TÜRKİYE İHRACATÇILAR MECLİSİ İHRACATÇI EĞİLİM ANKETİ 4. DÖNEM ARAŞTIRMA SONUÇLARI (Ekim-Aralık 2009 Gerçekleşmeleri Ocak-Mart 2010 Beklentileri) Ocak, 2010

ARAŞTIRMA HAKKINDA GENEL BİLGİLER

ARAŞTIRMANIN AMACI  Türkiye İhracatçılar Meclisi adına yapılan bu araştırmanın amacı, iç ve dış pazarlardaki ekonomik gelişmelerin, ihracatçı firmaların üretim, ithal girdi, ihracat, iç satış, stok, enerji tüketimi, istihdam, kârlılık, girdi maliyetleri ve finansman talebi gibi alanlardaki etkisini tespit etmek ve bunu düzenli, üç aylık periyodlarla izlemektir.  Bu kapsamda, İhracatçı Birlikleri yönetim kurulu üyeleri ile her sektörün lider ihracatçı firmalarına ulaşılması hedeflenmiştir.

ARAŞTIRMANIN KAPSAMI Araştırmanın 4.dönemi kapsamında aşağıdaki temel konu başlıkları irdelenmiştir: Ekim-Aralık 2009 döneminde üretim, ihracat, kapasite kullanım oranı, stok durumu, girdi maliyetleri, birim ihraç fiyatı, ithal girdi kullanım oranı, hammadde birim ithalat fiyatı, genel kârlılık düzeyi, ihracatta kârlılık düzeyi gerçekleşmeleri Ocak-Mart 2010 döneminde üretim, ihracat, kapasite kullanım oranı, stok durumu, girdi maliyetleri, birim ihraç fiyatı, ithal girdi kullanım oranı, hammadde birim ithalat fiyatı, genel kârlılık düzeyi, ihracatta kârlılık düzeyi beklentileri Kullanılan enerji türlerinde, Ekim-Aralık 2009 dönemi gerçekleşmeleri Ekim-Aralık döneminde ihracatta yeni pazarlara girebilme durumu / Ocak-Mart döneminde ilk kez girilmesi planlanan pazarlar/ülkeler Ekim-Aralık döneminde ihracatta mevcut pazarlarda yeni müşterilerden sipariş alabilme durumu / müşteri kaybedilen pazar olma durumu / tamamen kaybedilen pazar olma durumu Ekim-Aralık döneminde ihracat pazarlamasında yaşanan sorunlar

ARAŞTIRMANIN KAPSAMI (devam) Ekim-Aralık döneminde, dış finansman talebi olma / Dış finansman ihtiyacınının hangi kaynaklardan karşılandığı Ocak-Mart döneminde, dış finansman talebi olma durumu Kullanılan krediler toplamı içerisinde döviz ya da dövize endeksli kredilerin oranı Döviz kuru riskinden korunmak için kullanılan araçlar Ekim-Aralık döneminde yararlanılan devlet destekleri / Ocak-Mart döneminde yararlanılaması planlanan devlet destekleri 2010 yılı Ocak-Mart döneminde kapatılması / yenilenmesi gereken kredilerin toplam krediler içerisindeki payı Ocak-Mart döneminde çalışan sayısı / Çalışan sayısının geçen yılın aynı dönemine göre nasıl değiştiği Ocak-Mart döneminde yeni çalışan istihdam etme durumu

ARAŞTIRMANIN KAPSAMI (devam) Hangi nitelikte personel temininde sorun yaşandığı Ekim-Aralık döneminde yapılan yurt içi / yurt dışı yatırım türleri Ocak-Mart döneminde yapılması planlanan yurt içi / yurt dışı yatırım türleri Küresel ekonomik krizin etkileri Ocak-Mart dönemi ve 2010 yıl sonuna ilişkin piyasa tahminleri 2010 yılı sonu itibarıyla Sektörün / Türkiye - Avrupa - Dünya ekonomisinin genel durumuna ilişkin tahmin Dünya geneli emtia fiyatlarının Aralık göre, Ocak ve 2010 sonu itibarıyla nasıl bir seyir izleyeceği Sektörlerin öncelikli sorunları Ekim-Aralık döneminde ihracat prosedürlerinde kurumlardan hizmet alımında memnuniyet derecesi

METODOLOJİK BİLGİLER  Araştırma, Ocak 2010 tarihlerinde, Kantitatif Araştırma Tekniklerinden CAWI (Bilgisayar Destekli Web Üzerinden Görüşme Yöntemi) tekniği ile Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından temin edilen, 520’si birlik üyesi, 221’i her sektörün lider ihracatçı firmanın bilgisini içeren, 741’lik bir liste üzerinden yürütülmüştür.  Listedeki 741 firmaya ilk gönderimler 12 Ocak 2010 tarihinde yapılmış, 16 Ocak mesai bitimine kadar anketi doldurmaları için süre belirtilmiştir. Bu süre içinde doldurulmayan/yarım bırakılan anketler için 18 Ocak 2010 tarihinde ikinci bir gönderim yapılmış ve 19 Ocak mesai bitimine kadar doldurmaları rica edilmiştir.  20 Ocak 2010 tarihinde saha durumu kontrol edilip, ankete hiç başlamamış ve anketi yarım bırakmış toplam 541 firma telefonla aranmış, ulaşılan 511 firma, anketi doldurmaları konusunda bilgilendirilmiştir. Ulaşılamayan firmalar için aramalar 21 Ocak 2010 tarihinde de devam etmiş, saha çalışmaları 25 Ocak 2010 tarihinde tamamlanmıştır.

Örneklem  Araştırma kapsamında görüşülecek firmalar TİM tarafından belirlenmiştir. Ulaşılmak istenen firmalar ile ulaşılan firmalara ait sayıların dağılımı aşağıdaki gibidir: Firma TipiPlanlananGerçekleşen Birlik üyesi firmalar Sektörel diğer firmalar22179 TOPLAM741286

Görüşülen Firmaların Sektörel Dağılımı  Görüşülen firmaların sektörel dağılımı aşağıdaki gibi gerçekleşmiştir:

RAPORLAMAYA DAİR  Araştırma kapsamında sektör ve alt sektör bazında değerlendirme yapılması istenmiştir; ancak, gerçekleşen anket sayısı gerek sektör, gerekse alt sektör bazında analiz yapmaya istatiki açıdan imkân vermemektedir.  Bu nedenle, sektör bazındaki sonuçlar, sadece fikir vermesi adına, çapraz tablolarda verilmiştir. Bu sonuçları değerlendirirken, istatistiki açıdan analiz yapabilmek için minumum anlamlı frekans sınırının 30 olduğunu, yani genelleme yapabilmek için cevap veren firma sayısının 30’un altında olmaması gerektiğini belirtir, değerlendimelerinizde bu notu dikkatle göz önünde bulundurmanızı ve genelleme yapmaktan kaçınmanızı önemle rica ederiz.  Takip eden slaydlarda yer alan sonuçlar, tüm firmalar genelinde sunulmuştur.

ARAŞTIRMA BULGULARI

Ekim-Aralık 2009 Döneminde Belirli Alanlarda “Gerçekleşmeler” Cevap veren firma sayısı: 286

Ocak-Mart 2010 Döneminde Belirli Alanlarda “Beklentiler" Cevap veren firma sayısı: 286

Ekim-Aralık Döneminde Kullanılan Enerji Türlerinde Değişimler Cevap veren firma sayısı: 286

Ekim-Aralık Döneminde İhracatta Yeni Pazarlara Girme Durumu Cevap veren firma sayısı: 286

Ocak-Mart Döneminde İlk Kez Girilmesi Planlanan Ülkeler Cevap veren firma sayısı: 286 * %3’ün altındaki değerler çapraz tablolarda verilmiştir.

Ekim-Aralık Dönemi İhracatta Mevcut Pazar Değerlendirmesi Cevap veren firma sayısı: 286

Ekim-Aralık Döneminde İhracat Pazarlamasında Karşılaşılan Sorunlar Cevap veren firma sayısı: 286

Ekim-Aralık Döneminde Dış Finansman İhtiyacı Cevap veren firma sayısı: 286

Ocak-Mart Döneminde Dış Finansman İhtiyacı

Kullanılan Kredilerin Toplamı İçerisinde Döviz ya da Dövize Endeksli Kredilerin Oranı % Genel % 029, , , , , , , , , , ,2 Cevap veren firma sayısı286

Döviz Kuru Riskinden Korunmak İçin Kullanılan Araçlar Cevap veren firma sayısı: 286

Devlet Desteklerinden Yararlanma Durumu Destekler Ekim-Aralık Döneminde Yararlanılan Kaynaklar (%) Ocak-Mart Döneminde Yararlanılması Planlanan Kaynaklar (%) Dahilde İşleme Rejimi50,752,4 Fuar Teşvikleri38,841,6 Yatırım Teşvikleri20,329,4 Ar-Ge Destekleri16,424,1 İstihdam Destekleri11,921,0 KOSGEB Destekleri11,214,7 Yurtdışı Ofis Mağaza Destekleri6,312,6 Diğer9,89,1 Hiçbiri21,716,8 Toplam cevap sayısı Cevap veren firma sayısı286

Ocak-Mart Döneminde Kapatılması/Yenilenmesi Gereken Kredilerin Toplam Krediler İçerisindeki Payı Ocak-Mart Döneminde Kapatılması Gereken Kredilerin Toplam Krediler İçerisindeki Payı (%) Ocak-Mart Döneminde Yenilenmesi Gereken Kredilerin Toplam Krediler İçerisindeki Payı (%) 033,240, , ,312, ,013, , , ,11, ,40, ,72, ,01, ,140,9 Cevap veren firma sayısı286

Ekim-Aralık Dönemi Personel Sayısı Değerlendirmesi Ekim-Aralık DönemiOrtalama Beyaz Yakalı Çalışan Sayısı (Cevap veren firma sayısı: 265) 131 Mavi Yakalı Çalışan Sayısı (Cevap veren firma sayısı: 258) 416

Ocak-Mart Dönemi Yeni İstihdam Durumu Beyaz Yakalı Çalışan İstihdam Etme Durumu (%) Mavi Yakalı Çalışan İstihdam Etme Durumu (%) Evet18,519,2 Hayır61,961,5 Bilmiyor / Fikri yok19,619,2 Cevap veren firma sayısı286

Temininde Sorun Yaşanan Personel Grupları Cevap veren firma sayısı: 286

Ekim-Aralık Döneminde Gerçekleştirilen Yatırımlar

Ocak-Mart Döneminde Gerçekleştirilecek Yatırımlar

Küresel Ekonomik Krizin Etkileri Cevap veren firma sayısı: 286

Piyasa Beklentileri Ocak-Mart Dönemi 2010 Yılı sonu USD/TL kur tahmini n: 263 1,48 n:263 1,55 Euro/TL kur tahmini n: 260 2,12 n: 259 2,22 Euro/USD parite tahmini n: 244 1,44 n: 245 1,43 Enflasyon oranı tahmini-- n:236 7,6 Gecelik Faiz oranı tahmini-- n:193 8,73

2010 Yılı Genel Ekonomik Beklentileri Cevap veren firma sayısı: 286

2010 Yılı Emtia Fiyatları Beklentisi Cevap veren firma sayısı: 286

İhracat Sektörünün Öncelikli Sorunları Cevap veren firma sayısı: 286

Ekim-Aralık Döneminde Hizmet Alınan Kurum ve Kuruluşlardan Memnuniyet Cevap veren firma sayısı: 286 Hizmet alınan kurumlardan memnuniyet derecesinin, 5’in “çok iyi”, 1’in “çok zayıf” anlamına geldiği bir ölçek üzerinden değerlendirilmesi istenmiştir. TİM’in talebi üzerine, her bir kurumun aldığı ortalama puan, 100 üzerinden dağıtılarak, yukarıdaki değerler elde edilmiştir.

Teşekkür Ederiz