ÖNEMLİ NİTELİKTEKİ İŞLEMLER Prof. Dr. Veliye Yanlı İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi

SerPKm.23 ve HAAŞ Tüm halka açık şirketlere uygulanır. Payları borsada işlem görenlerle sınırlandırılmamış. Halka açık anonim şirket: Payları halka arz edilmiş olan Payları halka arz edilmiş sayılan şirket Payları halka arz edilmiş sayılan AŞ * Payları borsada işlem gören şirketler * Pay sahibi sayısı 500’ü aşan şirketler

Her HAAŞ, payları borsada işlem gören şirket değildir. Ancak, şirketler, halka açık şirket statüsünü kazandıktan sonra en geç 2 yıl içinde paylarının işlem görmesi için borsaya başvurmak zorundadırlar. Aksi durumda, SPK; bu payların borsada işlem görmesi veya şirketin halka açık şirket statüsünden çıkarılması için gerekli kararları alır.

SPK, önemli nitelikte işlemleri belirlemeye yetkilidir. SerPKm.23’de gösterilen işlemler sınırlı sayıda değildir. SPK, önemli nitelikte işlemleri belirlemeye yetkilidir. Kurumsal Yönetim Tebliğ Taslağı’nda diğer bazı işlemler de gösterilmiştir.

GENEL KURUL KARARI ARANMAKTADIR. (TTK’dan farklı)

Yetersayı (nisap) GENEL KURAL: Adi yetersayı (TTKm.418) İSTİSNALAR: Esas sözleşme hükmü Oy birliğini gerektiren haller SerPKm.29 f.6’da sayılan kararlar

Önemli nitelikteki işlem Genel kurula katılan oy hakkını haiz payların 2/3’ü (toplantı yetersayısı aranmaz). Toplantıda sermayeyi temsil eden oy hakkını haiz payların en az ½’sinin hazır bulunması hâlinde, toplantıya katılan oy hakkını haiz payların çoğunluğu ile karar alınır. Esas sözleşmede daha ağır nisaplar öngörülebilir.

Oydan yoksunluk, SerPKm.29 f.6 TTKm.436 f.1’e göre taraf olan pay sahipleri, bu işlemlerin onaylanacağı genel kurul toplantılarında oy kullanamazlar.

TTKm.436 f.1’e göre; Bir hissedar, Kendisi veya yakınları Kendisi veya yakınlarının ortağı oldukları şahıs şirketleri Kendisi veya yakınlarının hâkimiyetleri altındaki sermaye şirketleri ile HAAŞ arasındaki işlemlerde taraf sayılır.

(A) AŞ (Hâkim ortak) (B) HAAŞ

(A) AŞ (her iki şirkette de ortak)) (B) HAAŞ (hâkim ortak) (C) AŞ (tek ortak)

(A) AŞ (her iki şirkette de ortak) (B) HAAŞ (hâkim ortak) (C) AŞ (hâkim ortak)

TTKm.436 f.1: HAAŞ arasındaki, kişisel nitelikte bir işe veya işleme ya da herhangi bir yargı kurumu ya da hakemdeki davaya ilişkin müzakerelerde oy kullanamaz.

SPK, bu nitelikteki işlemlerde bulunulabilmesi veya kararların alınabilmesi için uyulması zorunlu usul ve esasları belirlemeye yetkilidir. Yaptırımlar: SPK, Aykırı işlemlerin ortadan kaldırılması için karar alabilir. İdari para cezası verebilir. İptal davası açabilir.

İdari para cezası, SerPKm.103 vd. Yapılan düzenlemelere, belirlenen standart ve formlara ve Kurulca alınan genel ve özel nitelikteki kararlara aykırı hareket eden kişilere, 20.000-250.000 TL idari para cezası verilir. Ancak, yükümlülüğe aykırılık dolayısıyla menfaat temin edilmiş olması hâlinde verilecek idari para cezasının miktarı bu menfaatin iki katından az olamaz.

İptal davası, TTKm.445 vd. SPK’nın Kanun’dan doğan yetkisi (başka hallerde de iptal davası açabileceği düzenlenmiş). İptal davası TTK’ya göre açılır. Süre 3 aydır. Başlangıç tarihi?

Bağımsız denetin raporu hazırlanması ve kamuya duyurulması SPK’nın, işlemin tarafı şirketlerden bağımsız denetim raporunu isteme yetkisi bulunmaktadır.

İşleme muhalif pay sahiplerinin ayrılma hakkı Önemli nitelikteki işlemlere ilişkin genel kurul toplantılarına katılan ve olumsuz oy kullanarak muhalefet şerhini toplantı tutanağına işleten pay sahipleri paylarını halka açık ortaklığa satarak ayrılma hakkına sahiptir. Ayrılma hakkının doğmadığı haller saklıdır. Genel kurul toplantısının gündeminde, şirketten ayrılma hakkının bulunduğu hususu ve bu hakkın kullanılması durumunda payların ortaklık tarafından satın alınacağı bedel yer alır.

Genel kurul kararının tescili Tescile tabi genel kurul kararları açısından geçerlidir. Önemli nitelikteki işlemlere ilişkin genel kurul kararları, ayrılma hakkını kullanacak pay sahiplerine yapılacak ödemeler tamamlanmadan tescil edilemez.

Pay alım teklifi zorunluluğu getirilebilir Pay alım teklifi zorunluluğu getirilebilir. (Kurumsal Yönetim Tebliğ Taslağı, m.12)

TESPİTLER VE SONUÇLAR Tüm halka açık anonim şirketler için geçerli Önemli nitelikte işlemler sınırlı sayıda değil Tüm kararlar GK tarafından alınacak Özel yetersayılar öngörülmüş Oydan yoksunluk halinde işlem gerçekleşmeyebilir. Bağımsız denetim raporu hazırlanması gerekebilir. Özel durum açıklaması yapılmalıdır.

Aykırılık halinde; SPK’nın iptal davası açma yetkisi bulunmakta, fakat süre konusu sorun yaratabilir. İdari para cezası verilebilir. Muhalif pay sahibinin ayrılma hakkı bulunmaktadır. SPK, pay alım teklifi yapma zorunluluğu getirebilir.