Hepatik Kist Hidatik Hastalığında Kisto-Biliyer İlişki, Tedavi Öncesi Hepatobiliyer Spesifik Ajan Gd-EOB-DTPA ile Elde Edilen MR Kolanjiografi ile Belirlenebilir Mi? Dr. R. Berhan Pirimoğlu Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı, Erzurum

AMAÇ Dr.Pirimoğlu Çalışmamızda hepatobiliyer spesifik kontrast madde olan Gd-EOB-DTPA kullanılarak elde edilen T1 ağırlıklı MR kolanjiografiler aracılığıyla; Tedavi öncesi kist hidatik hastalarında kist ile biliyer sistem arasındaki ilişkiyi yüksek tanısal doğruluk ile gösterebilmek ve böylelikle tedavi esnasında oluşabilecek komplikasyonları en aza indirebilmek amaçlanmıştır.

Dr.Pirimoğlu MATERYAL - METOD Klinik ve laboratuvar bulguları eşliğinde kisto biliyer ilişki şüphesi bulunan 37 hepatik kist hidatik hastası çalışmamıza dahil edildi. Bu 37 hastadan 6 tanesi klostrofobi (1), kontrast madde alerjisi (2) ve GFR değeri 30/ml/1.73 m2 altında olan (3) çalışmadan çıkarıldı.

MATERYAL - METOD Bu 31 hastadaki toplam 45 adet hidatik kist; Dr.Pirimoğlu Bu 31 hastadaki toplam 45 adet hidatik kist; Kist çapı Kisto-biliyer ilişkinin varlığı Hepatosit spesifik kontrast ajan uygulandıktan sonra kaçıncı dakikada kontrastlanmanın gerçekleştiği yönünden değerlendirildi.

MATERYAL - METOD Dr.Pirimoğlu

MATERYAL - METOD Dr.Pirimoğlu Tüm hastalarımıza ilk önce rutin T2 ağırlıklı MR kolanjiografi (3-T MRI tarayıcı, Magnetom Skyra, Siemens Healthcare ile HASTE sekansı) çekildi. Ardından tüm hastalarımıza 0.1 ml/kg, 2 ml/ s hız ile ve 20 ml bolus serum fizyolojik ile Gd- EOB-DTPA verilerek T1 ağırlıklı postkontrast MR kolanjiografi (VIBE, volumetric interpolated breath-hold examination sekansı) görüntüleri alındı.

MATERYAL - METOD Dr.Pirimoğlu Postkontrast kesitler rutin olarak kontrast madde uygulanışından 10, 20, 30 ve 60. dakika sonra alındı. Özellikle çapı 10 cm den büyük, multipl ve radyolojik olarak tip 3 ve 4 kistlerde mevcut intrakistik negatif basıncın yüksek olabileceği düşünülerek kontrast madde uygulanışından 3, 6, 12 ve 24 saat sonra da görüntüler alındı.

MATERYAL - METOD Dr.Pirimoğlu Mevcut görüntüler 13 yıllık hepatobiliyer tecrübesi olan bir radyolog tarafından ayrı ayrı ve birlikte kisto-biliyer ilişkinin var olup olmaması yönünden değerlendirildi. MR kolanjiografi bulguları ve cerrahi ve girişimsel radyolojik işlemler ile elde edilen tedavi sonuçları karşılaştırıldı Her iki MR kolanjiografi tekniği için sensitivite, spesifite ve tanısal doğruluk değerleri hesaplandı.

Dr.Pirimoğlu

Kontrastlanma zamanlarının karşılaştırılması Dr.Pirimoğlu Kontrastlanma zamanlarının karşılaştırılması Özellikle çapı 5-10 cm arası ve 10 cm den büyük olan kistlerde kist içi basınç yüksekliği nedeniyle geç kontrastlanma beklenmektedir.

İstatistiksel Analiz Dr.Pirimoğlu Ki kare testi kullanılarak rutin T2 ağırlıklı MR kolanjio ve postkontrast MR kolanjio ve T2 ağırlıklı MR kolanjio kombinasyonun tanısal etkinlikleri karşılaştırıldı Table 1: p values of the chi-square test comparison of surgical and interventional radiological explorations for each group.   T2-weighted MRC Gd-EOB-DTPA–enhanced MRC < 5 cm group (n= 9) *0.375 #0.037 5-10 cm group (n= 19) *0.459 #0.041 > 10 cm group (n= 17) *0.443 #0.031 Note: n number of cysts, *: p>0.05 in T2-weighted MRC; #: p<0.05 in Gd-EOB-DTPA–enhanced MRC

SONUÇLAR Dr.Pirimoğlu Postkontrast T1 ağırlıklı ve rutin T2 ağırlıklı MR kolanjiografi kombinasyonu ile kisto-biliyer ilişkinin varlığı, tek başına rutin T2 ağırlıklı MR kolanjiografiye göre daha yüksek doğrulukla ortaya kondu (p<0.05). Çapı 10 cm den büyük, multipl ve radyolojik olarak tip 3 ve 4 kistlerde kisto-biliyer ilişki daha yüksek oranda izlendi (p<0.05). Özellikle çapı 10 cm den büyük kistlerde postkontrast kesitlerde kavernöz hemanjiyomlardaki gibi perifereal nodüler kontrastlanma artışı izlendi.

Radyolojik bulgular Dr.Pirimoğlu 21 yaşında bayan 4 cm çapında tip 3 hidatik kisti olan hasta T2 ağırlıklı coronal imajda kisto-biliyer ilişki hakkında belirgin bir bulgu yok Gd-EOB-DTPA uygulanarak elde edilen T1 ağırlıklı postkontrast VİBE sekansında kist içerisine kontrast ekstravazasyonu izleniyor (30.dakika)

Radyolojik bulgular Dr.Pirimoğlu 48 yaşında bayan 8 cm çapında tip 3 hidatik kisti olan hasta T2 ağırlıklı coronal imajda (HASTE) 4b segmentte hidatik kist ve dilate safra yolları gözlenmekte. Gd-EOB-DTPA uygulanarak elde edilen T1 ağırlıklı postkontrast VİBE sekansında periferal golbuler kontrastlnma izleniyor. (12 saat)

Radyolojik bulgular Dr.Pirimoğlu 37 yaşında 14 cm çapında tip 3 hidatik kisti olan erkek hasta T2 ağırlıklı coronal imajda (HASTE) hidatik kist skoleksler ve iç membranlar gözlenmekte Gd-EOB-DTPA uygulanarak elde edilen T1 ağırlıklı postkontrast VİBE sekansında kavernöz hemanjiyom benzeri kontrastlanma izleniyor (Periferal nodüler kontrastlanma) 24 saat sonra

SONUÇ Dr.Pirimoğlu Biz rutin uygulamada kist hidatik ve safra yolu ilişkisini değerlendirmek müdahale öncesi olası kist ve safra yolları arasında bir ilişki olup olmadığını doğru olarak saptamak için mutlaka rutin MR kolanjio çekimlerine hepatobiliyer kontrast ajan olan Gd-EOB-DTPA kullanılarak elde edilen MR kolanjioların da eklenmesini öneriyoruz.

SONUÇ Dr.Pirimoğlu Eğer tedavi öncesi kistobiliyer ilişkinin var olup olmadığı belirlenemezse cerrahi ya da girişimsel radyolojik işlemler esnasında verilebilecek alkol benzeri skolosidal ajanlar safra yollarında sklerotik reaksiyonlar gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

Dr.Pirimoğlu TEŞEKKÜRLER