Şekil: Temel İletişim Süreci

A-GÖNDERİCİ (KAYNAK) Gönderici, ilk olarak göndermek istediği mesajı fikir olarak zihninde oluşturur ve daha sonra bu fikri kodlar, diğer bir deyişle sözcüklere, rakamlara ve şekillere dönüştürür. Gönderici mesajın kaynağı, iletişimin başlatıcısıdır. Kaynağın (Göndericinin) Taşıması Gereken Özellikler Kaynak bilgili olmalıdır. Kaynak kodlama özelliğine sahip olmalıdır. Kaynak düzlem ve rolüne uygun davranmalıdır. Kaynak tanınmalıdır.

B. MESAJ (İLETİ) Mesaj, alıcı için bir uyaran olarak işlev gören bir sinyal yada sinyaller birleşimidir. Mesajın Taşıması Gereken Özellikler: Mesaj anlaşılır olmalıdır. Mesaj açık olmalıdır. Mesaj doğru zamanda iletilmelidir. Mesaj uygun kanalı izlemelidir. Mesaj kaynak ve alıcı arasında kalmalıdır.

C. KODLAMA (KOD AÇMA) Kodlama; bir mesajın, iletişim kanallarının özelliklerine uygun olacak şekilde, bir simgeleştirme sistemi aracılığıyla fiziksel olarak iletilebilecek veya taşınabilecek bir biçime çevrilmelidir. Bilginin, düşüncenin, duygunun iletime uygun hazır bir mesaj haline getirilmesine kodlama denir. Mesajın yorumlanarak, anlamlı bir şekilde algılanması sürecine Kod açma denir. Kodlama kaynak tarafından, Kod açma ise alıcı tarafından gerçekleştirilir.

D. KANAL Kanal, sinyali taşıyan herhangi bir fiziksel araçtır. Kanal fiziksel olabilir.(sesimiz,bedenimiz) Kanal teknik olabilir.(Telefon) Kanal toplumsal olabilir (Okullar, gazeteler) Kanal, kaynak ve alıcı arasındaki bağdır. İnsanın beş duyu organı, onun iletişim kanallarıdır. İletişim kanalları resmi (formel) ve resmi olmayan (informel) olmak üzere ikiye ayrılır.

E. ALICI (HEDEF) Kodlanmış mesajı alan ve kodunu açan kişi alıcıdır. Alıcı, mesajı taşıyan sembolleri algılayıp anlam vererek, iletişimi sonlandırır yada kendisi bir mesaj göndererek gönderici konumuna geçebilir. Alıcının Taşıması Gereken Özellikler Alıcı mesajı algılayabilmelidir. Alıcı bilgili olmalı ve bir geri besleme sistemine sahip olmalıdır. Alıcı, bulunduğu düzleme uyabilmelidir. Alıcı, kaynak olma özelliği taşımalıdır.

F. FİLTRE (ALGILAMA VE DEĞERLENDİRME) Filtre, göndericinin ve alıcının kendilerine ulaşan mesajları değerlendirmeleriyle ilgilidir ve burada devreye algılama girer. Algı, insanın çevresindeki uyaranların yada olayların farkına varması ve onları yorumlaması sürecidir. Algılama süreci ile kişi çevresindeki uyarıcılara anlam verir. Algılamadaki farklılığı etkileyen faktörler: Dışsal Faktörler; farklılık, yoğunluk, sıklık, hareketlilik, tekrarlama, yenilik, benzerlik gibi faktörler. İçsel Faktörler; kişilik, ihtiyaçlar, amaçlar, motivasyon, inançlar, değerler ve tutumlar, , umutlar, beklentiler, arzu ve istekler, geçmiş tecrübeler gibi faktörler.

G. GERİBİLDİRİM (FEED BACK) Geribildirim, gönderici ve alıcı arasında geriye doğru bilgi akışıdır. Bu sayede gönderici mesajının anlaşılıp anlaşılmadığını öğrenir. Geribildirimin olmadığı iletişime tek yönlü iletişim, geribildirimin olduğu iletişim çift yönlü iletişimdir. Etkin bir geribildirim; Kaynağa yardımcı olmayı amaçlar. Mesajın tam bir karşılığıdır. Zamanlaması tamdır. Kaynağın amacına ulaşmasını sağlayacak kadar açık ve nettir. Yapıcıdır ve davranış üzerinde durur.

İLETİŞİM TÜRLERİ VE İLETİŞİM ŞEKİLLERİ ÜÇÜNCÜ BÖLÜM İLETİŞİM TÜRLERİ VE İLETİŞİM ŞEKİLLERİ

İLETİŞİM TÜRLERİ Sözlü iletişim -sözsüz iletişim -yazılı iletişim Kişinin kendisi ile iletişim -kişiler arası iletişim -grup iletişimi ve kitle iletişimi İletişim kaynağı açısından; -kişisel iletişim, -örgütsel iletişim, -kitle iletişimi

Bir Başka İletişim sınıflandırmasına göre; Toplumsal ilişkiler sistemi olarak iletişim; kişiler arası iletişim-grup iletişimi-örgüt iletişimi-toplumsal iletişim Grup ilişkilerinin yapısına göre iletişim; biçimsel olmayan (informel) iletişim- Biçimsel (formel) iletişim-dikey iletişim-yatay iletişim Kullanılan kanallara ve araçlara göre iletişim; görsel ve işitsel iletişim, dokunma ile iletişim- telekomünikasyon-kitle iletişimi Kullanılan kodlara göre iletişim; sözlü iletişim-yazılı iletişim-sözsüz iletişim Zaman ve mekan boyutlarına göre iletişim; yüz yüze iletişim ve uzaktan iletişim

SÖZLÜ İLETİŞİM Sözlü iletişim; yüz yüze görüşmeler, toplantılardaki konuşmalar, sözlü brifingler, halka hitaplar, sözlü sunumlar, telefonla yapılan görüşmeler, eğitim kursları, konferanslar, resmi konuşmalar, kurmay toplantıları, komiteler ve oryantasyon programları gibi çeşitli biçimlerde kurulmaktadır. Sözlü iletişim; “dil ve dil-ötesi” olmak üzere iki kısma ayrılır. İnsanların karşılıklı konuşmalarını “dil ile iletişim” diyoruz. Konuşurken sesimizin tonu, hızı, tınısı, şiddetine de “dil-ötesi iletişim” diyoruz. “Dil ile iletişimde kişilerin ne söyledikleri, Dil-ötesi iletişimde nasıl söyledikleri önemlidir.

Sesli anlatımın başlıca öğeleri : Sözlü iletişimde etkinlik bakımından “SES”in büyük önemi vardır. Sesli anlatımın başlıca öğeleri : Ses Hacmi: Yüksek ses, fikirleri vurgulamak amacıyla etkili biçimde kullanılabilir. Ses Perdesi: Sözcüklere canlılık kazandırmak amacıyla seslerin alçaltılıp-yükseltilmesi Hız: Konu karmaşık olduğu zamanlarda konuşma hızı düşürülmelidir. Kalite: Kalite, kişinin sesinin kendine özgülülüğünü anlatmaktadır. Tonlama ve telaffuz: Tonlama, konuşma seslerinin yapısını anlatmaktadır. Telaffuz ise,seslerin sözcükler içinde kaynaşmasıdır.

Stil: En çekici stil, sohbet biçiminde olanıdır. Dinleme: Aktif dinleme ve pasif dinleme.Aktif, karşıdakinin duygularını paylaşarak dinleme, pasif ise dikkatli ve suskun dinlemedir. Geri Besleme: geri besleme kişiye başkalarını nasıl etkilediği konusunda bilgi verir. Beden Dili: Konuşmacı kürsüye yaklaşırken dinleyicide ilk izlenimini oluşturur. Öz anlayış: Öz anlayış kişinin kendini görme biçimidir.Kişinin hiyerarşik düzende kendini koyduğu yer. Kendini Açığa Vurma: Kişinin kendini açığa vurması, kendisini başkalarına gösterdiği zaman ortaya çıkar.

Sözlü iletişim biçimlerinde, jest ve mimikler, dil ve dil ötesi anlatımlar kişiden kişiye ve kültürden kültüre farklılık göstermektedir. Mesajın aktarılmasında; Kelimeler % 10, Ses Tonu % 30, Beden Dili % 60 etkilidir.

SÖZSÜZ İLETİŞİM Sözel iletişimi destekleyen, kişinin gerçek duygu ve düşüncelerine ilişkin mesajlar veren jest ve mimiklerden oluşur. Sözsüz iletişimde kendi içinde 4 gruba ayrılır; Beden ve yüz Bedensel temas Mekân kullanımı Araçlar

YAZILI İLETİŞİM Yazılı İletişim; mektuplar, raporlar, özetler, makaleler, tutanaklar, basın bildirileri, basılı notlar ve bilgisayar ağı gibi elektronik ortamla gönderilen çeşitli yazılı mesajları içerir. Yazılı iletişim, sözlü iletişime göre alıcının onu okuması, yorumlaması ve cevaplandırması nedeniyle gecikmeli olarak kurulur. Yazılı iletişim ayrıntıların önemli olduğu durumlarda tercih edilen bir iletişim biçimidir.

İLETİŞİM ŞEKİLLERİ A.Kişinin Kendisi İle İletişim ” Kişinin ihtiyaçlarının, değerlerinin, tutum, davranış ve yeteneklerinin farkına varması, düşündüklerini ve hissettiklerini kavramaya çalışması, kendisiyle geliştirdiği iç iletişimle mümkün olur”

B. Kişiler Arası İletişim “kaynağını ve hedefini insanların oluşturduğu iletişime kişilerarası iletişim denir. İletişim etkinliğinin kişiler arası iletişim sayılabilmesi için; Taraflar belli bir yakınlık içinde yüz yüze ilişki halinde olmalıdırlar. Taraflar arasında tek yönlü değil, karşılıklı mesaj alış-verişi dolayısıyla çift yönlü iletişim olmalıdır. Söz konusu mesajlar, sözlü ve sözsüz nitelikte olmalıdır.

KİŞİLERARASI İLETİŞİM Kişilerarası İletişim Yöntemlerinin Avantaj Ve Dezavantajları KİŞİLERARASI İLETİŞİM BİÇİM AVANTAJLARI DEZAVANTAJLARI Sözlü Değiştirme ve geribildirim kolaylığı Zaman ve kullanım kolaylığı Yanlışlık yapma olasılığı göreli olarak fazla Kalıcılığı yoktur. Yazılı İletişimin doğru olmasına katkı sağlar İletişimin kayıtlı olmasını ve kalıcılığını sağlar Değişim ve geribildirim yavaştır. Zaman tüketimi ve zorluğu daha fazladır.

C. Grup İletişimi Grup, ortak bir amaç için birbirini etkileyen ve birbirleriyle etkileşim halinde olan, iki veya daha fazla insan olarak tanımlanabilir. Grup İletişimini Etkileyen Faktörler Grup büyüklüğü ve statü ilişkileri: Grup büyüdükçe etkili iletişim kurmak zorlaşır. Grup yapısı: Resmi yapıda olmayan gruplar daha etkin iletişim kurarlar. Grup oluşumu: Her iki cinsiyetin bulunduğu ortamlarda diğerine göre daha etkin iletişim kurulur. Grubun fiziksel çalışma ortamı: Çalışma ortamının düzeni iletişimin etkin olmasını sağlar.

Grup iletişimi kişi-grup iletişimi Gruplar arası iletişim olmak üzere ikiye ayrılır.

D.Örgütsel İletişim Örgüt içinde ve Örgüt dışında gerçekleşen iletişimdir. E. Kitle İletişimi Toplumu bilgilendirmek, bir kurumu veya bir kişiyi övmek,suçlamak, savunmak amacıyla kurulabilir. Kitle iletişim teknolojilerindeki büyük değişim dünyayı “büyük bir köye” dönüştürmektedir.