Epidemiyolojisi ve Korunma Mevsimsel Grip Epidemiyolojisi ve Korunma Prof.Dr.Selim KILIÇ
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verileri Kuzey Amerika’da grip sezonu başladı ve en sık karşılaşılan etken influenza A(H1N1)pdm09 Artışın devam ettiği bir ülkede Çin Dünyanın geri kalan bölgelerinde hızlar düşük düzeylerde Dünya üzerindeki 99 ülkeden elde edilen sonuçlara göre pozitif olarak saptanan influenza virüslerinin %86.4’ü mevsimsel influenza A, %13.6’sı influenza B Mevsimsel influenza A viruslerinin %67.2’si H1N1pdm09 ve %32.8’i H3N2 alt tipinde Buna karşılık influenza B virüslerinin %81.1’i Yamagata lineage ve %18.9’u Victoria lineage alt tipinde http://www.who.int/influenza/surveillance_monitoring/updates/latest_update_GIP_surveillance/en/index.html
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verileri Amerika Birleşik Devletlerinde influenza benzeri hastalık nedeni ile poliklinik başvuruları tüm poliklinik başvurularının %4’ünü aşmış Bu durum mevsimsel grip sezonunun başladığını gösteren eşik değerin %2’nin aşıldığını gösteriyor Avrupa’da aktivite düşük düzeylerde, 3 alt tipte saptanmış Kuzey Afrika, Batı ve Orta Asya’da da düşük düzeyde aktivite mevcut Türkiye’de influenza A(H3N2) hakimiyeti mevcut Çin’de de aktivite de hızlı artış var ve influenza A H1 ve H3 de hakim Orta Amerika ve Karayipler’de de düşük aktivite ve influenza A(H1N1)pdm09 hakimiyeti bildirilmiş http://www.who.int/influenza/surveillance_monitoring/updates/latest_update_GIP_surveillance/en/index.html
http://www.who.int/influenza/surveillance_monitoring/updates/latest_update_GIP_surveillance/en/index.html
Güney Yarımkürede Haftalık Pozitif İnfluenza Sonuçlarının Dağılımı http://www.who.int/influenza/surveillance_monitoring/updates/latest_update_GIP_surveillance/en/index.html
Amerika Birleşik Devletleri’nde Durum CDC tarafından Aralık 2013’te açıklanan raporda 2012-2013 sezonunda 31.8 milyon grip benzeri hastalık tablosunun, 14.4 milyon tıbbi tedavi gerektirir hastalık tablosunun ve 381 bin hastaneye yatışın gerçekleştiği tahmin ediliyor Raporda 2012-2013 sezonundaki grip aşılamasının olumlu sonuçları olarak 6.6 milyon grip benzeri hastalık tablosunun, 3.2 milyon tıbbi tedavi gerektirir hastalık tablosunun ve 79 bin hastaneye yatışın önlendiği tahmin ediliyor
Amerika Birleşik Devletleri’nde Durum Amerika Birleşik Devletleri’nde 1976 ve 2007 arasındaki 31 kış sezonunda griple ilişkili ölüm sayısı yılllık 3 bin ile 49 bin arasında olduğu tahmin edilmiş Ölümlerin %90’ı 65 yaş ve üstündekilerde gerçekleşiyor Mevsimsel grip sezonu ABD’de en erken Ekimde başlıyor ve en geç Mayısta sona eriyor Son 20 yılda her ne kadar influenza aktivitesinin zamanlaması öngörülemiyor olsa da %90 olasılıkta Ocak ile Mart arasındaki haftalarda zirve yaptığı saptanmış http://www.cdc.gov/flu/protect/keyfacts.htm
http://www.cdc.gov/flu/weekly/index.htm#OISmap
http://www.cdc.gov/flu/weekly/index.htm#OISmap
http://www.cdc.gov/flu/weekly/usmap.htm
http://www.cdc.gov/flu/weekly/usmap.htm
Avrupa’da mevsimsel grip Her yıl Avrupa nüfusunun %10’unun influenza virüsü ile enfekte olduğu Gribe bağlı yılda 40 bin kişinin öldüğü tahmin ediliyor Yaşlı nüfus ve kronik hastalığı olanların sonbaharda yıllık aşılanması önerilmekte Avrupa Hastalıkları Kontrol Merkezi (ECDC) tarafından grip sezonu boyunca haftalık takipler yapılmakta ve raporlar yayımlanmakta Yayımlanan son rapora göre numune incelemesi yapılan 24 ülkeden 11’inde influenza virüsü saptanmış ve numune pozitifliği %23 bulunmuş Dolaşımdaki virüsler 2013-14 mevsimsel aşı virüsleri ile uyumlu bulunmuş http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/seasonal_influenza/Pages/index.aspx
AH3’ün Avrupa bölgesindeki payı ABD’ye göre daha yüksek ABD’de numunelerden izole edilen virüslerin %90’ından fazlası AH1N1pdm09 iken Avrupa’da farklı AH3’ün Avrupa bölgesindeki payı ABD’ye göre daha yüksek Fakat Avrupa’da da hastaneye yatırılan grip olgularının büyük çoğunluğunda AH1N1pdm09 izole edilmiş Avrupa’da grip salgınları sıklıkla Ekim ve Mart ayları arasında olmakla birlikte yıl başı dönemi olguların zirveye ulaştığı dönem Tüm yaş grupları etkileniyor, bazı yıllarda çocuklar ön plana çıkarken diğer yıllarda değişebiliyor Pandemiler sonrası aynı suşun birkaç yıl baskın görülmesi beklenen bir durum http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/seasonal_influenza/basic_facts/Pages/factsheet_professionals_seasonal_influenza.aspx
Saptanan virüs tip/alt tipleri http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/seasonal_influenza/Pages/index.aspx
Haftalara göre numune pozitifliği http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/seasonal_influenza/Pages/index.aspx
+ http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/seasonal_influenza/Pages/index.aspx
http://ecdc. europa. eu/en/healthtopics/seasonal_influenza/Pages/index http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/seasonal_influenza/Pages/index.aspx
http://www. thsk. saglik. gov http://www.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/bulasici-hastaliklar-db/grip/influenza-rapor-2-Hafta-.pdf
Çalışılan numunelerdeki pozitiflik 2014 2. haftasında %58 Ülkemizde 2013-2014 grip sezonunda ilk grip virüsü 22 Ekimde saptanmış (43. hafta) Çalışılan numunelerdeki pozitiflik 2014 2. haftasında %58 A(H3N2) en fazla saptanan tip Grip benzeri hastalık ile başvuranların payı poliklinik başvurularının %5’ine ulaşmış http://www.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/bulasici-hastaliklar-db/grip/influenza-rapor-2-Hafta-.pdf
http://www. thsk. saglik. gov http://www.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/bulasici-hastaliklar-db/grip/influenza-rapor-2-Hafta-.pdf
http://www. thsk. saglik. gov http://www.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/bulasici-hastaliklar-db/grip/influenza-rapor-2-Hafta-.pdf
http://www. thsk. saglik. gov http://www.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/bulasici-hastaliklar-db/grip/influenza-rapor-2-Hafta-.pdf
Korunmada dikkat edilecekler Hastalık şüphesi olanlarla yakın temastan kaçınmalı Su ve sabunla eller sık olarak yıkanmalı ve uygun kurulanmalı Aksırırken ve hapşururken ağzı ve burnu uygun şekilde, mümkünse kağıt mendille kapamalı Gözlere, ağza ve buruna olabildiğince dokunmamalı Ağzı, burnu kapama sırasında kullanılmış malzemeyi uygun şekilde ortamdan uzaklaştırmalı Hastalık şüphesi olanlar kendilerini erken dönemde izole etmeliler, iş veya okula gitmemeliler http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/seasonal_influenza/protective_measures/Pages/protective_measures.aspx
Korunmada dikkat edilecekler Yüz maskelerinin hastane ortamı dışında koruyuculuğuna dair güçlü kanıt yok Uygun beslenme, yeterli uyku ve sıvı alımına dikkat edilmeli Özellikle sık temas edilen yüzeylerin temizliğine ve dezenfeksiyonuna özen gösterilmeli
CDC Korunma Önerisi CDC ve Bağışıklama Danışma Komitesi 2010 yılından beri çok istisnai durumlar dışında 6 ay ve üstündekilerin aşılanmasını önermekte ve korunmada aşılama öncelikli Aşılama özellikle griple ilişkili komplikasyonlar için yüksek risk taşıyan küçük çocuklar, 65 yaş ve üstündekiler, hamileler ve astım, diabet ve kalp hastalığı gibi kronik hastalığı olanlarda önemle vurgulanmakta Sağlık çalışanlarının da her yıl grip aşısı olması CDC tarafından önerilmekte http://www.cdc.gov/flu/protect/keyfacts.htm
Aşı kapsayıcılık raporlarına göre Hamilelerin %40.7’si Sağlık çalışanlarının ise %62,9’u aşılanmış Aşılama hızı eczacılarda %89.9 Hekimlerde %84.3 Yardımcı sağlık personelinde %49,2 Bakımevlerinde görevli personelde %52.6 saptanmış http://www.cdc.gov/flu/protect/keyfacts.htm
ECDC’nin Aşılama Yaklaşımı Avrupa Birliği ülkelerinde iki büyük risk grubu, yaşlılar ve 6 aydan uzun süreli kronik hastalığı olanlar, öncelikli risk grupları Bu iki grup için için 2014/15 dönemi için aşı kapsayıcılık hızının %75 ‘e ulaşması hedefi konulmuş Çok az ülke çocuklar ve hamile kadınlarda aşı uygulamasını önermekte Pandemi sırasında birçok ülke hamilelere önerse de çocuklara yönelik aşılama önerisinde bir değişiklik olmadı http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/seasonal_influenza/basic_facts/Pages/factsheet_professionals_seasonal_influenza.aspx
ECDC’nin Aşılama Yaklaşımı Avrupa ülkelerinde sağlık personelinin aşılanması tüm ülkelerce önerilmekte Aşılanan personelin korunmasının yanında öncelikli amaç iatrojenik yayılımın önlenmesi Aşının etkinliği uygulanan gruplarda farklılıklar gösteriyor Sağlıklı yetişkinlerde %70-%90 arası değişen koruyuculuk saptanmışken yaşlı grupta ve kronik hastalığı olanlarda etkinlik daha az bulunmuş Yaşlı grup için yaş sınırlaması aşılama ülkeden ülkeye değişiyor http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/seasonal_influenza/basic_facts/Pages/factsheet_professionals_seasonal_influenza.aspx
Ülkemizde aşılamada durum Grip aşısı 65 yaş ve üzerindekilere, Yaşlı bakımevi ve huzurevinde kalan kişilere, Kronik hastalığı olanlara (akciğer, kalp damar sistemi, böbrek yetmezliği, kan hasatlığı ve bağışıklık sistemi baskılanmışlar) Uzun süreli aspirin kullanan 6 ay ile 18 yaş arasındakilere reçete karşılığı ücretsiz verilmekte Sağlık çalışanları için de her yıl temin edilip, ücretsiz uygulanıyor http://www.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/bulasici-hastaliklar-db/grip/influenza-rapor-1-Hafta-.pdf
İLGİNİZE VE SABRINIZA TEŞEKKÜRLER