Kronik solunum yetmezliğinde 6 dakika yürüme testi: Yürünen mesafe mi, beklenen % değerleri mi hastanın kliniğini yansıtır? Zuhal Karakurt, Gökay Güngör, Nalan Adıgüzel, Rüya Evin Aydın, Merih Kalamanoğlu Balcı, Raziye Sancar, Suat Solmaz, Özlem Yazıcıoğlu Moçin Süreyyapaşa Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Solunumsal Yoğun Bakım Ünitesi, İstanbul

Herhangi bir çıkar çatışmam yoktur

Giriş 6-dakika yürüme testi (DYT) pulmoner egzersiz kapasitesi göstermede basit, tekrarlanabilir, güvenilir ve ucuz bir yöntemdir. Pulmoner hipertansiyon, kronik obstrüktif /restriktif akciğer hastalığında tedavi ve mortalite belirteci olarak kullanılmaktadır. Değişik tanılara bağlı kronik solunum yetmezliği ile evde noninvaziv mekanik ventilasyon (NIVM) kullanan hastaların 6-DYT mesafeleri ve cinsiyet, kilo ve boylarına göre ideal beklenen değerleri ile veri sınırlıdır. Weisman IM Chest 1994;15:421, Pinto-Plata VM ERJ 2004;23:28, Martinez FJ. AMJRCCM 2006;173:1326, Miyamoto S AMRJCCM 2000;161:487.

Amaç Çalışmamızda kronik solunum yetmezliği (KSY) nedeni ile evde NIMV kullanan hastalarda yürünen mesafe mi, beklenen % değer mi hastalarının solunum fonksiyon durumunu iyi yansıtır sorusuna cevap araştırıldı.

Yöntem Çalışma şekli: Kesitsel gözleme dayalı çalışma. Yer: NIV kullanan hastaların takip edildiği solunumsal yoğun bakım ünitesi (SYBÜ) polikliniği Zaman: Haziran-Aralık 2011 Hastalar:SYBÜ polikliniğinde takip edilen ve kontrole gelen hastalar Hasta kayıtları: Poliklinik dosyalarından hasta ve cihaz bilgileri kayıt edildi. Hasta ölçümleri: Kontrolde uygulanan arter kan gazı analizi ve spirometri testi yapıldı. 6 DYT fizyoterapist tarafından uygulandı.

6-Dakika Yürüme Testi Hesaplamaları Yöntem-II 6-Dakika Yürüme Testi Hesaplamaları Erkekler için ideal 6DYT mesafesi: 1140- (5.61xVKI)-(6.94x Yaş) =m Beklenen % 6DYT: İdeal mesafenin % değeri Normal düşük limit (LLN): ideal 6DYT mesafesi – 153= m Kadınlar için ideal 6DYT mesafesi: 1017- (6.24xVKI)-(5.83x Yaş) =m Beklenen % 6DYT: İdeal mesafenin % değeri Normal düşük limit (LLN): ideal 6DYT mesafesi – 139= m

Yöntem-III Yürüme mesafesi, cinsiyet, yaş, vücut kitle indeksine göre belirlenen ideal ve normalin alt sınırı yürüme mesafesi, ideale göre beklenen % değerleri hesaplandı. Standart 6 DYT'de kayıt edilen parametreler ile beklenen % 6 DYT değerlerinin arter kan gazı, spirometri değerleri ve eşlik eden hastalıklar yönünden ilişkisi karşılaştırıldı.

Bulgular Çalışmaya evde NIMV kullanan 144 (91 erkek) kronik solunum yetmezliği olan hasta alındı.

Bulgular yaş Vücut kitle indeksi pH PaCO2, mmHg PaO2, mmHg SatO2 Hastaların demografik özellikleri, AKG ve SFT sonuçları   Ortanca (%25-75) yaş 62 (55-71) Vücut kitle indeksi 32 (25-38) pH 7.44 (7.41-7.48) PaCO2, mmHg 47 (43-53) PaO2, mmHg 63 (58-70) SatO2 93 (91-95) PaO2/FiO2 295 (221-323) FEV1, ml 740 (580-1040) FEV1 beklenen % 34 (24-47) FVC, ml 1060 (820-1500) FVC beklenen % 39 (28-50) FEV1/FVC 76 (62-86)

Bulgular Hastaların 6-DYT sonuçları Ortanca (%25-%75) 503 (420-570) İdeal 6-DYT, m 503 (420-570) 6-DYT, m 327 (260-399) 6-DYT, beklenen % 66.9 (55.4-77.0) 6-DYT alt limit normal, m 354 (279-417)

Bulgular  Hastaların SFT ve arter kan gazı değerlerinin 6-DYT değerleri ile korelasyonu   6 DYT, metre  p 6 DYT, % beklenen değer r FEV1, ml 0,29 0.001 0.44 FEV1 % beklenen 0,05 0.60 0.45 FVC, ml 0,20 0.027 0.26 0.003 FVC % beklenen -0,04 0.63 0.30 FEV1/FVC 0,12 0.21 0.004 PaCO2 -0,12 0.16 -0.26 0.002 PaO2/FiO2 0,40 0.36 Nonparametrik Spearman testi. 

Bulgular Tanılarına göre 6 DYT değerlerinin karşılaştırması KOAH, 38   KOAH, 38 OHS, 52 Kifoskolyoz, 23 Parankimal hastalık, 31 p 6 DYT, m 316 (226-390) 303 (240-362) 420 (318-462)* 333 (273-372) 0.002 6 DYT % beklenen 59 (43-69)* 73 (63-82)* 71 (56-75) 67 (47-75) 0.001 İdeal 6 DYT m 527 (489-585) 408 (353-491)* 605 (566-692) 491 (450-590) 6-DYT alt limit normal 374 (336-432) 262 (210-338)* 452 (413-539) 348 (301-437) Değerler, Ortanca (% 25-%75), * ANOVA- Tukey testi.

SONUÇLAR Çalışmamız evde NIMV kullanan kronik solunum yetmezlikli geniş hasta sayısı ile uluslararası ve ulusal verilere katkı sağlayan bir çalışmadır. Kronik solunum yetmezliği ile evde NIMV kullanan hastalarda 6 DYT'nin beklenen % değerleri hastaların yürüdüğü mesafelerden daha iyi solunum fonksiyonları ile koreledir. Bu hasta gruplarında cinsiyet, yaş ve beden kitle indeksinin kullanılarak beklenen yürüme mesafe % değerleri hesaplanmalıdır.