YÖNETİM İŞLEVLERİ: DENETLEME RAQİF QASIMOV

DENETLEME “Örgüt amaçlarını gerçekleştirme düzeyinin belirlenmesidir”. Planlama, organize etme ve yürütme işlevlerinin; işletmenin amaçlarını gerçekleştirip gerçekleştirmediği veya sonuçlara henüz erişilmemiş ise, yapılanların işletmeyi doğru amaçlara eriştirip eriştiremeyeceği DENETLEME işlevi sonucunda ortaya çıkar.

DENETLEME Elbette yönetimin görevi denetlemenin yapılmasıyla sona ermez. Eğer denetleme süreci sonucunda örgütün amaçlarını gerçekleştiremediği belirlenirse ne olacaktır? Zaten denetlemenin esas önemi bu noktada ortaya çıkmaktadır. Denetleme, yöneticiye aynı zamanda hangi süreçlerin, hangi işlerin veya işlemlerin örgütün amacına ulaşmasını engellediğini veya geciktirdiğini de ortaya çıkarmaktadır. Yani bir geribildirim (geribesleme) imkanı da sunmaktadır. YÖNETİM DÖNGÜSEL BİR SÜREÇTİR.

DENETİMİN ÖRGÜTE SAĞLADIĞI YARARLAR: Denetim sayesinde hedeflenen performans noktalarının gerçekleşmesi kabul edilebilir sınırlar içinde tutulur. Örneğin, pazar payının bir yıl içinde % 5’ten % 7’ye çıkarılması hedeflendiğinde bu hedefe ulaşılıp ulaşılmadığı ancak denetim sayesinde belirlenebilir. Denetim sayesinde arzulanan (hedeflenen) performans ile gerçekleşen performans arasındaki açık belirlenir, bu açığın kapatılması için neler yapılması gerektiği sorgulanır. Denetleme sayesinde örgütün kendini düzeltmesi ve yenilemesi gereken alanları tespit edilir, örgütün amaçlarından uzaklaşması engellenir.

DENETİM TÜRLERİ Bazı Denetim Türleri Fiziksel Kaynakların Denetimi —stok yönetimi, kalite kontrol, demirbaş denetimi, gibi… İnsan Kaynaklarının Denetimi—seçme ve yerleştirme, eğitim geliştirme, performans değerleme, ödemeler. Bilgi Kaynakları Denetimi—satışlar ve pazara ilişkin tahminler, çevre analizleri, halkla ilişkiler. Finansal Kaynakların Denetimi—fon yönetimi ve nakit akışı, tahsilatlar, ödemeler. Nitel Denetim- Kararların kalitesi, yönetimin vizyonerliği.

ETKİN BİR DENETİM SİSTEMİNDE OLMASI GEREKEN ÖZELLİKLER : Denetim sistemi ekonomik olmalıdır; Denetim sistemi hedeflerle uyumlu olmalıdır; Denetim sistemi bilgiyi zamanında sağlamalıdır; Denetim sistemi işletmenin gidişatı hakkında belli sayısal bilgileri içermelidir; Denetim sistemi basit olmalıdır.

Denetim Sürecinin Aşamaları 1 Performansı Ölç 2 3 4 Performansı Standartlarla Karşılaştır Düzeltici Eylemler Yap Standart Oluştur Uygulamaya Amaç ve Standartları Değiştir Sapmaları Düzelt Devam

DENETİME DİRENÇ: İşletmelerde değişik nedenlere bağlı olarak yapılan denetim faaliyetlerine karşı bir direnç oluşabilir. Yöneticiler denetimlerini yaparken bu direnç noktalarını hesaba katmak ve aşmak zorundadırlar. Denetime direncin temel gerekçeleri şunlardır: Aşırı denetim Çalışanların davranışları ve işlerine ilişkin çok ayrıntılı denetim yapılması ve çalışanların bu denetim girişimlerini anlamsız bulması. Başarısızlığın sergilenmesi Bazı çalışanlar performanslarının düşük olduğunun farkındadırlar ve bunun ortaya çıkmasını istemezler.

Denetime direnç iyi düzenlenmiş bir denetim süreci ve etkin olarak işleyen bir iletişim ağı ile aşılabilir. Çalışanlar denetimin kendilerini cezalandırmak amacıyla değil, işletmenin performansını artırmak amacıyla yapıldığına inandırılmalıdır. Çalışanlar denetim sistemi hakkında bilgilendirilmeli, hangi işleri yapmaları veya yapmamaları durumunda performansın artacağı konusunda, yani kendilerinden ne beklendiği konusunda bilgilendirilmelidirler. Denetim ile örgütün hedefleri ve standartları arasında uyum olmalı, gereksiz alanlar ve ayrıntılara ilişkin denetimler yaparak örgütün zamanı ve enerjisi israf edilmemelidir. Aşırı denetimden kaçınılmalıdır. Çalışanlar denetim sürecinde katılmalı, denetim süreci sonrası edinilen verilere çalışanlarla paylaşılmalıdır.

DENETİM İÇİN BİLGİ Denetimin başarılı bir şekilde yapılabilmesi için yöneticiler değişik denetim alanlarına ilişkin geçerli ve güvenilir bilgilere ihtiyaç duyulur. Bu bilgiler olmadan örgütün performansını sürekli olarak iyileştirme konusunda çok az şansı olacaktır. İşte bu geçerli, güvenilir bilgileri zamanında elde edebilmek için her örgütün kendine has bilgi edinme sistemleri olduğu görülmektedir. Bunlara Yönetim Bilgi Sistemleri (YBS) Management Information Systems).

Geriyönelik kontrol teknikleri İleriyönelik kontrol teknikleri DENETLEME ŞEKİLLERİ Geriyönelik kontrol teknikleri Geleneksel;Çıktı bazında kontrol İleriyönelik kontrol teknikleri Girdi bazında kontrol Eşzamanlı kontrol teknikleri Çağdaş;Üretim süreçleri esnasında kontrol

İşletmenin Finansal Durumunun Kontrolu İşletmenin mevcut durumunu finansal açıdan gösteren üç temel tablo; BİLANÇO, belirli bir tarih itibarı ile firmanın varlıklarının ve yükümlülüklerinin parasal değerini gösteren finansal bir tablodur. GELİR TABLOSU, kâr zarar tablosu olarak da adlandırılmaktadır ve firmanın belli bir dönemdeki gelirlerini, giderlerini ve bunların arasındaki farkı kâr veya zarar olarak gösteren finansal bir tablodur. NAKİT AKIM TABLOSU, belli bir zaman diliminde, işletmenin yatırım, üretim ve finansman (kaynak temini) faaliyetlerinin yarattığı nakit giriş ve çıkışlarını gösterir.

TEŞEKKÜRLER….