Öfke Kontrolü – Öfke Seni Kontrol etmeden Sen Onu Kontrol Et. Dr. Enver SARI Psikolojik Danışman
Öfke Nedir? Öfkenin Doğası. Öfke tamamen normal ve sağlıklı bir duygudur. Öfke kontrol dışına çıkarsa zarar verici hale dönüşür. Kontrolsüz öfke iş yaşamından, kişiler arası ilişkilere kadar tüm yaşam kalitesinde sorunlara yol açar. Öfke diğer duygular gibi biyolojik ve fizyolojik değişiklikler ile kendini gösterir.
Öfkenin İfadesi. Öfke, bize saldırıldığında kendimizi korumak için bizi güçlendirerek ve saldırganlaştırarak savaşmaya hazır hale getirir ve kendimizi korumamıza yardımcı olur. Denetimsiz olursa mahvolmamıza yol açar. Bir anlık öfkenin sonuçlarının hesabı öldükten sonra da verilir
Öfke ile başa çıkmada bastırma, ifade etme ve yatıştırma gibi üç ana yaklaşım vardır. Öfkenizi içinizde tuttuğunuzda, öfke ile ilgili düşünmeyi durdurduğunuzda ve olumlu şeyler üzerinde odaklaştığınızda öfkenin bastırılması, dönüştürülebilmesi veya yönlendirilebilmesi mümkün olur. Kızgınlık duygularını atılgan yani saldırgan olmayan biçimde (kendine güvenli; İngilizce: Assertive) ifade etmek öfkenin en sağlıklı ifade etme yoludur. Dışsal davranışlarınızı kontrol etmek, kalp atış hızınızı düşürmek, kendinizi sakinleştirmek ve duygularınızı yatıştırmaktır.
Öfke Yönetimi Sizi öfkelendiren insanlardan veya nesnelerden kurtulamaz veya kaçınamaz ne de onları değiştiremezsiniz fakat tepkilerinizi denetlemeyi öğrenebilirsiniz. Kolay sinirlenen insanlar her zaman küfür edip lanet okumaz, bağırıp çağırmaz ve bazı şeyleri fırlatmazlar, bazen insanlardan uzaklaşırlar, somurtup surat asarlar ve fiziksel olarak hastalanırlar. Sonuç olarak öfkeyi nasıl yöneteceğimizi ve yapıcı bir şekilde nasıl yönlendireceğimizi öğrenebiliriz. Araştırmalar, öfke ile ilgili ‘ağzına geleni söylemenin’ gerçekte öfke ve saldırganlığı artırdığını ve durumu çözmede size (veya öfkeli olduğunuz kişiye) hiçbir yardımı olmadığını bulmuştur.
Öfkenin Zarar Vermesini Önleme Stratejileri. Gevşeme. Bazı Basit Adımları Deneyebilirsiniz. Bilişsel Yeniden Yapılandırma. Kızgın olduğunuzda düşüncenizi çok fazla dramatikleştirir ve oldukça abartırsınız. Daha rasyonel olanlarla bu düşünceleri değiştirmeye çalışın. Örneğin ‘berbat’, ‘korkunç’ , ‘her şey mahvoldu’ şeklinde kendi kendinize söylemenin yerine ‘ Engelleyici ve anlaşılmaz olanlar ile ilgili sinirleniyorum ama bunlar dünyanın sonu değil, sinirlenmem hiçbir biçimde bunları düzeltmeyecek.’ şeklinde kendinize söyleyin. Kendi kendinizle veya başkalarıyla konuşurken ‘asla’ ve ‘daima’ gibi kelimeleri kullanırken dikkatli olunuz
Problem Çözme Bununla birlikte ‘her sorun bir çözüme sahiptir.’ gibi kültürel bir inanç vardır ve bu çözüm bulamadığımızda engellenmeyi oluşturur. O halde böyle bir durumda en iyi tutum çözüm bulmaktansa durumu nasıl karşılayacağımıza ve yöneteceğimize odaklanmalıyız.
Daha İyi İletişim. Kızgın insanlar durumu hemen sonuçlandırma ve eylemde bulunma eğilimdedir ve bu sonuçlardan bazıları çok doğru olmayabilir. Öfkeli bir tartışmada iseniz yapmanız gereken ilk şey sakin olmak ve tepkilerinizi düşünmenizdir. Aklınıza ilk geleni söylemeyin, sakin olun ve ne söylemek istediğinizi dikkatlice düşününüz. Aynı zamanda diğer kişinin ne söylediğini dikkatlice dinleyiniz ve cevap vermeden önce zaman kazanın. Kızgınlığın altında yatanın ne olduğunu belirlemek için çok dinleyin.
Mizah Kullanma. Mizahı kullanmanın iki önlemi vardır. Birincisi sorunlarınıza gülmeye çalışmayınız, mizahı sorunlarınızla daha yapıcı yüzleşmede kullanın. İkincisi kızgınlığın sağlıksız bir başka anlatımı olan iğneleyici mizah acı vermez. Bu teknikleri ciddiye almayabilirsiniz. Öfke fikirlerin eşlik ettiği ciddi bir duygudur; eğer öfkeye eşlik eden fikirleri incelerseniz, bu fikirler sizi güldürebilir.
Çevrenizi Değiştiriniz. Sorunlar ve sorumlulukların üzerinizdeki ağırlık kızgınlıklar oluşturacak tüm insanları ve nesneleri size "tuzak" olarak hissettirecektir. Kendinize bir mola verin. Gün içersinde özellikle stresli olduğunuz zamanları bilip bilmediğinizden emin olun.
Kendinizi Sakinleştirmek İçin Bazı İp Uçları. Zamanlama Kaçınma Alternatifleri Bulma
Psikolojik Danışmaya Gereksiniminiz Var Mı Eğer öfkenizi kontrolsüz hissediyorsanız ve ilişkilerinizi etkiliyor ve yaşamınızın önemli bir parçası ise psikolojik danışma ile öfkeyi nasıl yöneteceğinizi öğrenmeyi düşünebilirsiniz.
Atılganlık Eğitimine Ne Dersiniz? Tüm çabanıza rağmen olan şeyler sizi öfkelendirecek, bazen bu uygun olmayan öfke olabilecektir. Yaşam engellenme, acı, kayıp ve başkalarının kestirilemeyen eylemleri ile dolu olacaktır. Siz bunları değiştiremezsiniz fakat bu gibi olayların sizi etkilemesine izin verme yolunuzu değiştirebilirsiniz.