Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı İŞİTME KAYIPLARI Prof. Dr. Ender İnci İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fak. Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı
Orta kulak İç Kulak
İç kulak
Santral yollar E: Eighth nerve C: Cochlear nucleus O: Sup olivary complex L: Lateral lemniscus I: Inferior colliculus
Değerlendirme Dikkatli öykü alınması Muayene Tanısal amaçlı odyolojik değerlendirme (gerekirse radyolojik inceleme) ile işitmeyi etkileyen pataloji ve etkilediği yer saptanabilir.
İŞİTME KAYBI DERECESİ 10-26dB Normal işitme 27-40 Çok hafif derecede İK 41-55 Hafif 56-70 Orta 71-90 İleri 91 ve üstü Çok ileri Saf ses ortalaması (500-2 kHz.)
İşitme kayıpları İletim tipi Sensorinöral tip Mikst tip Fonksiyonel (psödohipoakuzi) Bilinçli Bilinç dışı
İletim tipi işitme kaybı Auriküla Dış kulak yolu Orta kulak
Orta kulak patolojileri 1 - Enfeksiyonlar 2 - Otoskleroz 3 - Tümörler 4 - Travma 5 - Barotravma 6 - Konjenital
İLETİM TİPİ İŞİTME KAYBI Dış kulak patolojileri ( Anatomik varyasyonlar,Atrezi veya hipo-plazi) Orta kulak patolojileri( AOM, SOM, vs. ) Timpanik zar patolojileri (Enfeksiyonlar, perforasyon, adhezyon, vs. ) Kemik Zincir Patolojileri ( Travmatik kopukluk-lar, KOM, vs. ) Ostaki Disfonksiyonu ( Yarık damak-dudak, adenoid, vs. )
Auriküla Auriküla aplazisi Auriküla hipoplazisi Aurikülada şekil bozuklukları
Dış kulak yolu Buşon
Dış kulak yolu Otitis eksterna
Dış kulak yolu Otomikoz
Dış kulak yolu Ekzostoz
Dış kulak yolu Yabancı cisim
Dış kulak yolu Tümör
Timpanik membran Büllöz mirinjit Granüler mirinjit
Timpanik membran Timpanoskleroz
Timpanik membran Travmatik perforasyon
Orta kulak - Enfeksiyonlar Akut otitis media Efüzyonlu otitis media Kronik otitis media Koleasteatomlu kronik otitis media
Orta kulak - Akut otitis media Zarda perforasyon yoksa; Hafif iletim tipi işitme kaybı Konuşma frekanslarında 20-30 dB Weber hasta kulağa lateralize,Rinne (-) Tip B timpanogram
Orta kulak Sekretuar otitis media
Efüzyonlu otitis media İletim tipi işitme kaybı Rinne (-),Weber hasta kulağa lateralize Saf ses odyometrisinde hava yolu kaybı düz trase ya da pes tonlar İşitme kaybı 25-30 dB Tip B timpanogram Stapes refleksi alınmaz
Tuba östaki disfonksiyonu Kulakta açılıp kapanmalar Tip C timpanogram Otoskopide zarın normale yakın görünümü
Patent tuba Kendi sesinin ya da solunumunun kulağında yankılanması Zar normal Timpanogram da bazen bulgu Burun boşluğu girişlerinden birini kapatarak kuvvetle soluduğunda, kulak zarının üst-arka kadranının hareketinin görülmesi
Kronik otitis media Attik perforasyonları kemikçik destrüksiyonu yapmadıkça işitme bozulmaz Kemikçik zinciri sağlam zarda küçük Perforasyon 15-20 dB Orta genişlikteki perforasyonlarda yaklaşık 30 dB Totale yakın ve pencereleri gören perforasyonlarda 50 dB kayıp
Orta kulak Kronik otitis media
Kolesteatomlu otitis media Kolesteatom, orta kulak boşluğunda deriye ait squamöz epitel Kemikçik zincirinde erime İletim tipi işitme kaybı Sensorineural ve mixt tip işitme kayıpları Odyolojik incelemeler KOM gibi
Otoskleroz Otik kapsulla sınırlı bir kemik hastalığı Stapes otosklerozu iletim tipi işitme kaybı Cochlear otoskleroz sensorinöral işitme kaybı Tek kulak etkilendiyse işitme kaybı farkedilmeyebilir Tip As timpanogramı Stapes refleksi ipsilateral ve kontralateral alınmaz
Orta kulak Adheziv otitis media
Orta kulak Hemotimpanum
Orta kulak Timpanoskleroz
Orta kulak Glomus timpanikum Glomus jugulare Benign İletim tipi işitme kaybı İç kulağa invazyon sonucu sensorineural kayıp
Kulak zarı ve orta kulak travmaları Temporal kemik travmaları
Kulak zarı ve orta kulak travmaları Kulak zarı perforasyonları Kemikçik zinciri kopuklukları Kulak zarı perforasyou ve kemikçik zinciri kopukluğu birlikte Cerrahi travma
Kulak zarı perforasyonları Şarapnel zarındaki perforasyonlar işitmeye önemli etki yapmaz Alt kadrandakilerin etkisi çok az Ön kadrandakilerin etkisi daha fazla Arka kadrandakiler işitmeyi önemli derecede etkilerler Böbrek biçimindeki total perforasyonların işitmeye etkisi en fazladır. Yuvarlak pencere karşısında iseler, kulak zarının pencereleri koruma etkisi ortadan kalkacağından kayıp daha fazla
Temporal kemik travmaları Künt travmalar Delici travmalar
Transvers kırıklar Uzunlamasına kırıklar Künt travmalar Transvers kırıklar Uzunlamasına kırıklar
Transvers kırıklar İç kulakta kırık Kafa tabanını da içine alır İşitme total olarak kaybedilir İç kulakta patoloji sensorineural işitme kaybı İşitme geri dönmez Kulak zarı normal ama hemotympanium var
Uzunlamasına kırıklar Orta kulak kemikçiklerinde luksasyon Genellikle incus lukse İletim tipi işitme kaybı Daha çok 500-2000 Hz’de belirgin Sensorineural ve mixt tip kayıp 6 haftada %63’ünde işitme geri döner %20’sinde ise kayıp kalıcı
Delici travmalar Kulağa sokulan cisimler İntihar maksatlı ateşli silah kullanımı Kaynak ve lehim sırasında kıvılcımların dış kulak yoluna kaçması İletim tipi kayıp
Barotravma Dalgıçlarda ve jet pilotlarında Kulak zarı ve kemikçik zincirinde basınçla meydana gelen travma Odyometride iletim tipi işitme kayıp Timpanometride negatif basınç Sensorineural ve kalıcı işitme kaybı
Konjenital Timpanik kemik hipoplazisi ve aplazisi Kemikçik zinciri malformasyonları İncus-malleus füzyonu İncus uzun kolunun büyük olması ya da gelişmemesi İncudostapedial eklem yerine sadece fibröz bandın bulunması Oval pencere agenezisi ve doğumsal stapes fiksasyonu
Sensorinöral işitme kaybı Genetik İnfeksiyöz Travmatik Ototoksisite Neoplastik Meniere hastalığı Ani işitme kaybı Presbiakuzi Akustik travma
Genetik SNİK İç kulak yapısal anomalileri Michel aplazisi Mondini deformitesi Scheibe aplazisi Alexander aplazisi Geniş vestibüler aquaduct
Genetik SNİK Otozomal dominant Otozomal resesif Waardenburg sendromu Treacher Collins sendromu Stickler sendromu Branchio-oto-renal sendrom Nörofibramatozis Otozomal resesif Usher sendromu Pendred sendromu Jarvell ve Lange-Nielsen sendromu
İnfeksiyöz SNİK Sistemik infeksiyonlar Komşu infeksiyonların yayılması Viral Perinatal (CMV, rubella) Postnatal (Kabakulak, EBV, VZ, Influenza, Coxsackie) Bakteriyal Perinatal (Sifiliz) Postnatal (Lyme hastalığı) Komşu infeksiyonların yayılması Menenjit-ensefalit Otitis media
Menenjit-ossifiye koklea
Ototoksisite Aminoglikozidler Vancomycine Cisplatin Loop diüretikleri Salisilat
Travmatik Direkt travma
Travmatik SNİK Ses travması Akut Kronik
Neoplastik SNİK Akustik nörinom Menenjiom Fasiyel sinir schwannomaları Vasküler tümörler
Menier send. (Endolenfatik hidrops) Başdönmesi Çınlama Kulakta basınç hissi SNİK Yüksek seslerden rahatsız olma
İdiopatik Ani İşitme Kaybı (İAİK) ‘Üç gün içinde, üç frekansta, ortalama en az 30 db işitme kaybı’
Retrokoklear Lezyonlar Travma Tümörler Enfeksiyonlar (Kızamıkçık, Menenjit) Doğum travması (Anoksi) Eritroblatotis fetalis (Kan uyuşmazlığı) Nörolojik hastalıklar En sık görülen lezyon Vestibüler Schwannomadır (akustik nörom).
Retrokoklear Lezyonlar Vestibüler schwannoma Schwann hücrelerinden gelişir İç kulak yolundan mediale doğru büyür Kemik kanalı ekspanse eder Yavaş büyüyen iyi huylu tümör Progresif SNİK, vertigo, çınlama, fasiyal sinir paralizisi, ağrı, beyin sapı bulguları Manyetik rezonans görüntüleme teknikleri ile erken tanı mümkündür.
Tedavi Nedene yönelik cerrahi Medikal tedavi Rehabilitasyon (İşitme cihazları ,Koklear implantasyon)