FOTOSENTEZ

Fotosentez Nedir? Bütün enerjilerin kaynağı Güneş’tir. Hiçbir canlı Güneş’in ışık enerjisini doğrudan kullanamaz; ancak onu başka enerji şekillerine dönüştürerek Güneş’in ışık enerjisinden yararlanabilir. Klorofil gibi özel pigmentlere sahip bitkiler, algler, bakteriler Güneş enerjisini tutarak hücrelerin yararlanabileceği enerji şekline dönüştürür. Yeşil bitkilerin Güneş enerjisini kullanarak inorganik maddelerden organik besin maddesi sentezlemesi olayına fotosentez denir.

BİTKİNİN KİMYA FABRİKASI “YAPRAK” Yapraklar, görevlerine uygun özellikler taşır. Yaprağın yassı biçimi, tüm hücrelerin dış ortama yakın olmasını sağlar; böylece gaz alışverişi kolaylaşır. Yaprakların birçok gözeneğe sahip olması gaz alışverişini kolaylaştırır. Yaprakların geniş olan yüzeyleri, Güneş ışığından kaynaklanan fazla ısının atılmasını sağlar.

BİTKİNİN KİMYA FABRİKASI “YAPRAK” Yaprağın Kısımları : Yaprak sapı Yaprak kını Yaprak ayası

YAPRAK KESİTİ

BİTKİNİN KİMYA FABRİKASI “YAPRAK” Yaprak Çeşitleri Ayalarına Göre Yapraklar Basit Yaprak Bileşik Yaprak Damar Şekillerine Göre Yapraklar Tüysü damarlı El ayası damarlı Paralel damarlı

BİTKİNİN KİMYA FABRİKASI “YAPRAK” Yaprağın Görevleri : Solunum yapmak Terleme yapmak Fotosentez yapmak

FOTOSENTEZ NASIL GERÇEKLEŞİR ? Yeşil bitkiler, topraktan aldıkları madensel tuz ve suyu odun borularıyla yapraklara kadar taşır. Yapraklardaki klorofiller, Güneş ışığını emerler ve kloroplastlarda fotosentez reaksiyonları gerçekleşir. Gerçekleşen reaksiyonlar sonucunda besin (glikoz) oluşur ve oksijen açığa çıkar. Güneş Işığı Karbondioksit + Su Besin + Oksijen Klorofil

Fotosentezin Şeması

FOTOSENTEZ İÇİN GEREKLİ OLANLAR İçeride Üretilenler Enzim Klorofil Dışarıdan Alınanlar Karbondioksit Su Işık Madensel tuzlar

KLOROFİL MOLEKÜLÜ Fotosentezi gerçekleştiren molekül, klorofildir. Fotosentez mekanizması, bir klorofil molekülünün Güneş ışığını absorbe etmesiyle (emmesiyle) başlar.

FOTOSENTEZİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Çevresel Faktörler Karbondioksit miktarı Işık şiddeti Sıcaklık Mineral tuzları Genetik Faktörler Kloroplast sayısı Su miktarı Yaprak genişliği Stomaların yapısı ve sayısı Kutikula kalınlığı Enzim miktarı

FOTOSENTEZ İLE SOLUNUMUN FARKLARI Besin ve oksijen üretilir. Su ve karbondioksit kullanılır. Işık gereklidir. Işık enerjisi, kimyasal enerjiye çevrilir. Isı alan bir olaydır. SOLUNUM Besin ve oksijen tüketilir. Su ve karbondioksit açığa çıkar. Işık gerekmez. Kimyasal bağ enerjisi, ATP enerjisine çevrilir. Isı veren bir olaydır.

FOTOSENTEZİN YERYÜZÜNDEKİ HAYAT İÇİN ÖNEMİ Yaprak, çiçek, tohum, meyve gibi ölen organların yenilenmesini, Bitki kütlesinin artmasını, Hayvanlarla insanların tükettiği besin maddelerinin oluşumunu sağlar. Fotosentez yapan yeşil bitkiler; Petrol, kömür, doğal gazın kaynağını oluşturur. Kireç taşlarının yapısına dolaylı olarak katkıda bulunur. Canlıların ihtiyacı olan oksijeni üretir. Fotosentez atmosferdeki gaz oranlarının sabit kalmasını sağlar.

FOTOSENTEZ MUCİZESİ

KAYNAKÇA Özer BULUT, Davut SAĞDIÇ, Selim KORKMAZ; Lise BİYOLOJİ 3; 3. Baskı, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul-2000 Liselere Hazırlık Eliften Dergisi; Elit Yayıncılık ÖSS’ye Hazırlık Biyoloji; Fem Yayınları; İzmir-2001 Banu GÜNGÖR, Dr. İlbilge DÖKME, Salim ÜLKER, F. Nadan YILDIRAN, Dr. Raziye AYDINLI, Z. Bilge BAŞ; İlköğretim Fen Bilgisi 6 Ders Kitabı; Milli Eğitim Basımevi, İstanbul-2002

KAYNAKÇA Tematik Ansiklopedi Thema Larousse; 3. Cilt; Milliyet Yayınları; İstanbul-1993 http://www.bilgilerdunyası.com.tr http://www.harunyahya.org.tr http://www.esselam.net