İşletme-1/5

İşletmelerin Bölümlendirilmesi Üretilen mal ve hizmet çeşidi yönünden Kapitalin mülkiyeti yönünden Hukuksal biçimleri yönünden Ulusal köken yönünden İşletmelerarası anlaşmalar yönünden Diğer yönlerden

Üretilen mal ve hizmet çeşidi yönünden Endüstri işletmeleri Ticaret işletmeleri Hizmet işletmeleri

Kapitalin mülkiyeti yönünden Özel kesim işletmeleri Kamu kesimi işletmeleri Yabancı sermayeli işletmeler

Hukuksal Biçimleri yönünden Kişi şirketleri Sermaye şirketleri KİT Yerel yönetim şirketleri Döner sermayeli şirketler Yabancı sermayeli şirketler

Ulusal Köken Yönünden Ulusal Uluslararası Çok uluslu (dünya tek pazar

Büyüklükleri açısından Cüce Küçük Orta Büyük Dev KOBİ TANIMI ÇALIŞAN SAYISI YILLIK CİRO VEYA BİLANÇO MİKRO <10 1 MİLYON TL YE KADAR KÜÇÜK <50 5 MİLYON TL YE KADAR ORTA <250 25 MİLYON TL YE KADAR BÜYÜK >250 ----

Yönetim Biçimleri bakımından Tek kişi işletmeleri Aile işletmeleri Kurul işletmeleri

İşletmelerin Üç Temel Amacı Kar elde etme Süreklilik Toplumsal hizmet

Diğer amaçlar Uzun dönemli büyüme Tüketicilere nitelikli mal sunma Çalışanlara uygun ücret verme

1.Kar Elde Etme Bir işletmenin belirli bir dönem sonunda elde ettiği net gelirlerin toplamı Gelir gider arasındaki olumlu fark

Niçin kar? Kar işletmelerin işleyişini değerlendirme aracıdır Kar işletmeleri denetleme aracıdır Kar çalışanları özendirme aracıdır Kar gelişmenin ve sürekli varolmanın aracıdır

Süreklilik 1920’lerde şirketler için beklenen ömür 65 yıl, 1960 larda 30, günümüzde 15 ve 2020’de 10.

Amerikan şirketi Dupont 200, Japon şirketi Mitsui 300, Başka bir Japon şirketi Sumitomo 500, İsveç şirketi Stora 700 yıldır var

Hoshi Oteller Zinciri Japonya’daki bu aile şirketi 718 yılında kurulmuş. Neredeyse 1300 yıl önce. Şu anda 17. Kuşak tarafından yönetiliyor

Hoshi ailesinin 5 önemli sırrı var. 1.Şirketi yöneten ekibe, dışarıdan mutlaka bir profesyonel yönetici ilave edin. 2.Mutlaka bir misyon oluşturun ve yazılı hale getirin. (17 maddeden oluşan misyonu var) 3.Mutlaka şirket dışından destek ve öneriler alın. 4.Kuşak yetiştirme ve şirket kültürü oluşturmayı kurumsal hale getirin. Bu konudaki kurallar açık ve tartışmasız olsun. 5.Şirket dışından gelecek deneyime ve eğitime mutlaka değer verin.

İşletmelerin Yaşı (2013) Kuru Kahveci Mehmet Efendi 142 Paşabahçe 78 Akbank-65 Komili 135 Piyale 77 Hürriyet-65 Hacışakir 124 Vakko 75 Arçelik-58 Eyüp Sabri Tuncer 90 Petrol Ofisi 72 İstikbal-55 İşbankası 89 Ülker 69 Eti-51 Kelebek Mobilya Yapı Kredi Ban. Efes Pilsen-43

Türkiye’nin En Eski İşletmeleri 1777 Hacıbekir Lokum= 236 yaşında (2013) İskender 1860 (153 yaşında) Ziraat Bankası 1863 Vefa Bozacısı 1870 Karaköy Güllüoğlu 1871 Kurukahveci Mehmet Efendi 1871

Ya Avrupa.. 1000 yılında Fransa’da kurulan Chaten de Goulaine, 1141 yılında İtalya’da kurulan Barone Ricasoli, 1304 yılında Almanya’da kurulan Hotel Pilgrim Haus, bugün de faaliyetlerini sürdüren Avrupa’nın en eski şirketleridir.

Topluma Hizmet Kar elde etme?? Katma değer yaratma??? Sosyal sorumluluk

Sosyal sorumluluk Hem kendi yararına hem de tüm paydaşların yararına hareket etme Paydaş??? İşletmelerin toplumla sosyal ilişkisi Ortak yönelimli sosyal sorumluluk anlayışı Paydaş yönelimli sosyal sorumluluk anlayışı

PAYDAŞ BİR ÖRGÜTLE DOĞRUDAN YA DA DOLAYLI OLARAK İLİŞKİLİ OLAN, ÖRGÜTÜ ETKİLEYEN VEYA ÖRGÜTTEN ETKİLENEN TÜM TOPLUMSAL KESİMLER

İşletme içi paydaşlar İşgörenler Pay sahipleri

İşletme dışı paydaşlar Tüketiciler Kaynak sağlayanlar (tedarikçiler) Kredi sağlayanlar (finans kuruluşları) Halk devlet

İşletmelerin Başarısı ya da Başarısızlığı Nasıl Ölçülecek? Ölçmezsek nasıl yönetiriz? Nelerle başarı ölçülür? Bir dersten başarılı olan öğrenci başarılı mıdır? Matematik 5, diğerleri 12121121211???

Başarı Ölçütleri Verimlilik Etkinlik Etkililik Üretkenlik Karlılık Global normlu olma Büyüme …….

Şirketler için yeni başarı kriterleri Müşteri memnuniyeti oranı Çalışan memnuniyeti, Tedarikçi memnuniyeti, İtibar-en beğenilen şirket ligi, Müşteri sayısı, Müşteri payı, Müşteri başına kar, Mağaza başına kar.

1.VERİMLİLİK Günde 4 saat çalıştım 70 aldım Kim kazandı? Çok çalışmak değil, verimli çalışmak Kullanılan kaynaklar ile elde edilen çıktılar arasındaki ilişkinin ölçülmesi V=çıktı/girdi

Toplam verimlilik=topçıktı/top girdi Kısmi verimlilik=topçıktı/herhangibirgirdi Kısmi verimlilik=topçıktı/tophammadde mesela Fiziksel verimlilik=miktar Ekonomik verimlilik=tutar

Bir ton buğday=620 TL Bir ton un=1040 TL Bir ton buğdaydan üretilen un miktarı=0,75 ton Ekonomik verimlilik=0,75 X 1040/620X1 Ekonomik verimlilik=1,25 Fiziksel verimlilik=750kg/1000kg=0,75

Verimlilik İlkeleri Doğruluk ilkesi (doğru işi yapmak) İyilik ilkesi (işin en çoğunu ve en kalitelisini yapmak) Toplumsallık ilkesi (yapılanın toplumsal yararını sorgulamak) Toplumsal maliyet ilkesi (çıktının toplumsal maliyeti) Bilme ilkesi (Bireyin kendini, toplumu, ülke, dünya ve doğayı tanıması)

Farkında olma ilkesi (mevcut ve potansiyel kaynakların tanımlanması) Teknik olma ilkesi (kaynakları doğru kullanmak) Ziyan etmeme ilkesi Uygunluk ilkesi Ekonomiklik ilkesi Analitiklik ilkesi En uygun bileşim ilkesi

Nereyi kazanmayı umuyordun nereyi kazandın? Planlanan puan=500 Alınan puan=350 Amaçlara ulaşma derecesi Etkililik=gerçekleşen sonuç/planlanan sonuç Etkililik=350/500=0,7 Amaçlara en az çabayla uğraşma=etkinlik Doğru işin yapılması=Etkililik Doğru işin doğru olarak yapılması=etkinlik

Üretkenlik İşletmenin tüm olanaklarını kullanarak gerçekleştireceği üretim miktarı Aylık üretim=üretkenlik “Üretkenlik artışı” önemli Önceki dönem, şimdiki dönem

Ağustos 2011 üretim miktarı=55389ton Temmuz 2011 üretim miktarı=54197 ton Ağustos 2010 üretim miktarı=60934 ton Aylık üretkenlik artışı=0,022 %2,2 Yıllık üretkenlik artışı=-0,091 -%9,1

Karlılık Bakkal Rıza’nın yıllık karı 15000 TL Akbank’ın Yıllık Karı 3.010.000.000 TL Kim karlı??? Kar tek başına gösterge mi? Karlılık=Kar/sermaye Bakkal Rıza’nın karlılığı=15.000 /19000 0,7894 Akbank’ın karlılığı (2010)= 3.010.000.000 TL / 4.000.000.000 TL= 0,7525

Balanced Scorecard Okul Karnesi Finansal, müşteri, içsel süreçler, öğrenme ve gelişme boyutu