K İ MYAGER BAKI Ş I İ LE TEKNOLOJ İ N İ N K İ LOMETRE TA Ş LARI III. SAĞLIK VE TIP Kimya bize daha uzun, mutlu ve sağlıklı yaşam olanağı sunan sağlık ve tıp alanında birçok hayat kurtarıcı atılımlara katkı sağlamaktadır. İnsan tarihinin çok uzun süresi boyunca, tıp ve sağlık hizmetleri ilkel idi. İnsanlar hasta olduğunda ya da yaralandığında, doktorlar hastaları rahat ettirmek ve temiz tutmaktan biraz fazlasını yapabiliyordu. Son yüz yılda doktorların hastalıklara çare bulması, yaraları onarması ve sağlık problemlerini oluşmadan önleyebilmeleri aracılığıyla hastaların iyileştirilmesi ile bu yol geliştirilmiştir. Azimli kimyager ve kimya mühendisleri değişik farmasötik gelişmeleri, yeni tıbbi aletlerin oluşturulması ve rafinaj tanı prosedürleri aracılığıyla modern ilaçların bulunmasına yardımcı olmaktadırlar. Milyonlarca insanın yaşamı sağlık ve tıbbi yeniliklerin kimya aracılığıyla gelişimi ile kurtarılmakta ve geliştirilmektedir. III.1. Ağrı ve İltihap Yönetimi Morfin Aspirin Kortizon III.2. Psikoterapik Ajanlar Klorpromazin Trisiklik antidepresanlar Benzodiazepinler III.3. Hormonlar ve Hormon Düzenleyiciler İnsülin Testoreston Progesteronlar, östrojenler ve doğum kontrol hapları III.4. Gastro-intestinal Ajanlar Ülser tedavi gelişimi III.5. Tıbbi Testler ve Hastalık Teşhisleri Tıbbi görüntüleme teknolojileri Tıbbi izotoplar Kimyasal tahlillerin gelişimi İnsan görüntüleme gelişimi III.6. Anti-infektif İlaçlar Salvarsan ve Prontosil Penisilin Zidovudine (AZT) III.7. Kardiyovasküler Yönetim Kalp atış düzenleme Kalp kusur tedavisi Kan pıhtılaşma etkisi Kan kolestrol düzey kontrolü III.8. Kanser Kemoterapisi Kanser kemoterapi gelişimi Sitotoksik ilaçlar Tamoksifen III.9. Gelişmiş Sağlık Malzemeleri Yapay uzuvlar ve tıbbi aletler Tıbbi araçlar Dezenfektanlar ve beyazlatıcılar

III. SAĞLIK VE TIPTA TEKNOLOJİN İ N KİLOMETRE TAŞLARI Kronoloji 1899 İltihap ve şişlik bağlantılı ağrı ile mücadele için aspirin üretildi Salvarsan ilk önemli kemoterapötik ajandır İnsülin diyabet ile ilgili olan yüksek kan şekerini düşürmek için kullanılır Morfinin kimyasal yapısı belirlendi İdrardaki östrajeni saptamak için gebelik testi geliştirildi Prontozil öldürücü streptokok enfeksiyonlarını tedavi eder Azotlu hardallar kanser kemoterapisi çağını başlattı Penisilin enfeksiyonlarla mücadele eder ve antibiyotik tedavisinin başlangıcını yapar Digoksin tromboz ile ilgili hastalıkların (kan pıhtısı oluşumu) tedavisi için uygun bulundu Klorpromazin modern antipsikotik tedaviyi başlatır Enovid üretildi ve ağızdan alınan doğum kontrol hapı olarak piyasaya giriş yaptı Bitkisel sitotoksik ilaçlar kanser ile mücadele için kullanılır Tagamet mide ülserleri tedavisi süresince midedeki asit salgısını önler Tamoxifen kanser kemoterapisinde hormon önleyicisi olarak tanıtıldı Zidovudine (AZT) FDA tarafından HIV enfeksiyonu için kabul edildi. Paul Ehrlich, Salvarsan’ ın yaratıcısı Frederick Banting ve Charles H. Best insülini ilk kez ekstrakte edenler Prontosil Alexander Fleming’ in cam pencere üzerindeki resmi Penisilinin hareket mekanizması ENOVID Bir sitotoksik ilaç olan Taxol’ un kimyasal yapısı Mide ülseri Meme kanseri ile mücadeleyi temsilen pembe band, AIDS’ e karşı mücadeleyi temsilen kırmızı band Aspirin, şimdiye kadar üretilen ilk hap (1900) Morfinin kimyasal yapısı Gebelik testi