RİSK GRUPLARI Yalnız çocuklar Travmaya maruz kalmış çocuklar Yalnız kadınlar Fiziksel-psikolojik engeli olanlar Yalnız yaşlılar Destekten yoksun aile reisleri Şiddet kurbanları

KİLİT NOKTALARI Risk gruplarını saptamalı (Form 001) Risk gruplarının sorunlarını saptamalı Sunulacak hizmet toplum tabanlı olmalı Riskli grupların kendi kapasitelerini geliştirmeye yönelik olmalı Risk grupları izole edilmemeli

TARAMALAR En kısa sürede acil yardıma gereksinmesi olanlar belirlenmeli Yalnız çocuklar, hasta ve malnütrisyonlular, şiddet kurbanları, özürlüler İzlemeye alınacaklar saptanmalı tek ebeveynli aileler, yalnız kadınlar, yaşlılar, rehabilitasyon gereksinmesi olanlar

YARDIMLAR Günlük temel gıda Giysi Barınma Özel tıbbi bakım Yaşlılara, malnütrisyonlu bebeklere, gebelere, emzikli annelere özel diyet Hastaların, yaşlıların, sakatların nakledilmesi Kimsesiz çocukların bakımı

Aile bakımının avantajları: AİLE TABANLI BAKIM Özel gereksinmesi olanlar olabildiğince kendi aileleri içinde bakılmalı Yalnız olan özürlü, yaşlı, kronik hasta ve çocuklara koruyucu aile sağlanmalı Aile bakımının avantajları: sürekli bireysel özen, kültürel uygunluk, sosyal entegrasyona yardımcı, dışa bağımlı değil

KURUM BAKIMI Yalnız yaşlılar, özürlüler v.b. aile desteğinden yoksun kişilere sağlanmalı. 1. Aileler biraraya gelebiliyor mu? 2. Bu kişilere kendi evlerinde bakılabiliyor mu? 3. Koruyucu aile sağlanabiliyor mu?

YALNIZ ÇOCUKLARA YAKLAŞIM YALNIZ ÇOCUK: Ailesinden ayrı düşmüş çocuk demektir. Yalnız çocuklar belirlenmeli Sağlık taramasından geçirilmeli Her çocuğun dosyası olmalı Toplum tabanlı bir bakım sağlanmalı Çocuğun bakımını üstlenenler denetlenmeli Aile bulunmaya çalışılmalı

ÇOCUKLARIN PSİKOLOJİK GEREKSİNMELERİ Bakımın sürekliliği İlişkilerin devam etmesi Sosyal ilişkilerde süreklilik Bireysel sorunlarda özel yardım Yalnız çocukların korunması Toplumsal ve kültürel bağların korunması Yeni doğan döneminde süt annelik

ŞU SORULARI YANITLAYIN Risk altındaki kadınların gereksinmelerini belirlemeye yönelik hangi adımlar atıldı? Kadınları cinsel tacizden korumak için hangi önlemler alındı? Bu kadınlar genel yardım hizmetlerinden yararlanıyor mu?

DESTEKTEN YOKSUN AİLE REİSLERİ Ne tür sorunlarla karşılaşılıyor? Yardımcı olabilecek arkadaş-akraba var mı? Kayıp aile bireylerini araştırmak için bilgileri var mı? Beslenme, giysi gereksinmeleri Anne/baba çocuklara bakabilecek durumda mı? Hasta, aşılanmamış çocuk, emzikli veya gebe kadın var mı?

YAŞLILARA YAKLAŞIM Toplumsal rolleri Yalnız yaşlıların belirlenmesi , desteklenmesi Toplum tabanlı destek Kurum bakımı Yardım dağıtımı

ENGELLİLERE YAKLAŞIM Olabildiğince erken evrede engelli kişilerin belirlenmesi Yardımlardan pay almaları Sosyal - toplumsal bütünleşme Tıbbi yardım Kendi kendine yetme Rehabilitasyon

ŞU SORULARI YANITLAYIN Özürlü kişi sayısı ve türleri Özel hizmete gereksinmesi olanlar Özür olağandışı durumla ilgili mi? Tıbbi bakım ve rehabilitasyon hizmetleri sunacak kuruluş var mı? Varsa özürlüler bunlara ulaşabiliyor mu? Sakatlıklara engel olmak için bağışıklama, gıda yardımı v.b. önlemler

OLAĞANDIŞI DURUM NEDİR? STRES, KİŞİSEL YARALANMA, FİZİKSEL HASAR VE GENİŞ ÇAPLI EKONOMİK YIKIMA NEDEN OLAN ÇEVRESEL ETKİLERE VEYA SİLAHLI ÇATIŞMALARA OLAĞANDIŞI DURUM- AFET- FELAKET ADI VERİLİR.

OLAĞANDIŞI DURUMLARIN SINIFLANDIRILMASI (I) I. DOĞAL AFETLER Deprem, sel baskını, kuraklık, kasırga II. İNSAN ELİYLE YAPILAN FELAKETLER 1. Silahlı çatışmalar, iç savaşlar 2. Teknolojik felaketler Bopal v.b. 3. İnsan yerleşim alanlarında oluşan afetler Kentsel bölge yangınları

OLAĞANDIŞI DURUMLARIN SINIFLANDIRILMASI (II) I. HIZLA OLUŞAN KATALİSMİK FELAKETLER: Deprem, sel baskını, hortum II. YAVAŞ OLUŞAN UZUN SÜRELİ FELAKETLER: Kuraklık, kıtlık, epidemiler, savaşlar

AFETZEDE/FELAKETZEDE: Felaketten etkilenen kişiye denir. ÖNEMLİ TERİMLER AFETZEDE/FELAKETZEDE: Felaketten etkilenen kişiye denir. YERİNDEN OLMUŞ KİŞİ: Kuraklık, kıtlık v.b. nedenlerle evini, toprağını terketmek zorunda kalan kişilere denir.

MÜLTECİ Irk, din, ulus, belli bir sosyal veya politik grubun üyesi olmak v.b. nedenlerle zulüm ve baskı görme korkusu olan ve bu nedenlerle ülkesinin dışında bulunan, ya da herhangibir ulustan olmamakla birlikte bu tür nedenlerle doğal olarak yaşamakta olduğu ülkenin dışında bulunan, bu korkuyu yenemeyen ve geri dönmek istemeyen insanlara denir. Dünya Kiliseler Konseyi: sistemik ekonomik yoksunluk Afrika Birliği Örgütü: dışardan gelen saldırganlık ve işgal MÜLTECİ

ÖNEMLİ TERİMLER FELAKETTEN KORUNMA: Doğal olayları ve etkilerini elimine etmek ya da bunlardan kaçınmaktır. FELAKETİN ETKİLERİNİ HAFİFLETME: İnsanların ve mal varlıklarının doğal nedenlerle uğradığı zararın azaltılması için atılan adımlardır. (Afete dirençli bina yapımı) FELAKETE HAZIRLIKLI OLMA: Afet sonrasında çabuk ve düzenli atılacak adımlarla afetin etkilerini sınırlamayı hedefler. Malzeme depolanması, acil durum hareket planları, el kitapları, kritik noktaların güçlendirilmesi v.b.

ÖNEMLİ TERİMLER RİSK:Zarar verecek olayların oluşma olasılığının göreceli derecesine denir. ETKİLENEBİLİRLİK: İnsan yerleşim alanlarının, binaların, tarım alanlarının, insan sağlığının afet anında zarardan etkilenme koşullarına denir. İKİNCİL TEHLİKELER: Daha büyük ve güçlü bir olayın sonucu olarak ortaya çıkan toprak kayması, erozyon v.b. zararlardır. YARDIM SEKTÖRLERİ: Birincil Sektörler: Sağlık, konut, ziraat, ekonomi İkincil sektörler: Kentsel yerleşim, ulaşım

FELAKETLERE HAZIRLIKLI OLMAK Son 30 yılda afetlerin yol açtığı ekonomik zarar 3 kat arttı. Afetlerin global maliyeti 1960’larda 40 milyar dolar 1980’lerde 120 milyar dolar Doğal afetlere bağlı ulusal gelir kaybı gelişmekte olan ülkelerde 20 kat daha fazla Doğal afetler her 10 yılda 1 milyondan fazla ölüme yol açıyor. Doğal afetlerde ölümler yoksul ülkelerde daha yüksek Japonya’da yılda ortalama 63 Peru’da yılda ortalama 2900 ölüm

DOĞAL AFETLERİN EKONOMİK BOYUTU DEPREM: 1995 JAPONYA 50 milyar $ ANDREW KASIRGASI: 1992 ABD 30 Milyar $ SEL: 1991 ÇİN 15 Milyar $ DEPREM: 1988 ERMENİSTAN 14 Milyar $ SEL: 1993 ABD 12 Milyar $ DEPREM: 1990 İRAN 7 Milyar $ TAYFUN: 1991 JAPONYA 6 Milyar $ DEPREM: 1989 ABD(San Francisco) 6 Milyar $

BİLİYOR MUSUNUZ? Az gelişmişlik ile doğal afetler arasında yakın bir ilişki var Doğal afetler yoksulluğu arttırıyor, yoksulluk afetlere neden oluyor Kamu binalarında inşaat maliyetine % 1 ekleyerek hastane v.b. binaları depreme dirençli kılmak olası Papua yeni Gine’de 1980’lerde yapılan bir boşaltma planı sayesinde 1994’teki volkan patlamasında binlerce yaşam kurtarıldı

NE YAPMALI? Ağırlığı kurtarmadan hazırlıklı olmaya kaydırmalı Afet bölgelerindeki yerel olanakları güçlendirmeli Araştırmacı, yönetici ve uygulama yapanların entegrasyonu sağlanmalı Bu alanda araştırma ve yatırımların desteklenmesi Teknolojik olanakların bu amaçla kullanılması Risk gruplarına odaklanma NE YAPMALI?

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER AFETLERİ AZALTMA ÇALIŞMALARI Afet bölgelerinin belirlenmesi Risk değerlendirilmesi/maliyet-etkinlik analizleri Karar mekanizmasının başındakileri bilinçlendirme Doğal afetlerin izlenmesi, öngörülmesi, uyarılma Uzun vadeli korunma önlemleri Kısa vadeli hazırlık ve korunma planlarının oluşturulması Erken müdahale önlemlerinin alınması