Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tıp Fakültesi Prostatitler Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Dr. Fikret ERDEMİR 01.06.2014, İstanbul

Prostatitler Tüm yaşlarda :%10-14 Tüm yaşam boyunca:%30 Grabe M. EAU Kılavuzları. 2012.

Prostatitler 4 tüp testi 500 ürolog %4’ü her zaman yapıyor 2 tüp testi %91 sensitivite, spesifite 1997: Nickel Collins MM. Urol 55:403–407, 2000

Sınıflandırma (1998) Kategori I : Prostatın akut enfeksiyonu Kategori II : Prostatın kronik enfeksiyonu

Sınıflandırma Kategori III: Şikayet (+), üropatojen (-) Kronik Pelvik Ağrı Sendromu IIIA (İnflamatuvar) : Lökosit (+) IIIB (non-inflamatuvar) : Lökosit (-) Kategori IV: Şikayet (-), semen, histoloji (+) Grabe M. EAU Kılavuzları. 2012.

Akut Bakteriyel Prostatit (%1-2) Üretral girişim Anal cinsel ilişki Üretral kateter varlığı Epididimit Kondom kateter

Etiyoloji %65-80: E. coli %10-15: P. aureginosa, serratia, klebsiella P-fimria ve tip-1 pilileri Prostat derinlerinde bakteriler agregat (biofilm)

Kategori-I Sistemik bulgular Ateş Terleme, halsizlik Depolama-boşaltım yakınmaları Perineal, suprapubik ağrı Artralji ve myalji Grabe M. EAU Kılavuzları. 2012.

Kategori-I Parmakla rektal masaj Kontrendike Bakteri (+), lökositüri İdrar kültürü (+) Lökositoz Grabe M. EAU Kılavuzları. 2012.

Tedavi Antibiyotik: %70-95 kür Kinolon: Parenteral 24-48 saat Penisilin, aminoglikozid, sefalosporin 2-4 hafta oral antibiyotik Üriner retansiyon: Kateterizasyon Grabe M. EAU Kılavuzları. 2012.

Tedavi 36-48 saatte düzelme yok Prostat apsesi BT Cerrahi Grabe M. EAU Kılavuzları. 2012.

Kategori-II %80 E. coli Prostat taşları İntraprostatik reflü Seksüel aktivite BPH

Klinik-II Sık idrar yolu infeksiyonu öyküsü Aynı etken Üç aydan fazla yakınma Ateş ve titreme yok Ataklar arası normal Belirtiler akut prostatit ile benzer Kesin tanı kültür 4 tüp testi altın standart Grabe M. EAU Kılavuzları. 2012.

Prostatitler Sekresyon: Makrofajlar yoğun Prostatik inflamatuvar agregatlar

Kategori II-Tedavi Antibiyotik: 4-6 hafta Florokinolon: %60-80 Trimetoprim Antiinflamatuvar ajanlar Penisilin, sefalosporin Aminoglikozid Nitrofurantoin etkisiz Ataya A. Urol, 67:674–8, 2006.

Kategori III-Kronik Pelvik Ağrı Sendromu %90-95 Tekrarlayan infeksiyon öyküsü yok Perine, suprapubik bölge (%46) Testis, inguinal bölge, penis, kalça Depolama-boşaltım yakınmaları Semptomlar azalıp artar Hayat kaliteleri bozuk

Kategori III: Etiyoloji-Patogenez Disfonksiyonel işeme: %5-30 İntraprostatik reflü Psikolojik nedenler

Kategori III-Ağrı Nedenleri Semende ürat kristalleri Nerve Growth Faktör Oksidatif stres: PGE2 artışı=endorfin seviyeleri azalır K+ kanal bozukluğu Mast hücreleri spinal nöronlarda PAR-2’yi uyarır Motrich RD. Fertil Steril, 85:751, 2006

Kategori III-Tanı Kesinlikle yapılması gerekenler Öykü Parmakla rektal muayene TİT ve idrar kültürü Yapılması önerilenler Dört tüp testi Semptom skoru İdrar akım hızı, rezidü idrar Sitoloji: Karsinoma in situ İsteğe bağlı yapılanlar Ürodinami, TRUS, USG, BT, MR, sistoskopi, PSA Semen analizi

Kategori III Ayırıcı Tanı Mesane ilişkili Karsinoma in situ İnterstisyel sistit Mesane çıkım obstrüksiyonu Kolon karsinomu, divertikülit Seminal vezikül bozuklukları Seminal vezikül taşları Seminal vezikül kistleri Diğer Gizli inguinal, femoral herni Lumbosakral artropati Genital herpes simpleks  Üretral darlık Prostat kanseri Kronik epididimit Anorektal hastalıklar

Kategori III-Tedavi Alfa-blokör: 3 ay. IIIB Orta derecede etkin Antibiyotik: IIIA: 4-6 hafta Kültür, lökosit, PSA Antiinflamatuvar ajanlar Kombine tedavi Nickel JC. J Urol. 171:1594-7, 2004. Anothaisintawee T. JAMA. 2011;305:78-86.

Kategori III-Tedavi Pentosan sülfat: %35-67 İmmün modülatör ve sitokin inhibitörleri Hormon tedavisi Fitoterapötik ajanlar Allopurinol Fizik tedavi Perineal, pelvik taban masajı, biyofeedback Minimal invaziv tedaviler Penna G. J Immunol, 177:8504-11, 2006

Kategori III-Tedavi Elektromanyetik stimülasyon n=37 NIH-CPSI skor 25.0±6.9’dan 5.6±7.7 Ağrı skoru: 1.8±3.7’den 6.9±4.7 Kim TH. Urology. 2013;82(4):894-8

Granülomatöz Prostatitler %1 Non-spesifik Spesifik İyatrojenik Allerjik Sert prostat Nodül Artmış PSA İntermittant 40 yaş üzeri Biyopsi Prostat spesimeni Spesifik inceleme Uzoh CC. BJU Int. 99:510-2, 2007.

Granülomatöz Prostatitler % 62 spontan düzelir Antiinflamatuvar Üriner antiseptikler Antitbc Antifungal Prostatektomi Uzoh CC. BJU Int. 99:510-2, 2007.

Semptom Değerlendirme İndeksi Hastalık şiddeti Progresyon Tedaviye yanıt Toplam 9 soru Ağrı: 4 soru Depolama- boşaltım:2 soru Hayat kalitesi: 3 soru

Semptomların Şiddeti ile İlişkili Faktörler Semptom şiddetini artıranlar Düşük yaş ve sosyoekonomik düzey Diyet: Alkol, baharat, kafein (%2-13) Çok tedavi sayısı Kış mevsimi IL-1, TNF, IL-1ra, IL-6, 8, 10 Düşük eğitim ve depresyon

Semptomların Şiddeti ile İlişkili Faktörler Semptom şiddetini azaltanlar Tek ve boşanmış yaşayanlar, romatolojik hastalar Semptom Şiddeti ile İlişkisiz Olanlar Meslek, lökosit ve bakteri sayısı

Prostatit ve İnfertilite 534 infertil hasta: %39.1 prostatit Semen parametrelerine etkisiz      Semen parametrelerine etki eder Li HJ. Zhong Yi Xue Za Zi, 84:369-71, 2004 Weidner W. Hum Rep, 5:421-32, 1999 Pasqualotto FF. Urol, 55:881-5, 2000 Ludwig M. Andrologia, 35:152-6, 2003 Wang W. Zhon Nan Ke Xue, 12:228-9, 2006 Henkel R. World J Urol, 24: 39–44, 2006  Menkveld R. Andrologia, 35:288-93, 2003

Prostatit ve İnfertilite Antisperm antikorlar Oksidatif stres ve ROS TNF-α ve IL-1, IFN-γ Skar ve obstrüksiyon Apoptotik protein Omi/HtrA2 Prostatik maddelerin azalması

Prostatit ve İnfertilite Antibiyotik tedavisi Spontan gebelik: %4-20 Antibiyotikler seminal parametreleri düzeltir İnfertil olguların etiyolojisinde düşünülmeli Vicari E. Hum Reprod. 15:2536-44, 2000. Zhang J. Zhonghua Nan Ke Xue. 10: 598-600, 2004.

Seksüel Fonksiyon Erektil disfonksiyon Erken ejakülasyon Libido kaybı Kombine bozukluk %15-%77.6 Psikolojik sorunlar Yaşam kalitesinin bozulması Hiperemi ve ödem Ereksiyon merkezini uyarır Schultheiss D. Andrologia. 40:125-9, 2008.

Prostatit ve Seksüel Disfonksiyon Tedavi PDE5İ Antibiyotikler %44-92 başarı Erken ejakülasyon Sık ejakülasyon önerilir Schultheiss D. Andrologia. 40:125-9, 2008.

Prostatit ve Serum PSA Düzeyi Kategori I : %39.2-71 Kategori II : %15-%20 Kategori III : %6-28.5 İnflamasyonun şiddeti ile serum PSA arasında ilişki tartışmalı Antibiyotikler %50-61.5’inde PSA seviyelerini düşürür Schaeffer AJ. J Urol, 174:161-4, 2005. Yaman O. Urol Int, 71:160-4, 2003 Simardi LH. Urology, 64:1098-101, 2004 Schaeffer AJ. J Urol, 174:161-4, 2005.

Prostat Kanseri Hücre ve DNA hasarı Replikasyon artışı Doku tamiri azalır   Gonore ve prostatit öyküsü prostat kanseri riski sırası ile 1.78 ve 5.4 kat fazla %26 De Nunzio C. Eur Urol. 60:106-117, 2011. Elkahwaji JE. Prostate, 67:14-21, 2007. Daniels NA. Urol. 66:964-70, 2005. Sarma AV. J Urol, 176:1108-13, 2006.

BPH ve Prostatit Kronik prostatit Kemokinleri aktive eder Stromal hücrelerde Otokrin ve parakrin yapılar Proliferasyon BPH Fibbi B. Int J Androl. 2009

Sonuçlar Çoğu olguda etiyoloji, MO, patogenez bilinmiyor Birçok hastaya genel tedaviler uygulanmakta Birçok hasta gereksiz ilaçlar kullanabilmekte Hastaların %20-50’si nüks etmekte Monoterapiye yanıt yoksa alternatif tedaviler zayıf

Sonuçlar Antiinflamatuvarlar monoterapide önerilmez Tedavisiz %30 spontan düzelme olabilir Antibiyotikler IIIA’da daha etkili Tip III hastalarda α-blokör en az 3 ay kullanılmalı

Teşekkür ederim

Kategori-I PSA artar PSA düşüşü iyileşme göstergesi değil Grabe M. EAU Kılavuzları. 2012.

Kategori III-Tanı Kesinlikle yapılması gerekenler Öykü Parmakla rektal muayene Tam idrar tetkiki ve idrar kültürü Yapılması önerilenler Dört tüp testi Semptom skoru İdrar akım hızı ölçümü, rezidü idrar tayini Sitoloji: Karsinoma in situ İsteğe bağlı yapılanlar Ürodinami, TRUS, USG, BT, MR, sisto-üretroskopi, PSA Semen analizi, kültürü, peroksidaz boyaması Fall M. EAU Kılavuzları. 5-89, 2009

Tanı-II FM: Önemsiz Bakteriüri yaygın Kesin tanı kültür 4 tüp testi altın standart

Kategori II-Tedavi Alfa blokörler: %30-57 ? Sıcak oturma banyoları Kombine tedavi, tartışmalı TUR-P: Medikal tedavi yanıt yok + taş: %30-70 Radikal prostatektomi Çıkım obstrüksiyonu düzelebilir, reflü oluşmaz Spinal kordda α-1A ve α-1D adrenerjik reseptörleri antagonize edilerek ağrıdan sorumlu Substans P inhibe       Önceden antibiyotik-alfa blokör kullanmışsa yeniden kullanma.

Kategori III Ayırıcı Tanı Mesane ilişkili Karsinoma in situ İnterstisyel sistit Mesane çıkım obstrüksiyonu Kolon karsinomu, divertikülit Seminal vezikül bozuklukları Seminal vezikül taşları Seminal vezikül kistleri Diğer Gizli inguinal, femoral herni Lumbosakral artropati Genital herpes simpleks  Üretral darlık Prostat kanseri Kronik epididimit Anorektal hastalıklar

Ulusal Sağlık Enstitüsü (NIH) Sınıflandırması (1998) Kategori I: Prostatın akut enfeksiyonu Kategori II: Prostatın kronik enfeksiyonu Kategori III: Şikayet (+), üropatojen (-) Kronik Pelvik Ağrı Sendromu IIIA (İnflamatuvar) : Lökosit (+) IIIB (non-inflamatuvar): Lökosit (-) Kategori IV: Şikayet (-), semen, histoloji (+) Grabe M. EAU Kılavuzları. 79-85, 2009 NIH portatitis classification. JAMA, 492-7, 1999