FDM & FDMA

FDM - örnek

Analog telefon şebekesi Halen günümüzde kullanılan analog telefon şebekesinde, 3.4 kHz bandında sınırlandırılmış ses işaretlerinin ilk seviyede 12 adet kanalın 4 kHz merkez frekans aralıklarıyla modüle edilerek 60 kHz-108 kHz frekans aralığında FDM ile çoğullanması sonucu, bir "grup" oluşturulmaktadır. İkinci aşamada beş adet grubun (toplam 60 kanal) 48 kHz aralıklarla modüle edilip 312 kHz-522 kHz arasında FDM ile çoğullanması sonucu bir "süpergrup" oluşturulmaktadır. Süpergrupların iletilmesi sonucu haberleşme kaynaklarının ortak kullanılarak birden fazla kanalın aynı anda bir hat üstünden iletimi sağlanmaktadır.

ADSL Data rate (Mbps) Wire size (mm) Distance (km) 1.5 or 2 0.5 5.5 0.4 4.6 6.1 3.7 2.7

TDM ve TDMA

Sayısal Telefon şebekesi Sayısal, PCM telefon sistemlerinde Avrupada 8kHz’de örneklenen her bir ses işareti için 8 bit PCM sözcükleri kullanılmak üzere her telefon hatı 64 kbit/s bilgi transfer edecek şekilde oluşturulmuştur. En alt çoğullama seviyesinde 32 kanalın TDM ile çoğullanması sonucu 2.048 Mbit/s bit oranında sayısal bir işaret oluşmaktadır. Bu nedenle en alt seviyedeki çoğullama sistemde 32 adet her biri 8 bit’lik olan zaman dilimi kullanılmaktadır. Amerikada en alt seviyede 24 kanalın TDM ile çoğullanması sonucu 1.544 Mbit/s oranında bir sayısal işaret elde edilmektedir. Çoğullanmış olan işaretlerin tekrar çoğullanması sonucu birden fazla seviyede çoğullama gerçekleştirilebilmektedir.

Örnek 3600 bps’lik senkron bir işaret, bir adet 1200 bps, iki adet 600 bps, bir adet 300 bps ve bir miktar 150 bps’lik işaretin TDM ile çoğullanması sonucu elde dilmektedir. Çoğullayıcı (MUX), her 49 veri karakterinden sonra bir senkronizasyon karakteri eklemektedir, ve çıkışın yüzde ikisini de kontrol bilgisi için kullanmaktadır. En fazla kaç adet 150 bps’lik sinyal kullanılabilir? MUX, çıkışın yüzde ikisini kontrol bilgisi için kullandığına göre 3600 x 0.02 = 72 bit/s kontrol bilgisi için kullanılmaktadır. Geriye 3600-72=3528 bit /s kalmaktadır. MUX, 49 data karakterinden sonra bir senkronizasyon karakteri eklediğine göre geriye kalanın yüzde ikisi de doğrudan senkronizasyon için kullanılmaktadır: 3528 x 0.02 = 70.56=71 bit/s senkronizasyon için kullanılmaktadır. Geriye 3528-71=3457 bit /s veri için kalıyor. 3457-1200-600x2-300=757 bit/s veri 150 bps’lik kaynaklara kalmaktadır. 757/150=5.05, yani 5 adet 150 bps lik kaynak kullanılabilir. Bu durumda 150 bps’de çoğullama yapıldığı taktirde her çoğullamada 1200 bps’lik kaynaktan 8 karakter, 600 bps’lik kaynaklardan 4 karakter, 300 bps’lik kaynaktan 2 karakter, ve 150 bps’lik kaynaklardan birer karakter alınmalıdır. 1200: K1, 600: K2, 600: K3, 300: K4, 150: K5, 150:K6, 150:K7, 150: K8, 150: K9 şeklinde kaynaklar isimlendirilecek olunursa, çoğullama sırasındaki her sözcük aşağıdaki gibi oluşacaktır. 11111111222233334456789 Not:150 bps'de çoğullama yerine birden fazla MUX kullanılarak çokseviyeli bir çoğullama da yapılabilir.

Örnek 2) 4-ary FSK 4x150=600 bit /s data hızı 4-ary: 22 , veri bitleri 2'şerli olarak gruplandığından 300 boud veri hızı oluşmaktadır. Ts =1/300 saniye Her bir FSK taşıyıcısı için gereken B =2/ Ts =600 Hz. Gerekli toplam bant genişliği B= 4x600=2400 Hz. 3) 16-ary PSK 2000 bit /s data hızı 16-ary: 24 , veri bitleri 4'erli olarak gruplandığından 500 boud veri hızı oluşmaktadır. Ts =1/500 saniye B =2/ Ts =1000 Hz. 1) BASK 4x150=600 bit/s data hızı. Ts=1/600 saniye Minimum bant genişliği B=2/Ts=1200 Hz. TOPLAM: 4600 Hz bantgenişliği oluşmaktadır.

CDM ve CDMA