Parasal konular Banka işlemleri Para transferi Kredi kartları Tavsiyeler PDO II
Banka İşlemleri Çek hesabı, Vadesiz banka hesabı Online Bankacılık Automated Teller Machines (ATM) – komisyon alınır Çek yazma (Günlük harcamalar, fatura ödeme, vs. için kullanabilirsiniz) Ödemeler: Money Orders, Bank drafts Refer to: http://educationusa.state.gov/predeparture/planning/checklist.htm PDO II
ABD’ye Para Transferi SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication): Online döviz transferi Hızlı ancak pahalı Para Transferi için: Bankanın isim ve adresi Hesap numarası ABA numarası: XXXX-XXXX-X (9 haneli) PDO II
ABD’ye Para Transferi Money Order (isime havale) Bu işareti gördüğünüz yerlerden para yollayabilir, yollatabilir ve paranızı alabilirsiniz Bank Draft (Bir seferlik çek) Bankadan alıp postalar ya da elden verirsiniz PDO II
Kredi Kartları ABD’de Türk kartlarınızı kullanabilirsiniz “Credit” or “Debit”? Dikkatli olunuz; kimlik sorulmaz, karta bakılmaz İlk gittiğinizde kredi kartı alamazsınız: ABD’de kredi geçmişiniz yoktur PDO II
Parasal konular – Aklınızda bulunsun Mesafeler uzun olabilir; kampüsteki bankayı tercih edin Bozuk paraların özel isimleri vardır: 25 sent = “quarter” 10 sent = “dime” 5 sent = “nickel” 1 sent = “penny” Her zaman bahşiş verilir: Restoran (kredi kartına eklenebilir), taksi %10-15 Taşıyıcıya bavul başına $1 Zor durumda kaldığınızda danışmanınızla konuşun! Bazı okullarda yabancı öğrencilere kısa süreli borç/kredi verilir PDO II
Günlük Hayat : Pratik Bilgiler Çamaşır yıkama Alışveriş Tavsiyeler İletişim Yerel ulaşım Araba alma PDO II
Çamaşır yıkama “To do your laundry” “Laundromat” – bina içerisinde ya da yakında olmalı Çeyreklik ile çalışan çamaşır ve kurutma makineleri olur 30-40 dk sürer 2 saat değil! Makinalar 3- 4 quarter ile çalışır Kendi deterjan ve yumuşatıcınızı kullanacaksınız Renkliler ile beyazları ayırın! Kurutma makinesinin filtresini silip öyle kullanın PDO II
Alışveriş Shopping Malls (çok katlı alışveriş merkezi, kapalı) Strip malls (yanyana dizili dükkanlar, açık hava) Chain stores (dükkan zincirleri-indirimler, çeşitlilik) Department stores (ör. Çarşı mağazası güvenilir, daha pahalı) Boutiques (öğrenci işi değildir , ama indirim olabilir) Yerel dükkanlar (sezonluk indirimler, sıcak ortam) Thrift shops (ikinci el mallar- bakım ve ucuz olur) Online shopping (www.pricegrabber.com , etc.) PDO II
Alışveriş.. Tavsiyeler Etiket fiyatlarına vergi dahil edilmez, kasada hesaplanır! Fiyatlar değişir Dükkandan dükkana Sezondan sezona – indirimleri takip edin Kupon kullanın – son kullanma tarihlerine dikkat edin Her zaman fiş alın, dükkanın para iadesi ve değiştirme politikalarını öğrenin Amerika’da para iadesi neredeyse her zaman her yerde ve her durumda alınır PDO II
İletişim Cep telefonu (“plan” denilen anlaşmaya göre fiyatlar ÇOK değişir!) Paralı telefonlar (dışarıda, kamu alanlarında bulunur) “Landline”/ev telefonları (internet için gereklidir) Calling cards / Telefon kartları (çeşitli dükkanlarda) – Kontör “Yellow Pages” / Telefon rehberi - kullanışlıdır Panolar (yerel dükkanlar, üniversitede) Email – Öğretim üyeleri ile bile kullanılır PDO II
Yerel ulaşım Metrolar/ Trenler- haftalik ya da aylik toplu bilet alnız Bisiklet- birçok eyalette kullanılır Kask takmak zorunludur Otobüs- sınırlı sayıda, sınırlı durak olabilir, ancak ucuzdur Taxi / “cab”- daha pahalı, hızlı ve güvenli, %10-15 bahşiş!! Amerika’da otostop çekmeyiniz! PDO II
Araba alma Geçerli ehliyet Yol kurallarına uyun! – levhalar, hız sınırları, güvenlik Yasal konular, sigorta Tamirat – çok pahalıdır Araba bulmak için bakabileceğiniz yerler.. Yerel gazete kampüs gazetesi kampüs duyuru panoları elektronik duyuru panoları Yabancı öğrenci ofisi PDO II
Akademik Konular Üniversitedeki birimler Kimler hangi durumlarda size yardımcı olacak? Öğrenin Akademik takvim farklı olabilir, okulun ajandası kullanışlı olacaktır Derslere kayıt erken yapılmalısınız, yoksa istediğiniz dersleri alamayabilirsiniz! Akademik danışmanınızdan memnun değilseniz? Öğretimde öğrenciler aktiftir Öğretim üyeleri ile öğrenciler sık iletişim kurar, ilişkiler daha çok meslektaş ilişkisi gibi olur Performans ve değerlendirme sınıf içinde aktif olmaya ve ödevlere dayalıdır, iş yükü çok olabilir PDO II
Akademik Hayat Çalışma Teknikleri Kütüphane vb. imkanları kullanın Zaman yönetimi çok önemli!!! Kütüphane vb. imkanları kullanın İnternet erişimi bütün kampuslerde her yerde olur Kitap ve ders malzemeleri pahalı olabilir 2. el alabilirsiniz: www.half.com Tatiller Akademik dürüstlük çok önemlidir: plagiarism (intihal) ve kopya çekme okuldan atılma sebebidir PDO II
Kültür ve Adapte olma Kültürü Anlama Kültürlerarası Başarılı İletişim Kurma Kültürel Farklılıklar Kültürel Çatışmalar Tavsiyeler Kültür Şoku PDO II
Kültür “Bir halkın öğrenme yoluyla bir nesilden diğerine aktardığı hayat biçimi” PDO II
Kültürü Anlama İkincil kültürden nasıl etkileneceksiniz? İkincil kültürü anlamaya çalışırken genellemeler yapmak normaldir Steryotip yapmamaya çalışın Kendinize sorun: “Bu mantıklı bir genelleme mi yoksa steryotip mi yapıyorum?” PDO II
Kültürü anlama Bilmek: Ne yapıyorlar? Anlamak: Neden öyle yapıyorlar? PDO II
Kültürler arası başarılı iletişim kurma PDO II
Buzdağı benzetmesi İnançlar, tutumlar Değerler, düşünme şekilleri Davranışlar İnançlar, tutumlar Değerler, düşünme şekilleri ve dünya görüşleri PDO II
Kültürel Değerler ve Farklılıklar “To Do” kültürleri Kazanılmış Statü Bireysel başarı Bireysel davranış Eşitlik Çekirdek aile Kendi kendine yetme Bağımsızlık Bireysel rekabet Bireyselcilik Suçluluk duyma Gelecek Sınıflar arası geçiş “To Be” kültürleri Yüklenmiş Statü Bağlantılar İstikrar Eşitsizlik Sülale Başkalarına güvenme/Dayanışma Başkalarına bağımlı olma Birlikte çalışma Kolektivizm Utanç, Ayıp duygusu Geçmiş, miras Kesin sınıflar PDO II
Sözsüz İletişim Mesaj yollarız, anlam değil Birşey söylediğinde anlaşılmayabilir “To Do” kültürlerinde insanlar kelimelere odaklanırlar “To Be” kültürlerinde insanlar bütün duyularını kullanırlar : yüzyüze etkileşim “To Do” kültürlerinde insanlar gördüklerine inanırlar – yazılı sözcükler önemlidir “To Be” kültürlerinde : Temas ve sosyal mesafe anlayışı farklıdır PDO II
Kültürler çatıştığında.. PDO II
Kültürler çatıştığında.. Söz konusu olan, farklı davranışlar değil, farklı değerler, inançlar, tutumlar, düşünme şekilleri ve dünya görüşlerinin çatışmasıdır PDO II
Unutmayın ki... Herşey kültürle ilgili değildir, karşılaştığınız her davranışın sebebi kültürel olmayabilir! İnsanların aynı şekilde davranışlar sergilemeleri aynı değer, düşünce sistemi ve dünya görüşlerine sahip olduğu anlamına gelmez! İlk adımı sizin atmanız gerekebilir Sizi tanıyanlar sizin üzerinizden Türkler hakkında fikir edineceklerdir PDO II
Size yardımcı olacak bir beceri: Gerçekçi Kültürel Empati Realistic Cultural Empathy PDO II
Gerçekçi Kültürel Empati ... Acıma Katılma, onaylama Kendini özdeşleştirme DEĞİLDİR! PDO II
Gerçekçi Kültürel Empati Bu beceriyi geliştirirseniz: İnsanlardan gerçekçi beklentileriniz olur Daha kolay uyum sağlarsınız O kadar hayal kırıklığı, kafa karışıklığı, sıkıntı yaşamazsınız İnsanlarla ilişkilerinizde daha başarılı olursunuz Daha çok şey öğrenirsiniz Kendinize ve ülkenize daha faydalı olursunuz! PDO II
Kültür şoku İnsanın yepyeni bir ortama gitmesinden kaynaklanan kaygı Bana olmaz demeyin, olacak! Geçmeyecek gibi gelse de geçecek! PDO II
Kültür Şoku belirtileri Sıla özlemi – ailenizi ve arkadaşlarınızı, eski düzeninizi özlersiniz, sık sık ağlayabilirsiniz Bağımlılık – başka Türklere ve danışmanınıza bağımlı hale gelebilirsiniz Kendine güven eksikliği – kimsenin sizi anlamadıgını düşünebilirsiniz Sinirlilik – küçük olaylar sizi çok kızdırabilir PDO II
Kültür Şokunun 4 aşaması Balayı dönemi – herşey yeni ve heyecanlı gelecek, çok meşgul olacaksınız Sinirlilik – tatilde olmadığınızın farkına varıp Amerikalılara ve etrafınıza karşı sinirli olabilirsiniz Anlama, kabullenme ve alışma– yeni ortamınızı anlamaya başlayacak, daha az gergin olacaksınız Kabullenme ve entegrasyon – Okulunuza ve ortamınıza alışıp kendinizi evinizde hissedeceksiniz PDO II
Kültürel değerler şoku Bizim kültürümüzde kabul edilemeyecek olaylarla karşılaşabilirsiniz Etrafınızda sizi şaşırtan şeyler arayın Esnek, rahat, saygılı ve açık görüşlü olmaya çalışın Etrafınızdaki kültürel çeşitliliğin tadını çıkarmaya çalışın Sizinle kültürel ortak noktları olan, bir süredir ABD’de yaşayan başka insanlarla kültürel değerler şokunun atlatılması konusunda konuşun PDO II
Kültür Şoku.. Neler yapılabilir? Gitmeden önce sizi nelerin beklediğini öğrenin. ABD ile ilgili kitap ve dergiler okuyun Sağlıklı beslenin, iyi uyuyun, kendinize iyi bakın Stres ve gerginlikten kurtulmak için hareket edin, dışarıda aktivitelere katılın Aile ve dostlarınızla iletişim kurun, yeni tecrübelerinizi paylaşın Rahatlamak, dinlenmek için kendinize zaman ayırın, müzik dinleyin, kitap okuyun Espiri anlayışınızı kaybetmeyin; hatalarınıza gülün! PDO II
Amerika’da Sosyalleşme Amerika’da Eğlence Din ve Politika Sık Karşılaşacağınız Sorular Ayrımcılık Tavsiyeler PDO II
Amerika’da sosyalleşme Arkadaş edinme Spor Faaliyetleri Gönüllü çalışmaları/okul sunumları Etrafınızdaki zengin kültürleri tanıyın Hobi geliştirin Sanat, spor ya da yemek pişirme dersi alın Kendi kulübünüzü kurun PDO II
İkili ilişkiler Erkekler ve kadınlar yalnızca arkadaş da olabilir! Çıkma teklif etme – hem kadınlar hem erkekler Farklı insanlarla gezmek normal karşılanır “Being exclusive”: Bizim kullandığımız anlamıyla çıkmak ortak verilen bir kararla olur PDO II
Amerika’da eğlence Tiyatro, sinema Haftalık programlar için gazete ve websitelerine bakın: Tiyatro, sinema Müzeler (bazı gün ve saatlerde ücretsiz ya da indirimlidir) Maç izleme (biletlerinizi önceden alın) Bir parti ya da davete gittiğinizde mutlaka ev sahibine teşekkür etmek için küçük bir hediye götürün Sonrasında teşekkür notu yollayın PDO II
Din ve politika İçinde bulunduğunuz ortam ile ilgili hislerinize kulak verin İnsanlar size görüş ve inançlarınızı sorabilir Araştırmış olun Nazik olun Hiçbir varsayımda bulunmayın PDO II
Sık karşılaşacağınız sorular Araştırma yapın Soğukkanlı ve sabırlı olun Konular: Türkiye’nin yeri, özellikleri Ermeni, Kürt, Kıbrıs meseleleri Sosyal hayat, kadın hakları Avrupa Birliğine üyelik Müslümanlık “We agree to disagree ” PDO II
Ayrımcılık Herşeye rağmen hala vardır “tire” li Amerikalılar: “African-American”, “Chinese-American”, etc. Amerikan toplumu: Salata mı, mozaik mi? PDO II
Eğer birisinin size önyargılı yaklaştığını düşünürseniz.. Kendinize sorun: “Bu insan NEDEN bunu demiş olabilir?” Kültürel anlama özürlü insanlar olabilir – genelleme yapmayın. Bilin ki Amerikalılar genel olarak nazik davranmaya çalışırlar Amerikalılar öğrenmeye meraklıdır, sormak isterler Hislerinizle hareket edin ve soğukkanlı olun Siz Türkiye’yi temsil ediyorsunuz! PDO II
Amerika’da neler yapmalı, yapmamalı Amerika’da nelere şaşıracaksınız? Faydalı website adresleri PDO II
Amerika’da neler yapmalı, yapmamalı Aksi belirtilmediği takdirde ASLA sigara içmeyin Kesinlikle yere çöp atmayın Amerikan espiri tarzını ve takılmaları saygısızlık değil dost canlısı bir yaklaşım olark algılayın Sabırlı ve esnek olun Dakik olun Sadece ev-okul üzerine kurulu bir hayatınız olmasın İngilizcenizi ve ufkunuzu geliştirin, genişletin PDO II
Amerika’da nelere şaşıracaksınız? Amerikalıların tutuculuklarına ve dinDARlıklarına Yemek porsiyonlarının büyüklüğüne Sinemada ara olmamasına How are you? dendiğinde yalnizca “Merhaba” anlamına geldiğine Musluktan su içildiğine “No, thanks” dediğinizde ısrar edilmemesine Türk yemek ve müziklerini, nazar boncuklarını ne kadar sevdiklerine PDO II
Amerika’da başka nelere şaşıracaksınız? Kahve falı bakarken birkaç genel tahmin ile insanların size nasil hayran kaldığına Türkiye’yi her yerde anlatmak istemenize Ülkenizi ne kadar çok sevdiğinize Bu tecrübede en çok tanıdığınız, anlamaya başladığınız, hakkında en çok şey öğrendiğiniz şeyin KENDİNİZ olduğuna! PDO II
Faydalı website adresleri www.edupass.org www.new2usa.com exchanges.state.gov/education/educationusa www.InternationalStudentGuidetotheUSA.com www.AmericanGraduateEducation.com www.sparknotes.com/college/life/ Educationusa.state.gov PDO II
İyi şanslar! PDO II
E-posta: advising@tr.net Soru - Cevap Meltem BİLİKMEN E-posta: advising@tr.net Telefon: 0312 428 48 24 / 0312 4271360 www.fulbright.org.tr PDO II