar Altay Tübitak Yayınları Mücahit ÇELİK 01.10.2012
Bilimsel Yazım Nedir? Stilin, Uyumun, Zerafetin ve iyi ritmin güzelliği, basit oluşuna bağlıdır(Plato). Bilimsel yazının anahtarı açıklıktır. Başarılı bir bilimsel deneyim, açık bir zihnin açıkça ortaya konmuş bir problemi ele alarak, açıkça belirtilmiş sonuçlar üretmenin neticesidir. Sinyalleri almak; Her ormanda bir ağaç devrilmiş ise ve orada bu devrilmeyi duyacak herhangi bir kimse yok ise, bir ses yapar mı? Doru cevap hayır!
Bilimsel Yazım Nedir? Ses’in ilk iki tanımı şöyledir; İşitme duyusu olarak algılanan his Bir çeşit dinleme izlenimi İşiten biri olmaksızın ses olur mu? Bu durumu makaleye uyarlayalım Algılanmadıkça faydasız olan herhangi bir sinyal gibi, yayımlanmamış bir bilimsel makale de amaçlanan okuyucu kitlesi tarafından okunmadıkça ve/veya anlaşılmadıkça faydasızdır.
Bilimsel Yazım Nedir? Bilimsel yazım, alıcıya açık bir sinyalin iletilmesidir. Kelimeler mümkün olduğu kadar açık, basit ve iyi sıralanmış olmalıdır. Bilimsel yazımda süslemeye yer de gerek de yoktur. Bilimsel makalenin dili, açık ve basit olmalıdır En iyi dil; en az sayıda, kısa kelimelerle anlamı verendir. “Çağdaş varoluşun karmaşıklığında, öğrenim almış fakat eğitilmemiş; teknik becerileri olan fakat kültürü yetersiz kalan ihtisas sahibi kişi, tehlikenin kendisidir.” (David B. Truman)
Bilimsel Yazım Kökeni İnsanlar binlerce yıldır iletişim kurabilmişlerdir Fakat bugün bildiğimiz şekliyle bilimsel iletişim nispeten yenidir İlk dergiler sadece 300 yıl önce yayımlanmıştır Bilimsel makale formatı son 100 yıl içinde gelişmiştir. Bilimsel makalenin formatı İMRAD
Bilimsel Yazım Kökeni İMRAD İntroduction= Giriş Methods= Yöntem Results= Sonuçlar A=and Discussion= Tartışma Tarih öncesi bilgi aktarımı Sözlü iletişim, kayalar üzerine oyulmuş resimler ile olmuştur. Neden kayalar? Daha az dayanıklı malzeme üzerindeki mesajlar kaybolmuş olabilirdi
Bilimsel Yazım Kökeni İMRAD mantığı soru şeklinde tanımlanabilir: Hangi problem incelendi? =İntroduction Problem nasıl incelendi?= Methods Neler Bulundu?= Results Bunlar ne anlam taşır?=Discussion
Bilimsel Yazım Kökeni Bildiğimiz ilk kitap, sel baskınının Chaldean (a part of Babylon) dilinde anlatımıdır. M.Ö. 4000 yıllarında kiremit tablet üzerine yazılmıştır. M.Ö. 2000 yıllarında kullanılmaya başlanmış olan “papirustur” (papirus bitkisinden yapılan sayfalar yapıştırılarak rolu şeklinde tahta bir parçaya bağlanır) M.Ö. 190 yılında “parşömen” (hayvan derisinden yapılan) kullanıldı M.S. 105 yılında Çinliler, kağıdı buldular.
Bilimsel Yazım Kökeni İlk Bilimsel dergiler 1655 de tesadüfen iki derginin aynı anda yayına çıkmasıyla başlar Journal des Scavans/Fransa Philosophical Transaction of the Royal Society of London/ İngiltere Halen dünyada yaklaşık 70.000 dergi yayımlanmaktadır.
Bilimsel Yazım Kökeni İlk Dergiler, görsel değimiz türde makaleler yayımlardı Bir bilim adamı, “ilk bunu gördüm, sonra şunu gördüm” veya “ilk bunu yaptım, sonra şunu yaptım” şeklinde yazardı. Bu tarz o zaman anlatılan bilim türü için uygundu, ancak artık kullanılmıyor. Şu anki yazım dili; ilk bu yapıldı, sonra şu yapıldı şeklindedir.
TEŞEKKÜRLER Mücahit Çelik 04.10.2012