BÖLÜM 2 1 BİR BÜTÇE BELİRLEMEK VE ONA BAĞLI KALMAK Nereden Başlıyorsunuz? E-Ticaret girişiminizin bütçesi, var olan şirketinizin bir uzantısı ya da yepyeni bir başlangıç olup olmadığının yanı sıra, projenin boyutuna ve kapsayacağı e-ticaret bileşenlerine göre değişiklik gösterir. Örneğin ticari ya da profesyonel bir guruba faiz bilgileri yayımlayan bir site yayına hazırlık bütçesine gereksinim duyarken, el örgüsü bebek ürünleri satan bir site, ürünlerin fotoğraflarını çekmek ve bunları işlemek için bir bütçeye gereksinim duyar.

Bütçe Oluşturmanın Avantajları 2 E-Ticaret projeniz için dışarıdaki üstlenicilerden (web mağazaları, tasarım şirketleri, programcılar ve diğerleri) fiyat teklifi isteyeceksiniz. İlk önce örnek bir bütçe oluşturmanız yararınıza olacaktır. Bu üç avantaj sağlar. Planınızı, kaynaklarınıza uygun olup olmadığını görmek için sınamanıza olanak sağlar. Bir toplantıya çantanızda projeniz ve onun genel olsaı maliyeti hakkında önceden düşünülmüş düşüncelerle gitmenizi sağlar. Fiyat tekliflerini akıllıca gözden geçirmenize olanak sağlar.

BİR WEB SİTESİ BÜTÇESİNDE BULUNANLAR 3  Site için amaçlarınız nelerdir?  Elinizde bulunan kaynaklar ve elemanlar nedir? Küçük, basit bir site mi? Kendi başına ayakta duran bir e-ticaret şirketi mi?  Bir ekip kuracak ya da bir web mağazasıyla sözleşme yapacaksanız, onlarla görüşürken iyice soruşturarak seçin.  Üzerinde çalıştıkları projeleri, bu projelerin kapsamını, kullanılabilir kaynaklarının neler olduğunu ve bu kaynaklarla neyi başardıklarını sorun.

GERÇEKÇİ BEKLENTİLER BELİRLEMEK 4 Bir site oluşturup tanıtımını yapmamak büyük olasılıkla fazla akış (ya da iş) yaratmayacağından akıllıca bir hareket olmaz. Bir site oluşturup yenilememek, bir ev kurup bakımını yapmamakla neredeyse aynı anlama gelir: zamanla herşey Dağılacaktır. Metinler eskiyecek, bağlantılar bozulacak, site eski ve yıpranmış görünecek, işlevsellik kötüye gidecektir. Bütçenizi oluştururken sürekli olan tanıtım ve bakım maliyetlerini de içermesi gerektiğini unutmayın.

MALİYETLERİ NASIL DÜŞÜK TUTABİLİRSİNİZ? 5 Metnin daha düşük maliyetli olduğunu unutmayın. Amaçlarınızı luşturun ve bunlara bağlı kalın. Proje maliyetleri için ücret tekliflerini aat başına değil sayfa başına alın. İçeriğinizi düzenleyip öncelikleri belirleyin. Hile ve curcunadan kaçının. Yönetimine hazır olmadığınız özellikleri içermeyin. Personel maliyetini düşük tutun. Özellik kaymasını önleyin. (Planda olmayan özelliklerin ortaya çıkması).

(Kendi bütçenizi planlamanızda size yardımcı olabilecek sayfa 42, şekil 2.1 deki elektronik tabloyu inceleyin.) MALİYETLERİ ETKİNLİĞE GÖRE GRUPLANDIRMAK Bir web sitesi oluşturmanın temel adımları şunlardır: Planlama Tasarım Geliştirme Dağıtım Tanıtım Bakım 6

Planlama Aşaması İçin Bütçe Oluşturmak Hem gereksinim değerlendirme hemde proje yönetimi İçin bütçe oluşturmayı unutmayın. Gereksinim değerlendirmesi, beyin fırtınası, araştırma, proje planlama ve belki bütçe oluşturma işleminin kendisini içerir. Özellikle şu etkinliklerden oluşur;  Internet nüfus hareketliliği analizi bilgilerini ve istatistiklerini, endüstri eğilimlerini ve internet üzerinde pazarlama konusundaki bilgileri araştırmak.  Hedef pazarınızı belirlemek ve müşterilerin size nasıl ulaştıklarını, şu an nasıl satın aldıkları yönünde bilgileri keşfetmek.  Rakiplerinizi, işletmelrde kullandıkları geleneksel ve çevrimiçi yöntemleri belirlemek.  Projenizin amaçlarını, ilerlemedeki olası avantaj ve riskleriyle projeyi yapmamanın avantaj ve risklerini belirlemek. 7

Proje yönetimi, yönetim kadrosunu, üstlenicileri, programları ve bütçeyi içermenin yanı sıra, toplantıları, telefon görüşmelerini, yönetici özetlerini ve sunumlarını da kapsar. Planlama aşaması süresince aşağıdaki başlıklar konusunda da plan ve bütçe oluşturmanız gerekecek: Kadro ve personel (şirket içi ya da sözleşmeli) Donanım ( sunucu olarak çalışan bilgisayarlar, personelin iş istasyonları) Bağlantı( sitenizin bir ISS bulundurma hizmeti) Yazılım(HTML editörleri, grafik programları, e-posta sistemleri, web sunucuları vb.) 8

TASARIM VE GELİŞTİRME İÇİN BÜTÇE OLUŞTURMAK Sitenin boyutunu, yapısını ve gezinti sistemini planlamak Sitenin görünümünü tasarlamak Site için bir taslak çizelgesi hazırlamak İçeriği yazmak ya da lisanslamak HTML İle kodlamak Herhangi bir grafiği ve çoklu ortam öğesini katmak(resim, video ya da sesleri lisanslamak) Komut dosyalarını programlamak Veritabanları ya da işletim sistemi için arabirimler yaratmak 9

DAĞITIM İÇİN BÜTÇE OLUŞTURMAK Site kullanıma açılmadan önce yapılacak etkinlikler şunlardır: Basım hatalarını aramak, tüm sistemlerin işlediğinden emin olmak. Pazarlama malzemelerini hazırlamak. 10

TANITIM VE BAKIM İÇİN BÜTÇE OLUŞTURMAK Hataları ve bozuk ya da eskimiş bağlantıları onarmak Müşterilerden gelen yorumları yanıtlamak İçeriği güncellemek ve ürün satırlarına eklemeler yapmak Var olan pazarlama malzemelerini web adresinizi içerecek ve e-ticaret girişiminizi tanıtacak biçimde yeniden basmak Başka sitelerle karşılıklı bağlantı değiştirmek için ortaklıklar yapmak Çevrimiçinin yanı sıra geleneksel basın yoluyla reklam yapmak Arama motorları ve dizinlerde listelemeleri başlatmak ve izlemek 11

MALİYETLERİ TÜRE GÖRE GRUPLANDIRMAK Şekil 2.1’ de gösterilen örnek bütçe, maliyetleri türlerine ya da kategorilerine göre sütunlar halinde gruplandırıyor. Öğeler; Saatler, Ücret/saat, sabit maliyet, toplam maliyet, notlar 12

E-TİCARET GELİR MODELLERİ Ürün Satışları Reklam Satışları Ücretli sponsorluk; Belirli bir siteyle ilişkilendirilme ayrıcalığı bir reklamcıyı siteye destekçi olmaya zorlayabilir. Sitenin ziyaretçi akışı ve kullanıcının site algısı önem kazanmaktadır. Ücretli yerleştirme; Şirketler ürün ya da markalarını gerçekten önemli yerlerde göstermek için ödeme yaparlar. Örneğin bir oyun sitesinde, otunun resimlerinde belirli ürünlerin resimleri görünür(bir araba türü, bir otel adı gibi.) 13

Abonelik modeli; Kullanıcıların, gazete gibi günlük ya da haftalık ulaştırılan bilgi için ödeme yaptığı sistem. Hizmetler için ücret; Ücret karşılığı danışmanlık hizmeti sunulması gibi. Lisanslamak; Yazılım, kod, hizmetler, resimler, müzik, video vb. Bağlı kuruluş ve bağlantı programları; bir şirketin ürünlerini diğer şirketler üzerinden satmak için bir sistem kurmasını içerir.Örneğin, büyük çevrimiçi kitapçıların, kitapları kendileri aracılığıyla satmaları için diğer küçük siteleri özendirmesi. Her satış için telif ücreti, prim ya da komisyon alır. 14