Yönetim Bilişim Sistemleri Yrd. Doç. Dr. Mustafa Alper Özpınar aozpinar@iticu.edu.tr http://www.ozpinar.org Week 1

Stratejik bir Kaynak olarak Bilgi Organizasyonların rakiplerinden daha iyi olmak için yaptıkları planlar. Stratejik Bilgi Sistemleri Olanakları daha iyi anlamak ve kavramak için yapılan sistemlerdir Mevcut bir bilgi sisteminden gelişebilecekleri gibi tamamen baştan da oluşturulabilirler

Stratejik Bilgi Sistemleri Nedir? Organizasyonun herhangi bir aşama ve seviyesinde olabilir Operasyonları, ürünleri,servisleri ve çevre şartlarını değiştirebilirler Organizasyonların rekabetçi bir avantaj sağlamasına yardımcı olurlar

Dijital Firmalar Tedarik zincirindeki müşterileri “algıla ve tepki ver” sistemleridir Yeni ürünler ve servisleri sunmak için katma değer katılmış web hizmetlerini kullanırılar

Value Chain Model Activities Temel Aktiviteler: Firmanın ürün ve servileri ile doğrudan ilişkili olan aktivitelerdir Destek Aktiviteleri: Temel aktivitelere yardımcı olurlar Organizasyonların iç yapıları ile ilgili insan kaynakları, teknoloji ve işleyiş ile ilgili sistemlerdir.

Rekabetçi Avantaja Erişme Market payları ile birlikte kazancın da artması Stratejinin özü olarak “Yenilikçilik”dir. Firma daha önce hiç kimsenin denemediği bir şeyi denediğinde statejik olarak öne çıkar. DELL dünya üzerinde web üzerinden bilgisayar satışını yapan ilk firmadır ve bu sayede ABD’de 1 numara olmuştur.

Rekabetçi Avantaja Erişme Birçok aktivite birlikte veya ayrı ayrı stratejik avantaj yaratabilir.

Rekabetçi Avantaja Erişme #1: Maliyetleri düşürmek Düşük Maliyetler Düşük Fiyat Büyük Market Payı

Rekabetçi Avantaja Erişme #2: Markete Giriş Koşullarını Artırma Patent Fikri haklar

Rekabetçi Avantaja Erişme #3: Establish High Switching Costs Explicit Switching Costs Fixed and nonrecurring Implicit Switching Costs Indirect costs in time and money of adjusting to a new product

Rekabetçi Avantaja Erişme #4: Yeni ürünler ve servisler Dinamik Avantaj diğer firmların benzer ürün ve servisleri önermesine kadar devam eder

Rekabetçi Avantaja Erişme #5: Ürün ve servislerdeki çeşitlilik Ürün çeşitliliği Marka adı kullanımı Levi’s jean Chanel parfüm Calvin Klein

Rekabetçi Avantaja Erişme #6: Geliştirilmiş ürün ve servisler Örnekler Otomobil üreticileri uzun yıllar garanti ve servis öneriyor Emlak sektörü finansal desteğini de yanında getiriyor

Rekabetçi Avantaja Erişme #7: İş Ortaklıkları Birleştirilmiş servisler insanları cezbeder Düşük fiyat Uygunluk Örnekler ETS ve Atlas JET İDO ve Varan HP ve FedEx İETT

Rekabetçi Avantaja Erişme #8: Tüketici ve üreticileri sabitleme Pazarlık gücü Alım hacmi Lider alıcı satıcı olma Standartları oluşturma, Migros

Rekabetçi Avantaja Erişme Strategic alliances combine services to create synergies

Rekabetçi Avantaj için Stratejik Bilgi Stratejik Bilgi Sistemleri (SBS) Herhangi bir bilgi sistemi uzun vadede rekabeti bir avantaj kazanmaya yardımcı olur SBS’ler iki fikri somutlaştırırlar Kazanacak iş hamlesi Bilgi teknolojilerinin o adımı nasıl atacakları SBS’lerin iki koşulu vardır Bilgi sistemi organizasyonun hedeflerine hizmet edecektir. Bilgi sistemi yöneticiler ve diğer birimlerce etkin olarak kullanılmaldır

Rekabetçi Avantaj için Stratejik Bilgi Stratejik Bilgi Sistemlerinin Kurulması Avantaj elde etmek için en etkin yol nedir Daha doğru,erişilebilir ve zamanlı bilgi buna yardımcı olur mu Bilgi sisteminin kurulması daha iyi bir bilgi sağlar mı Ekonomik olarak geliştirilebilir mi Rakipler benzer sistemi üretebilecek güce sahipler mi Rakiplerin benzer sistemi yapması ne kadar sürer Sistemimiz kendini sürekli yenileyen hedeflere göre adapte edebilir mi SBS’yi geliştirmemenin riski nedir Diğer alternatif yollar nedir

Organizasyonlar ve Bilgi Sistemleri Organizations Serbest Girişimci: Başlangıç şirketi Makine Bürokrasisi: orta ölçekli üretim firmaları Bölümlenmiş Bürokrasi: İlk 500 Profesyonel Bürokrasi: Hukuk firmaları, hastaneler, okullar Danışmanlık Firmaları:

Mintzberg’s Modeli Mintzberg

Basit Model

Makine Bürokrasisi

Profesyonel Bürokrasi

Bölümlenmiş

Danışmanlık Firmaları

Bilgi Sistemleri Firmları Nasıl Etkiler Ekonomik Teoriler Davranış Teorileri

Ekonomik Teoriler : Mikroekonomik Teori Bu modele göre firma teknolojiyi işgücü ve kapital için ücretsiz olarak yer değiştirebilir Firmalar bilgi teknolojilerini zaman içinde işgücü ile yer değiştirebilirler, sonuçta üretim eğrisi kapital ve işgücünü azaltacak şekilde içe doğru kayar.

Ekonomik Teoriler : Mikroekonomik Teori

Ekonomik Teoriler : Transfer Maliyetleri Teorisi Firmalar transfer maliyetleri bilgi teknolojileri ile düşürdükleri sürece aynı üretimi daha az personel ve işgücü ile yapabilir hale gelirler Transfer giderleri sürtünme kuvveti gibidir. Hareketle doğru orantılı olarak artarlar ama teknoloji kullanımı bu sürtünmeyi azaltır

Economic Theories – Transaction Cost Theory

Ekonomik Teoriler : Acenta Teorisi Firmalar büyüdükçe artan en büyük maliyet acenta ve şube giderleridir. Bilgi teknolojileri firmaların büyümesine imkan sağlarken maliyetlerin azalmasına neden olurlar

Economic Theories – Agency Theory

Davranış Teorileri Bilgi teknolojileri karar verme hiyerarşisini değiştirirler Bilgi edinme maliyetini azaltırlar Bilginin dağılmasını sağlarlar