EFSANE Mİ , GERÇEK Mİ Prof.Dr. Metin SEVÜK ERKEK MENOPOZU EFSANE Mİ , GERÇEK Mİ Prof.Dr. Metin SEVÜK
ERKEK MENOPOZU Erkeklerde yaşlanmaya bağlı hormonal değişiklikler bazan “Erkek Menopozu”olarak isimlendirilir. ANDROPOZ şeklinde isimlendirenler de vardır. Son zamanlarda PADAM ( Partial Androgen Deficiency in Aging Men ) olarak isimlendirilmektedir. Yaşlı erkek hipogonadizm’i
ERKEK MENOPOZU
ERKEK MENOPOZU Yaşlılık ; Genetik faktörlere Fiziksel Beslenme şekline Cinsel Yaşam tarzına Sosyal Ek patolojilere Psikolojik Bilişsel Fonksiyonlarda ilerleyici bozulma halidir.
ERKEK MENOPOZU Yaşlılık sınırı ? Genelde kabul edilen 65 yaş üzeri Kinsey ve ark.(1948) 65 yaş ED %25 Massachussets Erkek Yaşlanma çalışması Komplet E.D 40 yaş %5.1 70 yaş % 15
ERKEK MENOPOZU Yaşlılıkta cinsel aktiviteyi bozan nedenler: Erkeğe ait nedenler; Partner yokluğu Sağlık sorunları Kullanılan ilaçlar Değişen vücut imajı Hormon azlığı , cinsel ilgi ve istekte azalma , E.D
ERKEK MENOPOZU Partnere bağlı nedenler ; Sağlık sorunları Disparoni Cinsel ilgi ve istek azlığı Depresyon ve anksiete varlığı Çevresel Faktörler :Kültürel faktörler,dini inançlar,kendine ait özel bir ortamın olmaması
ERKEK MENOPOZU Erkek sex karakterlerini androjenler belirler. En önemli androjenler , Testosteron ve DHT Testosteron ‘un %95’i testis,%5 surrenalden salınır. DHT hedef organlarda 5 alfa Redüktaz enzimi yoluyla testosterondan oluşur.
ERKEK MENOPOZU Sağlıklı kişilerde günlük testosteron düzeyi 300 – 1000 ng/dl arasında değişir. Testosteron’un % 65’i SHBG ,% 35 albumin %1-2 serbest. Biyolojik aktif T , serbest ve albumine bağlı testosteron’dur.
Testosteron Etkileri
ERKEK MENOPOZU Hormonal değişiklikler yaşlanmanın doğal bir parçasıdır. Kadınlarda kısa bir sürede hormon yapımı ve ovulasyon son bulur. Erkeklerde ; testosteron yapımı ve biyoaktivitesi yavaş yavaş ve kısmi azalır. Kişilere bağlı farklılıklar gösterir.
ERKEK MENOPOZU Erkeklerde testosteron düzeyi yaşa göre değişiklik gösterir. Puberte de ve 30’lu yaşlara kadar en yüksek , 30 ‘ lu yaşlardan sonra her yıl %1 azalır. 70 yaşlarında testosteron düzeyi yaklaşık %50 azalmıştır.
ERKEK MENOPOZU Erkeklerin bir bölümü normalden düşük testosteron düzeyine karşın belirti ve semptom göstermeyebilir. Testosteron azlığı etkileri ; Cinsel fonksiyon değişikliği, Enerji ve aktivite (fiziksel) değişiklik, Psikolojik değişiklikler , Vazomotor değişiklikler , şeklindedir. Yıllarca farkedilmeden yaşanabilir.
ERKEK MENOPOZU Cinsel fonksiyondaki değişiklikler: Cinsel istek ve ilgi azalması(Libido ) E.D ( Erektil Disfonksiyon ) Spontan ereksiyonlarda (uyku) seyrekleşme Testislerde küçülme ve yumuşama , infertilite . Ejakulat projeksiyonunda azalma,ejakulasyon sonrası refrakter periyotta uzama. Ejakulat volumünde azalma.
ERKEK MENOPOZU Vazomotor Bozukluklar Sıcak basma atakları , Aşırı terleme , Uykusuzluk (insomnia) , Çarpıntı
ERKEK MENOPOZU Fizik Değişiklikler Vücut yağ oranında artma , Kaslarda erime , azalma , Güç kaybı,dayanıklılık azalması , Kemik dansitesinde azalma , Memelerde şişme ve hassasiyet (jinekomasti) Kıllanmada azalma , Genel kırgınlık .
ERKEK MENOPOZU Psikolojik Değişiklikler Motivasyon azlığı ,zihinsel yorgunluk Kendine güvende azalma , Üzüntülü ve depresif olabilir, Unutkanlık , Konsantrasyon azlığı , Sinirlilik,huzursuzluk .
ERKEK MENOPOZU Unutmamak GEREKİR ; Bütün bu belirti ve semptomlar yaşlanmanın normal bir parçası olabilir.Veya ; Kullanılan ilaçların yan etkileri , Tiroid sorunları , Aşırı alkol tüketimi , Depresyon,anksiete(yaşlılık,emeklilik v.b) olabilir.
ERKEK MENOPOZU Erkeklerde depresyon her zaman hüzün,keder,bunalım şeklinde olmaz. Bazan, aşırı çalışma, aşırı alkol tüketimi,illegal ilaç kullanımı, riskli aktiviteler seçme şeklinde ortaya çıkabilir.
ERKEK MENOPOZU TANI Öykü:PADAM semptomlar kompleksi olması nedeniyle iyi bir öykü almak önemlidir. Fizik Muayene: Pubik kıllanma ve genel kıl dağılımı, testislerin hacim ve kıvamı,meme muayenesi,rektal muayene . Şüpheli durumlarda TRUS + biopsi Laboratuar : PSA , Total testosteron düzeyi TT düşük veya sınırda ise TT tekrar +SHBG,LH,FSH,PRL,serbest T
ERKEK MENOPOZU TEDAVİ (ED) , oral İlaçlar,vakum cihazı,İK enj. V.b Sağlıklı yaşam tarzı; diyet,günlük fiziksel aktivite, Androjen replasman tedavisi
ERKEK MENOPOZU TEDAVİ Testosteron eksikliğini (defisid ) yerine koyma( replasman ) şeklindedir. Enjektabl testosteron esterleri, Oral testosteron , Transdermal ( sirkadyen ritme yakın )
ERKEK MENOPOZU TEDAVİ Androjen replasman tedavisinin yan etkileri ve izlem : Prostat Ca , Polisitemi , Karaciğer fonksiyonları , kan lipidleri , Sıvı retansiyonu
SONUÇ Yaşlanmak bir dağa tırmanmak gibidir… Çıktıkça yorgunluğunuz artar, Nefesiniz daralır ama görüş alanınız genişler. Beynimiz,yeni tecrübeler keşfettiği sürece İnsan genç sayılır. W.E. Gladstone