SIFATLAR MERVE CEYLAN

İsimlerin önüne gelerek onları belirten ve niteleyen kelimelere sıfat denir. ÖRN:Küçük ev,Yeşil göz,Hangi çocuk,Bu kalem,Tertemiz oda

NİTELEME SIFATLARI Adları niteleyen sıfatlara niteleme sıfatları denir. ÖRN:Büyük ev,Çalışkan öğrenci,Boş kutu,İyi insan,Ağaçlı yol,Kırmızı kalem,Yuvarlak masa

NOT: -Niteleme sıfatları ya renk ismidir, -Ya da zıtları olan kelimelerdir. -Genellikle ‘’NASIL’’ sorusuna cevap verirler. Bu yolla niteleme sıfatlarını kolaylıkla ayırt edebiliriz.

BELİRTME SIFATLARI İsimleri;İşaret,sayı,belirsizlik ve soru yoluyla belirten sıfatlara belirtme sıfatları denir. ÖRN: Şu ev Beş elma Hangi insan Birçok oyuncu İşaret Sayı Soru Belirsizlik

a.İşaret sıfatları Varlıkların yerini işaret yoluyla belirten sıfatlardır.İsme sorulan ‘’HANGİ’’ sorusu işaret sıfatını verir. ÖRN: Bu olaylar insanları çok yıprattı. Sen öteki arabaya bin. Şu araba çok güzelmiş. İşaret s. İSİM İşaret s. İSİM İşaret s. İSİM

NOT: ‘’Bu,şu,o’’ sözcükleri aynı zamanda zamir olarak da kullanılabilir.Zamir olarak kullanıldıklarında ismin yerini tutarlar.Yani ismin önüne gelerek onu nitelemezler. ÖRN: O öğrenciyi herkes sever.(İsim belirtilmiş.) Onu herkes sever. SIFAT İSİM ZAMİR

NOT: Sıfatlar çekim eki almazlar.Aldıkları zaman isme veya zamire dönüşürler. ÖRN: Güzel ev. Güzeller bir yerde toplandı. SIFAT İSİM

b.Belgisiz sıfatlar İsimleri kesin olarak değil de belli belirsiz veya şöyle böyle ifade eden sıfatlardır. ÖRN: Bazı insanlar uyumaktan hoşlanır. Biraz insanlık olsa böyle davranmazdı. Belgisiz s. İSİM Belgisiz s. İSİM

NOT: ’’BİRTAKIM’’ kelimesi bazen sayı sıfatı bazen de birleşik yazılarak belgisiz sıfat olarak kullanılır. ÖRN: Babam bir takım elbise aldı. Araştırmalarda birtakım bulgular elde edildi. Birtakım insanlar çayı severler. Babam birtakım elbiseler almış,gelmiş. Belgisiz sıfatken birtakım bazı anlamındadır. Sayı sıfatı Belgisiz sıfat Belgisiz sıfat Belgisiz sıfat

DİKKAT!Belgisiz sıfatlar,belgisiz zamirlerle karıştırılmamalıdır. Bu bakkaldan bir ekmek aldım. Bir gün sende başarılara imza atacaksın. Sayı sıfatı Belgisiz sıfat

c.Sayı sıfatları Varlıkların sayılarını,sıralarını,paylaşma oranlarını belirten sıfatlardır. ÖRN: Üç elma sayısını Beşinci çocuk sırasını Yarım ekmek paylaşma oranını TIKLA GEÇSİN SIRA SAYI SIFATLARI KESİR SAYI SIFATLARI ASIL SAYI SIFATLARI ÜLEŞTİRME SAYI SIFATLARI

DİĞER KONU BAŞLIKLARI SIFATLARDA KÜÇÜLTME SIFATLARDA PEKİŞTİRME SIFAT TAMLAMASI ADLAŞMIŞ SIFAT

1.Asıl sayı sıfatları Varlıkların sayısını kesin olarak belirten sıfatlardır.İsme sorulan ‘’KAÇ’’ sorusunun cevabıdır. ÖRN: Günde iki saat çalışarak LGS’yi kazandı. Sınava bir milyon öğrenci girdi. KAÇ KAÇ

NOT: İkimilyaryediyüzellimilyon Sayılar yazıyla yazılırken daima ayrı yazılır.Sadece çek,sened gibi ticari işlemlerde bitişik yazılır. ÖRN: İkimilyaryediyüzellimilyon (iki milyar yedi yüz elli milyon)

2.Sıra sayı sıfatları Varlıkların sıfatlarını ve derecelerini belirten sıfatlardır. ÖRN: İkinci sınıfta okuyan bir kızım var. Beşinci sırada oturuyor. Sınavda sekizinci olmuş.

3.Üleştirme sayı sıfatları Varlıkları veya nesneleri paylaştırmak için kullanılan sıfatlardır.Sayılara getirilen –ar,-er ekleriyle yapılır.İsme sorulan ‘’KAÇAR’’ sorusunun cevabıdır. ÖRN: kaçar Her takım beşer kişi oynayacak. Herkes dokuzar ceviz aldı.

NOT: Ş Ş Ş Sayılar ünlüyle bitiyorsa kaynaştırma ünsüzü alır. (Ş) ÖRN: İki-Ş-er yedi-Ş-er altı-Ş-ar Ş Ş Ş

4.Kesir sayı sıfatı Varlıkların veya nesnelerin eşit parçalara ayrıldığını veya kesirli olarak gösterildiğini belirten sıfatlardır. ÖRN: Çeyrek asırdır baba mesleğiyle uğraşıyoruz. Sıfat isim 2/5 elma yedim. Sıfat isim Yarım ekmekle doydu. Sıfat isim

d.Soru sıfatları Varlıkların,kavramların durumunu,sayısını,özelliklerini soru yoluyla belirten sıfatlardır. ÖRN: Nasıl insan bu? Siz yaz tatiline ne gün gideceksiniz? Soru s. İsim Soru s. İsim

DİKKAT! Soru sıfatları ile soru zamirleri ve soru zarfları karıştırılmamalıdır. ÖRN: Hangi okula gidiyorsun? Hangisine gidiyorsun? Okula kadar nasıl geldin? Soru s. İsim Soru Zamiri Soru zarfı Fiil

Soru kelimesi ismi belirtirse SORU ZAMİRİ NOT: Soru kelimesi ismi belirtirse SORU ZARFI Soru kelimesi ismin yerini tutarsa Soru kelimesi fiili nitelerse SORU SIFATI

SIFATLARDA KÜÇÜLTME Sıfatlar anlam yönüyle daraltılıp küçültülebilir. Sıfatlarda küçültme ‘’-ca,-ce,-imsi,-cik,-imtrak’’ ekleriyle yapılır. ÖRN: Büyükçe bir odada kalıyorum. Küçücük iyilikler insanı memnun eder.

ÖRN: Mavimsi elbise üzerinde çok güzel duruyordu. Sarımtırak bir örtü sermişti masaya. İrice elmaları görünce almak istedi.

SIFATLARDA PEKİŞTİRME Sıfatların anlamlarını çeşitli yollarla güçlendirmeye sıfatlarda pekiştirme denir. Sıfatlarda pekiştirme aşağıdaki yollarla yapılır: A) İkilemeler yolu ile İri iri elmalar iştahımı açtı. B)’’Mİ’’ soru edatı ile Erzurum’da soğuk mu soğuk bir hava vardı. C)’’AMA’’ bağlacı ile Tatlı ama tatlı bir çocuktu.

D)Niteleme sıfatlarının ilk hecesinden sonra ‘’p,r,s,m’’(pırasam) ünsüzlerinden uygun olanının getirilmesiyle ÖRN: TEMİZ:te-r-temiz oda PEMBE:pe-s-pembe duvar SARI:sa-p-sarı elbise DÜZ:dü-m-düz masa

NOT: Bazı durumlarda pekiştirilmiş sözcük ‘’-a,-e’’ ünlüsünü alır. ÖRN: SAĞLAM:sa-p-a-sağlam

SIFAT TAMLAMASI Sıfatların isimleri nitelemesi veya belirtmesiyle oluşan tamlamalara sıfat tamlaması olur.Sıfatın olduğu her yerde sıfat tamlaması vardır. ÖRN: Çalışkan işçi Bu dünya Sıfat İsim Sıfat İsim

ADLAŞMIŞ SIFAT Bazı durumlarda sıfat tamlamalarında isim düşer.Sıfat olan kelime hem isim hem de sıfat yerine kullanılabilir.Bu tür kelimelere adlaşmış sıfat denir. ÖRN: Küçük çocuk ağacın arkasına saklandı. Küçük ağacın arkasına saklandı.

NOT: Adlaşmış sıfatların kelime türü olarak çeşidi isimdir. ÖRN: Otobüste yaşlı insanlara yer vermeliyiz. Otobüste yaşlılara yer vermeliyiz.

SORU: Aşağıdakilerin hangisinde sıfat vardır? A)Çılgınca koşarak kırlara uzandın mı? B)Hikayeyi dinleyince,çok etkilenmiştim. C)Adam,bu arada,eve gidip uyumuştu. D)Kuşlar,seni selamlayıp geçiyor üstümüzden.

SORU: Aşağıdakilerin hangisinde niteleme sıfatı vardır? A)Bu olayı daha fazla büyütmeyelim. B)Sınıftan üç öğrenci öğretmenin yanına gitti. C)Sabah geç kalkınca işe yetişememiş. D)Annesi herkese güzel günler diledi.

TEŞEKKÜRLER